„Każde życie jest życiem” – najstarsza deklaracja praw człowieka na świecie
W pierwszej połowie XIII wieku (1236 r.), po bitwie pod Kiriną, wygranej nad królem ludu Sosso, Sumanguru Kanté, założyciel i cesarz Imperium Mali, Sundiata Keïta zwołał walne zgromadzenie przywódców ludu Mandé i ich sojuszników. Przedstawiono wówczas kartę praw ludów Mandé której celem było umocnienie trwałego pokoju w Imperium. Karta została uroczyście proklamowana w Kurukan Fuga, położonym w górnym dorzeczu Nigru, pomiędzy obecną Gwineą a Mali.
Karta zawierała preambułę oraz rozdziały przedstawiające prawa, które miały obowiązywać w życiu publicznym, społecznym i rodzinnym. Pierwsze zdanie, to „Każde życie ludzkie jest życiem”. Karta mówiła o prawie do życia i do nietykalności fizycznej, o pokrewieństwie między ludźmi, o zniesieniu niewolnictwa, o szacunku wobec kobiet oraz ich prawie do uczestnictwa w życiu publicznym, o obowiązku wspólnoty wobec osieroconych dzieci, a także opiece nad cudzoziemcami i poszanowaniu przyrody.
Karta Kurukan Fuga, to jedna z pierwszych deklaracji praw człowieka, nazywana także najstarszą konstytucją świata. Powstała na kilka stuleci przed europejskimi i amerykańskimi dokumentami, które normowały organizację władzy i ustanawiały ograniczenia i obowiązki, obronę praw człowieka i swobód obywatelskich. Bardziej nowoczesny tekst nie powstał nigdzie na świecie do dziś. W 2009 roku Karta została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa ludzkości, prowadzoną przez UNESCO.
