wykład

Wystawa Polscy badacze Syberii , w dwujęzycznej, polsko-rosyjskiej wersji językowej zaprezentowana została po raz pierwszy w 2008 r. w Prezydium Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie podczas Dni Nauki Polkiej w Federcji Rosyjskiej i wzbudziła od razu duże zainteresowanie. Nstępnie pokazano ją w wielu syberyjskich miastach  (Jakuck, Irkuck, Jenisejsk, Krasnojarsk, Ułan Ude, Kiachta, Nowosybirsk, Tomsk, Bijsk, Rubcowsk, Gornoałtajsk) i wciąz cieszy się tam popularnością. Przyczyną jej sukcesu jest odmienny niż dotychczas sposób ujęcia tematu -  polscy sybiracy sostali na niej pokazani głównie jako niestrudzeni i wnikliwi badacze Syberii, którzy przyczynili się do jej poznania i opisania. Prezentacja wystawy w miastach syberyjskich odbywa się pod auspicjami Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Irkucku i prężnie ziałających na Syberii organizacji polonijnych.

Język na emeryturze. O zmianach funkcjonowania językowego w okresie późnej dorosłości.

Czy funkcje językowe osób w okresie późnej dorosłości ulegają pogorszeniu, czy pozostają na nieobniżonym poziomie? Badania nie przynoszą na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi. Sprawność językowa, podobnie jak sprawność poznawcza osób w podeszłym wieku, jest bardzo zróżnicowana i zależy od wielu czynników. Na wykładzie ukazane zostaną funkcje językowe, których deficyty najczęściej obserwuje się u osób starszych, a także zostaną przedstawione obszary funkcjonowania językowego pozostające na poziomie nieobniżonym. Mimo dużego zróżnicowania indywidualnego i różnego nasilenia deficytów, język mówiony i pisany seniorów bywa traktowany jako czuły wczesny barometr upośledzenia funkcji poznawczych bądź wskaźnik rezerwy poznawczej. Zaprezentujemy przegląd badań nad funkcjonowaniem językowym osób w okresie późnej dorosłości i sugestie dotyczące aktywności, które mogą zapobiec powstawaniu deficytów poznawczych, w tym językowych, u osób starszych.   

Kolekcja portretów rodziny Wardęskich herbu Godziemba, jest klasycznym przykładem zbioru obrazów familijnych, polskiego dworu szlacheckiego XVIII i XIX wieku. Jej burzliwe dzieje i dramatyczne zniszczenia, którym uległa w wyniku różnych następstw, wpisują się w losy wielu prywatnych polskich zbiorów, na przestrzeni ostatnich wieków. Ogromne wyzwanie przed którym stanęli właściciele obrazów, pragnący za wszelką cenę zachować dziedzictwo przodków, stało się także ambitnym wyzwaniem dla konserwatorów z WKiRDS Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik badawczych i konserwatorskich, w połączeniu z modelową współpracą z opiekunami zbioru, wypracowano wzorcowy model postępowania wobec prywatnych kolekcji obrazów.

Podczas naszego spotkania dowiemy się o nietypowych metodach uprawy roślin zamkniętych w szklanych naczyniach. Poznamy techniki hodowli oraz rodzeje sztucznych zbiorników służących do przetrzymywania zarówno roślin jak i zwierząt w warunkach maksymalnie zbliżonych do naturalnych. Zapoznamy się z budową oraz funkcjonowaniem takich zbiorników jak: paludarium, vivarium, riparium, terrarium oraz orchidarium. Dowiemy się jakie rośliny są charakterystyczne dla danego typu pojemnika. Omówimy procesy zachodzące w szklanych naczyniach oraz ich wpływ na rośliny. Dowiemy się w jaki sposób powstaje biosfera zamknięta w szklanym naczyniu i jak jest napędzana. Porozmawiamy o roślinach egzotycznych, owadożernych jak również o tych rodzimych.  Poznamy mniej znane Japońskie techniki uprawy roślin takie jak Wabi-Kusa prezentujące kompozycje roślinne w małych, szklanych naczyniach czy Kokedama -sztuke tworzenia kul otoczonych mchem, w których rośnie roślinka. Po wykładzie nastąpi prezentacja ogrodów zamkniętych w szklanych naczyniach.

