wykład

Grażyna Bacewicz, polska kompozytorka i wybitna skrzypaczka i osobowość polskiego środowiska muzycznego mimo poczesnego miejsca w historii muzyki wciąż pozostaje postacią słabo znaną szerszej publiczności. Wiele napisano o jej muzyce i karierze instrumentalistki, jednak zagadnienie jej poglądów estetycznych, opinii o innych muzykach czy w końcu kwestii bycia kobietą w zawodzie zdominowanym przez mężczyzn pozostają polem wymagającym dopowiedzenie i interpretacji. Jej dotąd niepublikowany dziennik obejmuje lata 1954-1956, ukazując nieznaną publiczności i badaczom stronę osobowości największej polskiej kompozytorki, która nieustannie zmaga się z nie tylko z oporem środowiska muzycznego, ale także z własnymi słabościami. Podczas spotkania zaproponowana zostanie próba odczytania biografii artystki z perspektywy feministycznej, którą zakończymy dyskusją nad miejscem i pozycją kobiet w muzyce XX wieku.

Park miejski jest dla mieszkańców miast ostoją, namiastką naturalnej przyrody, gdzie można swobodnie odpocząć, spotkać się z przyjaciółmi i poćwiczyć. Park jest również miejscem, gdzie mieszkają liczne zwierzęta oraz tworzą się swoistego rodzaju naturalne ekosystemy. Rozrastające się miasto potrzebuje wciąż nowych enklaw zieleni, brakuje jednak miejsca do ich stworzenia, dlatego też na całym świecie powstają parki w niezwykłych miejscach. Nowe przestrzenie parkowe mogą być lokalizowane na wiaduktach kolejowych, budynkach, czy też w starych fabrykach. W czasie wykładu przeniesiemy się w miejsca niezwykłe, na co dzień nie kojarzące się z zielenią.   

Rośliny motylkowe, zwane często strączkowymi są roślinami, które człowiek wykorzystuje od bardzo dawna. Wielu z nas groch czy fasolę, ale już znacznie mniej ludzi potrafi rozpoznać inne rośliny strączkowe - soję, soczewicę, bób czy ciecierzycę. Oprócz przemysłu spożywczego rośliny strączkowe można także wykorzystywać w innych gałęziach przemysłu,  hodowli zwierząt czy energetyce jako rośliny energetyczne. W trakcie spotkania uczestnicy zostaną wprowadzenie w niezwykle ciekawy świat roślin motylkowych.

Wyznaczanie różnic wysokości oraz wkreślanie form krajobrazowych na mapy to jedno z zadań geodezyjnych pomiarów sytuacyjno-wysokościowych. Najczęściej wykorzystywaną techniką są pomiary niwelacyjne – w prosty sposób pozwalające na wyznaczenie wysokości punktów charakterystycznych form krajobrazu – brzegów rzek, szczytów gór, dna wąwozów oraz obiektów inżynierskich – mostów, domów, chodników, jezdni … Jak zinterpretować wyniki pomiarów? Jak rzędy liczb określających wysokości punktów zamienić w mapę? Co to jest warstwica? Czy kod paskowy (taki jak na towarach w sklepie J) może być użyteczny przy określaniu różnic wysokości? Na te i inne pytania związane z określaniem różnic wysokości  odpowiemy w czasie zajęć. Uczestnicy dowiedzą się jakie pomiary wykonuje się w celu wyznaczenia różnic wysokości, jak opracowuje się mapy sytuacyjno-wysokościowe.  Pokażemy co to niwelator, łaty i jak wysoko skaczą ciężkie żabki? Razem sprawdzimy co wspólnego mają niwelator, kasa w supermarkecie i praca urzędnika?

W części praktycznej nauczymy jak poprawnie odczytać różnice wysokości z łat niwelacyjnych. Przy pomocy nowoczesnych geodezyjnych instrumentów – niwelatorów uczestnicy pomierzą zbudowane wcześniej z przygotowanych elementów góry. Uczestnicy w mniejszych zespołach wykonają mapy warstwicowe i  poczują jak podstawowe, znane z lekcji matematyki zależności geometryczne wykorzystuje się przy rysowaniu na „małej mapie” wysokich gór .

Każdy będzie mógł poczuć się geodetą i samodzielnie wykonać pomiary niwelacyjne.

