Spotkanie weekendowe

Przedstawię słynny paradoks d'Alemberta mówiący o tym, że trójwymiarowy bezwirowy nielepki przepływ nie generuje siły nośnej na skrzydle samolotu. Zastanowimy się jakie jest jego znaczenie w praktyce i zobaczymy co rozważania na jego temat wniosły tak do historii mechaniki, lotnictwa jak i matematyki. W szczególności pojawią się takie pojęcia jak tensor Cauchy'ego, lepkość, rotacja, wiry czy funkcje harmoniczne. Postaram się na tym przykładzie prześledzić wzajemny wpływ matematyki, fizyki i inżynierii. Zobaczymy jak konkretne precyzyjne (czasem przynoszące zaskakujące wyniki) obliczenia prowadzą do doprecyzowania starych lub wręcz wprowadzenia nowych koncepcji w naukach przyrodniczych i jak to wszystko następnie wraca do matematyki przynosząc kolejne fascynujące pytania i zagadnienia do rozwiązania.

warsztaty badania kości i ich cech

Podczas zajęć prześledzimy cały cykl przetwarzania energii: od wydobycia węgla w kopalni, poprzez elektrownię, aż po prąd w Twoim gniazdku. Poznaj strukturę krajowego systemu elektroenergetycznego. Zobacz z bliska jak działają urządzenia do wytwarzania prądu: turbina gazowa oraz turbina wiatrowa (obie skonstruowane własnoręcznie przez nas).

W ramach warsztatów będzie można zapoznać się z profesjonalnym symulatorem śmigłowca SW-4 (http://sim.meil.pw.edu.pl). Specjaliści z Zakładu Automatyki i Osprzętu Lotniczego zapoznają uczestników z zasadami budowy symulatorów. W trakcie warsztatów będzie można także spróbować swoich sił za sterami śmigłowca siedząc w rzeczywistej kabinie przed panoramicznym ekranem sferycznym o średnicy 6 metrów.

Wspólcześnie młyny stanowią atrakcję turystyczną, a o młynarzach raczej się nie słyszy. Dawniej młyny stanowiły instytucję, która swoim znaczeniem nie ustępowała kościołowi czy karczmie. Młynarze cieszyli się autorytetem i pozycją, a dzięki temu, że w swoich zaladach potrafili okiełznać siły przyrody, uchodzili za czarowników. Motyw młyna wiele razy pojawiał się w literaturze, pieśniach i przysłowiach.

Polska doświadcza w ostatnich latach wzmożonego napływu imigrantów. Pochodzą oni zarówno z krajów byłego Związku Radzieckiego (zwłaszcza z Ukrainy), jak też z państw azjatyckich (Wietnam, Indie, Chiny). Dużą grupę wśród tych cudzoziemców stanowią kobiety przyjeżdżające do pracy w Polsce. W niektórych krajach mówi się wręcz o feminizacji migracji z poszczególnych państw wysyłających: dzieje się tak, gdy większość migrantów stanowią właśnie kobiety. Obserwuje się, że skupiają się one w specyficznych sektorach rynku (m.in. usługi opieki nad dziećmi i osobami starszymi). Takie podziały sektorowe są też widoczne wśród etnicznych przedsiębiorców (imigrantki zakładają np. salony kosmetyczne). Kobiet dotyczą też różne ograniczenia i wyzwania związane ze stereotypami odnoszącymi się do postrzegania płci kulturowej. Prezentacja będzie dotyczyć specyfiki pracy kobiet – imigrantek w Polsce. Na podstawie danych urzędowych i wyników badań prowadzonych w terenie, scharakteryzowane zostaną wzory aktywności zawodowej takich cudzoziemek w Polsce oraz specyficzne wyzwania, przed którymi stoją.  

Spotkanie poświęcone programowaniu współczesnych wieloprocesorowych komputerów. Pokażemy jak z wykorzystaniem współczesnych narzędzi można prosto i efektywnie tworzyć aplikacje na superkomputery.

W mitologii greckiej Okeanos to jeden z tytanów a hydra to wielogłowy potwór. Są to jednocześnie nazwy wieloprocesorowych komputerów dostępnych w ICM UW. Dla większości, korzystanie z nich jest wyzwaniem analogicznym do walki z mitologicznymi potworami czy tytanami. Programowanie takich systemów rzeczywiście nie jest łatwe, jednak współcześni informatycy mają coraz więcej narzędzi pozwalających  na proste i efektywne programowanie dużych, wieloprocesorowych komputerów. Jest to o tyle ważne, że wzrost szybkości komputerów jest możliwy tylko dzięki zastosowaniu wielu procesorów, co widzimy już w komputerach osobistych, laptopach czy telefonach komórkowych. 