Budowanie kolekcji dzieł sztuki jest podróżą, a zwykle rozpoczyna się ona od spontanicznego zakupu niewielkich rozmiarów obrazu. Problem pojawia się, kiedy kolekcja zaczyna poszerzać się do – często bardzo skomplikowanych – obiektów sztuki nowoczesnej i współczesnej. Wykład stanowi próbę odpowiedzi na pytania z czym wiąże się kolekcjonowanie tejże sztuki, na co należy zwracać uwagę podczas jej zakupu oraz jakie obecnie panują trendy na rynku kolekcjonerskim.

Paradoksy związane z podróżami w czasie stały się inspiracją dla wielu scenariuszy filmowych. W wielu filmach widzimy też pojazdy kosmiczne przemierzające w jednej chwili dystanse rzędu lat świetlnych dzielące od siebie gwiazdy, lub postacie prowadzące swobodną rozmowę z osobą znajdującą się na drugim końcu galaktyki. Wyobraźnia scenarzysty filmowego jest oczywiście niczym nie ograniczona, ale można się zastanowić jakie fundamentalne ograniczenia nakłada na podróżowanie w czasie i przestrzeni Teoria Względności, a także jak można te ograniczenia próbować obejść.

Depresja to choroba mózgu. Chorzy mówią:

"Jakby mi ktoś prąd wyłączył"

"To zjazd, który zaczyna sie w dołku a kończy przepaścią"

"Czuję wokół siebie pustkę"

"Jestem nic nie warta"

"Marzę, żeby zasnąć i się nie obudzić"

Na depresję choruje 350 mln osób na świecie. W Europie depresja dotyka jedną osobę na 25. Według Światowej Organizacji Zdrowia depresja jest główną przyczyną miliona samobójstw rocznie. W ostatnich dekadach zgromadzono wiele informacji na temat tego, co dzieje się w mózgu u chorych na depresję i jak zmiany w mózgu powodują objawy choroby.

Obecnie podstawową metodą leczenia depresji jest farmakoterapia za pomocą leków przeciwdepresyjnych. Prof. Vetulani w swych badaniach wykazał, jak leki przeciwdepresyjne wpływają na neuroprzekaźniki mózgowe, takie jak noradrenalina i serotonina i w jaki sposób korygują zaburzoną czynność mózgu w depresji. Psychoterapia jest ważnym sposobem leczenia depresji i istotnie wspomaga leczenie farmakologiczne, ale nie zawsze może je zastąpić. W ciężkich i lekoopornych depresjach skuteczna jest terapia elektrowstrząsowa.  A czy na horyzoncie pojawiają się nowe terapie?

Wykład o mozliwościach wykorzystania zdjęć satelitarnych radarowych i optycznych do monitoringu powodzi

Słowo „chaos” oznacza po grecku ziejącą głębię, przepaść, czeluść, ale „Chaos” był także imieniem boga (lub bogini) który w greckej mitologii był odpowiednikiem „wielkiego wybuchu” gdyż od chaosu wziął początek cały wszechświat. Pół wieku temu chaos uzyskał przymiotnik „deterministyczny” i stał się terminem naukowym. Wydawać by się mogło, że deterministyczny chaos jest oksymoronem, to znaczy zlepkiem dwóch wzajemnie wykluczających się pojęć, ale to połączenie stanu totalnego zamętu z pełną przewidywalnością” ma jednak racjonalne uzasadnienie. Pełna przewidywalność jest rzeczywiście w deterministycznym chaosie teoretycznie osiągalna, ale za cenę której nikt nie jest w stanie zapłacić. Dogłębne zrozumienie istoty deterministecznego chaosu stało się możliwe dzięki komputerom i dlatego ta dziedzina wiedzy rozwinęła się stosunkowo niedawno choć pierwsze domysły na ten temat snuli uczeni już ponad sto lat temu. Komputer jest obecnie podstawowym narzędziem do badania chaosu i będzie on wykorzystany do pokazania na prostych przykładach na czym polega deterministyczny chaos. Między innymi zostanie wyjaśniony „efekt motyla”, jeden z pierwszych przykładów deterministycznego chaosu.