Podczas filmu wyświetlanego na kopule planetarium Niebo Kopernika uczniowie dowiedzą się więcej o codziennych zjawiskach astronomicznych. Co się dzieje na niebie? Dlaczego Słońce świeci i do czego można je wykorzystać? Jak zmieniają się pory dnia i roku? Film opowiada też o gwiazdozbiorach, podróżach kosmicznych i lądowaniu na Księżycu. Przed projekcją odbywa się pokaz na żywo prowadzony przez prezentera planetarium.

Nasze relacje z innymi gatunkami zwierząt bywają różne. Z jednymi się zaprzyjaźniamy, inne zjadamy, jeszcze inne zjadają nas albo nasze pożywienie. Na pierwsze strony gazet trafiają zwykle przypadki chorób i śmierci bezpośrednio wywołanych przez zwierzęta oraz przypadki wywołanych przez nie strat w plonach. Czy ci medialni faworyci, najgłośniejsi „przestępcy”, rzeczywiście wywierają największy negatywny wpływ na populację ludzką? A patrząc na tę relację z drugiej strony – jak działalność człowieka wpływa na populacje tych gatunków? Przecież wiele z tych zwierząt pełni ważne funkcje w ekosystemach naturalnych, zatem rzeczywiste konsekwencje naszej walki z nimi mogą sięgać dalej, niż nam się wydaje. Jak rozwiązać ten konflikt między człowiekiem a szkodnikiem? Które zwierzęta są szkodnikami, a których zasługi dla człowieka są niedoceniane? Bohaterami wykładu będą zwierzęta chorobotwórcze i niebezpieczne inaczej. Oraz duże i małe zwierzęta uznawane za szkodniki, a wśród nich wiele dobrze nam znanych owadów i ssaków.

Tematem wykładu będzie programowanie binarne, jako gałąź programowania matematycznego, w którym funkcja, którą minimalizujemy jest liniowa i ograniczenia są liniowe oraz zmienne przyjmują wartości 0 lub 1. Będzie omówione zagadnienie rozmieszczenia pracowników na stanowiskach, problem plecakowy, problem komiwojażera, problem układania optymalnego planu zajęć.

Głównym celem wykładu ma być przybliżenie obyczajów, religii i świąt żydowskich. W związku z tym, że w programie szkół o Żydach nic właściwie się nie mówi - to znaczy nie było ich ( może poza Berkiem Joselewiczem) potem nastąpiła Zagłada i - nadal ich nie ma, wykład ma pokazać, jak wyglądała ta żyjąca przecież i współuczestnicząca w życiu kraju społeczność. Ma też przełamywać stereotypy - np.  o jednolitości społeczności żydowskiej, jej bogactwie czy niechęci do Polaków. Zostaną poruszone również kwestie stosunkôw polsko-żydowskich - zarówno ich ciemne, jak i jasne strony. Będzie mowa o samorządności, Sejmie Czterech Ziem, jak i o antysemityzmie, o asymilacji i akulturacji, oraz o tradycyjnych społecznościach dążących do zachowania odrębności kulturowej, o syjoniźmie, i tym, jak te nurty funkcjonowały w niepodległej Polsce. Innymi słowy - chodzi  między innymi o pokazanie wielokulturowości państwa polskiego, która słabo funkcjonuje w powszechnej świadomości.

Zajęcia mają na celu przybliżenie zagadnień związanych z metabolizmem komórkowym. Po omówieniu podstaw oddychania komórkowego, uczestnicy zagrają w autorską grę planszową, dzięki której utrwalą sobie najważniejsze pojęcia z biochemii dotyczących szlaków metabolicznych.

1. Za co kochamy czekoladę? – dr Beata Dasiewicz (SGGW)

Co powoduje, że jedzenie czekolady tak wielu ludziom sprawia przyjemność? Czy to tylko słodki smak, a może coś więcej? Czy czekolada uzależnia? Czy może leczyć? Czy biała czekolada to naprawdę czekolada?

