wykład

Zapraszam do odwiedzin kamiennych budowli – najstarszych, starych i trochę młodszych, które ludzie wznosili dla potrzeb materialnych i duchowych. Poznamy zwłaszcza te mało dość znane obiekty z różnych kontynentów i niektórych wysp

W ciągu ostatnich dziesięcioleci otyłość stała się jedną z najszybciej postępujących chorób cywilizacyjnych. Główną przyczyną jest zwiększona konsumpcja przetworzonej wysokokalorycznej żywności oraz siedzący tryb życia. Otyłość i nadwaga są czynnikami ryzyka  wielu chorób, w tym insulinooporności, cukrzycy typu 2, zaburzeń pracy serca, nadciśnienia tętniczego, stłuszczenia wątroby. Według Światowej Organizacji Zdrowia następstwa tych chorób, określanych często jako zespół metaboliczny, są jedną z głównych przyczyn śmierci w krajach wysoko rozwiniętych, a otyłość zyskała miano choroby XXI wieku. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane najnowsze badania przedstawiające molekularny mechanizm związany z patogenezą cukrzycy typu 2. 

W 100-lecie śmierci Henryka Sienkiewicza proponujemy spojrzeć na jego osobę i twórczość oczyma współczesnych. Popatrzmy na poczytnego dziennikarza, twórcę reportaży z podróży, korespondencji z Ameryki i Afryki, felietonistę zainteresowanego bieżącymi problemami społecznymi i politycznymi (np. emigracja zarobkowa, różnice kulturowe), autora popularnych opowieści historycznych, przygodowych i obyczajowych, czytanych z wypiekami na twarzy w odcinkach w prasie oraz w licznych, często tanich wydaniach książkowych. Zaobserwujmy przejawy bieżącego zainteresowania jego pracami, sukcesami (z największym – nagrodą Nobla), a także życiem osobistym, krytyczne oceny jego postawy i twórczości oraz uwielbienie fanów. Pozwolą nam na to oryginalne obiekty ze zbiorów specjalnych Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie: stuletnie książki, czasopisma i dokumenty życia społecznego.

Podczas wykładu z pokazem uczniowie dowiedzą się, jakie są podstawowe składniki produktów spożywczych. Omówione zostaną ich wszystkie rodzaje oraz funkcje, jakie spełniają w ludzkim organizmie. Zainteresowani będą mogli zobaczyć doświadczenia chemiczne potwierdzające ich obecność w różnych produktach, np. wykrywanie białka w twarogu, glukozy w soku jabłkowym czy skrobii w ziemniaku.

Grzyby to niezwykle bogata grupa organizmów, a jesień to doskonała pora by zgłębiać tajniki ich życia. Warto poznać je nie tylko ze względu na ich walory smakowe, ale przede wszystkim z uwagi na ich niesamowitą różnorodność, interesującą budowę, jak i ważną rolę, jaką spełniają w przyrodzie. Spotkanie poświęcone grzybom otworzy wykład ilustrowany prezentacją multimedialną na temat bogactwa świata grzybów. Uczniowie zapoznają się ze specyfiką budowy, cyklu rozwojowego i sposobów odżywiania się tej grupy organizmów, dowiedzą się wielu ciekawostek, na przykład jaką  rolę pełnią grzyby w życiu i gospodarce człowieka. Część terenowa umożliwi przeprowadzenie własnych obserwacji mykologicznych. Będziemy poszukiwać i  rozpoznawać napotkane gatunki grzybów oraz oznaczać je  za pomocą kluczy i atlasów, a także wyszukiwać gatunki znajdujące się na kartach pracy. Na zakończenie każda z grup dokona prezentacji uzyskanych wyników.

Podczas wykładu z pokazem uczniowie dowiedzą się, jakie są podstawowe składniki produktów spożywczych. Omówione zostaną ich wszystkie rodzaje oraz funkcje, jakie spełniają w ludzkim organizmie. Zainteresowani będą mogli zobaczyć doświadczenia chemiczne potwierdzające ich obecność w różnych produktach, np. wykrywanie białka w twarogu, glukozy w soku jabłkowym czy skrobii w ziemniaku.