Wykład o mozliwościach wykorzystania zdjęć satelitarnych radarowych i optycznych do monitoringu powodzi

W 1869 roku na drodze syntezy chemicznej uzyskano pierwszy sztuczny barwnik – alizarynę. Do tego czasu do barwienia tkanin wykorzystywano wyłącznie surowce naturalne pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Stosowanie tych surowców uzależnione było od czasu i obszaru geograficznego. Farbiarstwo już w średniowieczu było jednym z rzemiosł, a w XVIII wieku stało się wręcz nauką rozwijaną przez chemików. Farbiarze od stuleci posługiwali się ściśle określonymi recepturami. Strzegli sekretów swojej pracy, a swoje doświadczenie przekazywali następcom przeważnie ustnie. Skąd w związku z tym czerpać współcześnie wiedzę na temat tajników farbiarstwa w średniowieczu i w czasach nowożytnych? Zapraszamy wszystkich chętnych do zapoznania się z rodzajami barwników naturalnych stosowanych na „Starym i Nowym Lądzie”, źródłami wiedzy na temat tajników dawnych rzemieślników oraz zmianami zachodzącymi w farbiarstwie na przestrzeni wieków.

Czy to dziwne, że szkolni prześladowcy pozwalają na nagrywanie swoich "wyczynów", a może całkiem typowe? Żeby odpowiedzieć na takie pytanie, trzeba rozumieć, na czym polega tego rodzaju przemoc. W trakcie krótkiego wykładu opowiem o problemie dręczenia szkolnego, jego skali i głównych cechach, a przede wszystkim postaram się pokazać, że w zjawisko to uwikłana jest cała grupa, a nie tylko agresorzy i ofiary.

Haft należy do najwyżej cenionych technik zdobienia tkanin. Do dziś uznawany jest za wyrafinowany sposób dekorowania ubiorów, rozmaitych akcesoriów, czy tkanin zdobiących wnętrza domów. Haftowanie jest sztuką pełną tajemnic. Odkrywanie jej, nabieranie umiejętności i dochodzenie do wprawy wymaga nieraz wielu lat praktyki. Podstawą jest poznanie odpowiednich ściegów, których dobór decyduję o charakterze haftu. Dlatego też serdecznie zapraszamy wszystkich miłośników hafciarstwa pragnących poznać lub pogłębić swoją wiedzę na temat historycznych technik hafciarskich. 

Na pustyni w amerykańskim stanie Utah znajduje się analogowa baza marsjańska MDSR (Mars Desert Research Station). W kwietniu br przebywali w niej polscy naukowcy i realizowali program analogowej misji marsjańskiej EXO.17. Misja analogowa to symulacja maksymalnie zbliżona do załogowej wyprawy na Marsa. Badacze używali więc analogicznego sprzętu, jak w czasie misji załogowej, wykonywali analogiczne czynności i korzystali z analogicznych procedur. Pracowali też w terenie, którego krajobraz do złudzenia przypomina marsjański. Testowali tam różny sprzęt i rozwiązania technologiczne oraz brali udział w badaniach psychologicznych. O wynikach misji i jak wyglądał jej przebieg opowiemy więcej w czasie pogadanki. Dowiemy się też różnych ciekawostek np. Czy można umyć się w dwóch szklankach wody i ile kieszeni potrzebuje kombinezon? 