Wykład będzie opowieścią o relacjach ludzi i roślin stworzoną na podstawie kilkuletnich badań prowadzonych wśród mieszkańców Podola wschodniego. Wraz ze zmieniającymi się sposobami życia, rozumieniem zdrowia i choroby, czy zmianami zachodzącymi w środowisku naturalnym jedne rośliny zyskują popularność inne ją tracą. Spośród spectrum roślin leczniczych dostępnych w danym środowisku ludzie wybierają różne gatunki, co wpływa na te wybory? By dowiedzieć się jakie rośliny lecznicze są obecnie ważne dla mieszkańców środkowej Ukrainy, przyjrzymy się roślinnym apteczkom należącym do różnych osób. Dowiemy się kto zbiera rośliny lecznicze i dlaczego, jak przekazywana jest wiedza o nich, które gatunki są szczególnie poszukiwane i czemu tak jest. W wykład wpleciony zostanie pokaz filmu z przedstawianych badań nakręconego przez Jacka Wajszczaka. Podczas realizacji filmu mieszkańcy wsi Stroincy zostali poproszeni by w przystępny i ciekawy dla nich samych sposób opowiedzieli o swoich codziennych relacjach z roślinami. Bohaterowie filmu, m.in: nauczyciel biologii, dzieci, gospodynie i lokalny malarz zabierają nas na łąkę, przed dom lub do lasu i dzielą się z nami tym co od roślin dostają najlepszego. Film został również pomyślany jako rodzaj podziękowania rozmówcom za ich udział w badaniach formą, w którą sami mogli się zaangażować i która byłaby atrakcyjna dla nich samych. Badania zostały sfinansowane z grantu Narodowego Centrum Nauki pt. Wiedza lokalna o roślinach i narracje o naturze na Podolu wschodnim (Ukraina) – analiza w kontekście dyskursów państwowych.

Czy możemy ufać doniesieniom naukowym? Jak badania naukowe wpływają na rozwój medycyny? Skąd czerpiemy wiedzę o tym jak skutecznie i bezpiecznie leczyć pacjentów?

Intuicja bywa zawodna, zwłaszcza przy rozwiązywaniu rozmaitych problemów i zagadek matematycznych. Wspólnie przyjrzymy się licznym zagadnieniom, w których odpowiedź jest zupełnie inna niż się na pierwszy rzut oka wydaje. Okaże się, że wystarczy mniej, można szybciej, da się lepiej, a wszystko dzięki różnorodnym ciekawym pomysłom matematycznym.

Model wyboru międzyokresowego stanowi w mikroekonomii wstęp do wyprowadzenia matematyki finansowej oraz problemu dyskontowania hiperbolicznego. Zagadnienia te połączone w jednym wykładzie mogą dać obraz wielu błędów poznawczych, które dotykają zarówno pojedyncze osoby jak i stanowią problem dla instytucji. Zajęcia składać się będą z serii eksperymentów i ćwiczeń omawiających zagadania wartości pieniądza (dochodów) w czasie. Składać się będą z dwóch części:

1. Wstęp do matematyki finansowej i wyprowadzenie podstawowych definicji: wartości obecnej (PV), wartości przyszłej (FV), realnej/efektywnej stopy procentowej, wartości NPV. W prosty sposób pokazane zostaną pułapki, na które można trafić w różnych ( nie tylko finansowych) w sytuacjach życiowych nie znając tych pojęć. 

2. Omówienie problemu psychologicznego postrzegania wartości w czasie. Podczas wykładu na podstawie wyników prostego eksperymentu będzie omówiony problem dyskontowania hiperbolicznego oraz jak „szybkie” dyskontowanie może wpłynąć na nasze wybory życiowe.

Na wiejskich terenach Związku Radzieckiego przeprowadzono jeden z największych eksperymentów społeczno-ekonomicznych XX wieku – kolektywizację rolnictwa. Podstawą jego wprowadzenia w życie była chęć zapewnienia dostaw płodów rolnych do szybko industrializujących się miast, dążenie do stworzenia „fabryk na wsi” i proletariatu rolnego oraz eliminacja prywatnej własności ziemskiej. Polityka kolektywizacji rolnictwa wprowadzana była z użyciem drastycznych środków od końca lat 20., co przyniosło tragiczne skutki, takie jak Wielki Głód na Ukrainie czy w Kazachstanie. Operacja ta trwale zmieniła krajobraz radzieckiej wsi. Przez następnych 50 lat na terenie ZSRR dominowały państwowe gospodarstwa rolne (swohozy) i kooperatywy (kolkhozy), natomiast rolnictwo indywidualne było praktycznie nieobecne. Duże jednostki produkcyjne nie były wyłącznie producentami żywności, ale zapewniały także szereg usług publicznych (przychodnie, przedszkola itp.) oraz animowały życie kulturalne na wsi.

