klasa 3

Mars był obiektem fascynacji astronomów przez wieki. Kepler badał jego orbitę, w XIX wieku dostrzeżono podobieństwa do Ziemi: czapy polarne, chmury, pory roku, dobę 24.5 godziny. Schiaparelli i Lowell widzieli na nim kanały, które świadczyły o gospodarczych wysiłkach istot rozumnych. Już na początku XX wieku stał się ulubionym obiektem autorów powieści science-fiction. Inwazja Marsjan miała zagrażać ludzkości („Wojna Światów”). Kiedy tylko pojawiły się możliwości techniczne, w kierunku Marsza zaczęto wystrzeliwać liczne próbniki kosmiczne. Wiele z nich zawiodło, ale niektóre przesłały intrygujące dane. Misja Viking w drugiej połowie lat 70-tych rozwiała wielkie nadzieje na zamieszkanego Marsa choć dostarczyła masy intrygujących informacji. Mimo wszystko Mars wciąż fascynuje. Jest planetą, której jednak najbliżej do Ziemi. Wciąż powstają nowe filmy i książki o wyprawie na Marsa.

U schyłku XX wieku i na początku naszego stulecia na Marsa wysłano bardzo zaawansowane maszyny: automatyczne pojazdy, specjalistyczne satelity teledetekcyjne. W drodze są kolejne. Doskonale znamy całą powierzchnię tej planety. Wiemy już całkiem dużo o jego atmosferze, geologii, budowie wewnętrznej... Czy już wszystkie zagadki Marsa rozwikłano? Czy kiedyś obudziło się tam życie? Czy człowiek ma tam czego szukać? Czy w ogóle warto lecieć na Marsa? Jak wielki to problem techniczny?

Podczas tej lekcji uczestnicy zapoznają się z podstawowymi informacjami na temat zmian ciśnienia barometrycznego wraz ze wzrostem wysokości n.p.m., oraz z towarzyszącymi zmianami innych parametrów( temperatura, wilgotnośc powietrza). Omówiony zostanie także wpływ tych zmian na organizm człowieka. W dalszej części wycieczki nastąpi prezentacja symulatorów obniżonego cisnienia barometrycznego, nagłej dekompresji wraz z wyjaśnieniem, jakie badania i szkolenia wykonywane są dla pilotów. Zostanie także omówiony sposób zabezpieczenia pilotów i pasażerów przed skutkami obniżonego ciśnienia barometrycznego wraz z prezentacją wyskościowego ubioru kompensacyjnego.

Spośród ponad 20 różnych gatunków kleszczy występujących w Polsce, kilka jest szczególnie niebezpiecznych z powodu przenoszenia groźnych chorób. Podczas lekcji omówione zostaną cykle życiowe kleszczy przenoszących boreliozę oraz zapalenie mózgu i opon mózgowych u ludzi, a także babeszjozę u psów. Omówione zostaną sposoby zabezpieczania siebie i zwierząt przed atakami kleszczy oraz sposoby postępowania jeśli już do takiego ataku doszło.

Podczas pokazu zaprezentowane zostaną zamknięte źródła promieniowania jonizującego alfa, beta i gamma o małej aktywności. Prowadzący opowiedzą o rodzajach promieniowania, jego przenikliwości, zasięgu i sposobach wykrywania, a także o możliwości zastosowania radioizotopów w diagnostyce i terapii nowotworowej. Ponadto pokazane zostaną uczniom przedmioty spotykane w codziennym życiu i przy użyciu liczników promieniowania Eko-C mierzony będzie poziom ich promieniowania. Zainteresowani uzyskają również informacje nt. zjawiska promieniowania tła oraz usłyszą o zagrożeniach, dawkach pochłoniętych i poziomie naturalnego promieniowania. Na koniec osoby prowadzące zajęcia opiszą działanie i zastosowanie bramki dozymetrycznej, natomiast chętne osoby będą mogły skontrolować i wykryć powierzchniowe skażenie dłoni i obuwia radionuklidami.

