biologia

Typ Tytuł Opis Dziedzinasortuj malejąco Termin
Lekcja festiwalowa Smaki i zapachy żywności

Warsztat mają na celu przybliżenie uczniom szkół ponadpodstawowych sposoby oceny jakości żywności. Podczas naszych lekcji festiwalowych uczniowie będą brać czynny udział w tzw. teście na daltonizm smakowy (rozpoznawania smaków podstawowych żywności). Zaplanowaliśmy również możliwość rozpoznawania zapachów różnych próbek żywności. W trakcie naszych warsztatów uczniowie będą również degustować serki homogenizowane oraz uczestniczyć w procesie tworzenia nowego aromatu tych produktów w taki sposób, aby był on zbliżony do wskazanego standardowego produktu. Zapraszamy serdecznie do wzięcia udziału w naszych lekcjach festiwalowych!

  • wt., 2022-09-27 10:00
  • czw., 2022-09-29 10:00
  • wt., 2022-09-27 12:00
  • czw., 2022-09-29 12:00
Lekcja festiwalowa Żywność o obniżonej kaloryczności: czy może być obietnicą smukłej sylwetki?

Podczas zajęć o charakterze seminaryjnym omówione będą sposoby obniżenia wartości energetycznej żywności oznaczonej jako „żywność o obniżonej wartości energetycznej”. Spróbujemy policzyć, jaki jest rzeczywisty zysk ze spożywania właśnie tego rodzaju żywności. Wskazane będą proste zasady warunkujące wartość energetyczną i sposoby jej modyfikowania w warunkach domowych.

  • wt., 2022-09-27 10:00
Lekcja festiwalowa Jak technika i medycyna pomaga pilotom? Wirówka przeciążeniowa

Współczesne samoloty wojskowe wymagają od pilota szczególnych predyspozycji zdrowotnych i wytrzymałościowych. Podczas wykonywania misji bojowych i treningowych organizm pilota poddawany jest oddziaływaniu różnych czynników obciążających. Działania takie niosą ryzyko utraty zdrowia, życia lub bardzo drogiego samolotu. W celu zminimalizowania tych zagrożeń piloci muszą być cyklicznie badani i szkoleni na symulatorach w Wojskowym Instytucie Medycyny Lotniczej. Jednym z takich urządzeń jest wirówka przeciążeniowa - symulator szkoleniowy, który umożliwia wszechstronne odwzorowanie warunków występujących podczas misji lotniczych, a trening w niej pozwala na podniesienie tolerancji przeciążeń, co skutkuje zmniejszeniem ryzyka wystąpienia powyższych zagrożeń. A w myśl starej wojskowej maksymy,, im więcej potu wylanego na ćwiczeniach tym mniej krwi w boju”.

  • czw., 2022-09-29 10:00
Lekcja festiwalowa Co kości mówią o człowieku – umarli potrafią mówić /Substancje antyodżywcze w żywności

Lekcja 1

Kości człowieka kryją wiele informacji o nim samym. Na ich podstawie możemy powiedzieć, kim był, jak żył, czym się odżywiał, a nawet jakie choroby przebył dany człowiek. Płeć i wiek w chwili śmierci, to jedne z podstawowych informacji, jakie można odczytać w oparciu o cechy szkieletu.

Celem zajęć jest zapoznanie z metodami oceny płci i wieku, ze wskazaniem na ograniczenia, jakie niosą zarówno metody, jak i materiał szkieletowy. Zajęcia prowadzone są w oparciu o badanie ludzkiego materiału kostnego, przy wykorzystaniu standardowych metod i technik antropometrycznych.

+

Lekcja 2

Kwas szczawiowy należy do substancji naturalnie obecnych w żywności i może wykazywać antyodżywcze działanie w stosunku do składników mineralnych, tworząc nierozpuszczalne sole - szczawiany, powodując obniżenie ich wykorzystania z pożywienia. Kwas szczawiowy jest rozpuszczalny w wodzie, jego sole sodowe i potasowe są również rozpuszczalne w wodzie, natomiast sole wapniowe, magnezowe i sole metali ciężkich są bardzo trudno rozpuszczalne w wodzie. Podczas warsztatów uczestnicy dokonają oznaczenia szczawianów rozpuszczalnych w wybranych używkach.

  • śr., 2022-09-28 11:00
Lekcja festiwalowa Wdychane cząstki aerozolowe i ich wpływ na zdrowie

Co łączy inhalator z substancją zamkniętą pod ciśnieniem w puszce, elektrociepłownię, e-papieros oraz osobę, która za moment kichnie? Wszyscy wymienieni stanowią źródła aerozolu. Aerozol powstaje gdy cząstki materiału w postaci kropel czy rozdrobnionej fazy stałej przechodzą do powietrza i zawieszone są w nim w miarę trwale, pozostając w nim rozproszone. Wpływ cząstek aerozolowych może być negatywny, stąd wyrafinowane metody odpylania gazów odlotowych, czy działania w kierunku poprawy skuteczności maseczek w ograniczaniu transmisji COVID-19. Krople powstające w e-papierosach powinny być tak małe, aby opuszczały układ oddechowy wraz z wydechem (jednak tak się nie dzieje). Cząstki aerozolowe mogą być dogodnym nośnikiem leków podawanych drogą wziewną. Problematyka aerozoloterapii obejmuje techniczne możliwości wytworzenia i podania takiego aerozolu w odpowiedniej dawce. Niezależnie od podejścia, przy redukcji stężenia zanieczyszczeń stałych w powietrzu, ograniczeniu transmisji zainfekowanych wirusem aerozoli, optymalizacji budowy inhalatorów, czy przy badaniu oddziaływania mgły z e-papierosów na zdrowie – potrzebne jest zrozumienie podstawowych praw fizyki, jakie rządzą mechaniką aerozoli. Informacje o cząstkach aerozoli zdobywamy przy użyciu urządzeń pomiarowych. Najważniejszymi cechami cząstek są: rozmiar, morfologia, stężenie w danym obszarze oraz skład chemiczny. Stężenie i skład chemiczny cząstek mają wpływ na ich oddziaływanie z komórkami organizmu, a wielkość i morfologia (kształt) – na ich transport i osadzanie w układzie oddechowym.