Robotyka jest aktualnie najbardziej dynamicznie rozwijającą się dziedziną nauki i przemysłu. Jej rozwój odbywa się również w dziedzinach pozaprzemysłowych związanych  z zaspokajaniem różnych potrzeb współczesnego człowieka. Dynamiczny rozwój nowych technologii, materiałów i w szczególności komputerów oraz informatyki spowodował znaczne rozszerzenie zakresu stosowalności robotów i rozciągnięcie go na wiele różnych dziedzin zarówno technicznych jak i pozaprzemysłowych. Mimo, że robotyka jest dziedziną stosunkowo młodą, jednak aktualnie rozwija się bardzo dynamicznie i w istotny sposób zmienia naszą rzeczywistość. W trakcie wykładu zostaną zaprezentowane nowoczesne rozwiązania robotów przeznaczone do wspomagania różnorodnych codziennych prac gospodarskich, wykorzystywane do pracy i zabawy, stosowane w medycynie, przeznaczone do pracy w kosmosie i na innych planetach, eksploracji wulkanów i wiele innych nowych zastosowań.

Celem prezentacji będzie ukazanie, co oznacza macierzyństwo dla dzisiejszych młodych matek, jak negocjują one zadania i wymagania, które stawia przed nimi wejście w nową rolę społeczną – rolę matki – i w jakim stopniu Internet i media społecznościowe mogą pomóc im pogodzić obowiązki rodzinne, zawodowe i szeroko pojęte życie społeczne.

W proponowanym wystąpieniu rozpatrzone zostaną różne strategie zarządzania okresem ciąży, połogu i wczesnego macierzyństwa stosowane przez młode matki:

- zmiana wzorca przygotowań do roli macierzyńskiej – cyfryzacja poradnictwa około-macierzyńskiego, zmiana wzorca transmisji wiedzy związanej z odgrywaniem roli matki – wiedza nie jest już transmitowana w sposób tradycyjny, w obrębie rodziny, lecz jest zapośredniczona przez e-ekspertów;

- profesjonalizacja macierzyństwa – wydłużenie procesu planowania i przygotowania do roli matki, macierzyństwo jako „zadanie”, „wyzwanie”, nie – naturalny proces rozwoju rodziny;

- cyfryzacja (smartfonizacja) okresu ciąży oraz urlopu macierzyńskiego (konsultacje i porady udzielane w ramach portali tematycznych, dzielenie się doświadczeniem z innymi mamami poprzez serwisy on-line);

- aktywizacja zawodowa młodych mam, umożliwienie im pracy zdalnej (brak przestoju zawodowego spowodowanego okresem ciąży i urlopu macierzyńskiego);

- budowanie wizerunku matki i dziecka poprzez aktywne korzystanie z portali społecznościowych (typu facebook, instagram itd.);

- zjawisko „insta_mam” i „insta_dzieci”, czyli macierzyństwo jako pomysł i sposób na życie młodych kobiet;

- proces „uzewnętrznienia” wstydu poprzez dzielenie się wrażeniami i relacjami z najbardziej intymnych momentów życia młodej (przyszłej) mamy.

Szkolenie psów cieszy się rosnącym zainteresowaniem wśród właścicieli czworonogów. W ofercie możemy znaleźć coraz więcej szkół opierających swoje metody na pozytywnym wzmocnieniu. Pomimo dużej skuteczności tej metody, często również słyszymy opinie różnych ludzi, mniej lub bardziej związanych ze szkoleniem psów, że to nie działa. Czy szkolenie pozytywne to szkolenie bez kar? Czy jedzenie jest jedyną nagrodą jaką się wykorzystuje? Czy psy są przekupywane w czasie szkolenia? Czy psy agresywne mogą być szkolone pozytywnie? Czy etyka jest jedynym powodem, dla którego nie zadajemy psu bólu? Co ma nauka do szkolenia pozytywnego? W czasie wykładu słuchacze poznają fakty i mity dotyczące pozytywnego szkolenia, a także dowiedzą się, czym należy się kierować w wyborze szkoły dla psa, aby skutecznie zapanować nad  niesforną bestię w ich domu.

Inżynierowie zwykle unikają w swoich konstrukcjach jakichkolwiek objawów przepływów pulsujących, oscylujących. Istnieją jednak maszyny przepływowe wykorzystujące oscylujący przepływ. Z sukcesem wykorzystywane były jako urządzenia doładowujące silniki tłokowe (Comprex). Wykład poświęcony jest prezentacji zasad działania takich urządzeń i współczesnych projektów wykorzystujących przepływy nieustalone.