Jesteśmy otoczeni komputerami, smartfonami i innymi urządzeniami elektronicznymi. Wszystkie te systemy są wyposażone w różnego rodzaju czujniki (np. temperatury, siły, położenia). Złożone systemy, np. współczesne samochody, mają ich nawet ponad 100!

Ale to nie koniec. Liczba i zakres zastosowań sensorów dynamicznie rośnie, tak, że w najbliższych latach nie tylko będziemy nimi otoczeni, będziemy je mieli na sobie i w sobie! Sygnały i informacje z tych wszystkich czujników będą spływały bez naszego udziału do Internetu i tam będą automatycznie analizowane. Dzięki technologii „Internetu rzeczy” komputery będą mogły monitorować świat wokół nas, żeby lepiej rozumieć i kontrolować zachodzące procesy i ułatwiać nam życie.

Na spotkaniu wyjaśnimy i pokażemy jak działają wybrane sensory, co i w jaki sposób mierzą, jak zamieniają wielkości fizyczne na sygnał elektryczny. Zademonstrujemy jak przy pomocy czujników i mikrokontrolera można sterować procesami (np. jasnością światła). Pokażemy także jak małe czujniki bezprzewodowe dostarczają dane do Internetu i jak te dane można analizować, żeby uzyskać z nich więcej informacji.

Skoro mówimy, że miasto jest jak organizm, to gdzie są jego płuca i serce? Co to znaczy, że miasto jest zrównoważone? W czasie warsztatów uczestnicy spróbują samodzielnie zaprojektować fragment miasta za pomocą interaktywnej makiety - w ruch pójdą drewniane klocki, światło oraz elementy modelarskie.

ZOO w powiększeniu, czyli jak rzeczy dobrze nam znane wyglądają pod binokularem lub mikroskopem. W programie oglądanie różnych preparatów zwierzęcych jak pióra, łuski, fragmenty skór, włosy, skrzydełka owadów, wylinki węży itp. Zajęcia rozpoczną się od poszukiwania materiałów badawczych, zbierania sierści, pancerzyków, wylinek, piór itp. Znaleziska zostaną poddane starannym oględzinom pod binokularami i mikroskopem. Postaramy się wywnioskować na podstawie wyglądu poszczególnych preparatów jaki związek mają konkretne cechy ich budowy z funkcją i wykorzystaniem przez określone zwierzę. W czasie zajęć uczniowie obejrzą prezentacje multimedialną dotyczącą pokrycia ciała - "ubrań zwierzęcych" i spełnianych przez nie funkcji.  Uczestnicy zajęc będa mieli możliwość sporządzenia dokładnych rysunków obserwowanych preparatów i sporządzenia notatek, które pomogą im w wypełnieniu podsumowującej zajęcia karty pracy.

Grzyby to niezwykle bogata grupa organizmów, a jesień to doskonała pora by zgłębiać tajniki ich życia. Warto poznać je nie tylko ze względu na ich walory smakowe, ale przede wszystkim z uwagi na ich niesamowitą różnorodność, interesującą budowę, jak i ważną rolę, jaką spełniają w przyrodzie. Spotkanie poświęcone grzybom otworzy wykład ilustrowany prezentacją multimedialną na temat bogactwa świata grzybów. Uczniowie zapoznają się ze specyfiką budowy, cyklu rozwojowego i sposobów odżywiania się tej grupy organizmów, dowiedzą się wielu ciekawostek, na przykład jaką  rolę pełnią grzyby w życiu i gospodarce człowieka. Część terenowa umożliwi przeprowadzenie własnych obserwacji mykologicznych. Będziemy poszukiwać i  rozpoznawać napotkane gatunki grzybów oraz oznaczać je  za pomocą kluczy i atlasów, a także wyszukiwać gatunki znajdujące się na kartach pracy. Na zakończenie każda z grup dokona prezentacji uzyskanych wyników.