Celem lekcji jest zapoznanie z technikami pomiaru aerozoli z inhalatorów lub obecnych w zanieczyszczonym powietrzu (PM10, PM2.5) - demonstracja urządzeń pomiarowych stosowanych w laboratorium mechaniki aerozoli.

  • pon., 2022-09-26 13:30
  • czw., 2022-09-29 13:30
Lekcja festiwalowa Porozmawiajmy o transplantacji…

Celem tego spotkania jest podniesienie świadomości i wiedzy na temat transplantologii. Czy przeszczepiane są tylko narządy? Kto może zostać żywym dawcą? Jak przebiega pobranie narządów i transplantacja? Jakie są wyniki przeszczepiania narządów? Dlaczego w Polsce brakuje narządów do przeszczepienia? Zaplanowano także zwiedzanie pracowni umiejętności pielęgniarskich, pokaz fantomów, sprzętu, a także historycznych akcesoriów dotyczących zawodu pielęgniarki.

  • czw., 2022-09-29 09:00
Lekcja festiwalowa Prawda i mity o parówkach

W trakcie lekcji pokazowej uczestnicy poznają podstawowe surowce mięsno-tłuszczowe służące do produkcji parówek. Zapoznają się także z dodatkami stosowanymi w produkcji tego typu kiełbas. Biorą czynny udział w produkcji parówek w skali półtechnicznej, zapoznając się z podstawowym wyposażeniem technicznym niezbędnym w procesie produkcji kiełbas homogenizowanych (wilk, kuter, komora wędzarnicza). W trakcie lekcji uczestnicy otrzymują informacje dotyczące mitów związanych z produkcją kiełbas np. dotyczących pochodzenia i jakości surowców oraz stosowanych dodatków funkcjonalnych.

  • wt., 2022-09-27 09:00
Lekcja festiwalowa Finanse dla klimatu - zrównoważony rozwój dla każdego

Celem warsztatów jest zapoznanie uczniów z ideą zrównoważonego rozwoju i przybliżenie im koncepcji inwestowania ESG, tj. odpowiedzialnych inwestycji środowiskowych, społecznych i związanych z ładem korporacyjnym (ang. ESG, Environment, Social, Governance). Jest to niezwykle istotny temat z perspektywy zmian klimatycznych i idących wraz z nimi zmianami społecznymi. Zrównoważony rozwój jest priorytetem dla rynków finansowych. ESG może stanowić odpowiedź na wyzwania XXI wieku związane ze zmianami klimatycznymi zarówno w Polsce i Europie, jak i w kontekście globalnym.

Celem warsztatów jest przybliżenie młodzieży możliwości wpływu inwestycji ESG na przyspieszenie zielonej i społecznej transformacji w dobie wyzwań klimatycznych i społecznych oraz wyjaśnienie różnic pomiędzy inwestycjami społecznie odpowiedzialnymi a tzw. greenwashingiem.

Warsztaty będą miały zarówno wymiar teoretyczny jak i praktyczny. Po krótkim wprowadzeniu do zagadnień dotyczących zrównoważonego rozwoju i ESG, uczniowie będą mogli aktywnie uczestniczyć w części praktycznej zajęć. Zajęcia urozmaicą quizy.

  • pt., 2022-09-30 11:00
Lekcja festiwalowa Co to takiego jest DNA?

Znajduje się w każdej komórce, zapisane są w nim istotne dla organizmu informacje. Zapraszamy do wspólnego rozszyfrowania kodu DNA i poznania jego tajników oraz obejrzenia własnoręcznie wyizolowanego przez uczestników zajęć DNA z truskawek.

  • czw., 2022-09-29 10:30
Lekcja festiwalowa Czego nauczyliśmy się od robaków na temat ludzkiego starzenia się (i nie tylko)

Czego nauczyliśmy się od robaków na temat ludzkiego starzenia się. O wiele więcej niż mogłoby się nam wydawać. Badacze odkryli podstawowe mechanizmy odpowiedzialne za starzenie się dzięki maleńkiemu robakowi znanego jako Caenorhabditis elegans (C. elegans). C. elegans jest niezwykle cennym modelem, ze względu na wiele zalet, w tym łatwość manipulacji genetycznych, krótki czas życia i wyraźne zmiany fizjologiczne zależne od wieku. Starzejące się C. elegans wykazują spadek cech anatomicznych i funkcjonalnych, w tym integralności tkanek, ruchliwości, uczenia się i pamięci oraz odporności. Wiele nowych technik i pomysłów jest początkowo testowanych na C. elegans, ze względu na jego wszechstronność jako organizmu badawczego. Wykorzystanie robaków pozwoliło na identyfikacje genów i mechanizmów, które modulują długość życia oraz biomarkerów starzenia się. W niniejszym wykładzie przedstawię ogólne podstawy pracy z robakami, w tym selektywną listę niektórych z ważniejszych wyników studiów nad starzeniem się, oraz aktualnych tematów badawczych wykorzystujących robaki C.elegans.