Papier i pergamin - obydwa odegrały znaczącą rolę jako nośniki historii dziejów ludzkości. W swoim czasie każde z nich było niezastąpione, a procesy ich wytwarzania ewoluowały z intuicyjnych do technologicznie zaawansowanych. W czasach, w których skryptorium zastępuje edytor tekstu. charakter pisma font, a książkę e-book, warto pamiętać o początkach i zachować świadomość ich wagi oraz wpływu na dzisiejszą rzeczywistość.

Wykład będzie poświęcony pokazaniu różnych możliwości interpretacji bohaterki powieści "Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej, uważanej przez wielu krytyków za najlepszy portret psychologiczny kobiety w kulturze polskiej, na tle innych bohaterek polskiej prozy naznaczonych "trudną innością" czy czujących się cudzoziemkami we własnym kraju. Relacja pomiędzy Kuncewiczową a jej matką, która była dla niej inspiracją przy tworzeniu tego portretu, posłuży nam także jako klucz do opowiedzenia o kilku innych utworach polskich pisarek i poetek opartych o ten wątek, między innymi Bożeny Keff-Umińskiej i Magdaleny Tulli.
 

W swej historii Ziemia wielokrotnie doświadczała kolizji z innymi ciałami kosmicznymi. Pozostałościami tych zderzeń są kratery uderzeniowe, największy z nich ma średnicę około 300 km. Kolizje nawet z niedużymi w skali kosmicznej ciałami mogły powodować katastrofy ekosystemów w skali globalnej. Powszechnie uważa się, że koniec epoki dinozaurów mógł być spowodowany zderzeniem z planetoidą o średnicy zaledwie 10 km, jednak masowe wymieranie gatunków miały miejsce co najmniej kilkukrotnie w dziejach Ziemi. Czy podzielimy los dinozaurów?
Podczas pogadanki pokażemy największe i najciekawsze kratery uderzeniowe (także te znajdujące się w Polsce), omówimy skalę zniszczeń dokonanych przez niewielką planetoidę gdyby uderzyła w duże miasto, przypomnimy największe katastrofy spowodowane upadkiem ciał niebieskich na Ziemię, a także powiemy jak nauka i technologia mogą nam pomóc uniknąć podobnej katastrofy w przyszłości.

Na wykładzie omówione zostaną rodzaje materiałów używanych dawniej i dziś do produkcji farb artystycznych. Poznając materiał, w którym tworzy artysta i sposób malowania, możemy uzyskać cenne informacje o okresie i szkole, w której tworzył. Omówione zostaną wyniki badań technologicznych i materiałowych, które  zestawione z wiedzą z zakresu historii sztuki, umożliwią pogłębienie wiedzy o poszczególnych warsztatach artystycznych, stanowiących pomoc w atrybucji obrazów, datowaniu oraz rekonstrukcji ich dziejów, oraz przede wszystkim poznaniu warsztatu malarskiego. Każdy pigment użyte w mieszaninie ze spoiwem posiada pewne cechy charakterystyczne, których znajomość jest bardzo ważna podczas procesu malowania.

Wykład dotyczyć będzie genezy i historii ikon podróżnych oraz cech charakterystycznych technik i technologii tego typu obiektów. Omówione zostaną różnice i podobieństwa warsztatów ikonopisarzy i zachodnioeuropejskich mistrzów malarstwa średniowiecznego i późniejszego. 

Wraz z ekspertami zastanowimy się, dlaczego w Polsce jest coraz więcej rasistowskich i ksenofobicznych ataków. Porozmawiamy jak powstrzymać wzrost takiejprzemocy. Co my, mieszkańcy Warszawy, możemy zrobić? Zapytamy, co robią władze miasta, by stolica była miastem otwartym na różnorodność.

Prowadzący
Wojciech Karpieszuk-  Redakcja Gazety Stołecznej, serwisu warszawa.wyborcza.pl