 W czasach globalnej turystyki jedynymi czynnikami ograniczającymi podróżnych są czas i pieniądz. Jak znaleźć najszybszy i najtańszy środek transportu? Jak ułożyć trasę, by w jak najkrótszym czasie zwiedzić jak najwięcej? Wreszcie, jak się nie zgubić w obcym dla siebie miejscu? Na wszystkie te pytania odpowiadają narzędzia GIS. Korzystające z nich serwisy i aplikacje ułatwiają planowanie transportu, noclegu, zwiedzania. Dzięki nim zawsze wiesz gdzie jesteś i co znajduje się wokół ciebie. Z Systemami Informacji Geograficznej nie przegapisz niczego.

Aby zostać pilotem najnowocześniejszego samolotu bojowego czy śmigłowca, trzeba odznaczać się wyjątkowymi predyspozycjami fizycznymi, intelektualnymi i psychicznymi. Do latania myśliwcami F16 czy Mig-29 w Siłach Powietrznych RP wybiera się bowiem tylko najlepszych. Jednym z elementów systemu oceny przyszłych pilotów jest diagnoza psychologiczna. Tym, między innymi, zajmuje się Zakład Psychologii WIML, który rok rocznie prowadzi badania kandydatów do Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego i Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie. Dzięki odpowiednio dobranym testom przeznaczonym do pomiaru osobowości, zdolności poznawczych oraz koordynacji psychomotorycznej sprawdza się, czy dana osoba spełnia warunki zostania pilotem wojskowym.

Bazując na naszych doświadczeniach, podczas lekcji Festiwalowej opowiemy o psychologicznych aspektach pracy pilota, wymaganiach stawianych kandydatom do lotnictwa, oraz o wyzwaniach, z jakimi muszą zmierzyć się osoby przechodzące badania w Zakładzie Psychologii WIML. Lekcja będzie składała się z dwóch części - wykładowej, podczas której przybliżymy ścieżkę badań, którą przechodzą przyszli piloci, oraz pokazowej, podczas której uczestnicy zobaczą konkretne zadania stawiane kandydatom i będą mogli samodzielnie spróbować swych sił w wybranych testach.

Zajęcia dotyczące ostatniej dekady PRL-u w formie przystępnej dla młodzieży. Przybliżą ważne wydarzenia i postaci historyczne lat 80. Uczestnicy dowiedzą się, jak wyglądała rzeczywistość i życie codzienne u schyłku PRL, a także zagrają w gry planszowe o tej tematyce.

Planeta Mars zaczyna zamieniać się w kolonię robotów. Ponieważ sygnały wysyłane z Ziemi potrzebują nawet 20 minut zanim dotrą na czerwoną planetę, łaziki i lądowniki,
które tam wysyłamy, muszą być w stanie poradzić sobie zupełnie same. W tym celu, wyposażamy je w „zmysły”, i programujemy tak, żeby podejmowały decyzje samodzielnie.

W czasie lekcji opowiemy o robotyce i zastosowaniu robotów w różnych obszarach eksploracji kosmosu. Następnie przystąpimy do pracy w grupach, żeby zaprogramować robota, który zrealizuje postawione zadanie. Do tego celu wykorzystamy oprogramowanie LEGO Mindstorms.  

Na zajęciach uczestnicy wcielą się w rolę inżynierów realizujących projekt stworzenia łazika marsjańskiego. Na początku zapoznają się z w pełni wykonanym projektem i zobaczą kolejne etapy pracy inżynierów. Następnie, dowiedzą się jak obsługiwać sprzęt i jakie są podstawowe zasady dotyczące programowania robotów. Ze zdobytą wiedzą przejdą do pracy nad własnym projektem.

Lekcja przygotowana przez zespół Pracowni Robotycznej Centrum Nauki Kopernik i projektu edukacyjnego Europejskiej Agencji Kosmicznej- ESERO

Kilkuwiekową historię prawobrzeżnej Warszawy tworzyły zróżnicowane etnicznie i wyznaniowo społeczności. Wielokulturowość Pragi, choć w dużej części jest już przeszłością, dzięki zachowanym zabytkom ciągle jest widoczna w przestrzeni miejskiej. W trakcie lekcji uczestnicy poznają Pragę polską, żydowską i rosyjską. Szczególne miejsce zostanie poświęcone również Wietnamczykom, którzy na początku lat 90. stali się najlepiej zorganizowaną grupę na Pradze. Zajęcia są okazją do poznania terminologii oraz różnic w obrzędowości, obyczajach, modzie i kuchni.