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Probiotyki, czyli tak naprawdę co?

Probiotyki są to żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza. Jednym z podstawowych kryteriów selekcji mikroorganizmów probiotycznych, w tym bakterii jest ich zdolność do przeżycia w organizmie gospodarza. Adhezja, czyli zdolność mikroorganizmów do przylegania do śluzówki jelita umożliwia kolonizację przewodu pokarmowego, a tym samym wydłuża czas działania probiotyków i przyczynia się do poprawy równowagi mikrobiologicznej przewodu pokarmowego. Również inne cechy, takie jak oporność na niskie pH, czy sole żółciowe, wytwarzanie różnych metabolitów, w tym substancji przeciwko innym, konkurencyjnym drobnoustrojom, decydują o zdolności do przeżycia bakterii w przewodzie pokarmowym zwierząt czy ludzi. Adhezja ponadto, umożliwia mikroorganizmom i komórkom nabłonka bezpośredni kontakt co jest czynnikiem istotnym, w przypadku wielu efektów prozdrowotnych obserwowanych dla szczepów probiotycznych. W trakcie lekcji przedstawimy bakterie mlekowe, grupę drobnoustrojów, do której należy najwięcej szczepów z poznanych dotychczas bakterii probiotycznych. Pokażemy, jak wyglądają ich komórki, jak zbadać ich właściwości pod kątem zastosowań probiotycznych przy użyciu prostych testów mikrobiologicznych i biochemicznych, oraz opowiemy o badaniach probiotyków z wykorzystaniem nowoczesnych technik omicznych (genomiki, metagenomiki, transkryptomiki, proteomiki i metabolomiki).

  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Jak ćwiczyć poprawnie?

Zajęcia z ekspertką w obszarze ergonomii i poprawnego wykonywania ćwiczeń podstawowych będą szansą dla młodzieży, aby przyswoić podstawowe techniki ruchu. Koncepcja joint-by-joint jest jedną z ciekawszych zasad ćwiczeń, którą warto stosować w samodzielnych programach ćwiczeń. Kończąc szkołę ponadpodstawową i rozpoczynając życie zawodowe czy studenckie, często wracamy do chęci uprawiania różnych form aktywności fizycznych w czasie wolnym, w tym do biegania, ćwiczeń w siłowni i we własnym domu, aby zredukować poziom stresu. Aktywność fizyczne jest dowiedzionym „lekiem” na zdrowie. Wracając do ćwiczeń korzystamy z wiedzy i umiejętności zdobytej podczas zajęć wychowania fizycznego. Zawsze jednak dobrze jest znać tajniki ćwiczeń, wiedzieć na co zwrócić uwagę szczególnie podczas ćwiczeń, które są naturalną formą ruchu, jak na przykład przysiad. Świadomość swojego ciała i przekonania o wykonywaniu ćwiczeń warto jest weryfikować z ekspertami, aby zapobiegać przeciążeniom w stawach i układzie mięśniowym oraz wiedzieć jak dbać o ergonomię przyjmowania pozycji podczas czynności dnia codziennego.

Lekcja będzie szansą dla młodych ludzi na zebranie dobrych praktyk na przyszłość w samodzielnym podejmowaniu aktywności fizycznej i zwracanie uwagi na poprawność wykonywania ruchu tak, aby jak najdłużej cieszyli się zdrowiem i wysokim poziomem sprawności fizycznej. Lepiej zapobiegać niż leczyć w myśl legendarnego stwierdzenia mentora polskiej rehabilitacji profesora Wiktora Degi „Ruch może zastąpić wiele leków, ale żaden lek nie zastąpi ruchu”.

  • wt., 2022-09-27 09:00
Lekcja festiwalowa Rozwój i narodziny człowieka - niezwykły proces zaprojektowany przez naturę

Tematem zajęć jest przedstawienie procesu poczęcia, rozwoju wewnątrzmacicznego i narodzin człowieka z punktu widzenia biologii, fizjologii, psychologii i socjologii. Celem zajęć jest przedstawienie procesu poczęcia, rozwoju i narodzin człowieka jako doskonałego zjawiska natury, zaprogramowanego w sposób perfekcyjny, pełnego emocji, wzruszeń, miłości i wysiłku. Ukazanie zjawisk biologicznych w kontekście filozofii personalistycznej.

  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Na własne oczy – komórki macierzyste

Uczestnicy warsztatów będą mieli okazję odwiedzić pracownię hodowli komórek, a także własnoręcznie wykonają doświadczenie z wykorzystaniem komórek macierzystych.

Na zakończenie przeprowadzimy quiz.

  • pt., 2022-09-30 11:00
Lekcja festiwalowa Nasz fascynujący mózg - poznaj, jak jest zbudowany i jak działa

Części prezentacji: 1. wprowadzenie do budowy mózgu; 2. gdzie w mózgu jest czucie, ruch, widzenie, mowa, zręczność, myślenie, pamięć; 3. co się dzieje, gdy mózg jest uszkodzony. Prezentacja, omówienie modelu mózgu, krzyżówka, bingo.

  • pon., 2022-09-26 11:00
  • pon., 2022-09-26 12:00
Lekcja festiwalowa Komorą na Mount Everest. Komory Niskich Ciśnień

Podczas tej lekcji uczestnicy zapoznają się z podstawowymi informacjami na temat zmian ciśnienia barometrycznego wraz ze wzrostem wysokości n.p.m., oraz z towarzyszącymi zmianami innych parametrów( temperatura, wilgotność powietrza). Omówiony zostanie także wpływ tych zmian na organizm człowieka. W dalszej części wycieczki nastąpi prezentacja symulatorów obniżonego ciśnienia barometrycznego, nagłej dekompresji wraz z wyjaśnieniem, jakie badania i szkolenia wykonywane są dla pilotów. Zostanie także omówiony sposób zabezpieczenia pilotów i pasażerów przed skutkami obniżonego ciśnienia barometrycznego wraz z prezentacją wysokościowego ubioru kompensacyjnego.