Kilkuwiekową historię prawobrzeżnej Warszawy tworzyły zróżnicowane etnicznie i wyznaniowo społeczności. Wielokulturowość Pragi, choć w dużej części jest już przeszłością, dzięki zachowanym zabytkom ciągle jest widoczna w przestrzeni miejskiej. W trakcie lekcji uczestnicy poznają Pragę polską, żydowską i rosyjską. Szczególne miejsce zostanie poświęcone również Wietnamczykom, którzy na początku lat 90. stali się najlepiej zorganizowaną grupę na Pradze. Zajęcia są okazją do poznania terminologii oraz różnic w obrzędowości, obyczajach, modzie i kuchni.

Wykład będzie obejmować omówienie zagadnień uszkodzeń więzadeł kolanowych i tkanki chrzęstnej. Zostaną zaprezentowane współczesne metody leczenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na regenerację z wykorzystaniem trójwymiarowych struktur polimerowych. Uczestnicy będą mogli obejrzeć proces elektroprzędzenia, który umożliwia formowanie struktur niezwykle podobnych do tych znajdujących się w ludzkich tkankach. Zaprezentowane zostaną również badania właściwości mechanicznych oraz badania biologiczne w warunkach in-vitro w kierunku zastosowania struktur 3D w medycynie regeneracyjnej. (Popularyzacja projektów: 388/L-6/2014 NCBiR oraz 2014/15/N/ST8/03757 NCN)

Podczas wykładu z pokazem uczniowie dowiedzą się, jakie są podstawowe składniki produktów spożywczych. Omówione zostaną ich wszystkie rodzaje oraz funkcje, jakie spełniają w ludzkim organizmie. Zainteresowani będą mogli zobaczyć doświadczenia chemiczne potwierdzające ich obecność w różnych produktach, np. wykrywanie białka w twarogu, glukozy w soku jabłkowym czy skrobii w ziemniaku.

Spotkania z Inżynierią Chemiczną

Zakres wykładu obejmuje analizę przykładów zastosowań  układów emulsyjnych w nowoczesnej medycynie - do modyfikowanego uwalniania substancji aktywnych i enkapsulacji komórek macierzystych, kosmetologii oraz jako alternatywnych paliw w aspekcie ochrony środowiska. Omówione będą typy i przykłady emulsji, metody ich otrzymywania, a także ich podstawowe cechy oraz przykłady zastosowań w wymienionych wcześniej obszarach. Pokazane będą zdjęcia emulsji wielokrotnych na tle wyników  badań naszego zespołu, pracującego na Wydziale Inżynierii Chemicznej i Procesowej PW, dotyczących układów rozproszonych o złożonych strukturach. Przedstawiona zostanie również opracowana przez nas szybka i wydajna metoda wytwarzania emulsji wielokrotnych o różnym stopniu złożoności ich struktury, co będzie połączone z prezentacją w laboratorium naszego zespołu (pokaz poprowadzi mgr inż. Agata Metera).

Chłodne spojrzenie, stalowe nerwy, pokerowa twarz – powszechnie uważamy, że powstrzymując nasze emocje, jesteśmy w stanie podjąć racjonalne, trafne decyzje. Badania psychologiczne udowadniają jednak, że incydentalne emocje często nie pozostają bez znaczenia podczas podejmowania decyzji. Nasze decyzje - od kupna akcji na giełdzie, przez wybór uczelni, po decyzję o ukaraniu dziecka są powiązane z naszym nastrojem. Na nasze decyzje ma wpływ zarówno pogoda - np. słoneczny czy zachmurzony dzień, jak i muzyka, której słuchaliśmy w drodze do szkoły lub pracy. Dzieje się tak szczególnie wtedy, gdy nie jesteśmy świadomi, że emocje wywołane przez te poboczne zdarzenia mogą wpłynąć na nasze decyzje. Potwierdza to szereg badań, które pokazują, że emocje nie tylko potrafią zmodyfikować zrozumienie sytuacji, ale i wpłynąć na naszą percepcje ryzyka. A jeśli tak, to czy powinniśmy się starać pozbyć emocji? Czy faktycznie tylko przeszkadzają nam w procesie podejmowania decyzji?