Podczas wykładu zostaną przedstawione i omówione doświadczenia ilustrujące podstawowe prawa kinematyki i dynamiki . Pokazy dla wszystkich (dzieci poniżej 10 lat pod opieką dorosłych).

Nawet mechanika może być ciekawa, pod warunkiem, że przeprowadza się doświadczenia, a nie tylko czyta w podręcznikach „o klockach zsuwających się po równi pochyłej”, „piłkach rzucanych z wieży” lub „samochodach jadących z miasta A do miasta B”. W trakcie wykładu będziemy mogli przekonać się sami, że wiedza książkowa jednak opisuje  rzeczywistość. W szczególności dowiemy się:

Jak sprawdzić, że Ziemia obraca się wokół własnej osi?

Czy można podlać cały trawnik nawet mając zbyt krótki wąż?

Czy ciało może „staczać się do góry” po równi pochyłej?

Co to są i skąd się biorą siły odśrodkowa i Coriolisa?

Jak zabezpieczyć statek przed kołysaniem przez fale?

Z jaką siłą działa powietrze na wszystkie przedmioty?

Cesarstwo Chińskie znane było z tego, że uważało się za centrum świata i kultury. Już sama nazwa Chiny – Państwo Środka, stanowi wyraz tego sposobu myślenia. Jednak mimo to, Chińczycy, przynajmniej okresowo tolerowali na swoich terytoriach rózwój dwóch cudzoziemskich religii, jakimi były dla nich buddyzm i chrześcijaństwo. Poznawanie ich ciekawej i pełnej zaskakujących zwrotów historii może pomóc w odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób uniwersalistyczne religie światowe dostosowywały się do kultury chińskiej i jak na nią wpływały. Słuchacze wykładu będą mieli okazję poznać między innymi historię buddyzmu chan, sutry przypisywane przez Chińczyków Jezusowi oraz podstawowe cechy religijności chińskiej.

Mimo że z chmurami spotykamy się na co dzień, kryją  one wciąż sporo tajemnic. Nie rozumiemy wszystkich aspektów powstawania opadów, nie znamy do końca ich roli w systemie klimatycznym. Dlatego badamy je intensywnie, zarówno in-situ (np. prowadząc pomiary z pokładu samolotu), jak i w laboratoriach i wirtualnym świecie modelowania numerycznego. Na wykładzie opowiem o najnowszych wynikach tych badań.

W ostatnich latach ujawniono wiele afer dopingowych dotyczących także gwiazd światowego sportu. Przypadki Armstronga, Szarapowej czy też niedopuszczenie do udziału w igrzyskach olimpijskich rosyjskich lekkoatletów dowodzą, że walka z dopingiem staje się coraz skuteczniejsza. Wpłynęły na to m.in. zmiany przepisów antydopingowych i rozszerzenie definicji dopingu, wprowadzone przez Światową Agencję Antydopingową (WADA). Od 2004 roku, walka z dopingiem nie ogranicza się wyłącznie do badań laboratoryjnych próbek biologicznych sportowców. 

Otwarty charakter listy substancji i metod zabronionych, mający na celu zniechęcenie do poszukiwania nowych form wspomagania farmakologicznego, coroczna aktualizacja listy, prawo antydopingowe działające do 10 lat wstecz, z roku na rok nowocześniejsza aparatura analityczna i czulsze metody identyfikacji zabronionych substancji w próbkach biologicznych, zwiększenie ilości kontroli antydopingowych w okresie „poza zawodami”, czy nadzorowany przez WADA program „ADAMS Whereabouts”, dzięki któremu najlepsi sportowcy świata nie mogą unikać badań „chowając się” przed kontrolerami powodują, że dziś coraz trudniej oszukiwać w sporcie. Dodatkowo wiele państw wprowadza jeszcze surowsze niż ogólnoświatowe przepisy regulacje prawne związane ze stosowaniem dopingu, w tym także karne, uznając doping za problem ogólnospołeczny.

