wykład

Czy można się uzależnić od smartfona lub wysiłku fizycznego? Jak uzależnia się mózg człowieka

Wielu psychologów twierdzi, że współczesność to epoka uzależnień. Coraz więcej osób szuka pomocy w walce z uzależnieniem już nie tylko od substancji, ale również od różnych zachowań. Młodzież uczestnicząca w spotkaniu edukacyjnym  będzie szukać odpowiedzi m.in. na pytania: Od czego można się uzależnić? Czy każdy człowiek może się uzależnić? Czemu niektórzy ludzie uzależniają się szybciej, a inni wolniej? Jakie są etapy wchodzenia w uzależnienie? Czy uzależnienie to efekt słabej woli człowieka, czy też choroba mózgu człowieka? Co takiego dzieje się w mózgu osoby uzależnionej? Jak radzić sobie z nadużywaniem różnych zachowań? 

Techniki medycyny nuklearnej wykorzystują promieniowanie pochodzące od wprowadzonych do organizmu związków biologicznie czynnych, popularnie zwanych radiofarmaceutykami, które są znakowane izotopami promieniotwórczymi. Jedną z najbardziej zaawansowanych i dynamicznie rozwijających się technologii medycyny nuklearnej jest pozytonowa tomografia emisyjna (PET), która pozwala na diagnozowanie wielu poważnych schorzeń. W ramach lekcji zostaną przedstawione zagadnienia historii i ewolucji metod izotopowych oraz metod diagnostyki obrazowej, otrzymywania radioizotopów, charakterystyka i zastosowania podstawowych radiofarmaceutyków.

Chęć poznania, co kryje Ziemia w swoim wnętrzu, towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów. Spoglądając pod stopy zadajemy sobie pytanie jakie tajemnice kryje nasza planeta. Głębokie kopalnie czy wiercenia geologiczne pozwalają jedynie uchylić rąbka tajemnicy. Większość hipotez opiera się na interpretacji badań geofizycznych. Podczas wykładu postaramy się odpowiedzieć na pytanie dlaczego wybuchają wulkany i trzęsie się ziemia oraz co powoduje wypiętrzanie się łańcuchów górskich.

Zajęcia będą składać się z dwóch części – wykładu oraz części laboratoryjnej. W czasie wykładu zostaną omówione struktury uporządkowane (krystaliczne), które powstają w układach bardzo długich cząsteczek polimerowych. W ramach zajęć laboratoryjnych pokazane będą struktury wybranych polimerów, w tym również polimerów biodegradowalnych stosowanych w medycynie regeneracyjnej. Pierwszą z metod badawczych będzie mikroskopia optyczna w świetle spolaryzowanym, pozwalająca nie tylko uwidocznić  w pełnej krasie te bardzo małe i wewnętrznie zdefektowane, ale też i piękne obiekty, lecz również prowadzić pomiary takich struktur. Jako drugą metodę badań struktur krystalicznych pokażemy skaningową kalorymetrię różnicową, w której mierzone są niezwykle małe efekty cieplne związane z powstawaniem i topnieniem kryształów. Pokazany też będzie unikalny przyrząd, w którym możliwe jest jednoczesne prowadzenie obserwacji mikroskopowych i pomiarów kalorymetrycznych, co pozwala na uzyskanie w jednym eksperymencie informacji z obu tych metod badawczych.

"Ciepło - zimno" - wybuchowe zajęcia o temperaturze i ciśnieniu. Na lekcji omówione zostaną podstawowe zagadnienia związane z szeroko pojętą termodynamiką. Uczniowie będą mieli okazję zapoznać się ze "wściekłym" ciekłym azotem i zobaczyć prawdziwą "płonącą dłoń". Każdy z uczestników będzie mógł z bliska obejrzeć przeprowadzane eksperymenty a wybrani śmiałkowie dołączą do eksperymentatorów i przeprowadzą część doświadczeń samodzielnie.