W ramach bloku "Społeczeństwo - układ złożony"

"Ja tego nie powiedziałem - skąd się biorą nieporozumienia? Warsztat o komunikacji". W ciekawy sposób pokażemy jaka jest różnica pomiędzy tym co myślimy, a jak to zostaje zrozumiane przez odbiorców. Zapraszamy na warsztaty

"Śmieszne obrazki", nazywane memami, "żyją sobie w necie", o czym wie każdy użytkownik Internetu. Ale czy wiecie, że żyją także w naszych głowach? Mało, czy wiecie, że nasze głowy są nimi wypełnione bez reszty, bo to umysły (zwłaszcza ludzkie) służą memom jako maszyny replikacji?  Memy mają wiele dróg replikacji,  żyją, wymierają, mutują, są - obok genów - drugą, co do ważności, postacią ewoluującej informacji. Ten wykład będzie o prawdziwym życiu informacji i o tym, co nam "robi wodę z mózgu". O mniej ważnych sprawach, jak kultura, religia, wolna wola będzie również. Zaczniemy od pewnej dziwnej teorii, że to nie my stworzyliśmy cywilizacją, ale że ona stworzyła nas. I - być może -  nadal robi z nami, co zechce. Potem będą już tylko pouczające przykłady. I trochę teorii ewolucji.

W ramach bloku "Społeczeństwo - układ złożony" główna polska specjalistka od memetyki, autorka "Mocy narrativum" i redaktor naczelny "Zeszytów Memetycznych" przedstawi swój autorski wstęp do "wirusów umysłu" w "genetyce kultury" "maszyn memowych" (uwaga świadome zapożyczenia!)

Co ma wspólnego św. Hildegarda z Bingen z Ludwikiem Zamenhofem? Oboje byli twórcami języków planowanych. Doktoro Esperanto (Ludwik Zamenhof) stworzył być może ten najsłynniejszy – właśnie Esperanto, lecz przez wieki projektów języków globalnych i uniwersalnych mających ułatwić ludziom porozumiewanie się było o wiele więcej. O jakie języki chodzi? Czy są używane do dziś? Kto ich obecnie używa i czemu służą w świecie zdominowanym przez język angielski?

Jest to opowieść o dinozaurach i ich świecie zapisana skamieniałymi śladami stóp znalezionymi w skałach triasowych, jurajskich i kredowych na obszarze od słowackich Tatr po środek morza Bałtyckiego. Obszar ten to w większości obszar Polski która jest krajem ubogim w szczątki kostne dinozaurów, ale bogata w pozostawione przez nie tropy. Na podstawie tego typu skamieniałości, zwanych skamieniałościami śladowymi, można bardzo dużo się dowiedzieć o zwierzętach które je pozostawiły. O zagadkowym świecie dinozaurów opowiadają nam również towarzyszące tropom skamieniałości innych organizmów, a także sama skała w której tropy znajdujemy.

Wykład rozpoczyna wprowadzenie podstawowych zagadnień związanych z psychologią postrzegania obrazów oraz dyskusja na temat ich konsekwencji dla przetwarzania obrazów w teledetekcji – lotniczych i satelitarnych. Na przykładzie obrazu tytułowego pingwina (ale nie tylko, będą również foki i dalmatyńczyki) dyskutowana jest różnica między postrzeganiem obrazu przez człowieka a widzeniem maszynowym. Przedstawione są przykłady wybranych operacji przetwarzania obrazów stosowanych w automatycznym wykrywaniu obiektów na zdjęciach lotniczych i satelitarnych, między innymi klasyfikacji spektralnej, analizy teksturowej i segmentacji wododziałowej.