  • pon., 2022-09-26 10:00
Lekcja festiwalowa Czy świat krajowych mięczaków może być fascynujący?

Wykład ma na celu przybliżenie biologii kilku gatunków mięczaków występujących w Polsce. Niektóre z nich to powszechnie występujące gatunki (np. winniczek, ślimak zaroślowy). Inne to gatunki rzadko spotykane, których obecność świadczy o stabilnych warunkach środowiskowych. Mięczaki te charakterystyczne są dla siedlisk o niskiej antropopresji i większość z nich objeta jest ochroną gatunkową (np. skójka gruboskorupowa, poczwarówka zwężona, poczwarówka jajowata, zatoczek łamliwy). W ramach wykładu zostanie przedstawiona biologia i wymagania siedliskowe tych gatunków wraz z prezentacją muszli i metodami rozpoznawania.

  • śr., 2022-09-28 13:00
Lekcja festiwalowa Osteobiografie czyli historie życia zapisane w kościach

Czy zastanawiałeś się kiedyś jakich informacji dostarcza nam ludzki szkielet? W jaki sposób na podstawie zachowanego materiału osteologicznego odtwarzany jest profil biologiczny zmarłego? Jak odczytujemy historie życia, która zapisuje się na kościach każdego z nas? Jeśli chcesz się dowiedzieć jak to robimy to nasze warsztaty są dla Ciebie! W czasie zajęć pokażemy Ci, jakie cechy szkieletu pozwalają na ocenę płci i określenie wieku w chwili śmierci. Zaprezentujemy też, w jaki sposób odtwarzamy przyżyciową wysokość i masę ciała. Dowiesz się także czym są paleopatologie i o czym świadczy ich obecność. W czasie warsztatów, korzystając z materiałów archeologicznych, wspólnie zbudujemy profil biologiczny i odtworzymy historię zapisaną na kośćcu.

  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Żywność przyjazna dla środowiska, czyli co jeść, żeby być eko?

Czym jest zrównoważony rozwój i jak produkcja żywności wpływa na środowisko. Co to są ślady środowiskowe oraz jak sposób odżywiania może sprawić, że będziemy bardziej eko?

  • pt., 2022-09-30 09:00
Lekcja festiwalowa W poszukiwaniu "pięty achillesowej" komórek nowotworowych

Co sprawia, że komórka prawidłowa przekształca się w nowotworową? Jakie czynniki środowiska sprzyjają powstawaniu komórek nowotworowych i czy organizm może bronić się przed nimi? Czy komórki te mogą żyć poza organizmem i czy naprawdę są nieśmiertelne? Wreszcie czym jest „pięta achillesowa” komórek nowotworowych i dlaczego naukowcy próbują ją znaleźć? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w trakcie wykładu połączonego z dyskusją.

Po wykładzie uczniowie odwiedzą laboratorium, w którym hodowane są komórki nowotworowe oraz obejrzą je pod mikroskopem.

  • pt., 2022-09-30 12:00
Lekcja festiwalowa Biofilm bakteryjny jako złożona struktura wykazująca zwiększoną antybiotykoporność

Biofilm to struktura powstająca zazwyczaj na powierzchniach stałych. W zależności od mikroorganizmów wchodzących w jej skład może być ona płaską mozaiką lub wielowarstwową złożoną społecznością mikroorganizmów jednogatunkową lub wielogatunkową. Komórki wchodzące w skład biofilmu wykazują odmienne cechy metaboliczne w porównaniu z ich wolnożyjącymi odpowiednikami. Struktura biofilmu zapewnia komórkom przeżycie w skrajnie trudnych warunkach. Jedną z unikatowych cech biofilmu jest jego wysoka oporność na antybiotyki co ma szczególne znacznie w przypadku bakterii patogennych. Zagrożenia wynikające z powstawania struktur biofilmowych dotyczą zdrowia publicznego, szeroko pojętej medycyny oraz wielu gałęzi przemysłu. Złożoność struktury znacząco wpływa na skuteczne metody ich eradykacji. W ramach wykładu przedstawiona zostanie struktura i funkcjonowanie biofilmów ich rozprzestrzenienie oraz mechanizmy wpływające na ich zwiększoną antybiotykoporność.

  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Roślina - biofiltr

Kiedy powietrze/atmosfera staje się coraz bardziej nam nieprzyjazne należy znaleźć najskuteczniejszą metodę podniesienia jakości tego, czym oddychamy. Naszym sprzymierzeńcem w tych staraniach staje się roślina.

  • pon., 2022-09-26 11:00
  • śr., 2022-09-28 11:00
  • pt., 2022-09-30 11:00
Lekcja festiwalowa Cechy anatomiczne psa, które powinien znać jego właściciel

Anatomia opisowa i topograficzna psa. W czasie zajęć prowadząca opowie o charakterystycznych cechach anatomicznych psa wykorzystując preparaty osteologiczne i mokre preparaty utrwalone

  • wt., 2022-09-27 11:00
Lekcja festiwalowa Inwazyjne gatunki zwierząt występujące w Polsce - wybrane przykłady

Zajęcia będą dotyczyły historii introdukcji i ekspansji inwazyjnych gatunków, których obecność w Polsce przyczynia się do zaniku gatunków rodzimych lub szkód gospodarczych. W ramach wykładów zostanie przedstawiona "kariera" nowych przybyszów wprowadzonych przez człowieka. Będzie to dotyczyło skorupiaków dziesięcionogich (raki amerykańskie i kraby), wybranych gatunków owadów (m.in. biedronka azjatycka), ryby (m.in. czebaczek amurski, trawianka, ryby z rodziny babkowatych), gady (m.in. żółw ozdobny).