Zajęcia warsztatowe poprzedzone wykładem o rodzajach technik graficznych. Uczestniczki i uczestnicy zapoznają się z rycinami ze zbiorów Muzeum Drukarstwa przedstawiającymi rzekę Wisłę. Ilustracje zostaną omówione pod względem techniki ich wykonania, sposobu ilustrowania oraz przekazu grafcznego. Następnie dzieci poznają technikę grafiki artystycznej – linoryt – i własnoręcznie wykonają ilustrację z wyobraźnią lub inspirowaną oglądanymi ilustracjami. Obrazek zostanie własnoręcznie wytłoczony na zabytkowej prasie korektorskiej. 

Techniki medycyny nuklearnej wykorzystują promieniowanie pochodzące od wprowadzonych do organizmu związków biologicznie czynnych, popularnie zwanych radiofarmaceutykami, które są znakowane izotopami promieniotwórczymi. Jedną z najbardziej zaawansowanych i dynamicznie rozwijających się technologii medycyny nuklearnej jest pozytonowa tomografia emisyjna (PET), która pozwala na diagnozowanie wielu poważnych schorzeń. W ramach lekcji zostaną przedstawione zagadnienia historii i ewolucji metod izotopowych oraz metod diagnostyki obrazowej, otrzymywania radioizotopów, charakterystyka i zastosowania podstawowych radiofarmaceutyków.

Zajęcia podzielone są na dwie części: wykład i pokazy doświadczalne. W pierwszej części spotkania omówimy materiały funkcjonalne (tzw. materiały inteligentne), które zmieniają swoje właściwości pod wpływem działania czynników zewnętrznych. Kontrolowanie tych czynników sprawia, że materiały inteligentne znajdują zastosowanie w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. W drugiej części zajęć przeprowadzimy pokazy doświadczalne, m.in. z wykorzystaniem wybranych materiałów inteligentnych.

Materiały inteligentne zmieniają swoje właściwości pod wpływem czynników zewnętrznych, co można wykorzystać w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych.

Lekcja rozpoczyna się od 20-minutowego wprowadzenia w tematykę – co nam zostawił lodowiec. Podczas krótkiego pokazu zaprezentowane zostaną podstawowe informacje nt. podziału oraz zasięgu zlodowaceń, jak również kierunkach transportu głazów narzutowych, przeniesionych przez lądolód na teren Polski. Następnie przedstawione zostaną najciekawsze i najcenniejsze  pod względem przyrodniczym, chronione jako pomniki przyrody, głazy narzutowe Warszawy.

Po prelekcji uczniowie otrzymają zestawy typowych głazów narzutowych, przy pomocy których będą próbowali rozpoznawać podstawowe minerały, a następnie porównają je  z minerałami pod mikroskopem oraz fotografiami przewodnich skał narzutowych.

Podczas spotkania festiwalowego zaprezentujemy również głazy narzutowe znajdujące się przed Muzeum Ziemi, uczniowie będą musieli odnaleźć takie typy głazów, które były demonstrowane na lekcji festiwalowej.

Na zakończenie lekcji festiwalowej przygotowano pytania konkursowe z tematyki prowadzonych zajęć.

Zazwyczaj skupiamy się na tym, dlaczego niektórzy muzułmanie stają się wojującymi dżihadystami i jak uchronić się przed ich działalnością. Warto jednak spróbować zastanowić się nad tym od drugiej strony – czy raz zradykalizowany dżiahdysta (czy jakikolwiek inny radykał) może zostać zdeprogramowany, czyli zderadykalizowany. Podczas spotkania przedstawię dyskusje wokół pojęcia deradykalizacji oraz przykłady mniej lub bardziej skutecznych programów deradykalizacyjnych z państw muzułmańskich oraz zachodnich.

Na spotkaniu zostaną zaprezentowane różne sposoby "czytania" Wisły związane zarówno z locją, jak i ze znajomością geograficznego, całościowego i aksjologicznego spojrzenia na rzekę oraz jej dolinę. Poznamy  różnorodność form, zjawisk i procesów  występujących w korycie Wisły, jak też zróżnicowanie gatunków roślin i zwierząt żyjących w rzece i na jej brzegach. Spojrzymy z różnych punktów widzenia na społeczno-kulturowe wartości rzeki i związane z nią krajobrazy. Zwrócimy uwagę na wieloaspektowe, geograficzne badania rzeki, jak też na edukację o tej rzece. Edukację prowadzoną permanentnie – nie tylko w 2017 r.– Roku Wisły!