Mało kto jest sobie w stanie wyobrazić życie bez internetu - a co dopiero telefonu komórkowego! A jednak te i inne rozwiązania technologiczne wspomagające komunikację i relacje z innymi rozpowszechniły się niespełna 20 lat temu. Fakt, że wydają nam się niezbędne do codziennego funkcjonowania jest świetnym dowodem na to, że ich rola w życiu społecznym jest niebagatelna. Na wykładzie pokażemy jak nauki społeczne - wspomagane metodami fizyki i matematyki - próbują rozgryźć, co dokładnie zmieniło się w życiu społecznym od czasu boomu komunikacyjnego i co jeszcze może się zmienić.

W ramach bloku "Społeczeństwo - układ złożony"

Celem wykładu jest omówienie współczesnych praktyk czarnego nacjonalizmu w Stanach Zjednoczonych w kontekście walki o sprawiedliwość żywieniową. Farmy produkujące żywność dla członków religijnych organizacji wywodzących się korzeniami z XX-w Detroit, takich jak Nation of Islam i The Black Madonna Shrine, są przykładem na to, jak Afroamerykanie łączą postulaty odrębności terytorialnej i niezależności ekonomicznej ze zdrowymi praktykami żywieniowymi.

Ogromnym zaskoczeniem dla świata nauki było odkrycie na początku XX wieku u niektórych gatunków z rodziny obrazkowatych (Araceae) istnienia osobliwego oddychania związanego z podgrzewaniem kwiatostanów. Badania wykazały, że termogeneza jest możliwa dzięki wysokiej aktywności małego białka łańcucha oddechowego - oksydazy alternatywnej. Badając obrazkowate zaobserwowano, że podanie cyjanku, w przeciwieństwie do zwierząt, nie powoduje hamowania oddychania. Obecnie wiadomo, że oddychanie cyjanoodporne jest typowe i powszechne w świecie roślin. Wykład będzie poświęcony odpowiedzi na następujące pytania: Czy oksydaza alternatywna bierze udział w oddychaniu jedynie w kwiatach czy też w innych organach? Jaką funkcję oksydaza alternatywna pełni u gatunków innych niż Araceae? Czy energia w postaci ciepła rozpraszana przy udziale oksydazy alternatywnej może mieć znaczenie w zwiększaniu temperatury roślin kiedy jest zimno? 

Programy komputerowe są pierwszymi w dziejach ludzkości systemami, nad którymi możemy mieć absolutną władzę. Nie krępują nas nawet prawa fizyki, niekiedy tylko dostępna moc obliczeniowa. Wiele nauk posługuje się tym narzędziem odkąd tylko komputery stały się dostępne czyli już od ponad pół wieku! Z symulacyjnymi komputerowymi ukrytymi pod postacią gier nawet laicy gier stykają się na co dzień. Oczywiście odmienny jest cel – w nauce zrozumienie złożonych procesów, w grach naśladowanie dla lepszej rozrywki odbiorcy. Symulacje komputerowe to jedno z najważniejszych narzędzi badania układów złożonych, a społeczeństwo jest właśnie tego rodzaju systemem. Dzięki niej możemy zrozumieć dynamikę wyborczą, zmiany zachodzące w kulturze na przestrzeni lat czy też problemy wynalazców z zarobieniem na swoich pomysłach.
Na spotkaniu, nieco od kuchni, pokażemy jak wyglądają modele, z których w publikacji naukowej zostają zwykle suche liczby i wykresy.
W ramach bloku "Społeczeństwo - układ złożony"

W ramach bloku "Społeczeństwo - układ złożony"

Mikroskop to jeden z najważniejszych wynalazków naszych czasów. Zanim go skonstruowano nasze wyobrażenie o świecie ograniczało się do tego, co można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych soczewek skupiających. Mikroskop otworzył przed ludzkim wzrokiem zupełnie nową rzeczywistość. Pierwsze mikroskopy powstały u schyłku XVI w., a do celów naukowych zaczęto je używać nieco później. Dzięki genialnym pomysłom, przez następne 200 lat przesuwano granice poznania. Jednak nieubłagane prawa fizyki wynikające z właściwości falowych światła zatrzymały postęp pod koniec XIX wieku.