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Tajniki daktyloskopii czyli co sprawia, że nasze odciski palców są niepowtarzalne

Czy zastanawiałeś się kiedyś dlaczego nasze odciski palców są powszechnie wykorzystywaną cechą biometryczną? Co sprawia, że są one tak niepowtarzalne, iż wykorzystuje się je do identyfikowania osób? Odpowiedź na te pytania znajdziesz na naszych zajęciach! Pokażemy Ci w jaki sposób zbiera się odbitki palców i jakie ich cechy wykorzystywane są do identyfikacji. Wyjaśnimy, czym różnią się podstawowe wzory dermatoglificzne, czym są minucje, terminy zewnętrzny i wewnętrzny oraz linia Galtona. W czasie warsztatów w odpowiednim oprogramowaniu komputerowym samodzielnie przeprowadzisz analizę zebranych odbitek i dokonasz identyfikacji.

  • śr., 2022-09-28 09:00
Lekcja festiwalowa Czy wiesz co pijesz? Rzecz o wodach mineralnych, sokach, napojach sportowych, energetykach

Zajęcia będą miały charakter seminaryjny. Będą oparte o dyskusję dotyczącą rodzajów napojów /soków spożywanych przez młodzież – uczestników spotkania. Omówione zostaną aspekty żywieniowe: zdolność do nawadniania organizmu, możliwość dostarczenia organizmowi witamin, minerałów czy innych prozdrowotnych składników. Wskazane będą również niekorzystne działania wynikające, m. in., ze zbyt wysokiej wartości energetycznej, zawartości substancji pobudzających. Podjęte również będą zagadnienia dotyczące różnych substancji dodatkowych widniejących na etykiecie.

  • pon., 2022-09-26 10:00
Lekcja festiwalowa Metody badań genetycznych

Zajęcia dotyczą metod analizy kwasów nukleinowych (PCR, q-PCR, sekwencjonowanie, elektroforeza). Uczestnicy powtórzą budowę kwasów nukleinowych i dowiedzą się, jak wykorzystywana jest współcześnie szkolna wiedza o DNA i RNA. Są to tematy, które co raz częściej pojawiają się na maturach.

  • pon., 2022-09-26 11:00
Lekcja festiwalowa Kolory w świecie zwierząt / Osad czynny pod lupą

Lekcja 1

Zajęcia mająca na celu wprowadzenie uczestników do świata kolorów i ich różnorodnego znaczenia w życiu zwierząt. Uczniowie dowiedzą się w jaki sposób zwierzęta wykorzystują swoje barwy, do zdobycia partnera, uniknięcia i zmylenia napastnika, upolowania zdobyczy i „oszukiwania” innych zwierząt.

+

Lekcja 2

Warsztaty mają na celu zapoznanie uczestników z praktycznym zastosowaniem mikrobiologii w ochronie środowiska. Podczas zajęć zostanie omówiony osad czynny jako zespół mikroorganizmów biorący aktywny udział w procesie oczyszczania ścieków. Uczestnicy będą mogli obejrzeć pod mikroskopem próbki osadu czynnego i spróbować oznaczyć organizmy jakie w nim występują.dr

  • śr., 2022-09-28 11:00
Lekcja festiwalowa Niebezpieczne kleszcze

Podczas planowanej lekcji wykorzystana będzie prezentacja, w której prowadzący omówi biologię występujących w Polsce kleszczy (przede wszystkim zwyczajnego i pastwiskowego). Uczestnicy poznają objawy najważniejszych chorób przenoszonych przez kleszcze (zapalenie mózgu i opon mózgowych oraz borelioza u ludzi, babeszjoza u psów), zdobędą również wiedzę na temat sposobu unikania ataku kleszczy i usuwania ich jeśli już do ataku doszło. Planowane jest także oglądanie spreparowanych kleszczy i okazów żywych (jeśli uda się takowe złapać).

  • pon., 2022-09-26 11:00
  • wt., 2022-09-27 11:00
Lekcja festiwalowa Nanobiotechnologia, czyli nanocząsteczki w służbie człowieka

Opowiemy, czym są nanocząstki i nanomateriały, oraz wyjaśnimy, co sprawia, że nanobiotechnologia to dzisiaj jedna z najbardziej obiecujących technologii. Dowiecie się, w jakich produktach codziennego użytku możemy znaleźć nanocząstki, które gałęzie przemysłu korzystają ze zdobyczy nanotechnologii, a które dopiero będą z nich korzystać, czyli nad czym pracują naukowcy. Podczas praktycznych warsztatów poznacie metody wytwarzania nanocząstek, m.in. wykorzystując takie produkty jak kawa i herbata – czyli ekologiczną metodę zielonej syntezy. Zobaczycie, jak można zmierzyć nanocząstki. Dowiecie się również, jak prowadzić hodowle mikrobiologiczne, przygotowując posiewy mikroorganizmów z własnych palców, oraz wspólnie z nami zbadacie właściwości antybakteryjne nanocząstek, w tym najpopularniejszych nanocząstek srebra.