Systematyczna realizacja opracowanego przez WADA Światowego Programu Zwalczania Dopingu przynosi pożądane skutki. Jednak z uwagi na złożone reguły obowiązujące w walce z dopingiem w sporcie, zdarza się, że nie wszystkie przypadki dyskwalifikacji sportowców są zrozumiałe dla kibiców.

Traktorzystka to jeden z bardziej popularnych i mających wielką siłę oddziaływania symboli w kulturze polskiej (obok Matki Polki i Siłaczki). W stalinizmie stanowiła ona wzorzec, a od czasu „odwilży” antywzorzec kobiecości w Polsce. W trakcie spotkania przyjrzymy się kulturowym reprezentacjom tej postaci, a także prześledzimy rzeczywiste warunki pracy kobiet zatrudnionych w zawodzie traktorzystki. Zapytamy, czy jako „hasło wywoławcze” PRL-u, symbol wykpiwanej, ukazywanej jako karykaturalna emancypacji kobiet, traktorzystka może być dziś użyteczna w debacie o prawach kobiet, ich podmiotowości i sprawczości. Kto się boi traktorzystki? Czy można „odzyskać traktorzystkę” dla kobiet i ruchu kobiecego w Polsce?

Podczas trzech pokazów zaplanowanych na godziny: 10.00, 12.00 i 14.00 goście festiwalowi, ubrani w stroje ochronne, będą mogli obejrzeć kilkadziesiąt doświadczeń, wśród których znajdą się eksperymenty pirotechniczne, np. wulkan chemiczny, fajerwerki zapalane lodem, flary, grzyb atomowy oraz chemiluminescencyjne, np. zorza polarna, spirala światła, tlen singletowy, chemiczne latarki, a także procesy oscylacyjne, np. bijące serce rtęciowe czy fale chemiczne. Goście będą mogli także aktywnie uczestniczyć w eksperymentowaniu w jednej z sal laboratoryjnych, „sadząc” ogród chemiczny, czyszcząc przedmioty wykonane ze srebra, ugniatając płyn nienewtonowski, pisząc prądem, syntetyzując niezwykłą superlepką ciecz, zanurzając róże w ciekłym azocie, produkując chemiczną oranżadę, zmieniając barwę kwiatów kobaltowych, wykorzystując ziemniak do produkcji tlenu, montując ogniwa z ogórków i cytryn, przeprowadzając chromatografię, czy pisząc i odczytując listy z wykorzystaniem atramentu sympatycznego.

Wystawa Polscy badacze Syberii , w dwujęzycznej, polsko-rosyjskiej wersji językowej zaprezentowana została po raz pierwszy w 2008 r. w Prezydium Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie podczas Dni Nauki Polkiej w Federcji Rosyjskiej i wzbudziła od razu duże zainteresowanie. Nstępnie pokazano ją w wielu syberyjskich miastach  (Jakuck, Irkuck, Jenisejsk, Krasnojarsk, Ułan Ude, Kiachta, Nowosybirsk, Tomsk, Bijsk, Rubcowsk, Gornoałtajsk) i wciąz cieszy się tam popularnością. Przyczyną jej sukcesu jest odmienny niż dotychczas sposób ujęcia tematu -  polscy sybiracy sostali na niej pokazani głównie jako niestrudzeni i wnikliwi badacze Syberii, którzy przyczynili się do jej poznania i opisania. Prezentacja wystawy w miastach syberyjskich odbywa się pod auspicjami Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Irkucku i prężnie ziałających na Syberii organizacji polonijnych.

warsztaty mikroskopowe, obserwacje i oznaczenia organizmów 

Rozwój cywilizacji ludzkiej od samego początku związany był z rzekami. Doliny rzeczne zapewniały swoim mieszkańcom, zarówno ludziom, jak i innym organizmom, zaspokojenie wszystkich podstawowych potrzeb. Dostarczały wody, żywności, możliwości łatwego transportu i skutecznego pozbywania się zanieczyszczeń. Jak każda naturalna i nieprzewidywalna siła rodziły też rozmaite zagrożenia. Nie dziwią więc próby ich spektakularnego ujarzmiania. Nie dziwią również próby wykorzystania rzek do całkiem nowych celów, adekwatnych do aktualnych potrzeb nadrzecznych społeczności. Dynamiczny rozwój wiedzy na temat funkcjonowania rzecznych ekosystemów ukazuje jednak bezsensowność znaczącej części tradycyjnych sposobów gospodarowania nimi. Podczas spotkania porozmawiamy o tym, jak gospodarować rzekami, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo i zmaksymalizować wynikające z tego korzyści.