Wykład jest przeznaczony dla wszystkich, w tym uczniów klas licealnych i gimnazjalnych. Poświęcony jest zasobom informacji geograficznej dostępnej w Internecie. Zostaną zaprezentowane Mapy Google - ich funkcje i użyteczność w wyszukiwaniu informacji przestrzennej. Podczas wykładu zostaną zaprezentowane także gry związane z usługą Street View oraz cyfrowe składnice map historycznych.

Eksploatacja istniejących konstrukcji inżynierskich związanych z transportem kolejowym w warunkach zwiększonych wymagań użytkowych, związanych ze wzrostem obciążenia oraz prędkości podróżowania wpływa znacząco na uwzględnienie w projektowaniu efektów związanych z dynamiką konstrukcji. Dynamika takich pojazdów wpływa na bezpieczeństwo oraz komfort podróżowania. Podczas proponowanego wykładu poruszone zostaną zagadnienia dotyczące znaczenia nowoczesnej szybkiej kolei oraz przyczyn katastrof z  udziałem pojazdów szynowych. Zaprezentowane zostaną wyniki badań eksperymentalnych testów zderzeniowych na podstawie, których budowane są strefy kontrolowalnego rozpraszania energii uderzenia. Przybliżone zostaną ogólnie metody doświadczalne badania skutków zderzeń oraz metody symulacji komputerowej opisujących takie przypadki. W poglądowej formie przybliżone zostaną przykłady zastosowania metod komputerowych do analiz wykolejenia pojazdów oraz badania układów hamulcowych stanowiących jeden z ważnych systemów bezpieczeństwa.

Życie na naszej planecie trwa dzięki energii słonecznej, która jest przekształcana w energię chemiczną w niezwykłym procesie zwanym fotosyntezą. Z fotosyntezą kojarzy nam się przede wszystkim zielony barwnik chlorofil. Tymczasem światło jest absorbowane także przez barwniki pomocnicze – żółte i pomarańczowe karotenoidy. Wszystkie te związki współistnieją w pozornie jednolicie zielonych liściach. Co więcej, u roślin wyższych zieleń chlorofilu też nie jest jednolita, gdyż występuje on w dwóch odmianach, jako niebieskozielony chlorofil a i żółtozielony chlorofil b. W proponowanym doświadczeniu wszystkie te barwniki można samodzielnie otrzymać i zobaczyć!

Uczestnicy zajęć wykonują całe doświadczenie całkowicie samodzielnie, zapoznając się z technikami homogenizacji i ekstrakcji materiału biologicznego oraz identyfikacji związków chemicznych. Ze świeżych liści różnych roślin uzyskują ekstrakt acetonowy zawierający mieszaninę barwników, którą rozdzielają metodą chromatografii cienkowarstwowej na chlorofile a i b, karoteny i ksantofile. Związki te identyfikują porównując otrzymane wyniki z danymi literaturowymi.

Podczas lekcji festiwalowej uczniowie poznają zasady działania nowoczesnych sieci bezprzewodowych. Zaprezentowane zostaną możliwości zastosowania tego typu sieci w różnych obszarach naszego życia, przemyśle oraz systemach bezpieczeństwa.

Legenda głosi, że Wydział Mechatroniki zamieszkują tajemnicze Gargulce. Stworzenia te zwabione światłem osiedliły się w Zakładzie Inżynierii Fotonicznej wraz z otwarciem pierwszych laboratoriów optycznych w 1953 roku. Po wielu latach grupa studentów postanowiła w końcu udokumentować ich obecność wykorzystując poznane na studiach zjawiska optyczne. Studenci wyposażeni w lasery, czyli koherentne źródła światła, nazwali siebie Rycerzami Koherencji i przemierzają laboratoria w poszukiwaniu śladów pozostawionych przez Gargulce. Przyłącz się do nich i pomóż im zbadać zwyczaje tych tajemniczych stworzeń!