  • pon., 2022-09-26 10:00
  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Zajrzyjmy w głąb jajka – wszystko (prawie) o jakości handlowej jaj

W trakcie lekcji pokazowej uczestnicy zapoznają się z podstawowymi informacjami na temat znakowania i jakości handlowej jaj. Poznają domowe i laboratoryjne metody oceny jakości jaj. Poznają urządzenia laboratoryjne wykorzystywane w ocenia jakości jaj. W trakcie warsztatów uczestnicy samodzielnie badają jakość jaj i zapoznają się ze zmianami zachodzącymi w jajach w trakcie przechowywania.

  • śr., 2022-09-28 09:00
Lekcja festiwalowa W jaki sposób rośliny jedzą?

Rośliny są pokarmem dla nas i zwierząt, ale skąd one biorą jedzenie? Zapraszamy do wspólnego zgłębienia tej tajemnicy. Po omówieniu podstaw procesu fotosyntezy i roli, jaką pełnią w nim barwniki asymilacyjne uczestnicy sprawdzą, czy z natki pietruszki można wyekstrahować chlorofil.

  • pt., 2022-09-30 10:30
Lekcja festiwalowa Przełomy technologiczne w biologii i medycynie ostatnich lat

W ostatnich latach dokonało się szereg przełomów technologicznych, które zrewolucjonizowały współczesną biologię, diagnostykę medyczną oraz podejścia terapeutyczne. Jest to między innymi rozwój metod służących do sekwencjonowania DNA, metoda CRISPR/Cas9 ułatwiająca wprowadzenie zmian w genomach, nowe sposoby analizy struktur białek i ich kompleksów oraz wprowadzenie leków opartych na mRNA.

W swoim wkładzie przedstawię wybrane metody i opowiem jak je wykosztujemy w naszych badaniach.

  • czw., 2022-09-29 10:00
Lekcja festiwalowa Dlaczego i w jaki sposób bakterie stają się oporne na antybiotyki?

Problem nabywania oporności na antybiotyki przez bakterie i jej rozprzestrzeniania w środowisku jest w ostatnich latach szczególnie niepokojący. Coraz częściej antybiotyki stosowane do leczenia ludzi są nieskuteczne. Dlaczego bakterie stają się niewrażliwe na antybiotyki? Na spotkaniu z uczniami szkół średnich odpowiemy na to pytanie oraz poruszymy zagadnienie rozprzestrzeniania się wśród bakterii genów kodujących oporność na antybiotyki. Opowiemy też zjawiskach, które do tego prowadzą, i o nośnikach takich informacji, i o tym, co z tego wszystkiego wyniknąć może.

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Śródbłonek naczyniowy – tajemniczy organ i jego rola w rozwoju chorób sercowo-naczyniowych

Zgodnie z danymi Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) choroby sercowo-naczyniowe stanowią ogromny problem zdrowotny i są główną przyczyną przedwczesnej śmierci wielu ludzi. Rocznie umiera z tego powodu ok. 18 mln ludzi, co stanowi około 30% wszystkich zgonów na świecie. Uszkodzenie śródbłonka naczyniowego jest uważane za główną przyczynę tych schorzeń. Przez lata uważano, że tkanka ta tworzy jedynie pasywną barierę, coś na kształt folii wyścielającej wnętrze naczyń. Obecnie wiadomo, że komórki te tworzą wyspecjalizowaną warstwę wyścielającą naczynia, przedsionki i komory serca oraz naczynia limfatyczne, która stanowi skuteczną barierę pomiędzy krążącą krwią a pozostałymi tkankami. Ponadto śródbłonek, obok wątroby, jest największym organem wydzielniczym w organizmie człowieka i wytwarza szereg naczyniowo-aktywnych czynników, w tym tlenek azotu. Oprócz regulowania przepływu krwi i utrzymywania integralności ścian naczynia, komórki śródbłonka aktywnie odpowiadają na czynniki znajdujące się we krwi, w tym czynniki wywołujące stres komórkowy i aktywację stanu zapalnego. Stan zapalny, związany z aktywacją śródbłonka, charakteryzuje zwiększenie wytwarzania reaktywnych form tlenu, które, wraz z nieskuteczną ochroną antyoksydacyjną, doprowadzają do powstawania uszkodzeń w komórkach.

Wykład wprowadzi słuchacza do struktur układu krążenia przybliżając tajemnicze funkcje i zadania śródbłonka naczyniowego. Prof. Aird z Harvard Medical School twierdzi, że nie ma takiej choroby, która by nie dotykała śródbłonka. Zadamy sobie pytanie, czy funkcjonalność tej niepozornej tkanki może decydować o naszym losie? Czy rzeczywiście śródbłonek może być strażnikiem prawidłowego działania wielu organów? Komu zagrażają choroby sercowo-naczyniowe i jak in zapobiegać? 

  • śr., 2022-09-28 09:00
Lekcja festiwalowa Kiszonko! Pokaż nam co masz w środku!

Produkty fermentowane stanowią bardzo zdrowe i odżywcze produkty. Właściwości kiszonek zawdzięczamy mikroorganizmom przeprowadzającym fermentację, głównie bakteriom wytwarzającym kwas mlekowy. To mikroorganizmy probiotyczne, niezwykle ważne w naszej diecie, wpływające na prawidłowy mikrobiom naszego organizmu. W Polsce znamy głównie kiszoną kapustę i kiszone ogórki. Jednak coraz więcej nowych kiszonek pojawia się w naszych sklepach, np.: kiszone buraki i cytryny, kimchi, kombucha. To produkty pochodzące z Japonii, Korei czy Islandii. W naszym laboratorium chcemy pokazać bakterie i grzyby, które stanowią „mikroświat” kiszonek.