Na spotkaniu omówimy koncepcję modelu biznesowego, która pomaga w ocenie pomysłów na biznes. Dowiemy się jak budować dobre pomysły biznesowe zgodnie z koncepcją business model canvas. Zostaną zaprezentowane przykładowe sposoby definiowania biznesu przez pryzmat wartości dostarczanej konkretnym grupom klientów. Ponadto omówimy składowego każdego biznesu, które budują wartość. Koncepcja modelu biznesowego zostanie przećwiczona na praktycznych przykładach. W trakcie części warsztatowej uczestnicy, pracując w grupach, opracują swoje pomysły na biznes zgodnie z zaprezentowaną koncepcją.

"Choroba" i "zdrowie" są to kategorie, które nie we wszystkich społecznościach i kulturach rozumiane są tak samo. W społeczeństwach tubylczych zdrowie łączy się z pojęciem szczęścia, z życiem w równowadze. Równowaga wyznaczana jest przez normy i wartości danej kultury. Choroba bywa wywoływana czynnikami nadprzyrodzonymi, a często tylko nimi. Na przykładach kilku ludów indiańskich pochodzących z Amazonii, Andów oraz Meksyku przyjrzymy się temu, czym w tych kulturach jest choroba oraz jak wygląda jej leczenie. 

Słuchaczom zostaną przybliżone zagadnienia związane z biodostępnością substancji farmakologicznie czynnych oraz związane z czynnikami determinującymi losy leku w ustroju. Przeanalizowane zostaną sformułowania pojawiające się często w reklamach preparatów dostępnych w aptekach i okaże się czego rzeczywiście one dotyczą i jakie procesy działania opisują.

Poza odpowiedzią na tytułowe pytanie na zajęciach dowiecie się, co to jest piramida wieku, struktura demograficzna populacji, współczynnik urodzeń i zgonów oraz przyrost naturalny. Poznacie model przejścia demograficznego i wspólnie zastanowimy się, czy jest on nadal użyteczny. Jeśli chcecie wiedzieć, co może stać się z naszym społeczeństwem za 50 lat – zapraszamy!

Podstawy działania Enigmy oraz symulacja jej działania za pomocą oprogramowania. Przedstawimy wybrane metody złamania Enigmy i wnioski z tej historii aktualne dla współczesnych systemów ochrony informacji.

Wykład z cyklu realizowanego przez Centrum Zastosowań Matematyki i Inżynierii Systemów Polskiej Akademii Nauk w Instytucie Matematycznym PAN.

Badania nad nanocząstkami są obecnie jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin nauki. Zainteresowanie nanocząstkami wynika ze zmiany właściwości materiałów wraz ze zmianą skali. Rozwój intensywnie prowadzonych badań zaowocował duża liczbą zastosowań nanocząstek w różnych obszarach życia ludzkiego. Nanocząstki są w wykorzystywane do tworzenia nowych materiałów, rozwoju elektroniki, ochronie środowiska czy medycynie. O tym, że nanocząstki, są teraz wokół nas wiedzą wszyscy. Jednak fakt, że towarzyszyły nam od początku istnienia ludzkości nie jest już taki oczywisty. Otrzymanie najstarszych nanocząstek przypisywane jest kulturom starożytnych Rzymian, Egipcjan i Chińczyków. Wszystkie syntetycznie powstałe nanocząstki są tylko próbą naśladowania najbardziej złożonych i funkcjonalnych materiałów stworzonych przez naturę. Świadectwa istnienia tych naturalnych nanocząstek może obserwować każdy z nas. Rozwój dziedzin związanych z mikroskopią pozwolił nam dowiedzieć się o istnieniu nanocząstek i teraz próbujemy korzystać z ich niezwykłych właściwości. Wyzwaniem dla naukowców jest nie tylko, otrzymanie nanocząstek o oczekiwanych właściwościach, ale również opisanie świata i zjawisk im towarzyszących. Wymaga to zastosowania wiedzy różnych dziedzin nauki począwszy od fizyki, poprzez inżynierię chemiczną, kończąc na biologii.