Upadek ZSRR sprawił, że niemalże cały sektor rolny, pozbawiony stabilnych dotacji państwowych, znalazł się w głębokim i długotrwałym kryzysie. W trakcie wykładu zaprezentowane zostaną główne kierunki przemian dużych, poradzieckich gospodarstw rolnych. Opisane zostaną przykłady prywatyzacji pracowniczych, uwłaszczenia dawnej nomenklatury oraz całkowitego upadku gospodarstw związanego na przykład z masowymi migracjami. Uwaga skupiać się będzie na terenach, gdzie rolnictwo  skolektywizowano już w latach 30-tych, a więc tam, gdzie funkcjonowało najdłużej (Rosja, Kazachstan). Szczegółowo zostanie opisany przypadek jednego, wielkoobszarowego gospodarstwa w północnym Kazachstanie, w którym autor prowadził badania.

Jak rozpoznać i leczyć uzależnienie od pracy.

Dr Kamila Wojdyło, autorka teorii Work Craving, opowie o nowej koncepcji pracoholizmu. Kto i kiedy może uzależnić się od pracy...? Na czym polega problem, który wciąga rodzinę i bliskich...? Dlaczego trudno poradzić sobie samemu i gdzie szukać pomocy.

Co łączy sześcian z ośmiościanem? Dlaczego brył platońskich jest tylko pięć? Czym są wielościany Catalana i Johnsona? Podczas spotkania zagłębimy się w fascynujący świat brył regularnych, by poszukać odpowiedzi na te oraz inne pytania. Naszą wyobraźnię wspomogą piękne papierowe modele, których część uczestnicy wykonają własnymi rękami.

Wyjazd do astronomicznej stacji obserwacyjnej w Ostrowiku pod Warszawą. Na miejscu będzie można zobaczyć teleskop, posłuchać popularyzujących wykładów na tematy astronomiczne, popatrzeć w niebo i posilić się przy ognisku.

Wystawa unikatowych i mało znanych zdjęć przyrodniczych najsławniejszego polskiego fotografa przyrody Włodzimierza Puchalskiego pt. „Werki Włodzimierza Puchalskiego” wraz z filmem i prezentacją audiowizualną opisującą w wersji sfabularyzowanej tematykę fotografii lub też zobrazowane sytuacje.

W prawobrzeżnej Warszawie ciągle silne są tradycje rękodzielnicze, działa tu wiele warsztatów rzemieślniczych. To cenne dziedzictwo Pragi, które wiąże się z zawodami wykonywanymi od wieków, jak również inspiruje projektantów. W czasie zajęć uczniowie obejrzą przedmioty wykonane współcześnie przez praskich rzemieślników (rzeczy codziennego użytku, części garderoby, dekoracje), aby odpowiedzieć na pytanie czym różnią się od tych produkowanych masowo?  Na zajęciach uczniowie poznają także nazwy zawodów rzemieślniczych i specyficzne rzemieślnicze narzędzia oraz terminy takie jak: czeladnik, mistrz, majstersztyk, partacz, rzemiosło, rękodzieło.

