Klub

Spośród kilku tysięcy języków używanych na świecie większość jest poważnie zagrożona wyginięciem. Od kilkudziesięciu lat podejmowane są na świecie liczne działania rewitalizacji języków, które utraciły swój zasięg i użytkowników. Przywracanie języka do domen, w których nie jest już używany, a także poszerzanie liczby użytkowników o osoby, które wcześniej się tym językiem nie posługiwały (new-speakers), jest podstawowym zadaniem rewitalizacji. Również na terenie Polski istnieją do dziś małe języki, nieuwzględnione ani w „Ustawie o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym”, ani też w „Europejskiej karcie języków regionalnych lub mniejszościowych”. Do języków tych należy m.in. mazurski i wilamowski. W naszym wystąpieniu opowiemy, czym jest rewitalizacja i jakie działania są podejmowane, aby ocalić te małe, autochtoniczne języki.

Zaprezentowani zostaną wybrani twórcy XX-wieczni jak np. W. Bykau, I. Szamiakin, I. Mieleż, U. Karatkiewicz, U. Arłou, A. Bacharewicz, A. Klinau, S. Aleksijewicz i ich wpływ na rozwój literatury białoruskiej, a także znajomość wyżej wymienionych pisarzy poza granicami Białorusi. Omówione zostaną tendencje w literaturze białoruskiej XX wieku wraz z kierunkami rozwoju z uwzględnieniem kontekstu historyczno-kulturowego, w tym przemian politycznych po 1991r. Szczególna uwaga zostanie poświęcona S. Aleksijewicz, laureatce Literackiej Nagrody Nobla – pierwszej dla Białorusi w kategorii literatury.

Zgodnie z wykładnią PRL-u powojenna Polska była krajem jednolitym narodowościowo i językowo. Jednakże, mimo przesiedleń, język niemiecki pozostał wciąż żywy na przyłączonych do państwa polskiego Śląsku, Pomorzu i Mazurach. W naszym wystąpieniu opowiemy o doświadczeniach świadków historii i o losach języka niemieckiego w Polsce po 1945 roku. 

Spotkanie ma na celu przedstawienie Białorusi od strony unikalnej przyrody. W trakcie spotkania zostaną omówione rzadkie gatunki flory i fauny, parki narodowe, rezerwaty przyrody, szlaki turystyczne, największe jeziora pochodzenia lodowcowego oraz zamki i zabytki UNESCO…

Zachorować w Księstwie Warszawskim – medycyna i medycy 1807–1814

Jest to pokaz w formie spotkania i wystawy oraz działania rekonstrukcyjnego poświęcony medycynie cywilnej i wojskowej początków XIX wieku, przede wszystkim na terenie Warszawy. Integralną częścią jest zapoznanie z postaciami medyków związanych ze Szkołą Medyczną, prekursorką Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Komputery kontrolują takie obszary naszego życia jak aparatura medyczna, autonomiczne metro i samochody, czy systemy sterowania samolotami. Z drugiej strony, niemal codziennie spotykamy się ze skutkami błędów w jakimś oprogramowaniu. Czy w takim razie maszynom można ufać? Skąd pochodzą błędy popełniane przez komputery? Czy można w ogóle mieć pewność, że dany system jest bezbłędny? W ramach wykładu omówię przykłady znanych błędów oprogramowania, jak eksplozja rakiety Ariane, czy niedawne katastrofy Boeingów 737 MAX. Pokażę też, że istnieją metody pozwalające takich błędów unikać. Na koniec wyjaśnię, jaki jest koszt wykorzystania tych metod i dlaczego nie są one powszechnie stosowane.

Zamierzam omówić wyprowadzenie mechaniki hamiltonowskiej (przez mechanikę Lagrange'a) z równań Newtona. Następnie omówię korzyści, jakie sama mechanika (w szczególności astronomia) odniosły w związku z nowym narzędziem. Wreszcie, główna część wykładu poświęcona będzie konsekwencjom formalizmu hamiltonowskiego, przede wszystkim jego użyteczności przy wyprowadzaniu nowych teorii fizycznych (termodynamika, fizyka statystyczna, mechanika kwantowa) oraz rozwiązywaniu zadań w nich się pojawiających. Ponadto opowiem, jak sam formalizm hamiltonowski okazał się użyteczny w teorii sterowania. Postaram się zarysować zasadę maksimum Pontriagina. Wreszcie opowiem o najnowszych badaniach związanych z pewnymi modelami rozchodzenia się fal na płytkich kanałach, gdzie najistotniejsze problemy mają swoje sformułowanie w języku hamiltonowskim.    