Dziś mikroskopia świetlna przeżywa swój renesans. Wzrost popularności tej techniki wiąże się z powstaniem mikroskopii fluorescencyjnej. Nastąpił znaczący rozwój technik przygotowania preparatów w oparciu o znaczniki fluoroscencyjne. Kolejnym sukcesem był równoległy rozwój samych urządzeń optycznych do wizualizacji preparatów barwionych fluorochromami, prowadzący do powstania mikroskopu konfokalnego. Laserowa mikroskopia konfokalna jest jedną z najnowszych modyfikacji mikroskopii świetlnej, wykorzystującą elementy mikroskopii fluorescencyjnej. Obrazy otrzymane z użyciem takiego układu optycznego mają lepszą rozdzielczość i kontrast niż obrazy uzyskane w najlepszych mikroskopach klasycznych. Możliwa jest analiza cienkich warstw (przekrojów optycznych) położonych na powierzchni oraz w głębi grubych preparatów, co umożliwia rekonstrukcję trójwymiarowych obrazów badanych obiektów.

Ostatnio pokonano ograniczenia dyfrakcyjne i zbudowano przyrządy super-rozdzielcze pozwalające zobaczyć w komórkach małe struktury lub pojedyncze cząsteczki. Nowe techniki obrazowania przyspieszyły rozwój biologii medycznej w badaniach podstawowych i klinicznych, co zilustrujemy obrazami i filmami.

W 2015 roku po raz pierwszy w historii bezpośrednio zarejestrowano promieniowanie grawitacyjne. Czym różni się ono od innych rodzajów promieniowania? Jak się rejestruje fale grawitacyjne i co jest ich źródłem? Odpowiemy na te i inne pytania, a także zastanowimy się co to jest zakrzywienie czasoprzestrzeni i posłuchamy zlewających się czarnych dziur

Układy scalone (z ang. integrated circuits - IC) są wszechobecne, czasami nawet nie zdajemy sobie z tego sprawy. Są podstawowymi elementami praktycznie każdego urządzenia elektronicznego, występują m.in. w: urządzeniach AGD, komputerach, telewizorach, samochodach, telefonach, zegarkach, pendrive’ach, odtwarzaczach MP3 itd. Łatwa integracja układów scalonych z układami optycznymi lub mechanicznymi pozwoliła na stworzenie tzw. ‘Systemów na chipie’ (Systems-on-chip), czyli takich systemów, które zawierają w sobie wiele różnych urządzeń, wykonanych różnymi technologiami, a zintegrowanych w jeden system elektroniczny. Powstanie takich systemów nie byłoby możliwe bez postępu w miniaturyzacji, czyli rozwoju technologii układów scalonych.

Technologia, czyli nauka o metodach wytwarzania układów scalonych jest bardzo interdyscyplinarna. Zawiera w sobie wiedzę z wielu dziedzin, takich jak: chemia, fizyka, inżynieria materiałowa, mechanika, optyka, a przede wszystkim elektronika. Układy scalone już dawno wkroczyły do skali ‘nano’, czyli wielkości ekstremalnie małych. Warunki wytwarzania takich układów są również ekstremalne. Jakie są to warunki, jakie są etapy produkcji takiego układu, jak długo to trwa i ile to kosztuje…? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć na tym wykładzie…

Wykład będzie miał na celu przybliżenie szerokiemu gronu słuchaczy specyficznych warunków oraz poszczególnych etapów procesu wytwarzania układów scalonych.

Poprowadzimy krótki wykład o silnikach odrzutowych (turbinowych i pulsacyjnych), w czasie którego omówimy zasady ich działania. W czasie prezentacji pokażemy, czym zajmuje się Koło Naukowe Napędów MELprop. W trakcie pokazu planowane jest odpalenie silnika GTM 120 oraz silnika pulsacyjnego.