Valle de Aran jest szczególnym miejsce na mapie Europy i Hiszpanii. Jest to comarca północnej Katalonii położona w dolinie na granicy Hiszpanii z Francją, której terytorium w 30% położone jest na wysokości powyżej 2000 m. Jest to jedyny fragment Katalonii, który należy do zlewiska Oceanu Atlantyckiego. Nazwa doliny w języku kastylijskim brzmi Valle de Aran. Nazwa ta to pleonazm, gdyż słowo aran wychodzi się z baskijskiego haran, oznaczającego samo w sobie dolinę, a val to z kolei dolina po gaskońsku, tak jak valle po hiszpańsku i vall po katalońsku. Ta skomplikowana opowieść już w samej nazwie pokazuje jak wieloma językami posługują się nieliczni mieszkańcy (10.090 osób). W Valle de Aran, ponieważ należy do Hiszpanii na poziomie państwowym, obowiązkowa konstytucyjnie jest znajomość języka kastylijskiego. Jest to język, który najczęściej usłyszymy na ulicy, gdyż rozwijająca się od lat pięćdziesięciu dolina przyciągnęła pracowników z innych regionów kraju. Jako, że Valle przynależy do Wspólnoty Autonomicznej Katalonia, językiem oficjalnym jest również kataloński i obchodzone są tu święta katalońskie, choć mniej okazale niż poza nią. Sama Valle de Aran ma odrębny statut, uchwalony przez parlament kataloński w 1990 roku. Główną instytucją władz lokalnych na mocy odrębnego statusu Valle jest Eth Conselh Generau d’Aran (Rada Aran). Wszystkie trzy oficjalne języki są uwzględnione w systemie edukacji jako obowiązkowe, obok istotnych dla turystyki angielskiego i francuskiego.  Wszystkie te cztery odmienne kultury miały wpływ na to, jaka jest dzisiejsza dolina.

W trakcie lekcji festiwalowej zaprezentowane będzie podstawowe uzbrojenie strzeleckie Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, zarówno używane obecnie jak i planowane do wdrożenia w najbliższych latach. Omówione i przedstawione zostaną podstawowe wzory broni strzeleckiej indywidualnej, jak również wybrane egzemplarze broni zespołowej. Szczegółowo omówione zostaną elementy Zaawansowanego Indywidualnego Sytemu Walki (ZISW) „Tytan” rozwijanego we współpracy Wojskowej Akademii Technicznej z polskim przemysłem zbrojeniowym, takie jak: pistolet wojskowy PR-15, karabinek podstawowy modułowego systemu broni strzeleckiej MSBS-5,56, nóż- bagnet i 40 mm granatnik podwieszany, powstałe w wyniku współpracy WAT z Fabryką Broni „Łucznik”- Radom.

Baron Corvo to jeden z wielu pseudonimów literackich Frederick Rolfe'a, ekscentrycznego brytyjskiego pisarza, niedoszłego księdza i skandalisty żyjącego w latach 1860-1913. Swoja karierę literacką zaczął późno, bo dopiero w wieku 36 lat. Od początku wzbudzał mieszane uczucia. Jedni widzieli w nim swoistego geniusza, a drudzy uważali go za intelektualnego szarlatana. Jego reputacji nie pomógł fakt, że Rolfe, choć charyzmatyczny, był również kłótliwy, wyniosły i nieuczciwy w kwestiach finansowych, który raz żył w skrajnej biedzie, a raz wystawnie niczym arystokrata, chociaż zawsze za pieniądze innych. Ten pełen sprzeczności pisarz był również zatwardziałym konserwatystą popierającym monarchię absolutną, katolikiem i homoseksualistą, przez co dystansowali się od niego zarówno Anglicy jak i jego współwyznawcy.

Chociaż ma opinię pisarza, znanego z tego, że jest nieznany', to jego książki były przetłumaczone na wiele języków, i po dziś dzień są wznawiane. Jego twórczością inspirowali się m.in. James Joyce, Graham Greene, Saki, czy też włoski twórca komiksu "Corto Maltese", Hugo Pratt, i po dziś dzień fascynuje czytelników i badaczy literatury.

W naszym kraju nie jest szerzej znany: jedyny raz kiedy publiczność mogła się zetknąć z jego twórczością było podczas teatralnej adaptacji jego powieści "Hadrian Siódmy", wystawianej w warszawskim Teatrze Powszechnym w 1969 roku, kiedy to w rolę tytułową wcielił się Gustaw Holoubek. Spotkanie ma na celu przybliżenie sylwetki i twórczości Rolfe'a, oraz roli jaką w jego odbiorze odegrali jego biografowie. Będzie poruszony też wątek polski: Rolfe opowiadał się za przywróceniem naszemu kraju niepodległości.

W trakcie spotkania zostaną zaprezentowane umowy, jakie można zawierać z uczniami i studentami. W drugiej części planowane jest omówienie sposobów zatrudniania w charakterze pracownika albo na podstawie kodeksu pracy. Szczególny nacisk zostanie położony na to, jakich działań pracodawcy nie mogą podejmować i jak należy się przed nimi bronić.