Na wykładzie przedstawione zostanie pojęcie arbitrażu, czyli sytuacji, gdy na rynku można mieć szansę zarobienia pieniędzy bez ponoszenia żadnego ryzyka. Pokazane zostanie, że brak takiej anomalii na rynku jest równoważny istnieniu nowego prawdopodobieństwa. Ponadto sluchacze dowiedzą się, dlaczego instytucje finansowe są tak chętne w zatrudnianiu matematyków.

Zachorować w Księstwie Warszawskim – medycyna i medycy 1807–1814

Jest to pokaz w formie spotkania i wystawy oraz działania rekonstrukcyjnego poświęcony medycynie cywilnej i wojskowej początków XIX wieku, przede wszystkim na terenie Warszawy. Integralną częścią jest zapoznanie z postaciami medyków związanych ze Szkołą Medyczną, prekursorką Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Ultrafiltry są nie tylko pożytecznym narzędziem w wielu dziedzinach matematyki, ale pojawiają się też w teorii wyboru społecznego. Na wykładzie zdefiniujemy to niezwykle interesujące pojęcie oraz przyjrzymy się niektórym jego zastosowaniom. W szczególności zobaczymy, jak z pomocą odpowiednio dobranego ultrafiltru można zdefiniować sprawiedliwy system wyborczy. Warunkiem koniecznym jest jednak wystarczająco wysoka (a ściślej: nieskończenie wysoka) frekwencja wyborcza.

Spotkanie będzie poświęcone tematyce składników odżywczych zawartych w żywności, które mogą wpływać na hormony i poczucie  szczęścia u człowieka. Szczególna uwaga poświęcona zostanie takim składnikom jak: niektóre aminokwasy (np. tryptofan), magnez, kwasy omega 3 i innym. Zostaną także zaprezentowane produkty spożywcze bogate w te związki. To, co spożywamy, nie tylko wpływa na zdrowie fizyczne, ale także funkcjonowanie psychiczne. Badania wskazują, że odpowiednio dobrane produkty spożywcze mogą polepszać funkcjonowanie psychiczne człowieka, zwłaszcza wpływać na hormony i poczucie szczęścia. Powszechnie panuje przekonanie, że czekolada poprawia nastrój i wpływa na poczucie szczęścia. Odwołując się do dowodów naukowych, zweryfikujemy ten pogląd podczas wykładu. Warto jednak pamiętać, że jest wiele produktów, które wpływać mogą na hormony szczęścia u człowieka. Podczas zajęć przekazane zostaną praktyczne wskazówki wybierania i łączenia różnych produktów spożywczych tak, aby miały one pozytywny wpływ na hormony szczęścia u człowieka.

Spotkanie będzie poświęcone historii powstania evidence-based medicine (EBM), czyli koncepcji, która zrewolucjonizowała współczesną medycynę. Podczas spotkania zostaną przedstawione podstawowe zasady EBM. Zaprezentujemy piramidę dowodów naukowych oraz znacznie wytycznych w praktyce klinicznej.

Jako protoplastę EBM wskazuje się wiedeńskiego lekarza Ignaza Semmelweisa, który w 1840 roku na podstawie badań statystycznych skorelował śmiertelność kobiet na wydziale położniczym z wcześniejszą pracą lekarzy w prosektorium i na tej podstawie wysnuł wniosek, że zakażenia poporodowe muszą być powodowane przez jakiś czynnik zakaźny przenoszony przez lekarzy. Współczesna epoka badań naukowych w opiece zdrowotnej rozpo­częła się po drugiej wojnie światowej, kiedy to w British Medical Journal opublikowano pierwsze badanie kliniczne z randomizacją, czyli z loso­wym doborem pacjentów. Początkowo w nowej epoce badań dominowały nauki podstawowe, a miejscem prowadzenia badań były głównie laborato­ria. Pionierami rozwoju metodologii medycznych nauk stosowanych, pozwalającej badać nowe odkrycia w populacjach ludzi, byli twór­cy epidemiologii klinicznej: Archie Cochrane z Wielkiej Brytaniii, David Sackett z Kanady. W 1981 roku grupa epidemiologów klinicznych z Uniwersytetu McMastera z Sackettem na czele opublikowała pierwszy z serii artykułów doradzających klinicystom „Jak czytać czasopisma kliniczne". Po latach nauczania przedmiotu, nazywanego wówczas „krytyczną oceną", grupa ta coraz lepiej zdawała sobie sprawę zarówno z potrzeby, jak i ze stopnia trudności wyjścia poza tradycyjne przeglądanie piśmiennictwa i wykorzystania badań naukowych do codziennego rozwiązywania problemów pacjentów.