Do niezwykle cennych dzieł w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej należą wielkoformatowe drzeworyty Albrechta Dürera, jednego z najważniejszych artystów europejskich przełomu średniowiecza i renesansu. Dürer, niemiecki teoretyk sztuki, malarz, rysownik i grafik odegrał szczególną rolę w rozwoju technik graficznych.

Rozkwit europejskiego drzeworytu wiązał się ściśle z rozwojem drukarstwa, pełnił bowiem początkowo rolę ilustracji książkowej. Stopniowo jednak przestawał być tylko obrazkiem w książce. Jego zaletą była niska cena, co wpłynęło na dostępność i popularność. Taki tani „obraz” mógł sobie kupić każdy! Rodzinne miasto Dürera, Norymberga, była głównym ośrodkiem wydawniczym w Europie i centrum międzynarodowego handlu drukami. Drzeworyty były początkowo bardzo prymitywne, nieporadne. Rysunek ograniczał się do prostego konturu, twórcy nie radzili sobie z perspektywą, przedstawieniem głębi, ukazaniem szczegółów i oddaniem ekspresji sceny.  Dürer, jako pierwszy opanował do perfekcji technikę rzeźbienia w drewnianym klocku. Świetnie operował precyzyjną i finezyjną linią, uzyskując znakomite efekty przestrzenne i światłocieniowe. Dzięki temu nadał drzeworytowi rangę prawdziwego obrazu - samodzielnego dzieła sztuki. W rycinach mistrza zwraca uwagę swobodnie i energicznie kładziona kreska oraz ostre zestawienia partii jasnych i ciemnych, przy pomocy, których artysta oddaje dramat przedstawienia.

W trakcie prezentacji obejrzymy księgę z pocz. XVI w z drzeworytami Dürera zebranymi w 3 cykle. Poza Apokalipsą, którą można uznać za najwybitniejsze dzieło graficzne wszechczasów, zobaczymy także ilustracje do Wielkiej Pasji i Żywota Marii. Jest to wyjątkowa okazja do poznania z bliska techniki mistrza. 

Białka fluorescencyjne, po uprzednim wzbudzeniu, są zdolne do emisji światła o różnych długościach fali, czyli do świecenia w różnych kolorach. Ich wielka kariera rozpoczęła się niepozornie od wyizolowania na początku lat sześćdziesiątych XX w. zielonego białka fluorescencyjnego  (GFP) z komórek stułbiopława Aequorea victoria. Od tego czasu została skonstruowana cała paleta różnokolorowych białek fluorescencyjnych, które stały się potężnym narzędziem w badaniach biologicznych, pozwalając zobaczyć to, co wcześniej pozostawało niewidoczne. Dziś jednym z podstawowych zastosowań białek fluorescencyjnych jest używanie ich jako świecących znaczników. Dzięki dołączeniu takiego znacznika można analizować inne (nieświecące) białka bezpośrednio w komórkach, czyli tam, gdzie normalnie funkcjonują. W 2008 r. badania nad białkami fluorescencyjnymi zostały uhonorowane Nagrodą Nobla, którą otrzymali Osamu Shimomura, Martin Chalfie i Roger Y. Tsien. Na wykładzie będzie można usłyszeć o historii tych badań, o niezwykłej budowie GFP, która warunkuje jego szczególne właściwości oraz o zastosowaniu białek fluorescencyjnych w badaniach biologicznych na poziomie komórkowym.

Podczas wykładu powiemy o mechanizmach wpływu społecznego i innych narzędziach za pomocą, których destrukcyjne sekty i kontrowersyjne grupy kultowe werbują i uzależniają swoich członków. Przedstawimy również praktyczne umiejętności obrony (relacje bezpośrednie face to face, relacje nawiązywane przez Internet, kontakt poprzez ulotki i inne materiały propagandowe, doświadczenia osób poszkodowanych).