  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Keeping your dog safe from Heartworms (Dirofilaria immitis)

Have you ever wondered what are Heartworms? they are the parasites that your veterinarian tell you about on every visit and how you should keep your dog safe by taking special pills.

Heartworms are parasitic worms (nematodes), they are trasnported by mosquitoes and they infect dogs by feeding on their blood and giving them the small larvae which grow into adult worms and then move to the heart of the dog and might cause death, luckily, there is a way to keep your dog safe, there are simple steps which we will discuss in our lesson that you must follow, which will help keeping your dog safe and happy.

  • pt., 2022-09-30 12:00
Lekcja festiwalowa PCR – wszechpotężna reakcja, niezbędna w każdym laboratorium

Podczas lekcji uczestnicy rozcieńczą DNA do "homeopatycznych" stężeń, a następnie przeprowadzą PCR - łańcuchową reakcję polimerazy, pozwalającą wykryć nawet śladowe ilości DNA. Następnie uczestnicy przeprowadzą elektroforezę w żelu agarozowym, aby na własne oczy zobaczyć DNA. Dodatkowo w czasie trwania reakcji i elektroforezy przedstawiony zostanie krótki wykład o wykorzystaniu "molekularnej kserokopiarki" jaką jest PCR. Uczestnicy będą mieli także okazję zajrzeć w zakamarki laboratorium inżynierii genetycznej.

  • pon., 2022-09-26 10:00
  • pon., 2022-09-26 13:00
  • wt., 2022-09-27 10:00
  • śr., 2022-09-28 10:00
Lekcja festiwalowa Dlaczego w nocy jest ciemno i w jaki sposób Albert Einstein poprawił sprawność naszego wzroku

Niska sprawność ludzkiego wzroku w warunkach nocnych stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa nocnych misji lotniczych. Celem warsztatu jest wyjaśnienie uczestnikom Festiwalu Nauki dlaczego w nocy jest ciemno oraz zaprezentowanie osiągnięć techniki, które wspomagają widzenie człowieka w warunkach niedostatecznego oświetlenia. Uczestnicy będą mieli okazję zrozumieć jak działa narząd wzroku, noktowizor oraz na czym polega i gdzie znalazło zastosowanie zjawisko fotoelektryczne. Uczestnicy wcielą się w rolę pilota i na własne oczy przekonają się, jak wygląda świat nocą po założeniu gogli noktowizyjnych. Zobaczą, jak przy różnych efektach świetlnych wygląda nocą pas startowy lotniska, miasto oraz teren niezabudowany.

  • wt., 2022-09-27 10:00
Lekcja festiwalowa Co wiesz o mleku i mlecznych przetworach?

Czym różni się mleko pasteryzowane od mleka UHT? Jak ocenić świeżość mleka? Czy śmietana i śmietanka to to samo? Jak się robi masło i lody? Jakie są rodzaje serów i jak one wyglądają? Na naszych zajęciach poznacie odpowiedź na te i wiele innych pytań. Samodzielnie wykonacie masło i lody, nauczycie się odróżniać różne rodzaje mleka i serów. Zobaczycie „dobre” bakterie, które trafiają do waszych brzuchów, kiedy zjadacie mleczne przetwory. Będzie ciekawie, mlecznie i pyyyysznie :) Zapraszamy!

  • wt., 2022-09-27 09:00
  • wt., 2022-09-27 12:00
Lekcja festiwalowa Wszystko co byście chcieli wiedzieć o plejstocenie

: Plejstocen był epoką w dziejach Ziemi, która trwała pomiędzy 2,58 mln. a 11,7 tys. lat temu. Popularnie nazywa się ją często „epoką lodowcową”. Plejstocen charakteryzował się bowiem cyklicznymi zmianami światowego klimatu, który oscylował pomiędzy okresami ciepłymi (interglacjałami) a okresami zimnymi (glacjałami/zlodowaceniami). W trakcie interglacjałów średnie roczne temperatury na Ziemi były zbliżone do tych, które panują obecnie. Glacjały charakteryzowały się za to wyraźnie niższymi temperaturami. Celem lekcji jest przedstawienie zmian środowiska przyrodniczego, jakie towarzyszyły oscylacjom klimatycznym. W PAN Muzeum Ziemi znajdują się zbiory reprezentujące interglacjał eemski (ok. 130–115 tys. lat temu) oraz zlodowacenie Wisły (ok. 115–11,7 tys. lat temu). Na przykładzie tego pojedynczego cyklu zmian klimatu prześledzimy jak zmieniało się środowisko Europy oraz jego fauna i flora.

  • śr., 2022-09-28 12:30
  • pt., 2022-09-30 12:30
Lekcja festiwalowa Czy wiemy w czym jemy?

Omówienie podstawowych opakowań do żywności i ich właściwości w odniesieniu do bezpiecznego ich stosowania. Najczęstsze błędy konsumentów w stosowaniu materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością tj. patelnie, tworzywa sztuczne, opakowania do żywności itp. Refleksja dot. tego jak świat wyglądał by bez opakowań oraz zaprezentowanie nowych rozwiązań w pakowaniu żywności.

  • pt., 2022-09-30 12:00
Lekcja festiwalowa Nowotwory złośliwe – jedna z najgroźniejszych chorób cywilizacyjnych

Czym są choroby cywilizacyjne? Jak możemy zadbać o swoje zdrowie? Czy leczenie chorób nowotworowych ogranicza się jedynie do chemio- i radioterapii? Nad czym naukowcy tak intensywnie pracują w laboratoriach?