W trakcie lekcji festiwalowej zaprezentowane będzie podstawowe uzbrojenie strzeleckie Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej, zarówno używane obecnie jak i planowane do wdrożenia w najbliższych latach. Omówione i przedstawione zostaną podstawowe wzory broni strzeleckiej indywidualnej, jak również wybrane egzemplarze broni zespołowej. Szczegółowo omówione zostaną elementy Zaawansowanego Indywidualnego Sytemu Walki (ZISW) „Tytan” rozwijanego we współpracy Wojskowej Akademii Technicznej z polskim przemysłem zbrojeniowym, takie jak: pistolet wojskowy PR-15, karabinek podstawowy modułowego systemu broni strzeleckiej MSBS-5,56, nóż- bagnet i 40 mm granatnik podwieszany, powstałe w wyniku współpracy WAT z Fabryką Broni „Łucznik”- Radom.

Bakterie to mikroorganizmy, które opanowały większość dostępnych na Ziemi środowisk. Dla człowieka największe znaczenie mają te drobnoustroje, które mogą powodować mniej lub bardziej groźne choroby, a także te, które stanowią jego naturalną florę (żyją na powierzchni ciała lub w jego wnętrzu, wspomagając procesy fizjologiczne i stanowiąc barierę przeciw inwazji innych organizmów).
Na co dzień mamy możliwość przekonać się, jak istotne są dla nas bakterie. Wykorzystujemy je w domu do celów spożywczych (fermentacja) i zdrowotnych - dla przywrócenia prawidłowego funkcjonowania organizmu (jogurty wzbogacone w kultury bakterii mlekowych). Nie można również pominąć ich wykorzystania na polu naukowym, jako narzędzi w badaniach biologii molekularnej i medycyny. 
Na naszych zajęciach podczas ok. 2 godzin uczestnicy będą mogli dowiedzieć się jak hodować bakterie i jakie są sposoby ich identyfikacji.

Lekcja w terenie w czasie której uczniowie wcielą się w role dziennikarzy poszukujących materiałów do artykułu o powrocie Józefa Piłsudskiego do stolicy. Uczestnicy poznają ciąg wydarzeń, który umożliwił przejęcie władzy przyszłemu Naczelnikowi Państwa.

Leukocyty to obrońcy naszego organizmu. Dzięki nim możemy zwalczyć groźne dla zdrowia bakterie, wirusy i komórki nowotworowe. Na zajęciach opowiemy jak i kiedy leukocyty nas bronią i skąd wiedzą z czym mają walczyć. Pokażemy pod mikroskopem leukocyty we krwi i zaprosimy do samodzielnego wykonania preparatu.

Celem warsztatu będzie zaprezentowanie uczestnikom Festiwalu Nauki osiągnięć techniki w zakresie symulowania jazdy samochodem ciężarowym. Uczestnicy warsztatu zostaną zapoznani z symulatorem samochodu ciężarowego oraz będą mieli możliwość doświadczenia niebezpiecznych sytuacji drogowych w bezpiecznym środowisku laboratoryjnym. Na potrzeby warsztatu zostaną przygotowane różne scenariusze jazdy, w trakcie których ochotnicy będą mogli trenować jazdę w zmiennych warunkach pogodowych, na różnym terenie (miasto, teren poza miastem, góry) oraz wziąć udział w sytuacjach nietypowych i niebezpiecznych, jakie mogą mieć miejsce na drodze, np. nagłe wtargnięcie pieszego na jezdnię, zmiana położenia ładunku na ciężarówce, awaria pojazdu czy też jazda w warunkach gołoledzi. Uczestnicy będą mieli okazję samodzielnego prowadzenia samochodu ciężarowego, jak również jazdy w charakterze pasażera bądź też na stanowisku instruktora.

Celem lekcji jest przystępne wprowadzenie do elektrodynamiki. Lekcja będzie podzielona na krótką część wprowadzającą oraz część praktyczną. W części praktycznej uczniowie będą samodzielnie budować proste modele urządzeń elektrycznych: pociągu, silniczków i baterii.