Wydawać by się mogło, że w dobie kryzysu ekologicznego, który domaga się podejmowania konkretnych działań, teoretyzowanie na temat piękna przyrody jest drugorzędne, wręcz trąci romantycznym pięknoduchostwem. Nie ulega jednak wątpliwości, że sama technologia jest w stanie zdziałać niewiele, jeśli nie będzie towarzyszyć jej radykalna zmiana ludzkich postaw. Bez „kultury ekologicznej” nie może być mowy o  zrównoważonym rozwoju. Jednym z fundamentów nowego nastawienia do środowiska, na które się powszechnie wskazuje, jest szacunek dla niego. Postulowana kultura ekologiczna ma mieć silną podstawę etyczną. Trzeba przy tym zauważyć, że ludzie wykazują skłonność do tego, by szanować przede wszystkim to, co im się podoba z takich czy innych względów. Można więc przyjąć, że istotnym składnikiem postawy ekologicznej – być może nawet podstawowym – jest doświadczenie estetyczne. Wskazanie zaś, jak rozumieć i oceniać piękno przyrody, może sprzyjać wytworzeniu się kultury ekologicznej.

Choć estetyka jako dyscyplina filozoficzna zrodziła się w połowie XVIII w. jako refleksja na temat piękna w ogóle, rychło przeistoczyła się w filozofię sztuk pięknych. Na piękno przyrody ponownie zwróciła na dobre uwagę w ostatnim półwieczu. Na szczególną uwagę zasługuje przy tym estetyka środowiskowa, to ona bowiem stawia pytanie o to, czym jest piękno przyrody, na czym polega doświadczanie jej w sposób estetyczny, wreszcie – jak należy przyrodę oceniać z estetycznego punktu widzenia. Na jej gruncie zaproponowano rozmaite koncepcje, których zaletą jest między innymi to, że znajdują zastosowanie w codziennych sytuacjach.

Celem wykładu będzie przedstawienie słuchaczom  głównych wątków estetyki środowiskowej oraz przedyskutowanie tej propozycji razem z nimi.

W trakcie spotkania dowiemy się, co charakteryzuje osoby przedsiębiorcze i jak rozbudzać w sobie przedsiębiorczość. Osoby przedsiębiorcze dostrzegają szanse w swoim otoczeniu i potrafią je wykorzystać. Przedsiębiorczość jest cechą, którą można w sobie wykształcić. W trakcie spotkania poznamy i przećwiczymy techniki, które są stosowane przez osoby przedsiębiorcze.

Wykład będzie obejmować omówienie zagadnień uszkodzeń więzadeł kolanowych i tkanki chrzęstnej. Zostaną zaprezentowane współczesne metody leczenia, ze szczególnym zwróceniem uwagi na regenerację z wykorzystaniem trójwymiarowych struktur polimerowych oraz termowrażliwych hydrożeli. Uczestnicy będą mogli obejrzeć jeden z procesów tworzenia takich struktur 3D- proces elektroprzędzenia- umożliwia on formowanie struktur niezwykle podobnych do włókien kolagenowych znajdujących się w ludzkich tkankach. Struktury żelowe zostaną przedstawione z wykorzystaniem naturalnych polimerów. Zaprezentowane zostaną również badania biologiczne w warunkach in-vitro w kierunku zastosowania struktur 3D w medycynie regeneracyjnej. (Popularyzacja 388/L-6/2014 NCBR, więcej na ligamed.ippt.pan.p oraz polybiolab.ippt.pan.pl)

Pożądanie i sposoby jego zaspokajania, jak bodaj nigdy dotąd i chyba nigdy później nie stały się sprawą wagi państwowej. Totalny charakter pierwszej wojny światowej przejawiał się również w sferze życia intymnego, nad którym państwo starało się roztoczyć swoją kontrolę. Zdradzanie mężów będących na froncie, zwłaszcza z jeńcami wojennymi, uważano za niemal zdradę stanu. W jej trakcie zmobilizowano 70 mln żołnierzy, którzy potrzebowali choć na chwilę oderwania od traumatycznej rzeczywistości w której się znaleźli. Sex stanowił jednym ze sposobów rozładowania stresu i choć chwilowego ukojenia. Z drugiej strony, sprzedanie swego ciała dla wielu kobiet stanowiło jedynie sposób na utrzymania siebie i swych najbliższych. Generalnie wojna podkopała mieszczańską moralność w zakresie seksualności.