Podczas zajęć opowiemy w popularnonaukowy sposób o możliwościach w diagnostyce i leczeniu nowotworów. Przyjdź posłuchać o tym, co wiemy, a przede wszystkim o tym, czego jeszcze nie wiemy w temacie onkologii, a także jak sam możesz zadbać o swoje zdrowie i zdrowie swoich bliskich.

 

  • pon., 2022-09-26 10:00
Lekcja festiwalowa Suszenie rozpyłowe i miód w proszku

Prezentacja na temat suszenia rozpyłowego m.in. charakterystyka metody, zastosowanie w przemyśle spożywczym. Część laboratoryjna – suszenie rozpyłowe miodu i określenie podstawowych właściwości otrzymanego proszku – aktywność wody, sypkość, gęstość nasypowa, wykonanie zdjęć mikroskopowych.

  • wt., 2022-09-27 10:00
  • czw., 2022-09-29 10:00
Lekcja festiwalowa Owady z bliska

Przybliżymy złożoność budowy owadów. Udowodnimy, że ta różnorodność budowy owadów to przejaw dostosowań do sposobu życia i warunków, w jakich owady żyją.  Odkrywać będziemy wspólnie mordki, pyszczki, oczka i inne części ciał owadzich.

  • pon., 2022-09-26 09:00
  • śr., 2022-09-28 09:00
  • pt., 2022-09-30 09:00
Lekcja festiwalowa W jaki sposób różne siedliska pochłaniają dwutlenek węgla

Na zajęciach będzie zaprezentowana problematyka pochłaniania dwutlenku węgla przez różne siedliska, ze szczególnym uwzględnieniem gleb. Zajęcia odbędą się w formie terenowej. Będzie to wycieczka po terenie Kampusu SGGW i okolicach (Pradolina Wisły). Podczas wycieczki będą zaprezentowane różne rodzaje siedlisk, które w różnym stopniu wpływają na sekwestrację dwutlenku węgla. Będą to tereny parkowe, uprawne, torfowisko, fragmenty lasów „naturalnych” oraz siedlisko wilgotne. Omawiane różnice między siedliskami w układzie gleba-roślina. Informacje te będą nawiązywać do Europejskiego Zielonego Ładu (handel emisjami) i możliwości włączenia różnych siedlisk do handlowania jednostkami pochłaniania dwutlenku węgla. Uczniowie zapoznają się z różnorodnością siedliskową na dość krótkiej trasie (spacer do około 2 godzin). Omówione zostaną także typy gleb i występująca roślinność na poszczególnych powierzchniach oraz jaki to ma związek z bilansowaniem dwutlenku węgla w różnych siedliskach.

Na zajęcia uczniowie powinni być ubrani jak na wycieczkę do parku, na łąkę itp.

  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Płazy Polski

Wykład będzie koncentrować się na wszystkich gatunkach płazów stwierdzonych w Polsce. Kilka z nich to wyodrębnione, nowe gatunki. Wszystkie maja ważne znaczenie ekologiczne, część z nich objęta jest ochrona całkowitą, pozostałe częściową. Niektóre mają znaczenie wspólnotowe tzn. są ujęte w dyrektywach siedliskowych Unii Europejskiej. Dla tych gatunków prowadzony jest co kilka lat krajowy monitoring, którego celem jest wykazywanie zmian dotyczących stanu tych gatunków i ich siedlisk. Na wykładzie zostaną również przedstawione przykłady działań związanych z czynną ochroną płazów w Polsce.

  • śr., 2022-09-28 11:30
Lekcja festiwalowa Geografia z samolotu…czyli GIS w akcji!

Geograficzne Systemy Informacyjne to jedno z najprężniej rozwijających się narzędzi w geografii, coraz śmielej stosowane także w naukach biologicznych, inżynierii środowiska i archeologii. Na warsztatach dowiecie się, w jaki sposób wykonywane są naloty, czym różnią się naloty "leaf off" od "leaf on" oraz co odróżnia je od zdjęć satelitarnych, które możecie obejrzeć w GoogleMaps. Dowiecie się, co to takiego Mapa Koron Drzew i jak w oparciu o nią określany jest dobrostan drzewostanu. Na koniec zobaczycie jak wygląda Mapa Koron Drzew dla Warszawy i wspólnie zastanowimy się, czy drzewa w Lasach Bielańskim i Kabackim są w dobrej kondycji zdrowotnej i nie zagrażają bezpieczeństwu użytkowników.

  • śr., 2022-09-28 12:00
Lekcja festiwalowa Owady na talerzu -moda czy konieczność?

Początki jedzenia owadów w Europie sięgają starożytnych czasów Grecji i Rzymu. Jednak coraz częściej mówi się o nich jako nowej żywności. Co wyjątkowego w sobie kryją? Czy zagoszczą na Naszych talerzach? A dla odważnych, jak smakują? Tego dowiesz się podczas spotkania!

  • czw., 2022-09-29 10:00
  • czw., 2022-09-29 12:00
Lekcja festiwalowa Metody badania ultrastruktury komórek

Uczniowie poznają współczesne metody obserwacji mikroskopowych (mikroskopia konfokalna, holograficzna, elektronowa) oraz cytometrię przepływową. Dowiadują się, w jaki sposób bada się poszczególne składniki komórek (w tym technikami opartymi o przeciwciała), powtarzają materiał dotyczący budowy i fizjologii komórek różnego typu. Celem spotkania jest uwrażliwienie Uczniów na to, że ich szkolna nauka ma ważne zastosowanie w prawdziwym życiu, realnie przyczyniając się do rozwoju przemysłu oraz medycyny. Zajęcia są nastawione na powtórkę materiału do matury.

  • pon., 2022-09-26 10:00

©2022 Festiwal Nauki