Kolekcja portretów rodziny Wardęskich herbu Godziemba, jest klasycznym przykładem zbioru obrazów familijnych, polskiego dworu szlacheckiego XVIII i XIX wieku. Jej burzliwe dzieje i dramatyczne zniszczenia, którym uległa w wyniku różnych następstw, wpisują się w losy wielu prywatnych polskich zbiorów, na przestrzeni ostatnich wieków. Ogromne wyzwanie przed którym stanęli właściciele obrazów, pragnący za wszelką cenę zachować dziedzictwo przodków, stało się także ambitnym wyzwaniem dla konserwatorów z WKiRDS Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technik badawczych i konserwatorskich, w połączeniu z modelową współpracą z opiekunami zbioru, wypracowano wzorcowy model postępowania wobec prywatnych kolekcji obrazów.

Uważa się, że partie polityczne powinny przed wyborami prezentować programy, które obiecują zrealizować, jeśli uda im się przejąć władzę. Decyzje wyborców nie zależą jednak tylko od oceny tych propozycji, ale też od ich przekonań o (nie)uczciwości i (nie)kompetencji polityków. Partie starają się zaś wpływać na te postawy kreując odpowiedni wizerunek. Podczas wykładu zastanowimy się, jak w toku kampanii wyborczej zmienia się to, co partie mówią do wyborców. Ile uwagi poświęca się programom, a ile wizerunkowi i jak proporcje tych elementów zmieniają się w czasie?

warsztaty mikroskopowe, obserwacje i oznaczenia organizmów 

Czy korzystanie z internetu ma pozytywny czy negatywny wpływ na różne sfery życia użytkowników? Jak pod wpływem upowszechnienia się nowych technologii zmienia się nasz społeczeństwo?

Czym właściwie jest proces ewolucji? Jak przebiega? Jakie czynniki go warunkują? I co do tego ma Karol Darwin? Na te i inne pytania z dziedziny ewolucjonizmu znajdziecie odpowiedź w…..przygotowanym przez nas pokoju zagadek („escape room”). Animacją grupy będą zajmować się pracownicy Instytutu Botaniki Wydziału Biologii UW.

Kim jest tytułowa Sublokatorka z powieści Hanny Krall? Na jakich warunkach funkcjonuje w społeczeństwie i kto te warunki stawia? Czego nie wypada robić i mówić Sublokatorce, a jaka być powinna? Sublokatorka jest osobą, której nie wypada się skarżyć, bo w każdym momencie może przecież zostać przez lokatorkę poproszona o opuszczenie lokalu. Funkcjonuje zatem na czyichś warunkach; w swojej, lecz obcej przestrzeni. Jasność, do której dąży, jest poczuciem bycia na swoim miejscu, wśród swoich, z bogatą i adekwatną przeszłością. Jednak czego by Sublokatorka nie zrobiła – zawsze pozostanie sublokatorką.

Rewolucje rosyjskie 1917 r. wciąż wywołuję wiele pytań - stawianych nie tylko przez naukowców.  Przyciągają także uwagę społeczną, stanowiąc podstawę rozlicznych mitów, głęboko zakorzenionych we współczenej kulturze. Będziemy o nich dyskutować w gronie specjalistów z Instytutu Historycznego UW (prof. Tomasz Kizwalter i prof. Andrzej Szwarc) oraz Instytutu Kultury Polskiej UW (prof. Marcin Napiórkowski). Zastanowimy się nad tym jakie mity narosły wokół tych ważnych wydarzeń historycznych. Będziemy rozmawiać o społecznej wyobraźni i mechanizmach powstawania legend o rewolucjach rosyjskich, ale także spróbujemy demaskować niektóre z nich. Zastanowimy się nad kategoriami dobra i zła w aspekcie przyczyn rewolucji 1917 r. Podejmiemy próbę dyskusji o tym czy "rewolucje miały płeć" i jakie znaczenie w budowaniu dzisiejszych wyobrażeń o nich przydać należy takim pojęciom jak klasa, warstwa, elity, masy czy naród.

Wykład o mozliwościach wykorzystania zdjęć satelitarnych radarowych i optycznych do monitoringu powodzi