Z roku na rok rośnie liczba turystów odwiedzających Tatrzański Park Narodowy. Sezon turystyczny trwa w nim prawie 365 dni, a przecież jest to miejsce stworzone by chronić przyrodę - zarówno ożywioną, jak i tę, która nie może uciec od turystów, czyli nieożywioną. Jak pogodzić ustawowe - i szczytne - zadania związane z istnieniem i działalnością miejsc objętych najwyższą formą ochrony z rosnącym zainteresowaniem ze strony "zwykłych" ludzi, chcących na własne oczy zobaczyć nieskażoną przyrodę. Czy  w XXI wieku jest to w ogóle możliwe? Na przykładzie historii powstania i rozwoju Tatrzańskiego Parku Narodowego, jego obecności w przestrzeni naukowej - ale również kulturotwórczej i socjalnej - spróbujemy na te pytania wspólnie odpowiedzieć.

Rozwój bezzałogowych statków powietrznych (BSP), powszechnie nazywanych dronami, przyczynił się do skrócenia czasu pozyskiwania danych przy zachowaniu wysokiej jakości oraz do obniżenia kosztów. Dostępność do różnych rozwiązań BSP jest bardzo szeroka. W ostatniej dekadzie BSP powszechnie stosuje się do zadań cywilnych, m.in. do monitoringu środowiska, w rolnictwie, przemyśle, do ochrony przeciwpożarowej w lasach i in. W porównaniu z samolotami załogowymi BSP wymaga mniejszego zaangażowania wykwalifikowanego personelu oraz zaawansowanej infrastruktury naziemnej, a jego wykorzystanie jest bezpieczne przy spełnieniu warunków wykorzystania przestrzeni powietrznej. Dodatkowo, powszechne w przypadku BSP użycie napędu elektrycznego eliminuje negatywne konsekwencje środowiskowe związane ze spalaniem paliw kopalnianych i hałasem. Zasady wykorzystania BSP do celów monitoringowych są praktycznie takie same jak w przypadku samolotów załogowych, a różnice operacyjne wynikają z zastąpienia pilota autopilotem realizującym wcześniej zaprogramowaną misję. W zastosowaniach cywilnych bezzałogowe obiekty latające można podzielić na klasy wg masy, np. Mini BSP o masie w locie poniżej 25 kg (jest to klasa najbardziej popularna wśród użytkowników), i rodzaju zastosowanego napędu (elektryczne, spalinowe) oraz wg rodzaju statku powietrznego (np. wiropłaty, stałopłaty czy hybrydy – łączące cechy wiropłatów i stałopłatów, zdolne do pionowego startu i lądowania jak helikoptery lub wielowirnikowce, a jednocześnie mogące wykonywać długie przeloty ze sprawnością energetyczną samolotu). Wraz z rozwojem technologii BSP wprowadzono restrykcje dotyczące możliwości ich operowania w przestrzeni powietrznej związanej z ruchem lotniczym, co ma zapewnić bezpieczeństwo wykonywania takich lotów.

Otaczający nas świat możemy postrzegać jako otaczające nas dane czy informacje. Ktoś kiedyś obliczył, że ponad 80% tych informacji ma ścisłe odniesienie do przestrzeni i możemy je nazywać geoinformacjami. Dziedzinę wiedzy, która się nimi zajmuje, nazywamy geoinformatyką. Czerpie ona pełnymi garściami z technik GIS (Geographic Information Systems). Podczas warsztatów każdy z nas osobiście użyje technik GIS, by wykonać model 3D wybranego fragmentu terenu. Obejrzymy go następnie z każdej strony na ekranie komputera i spróbujemy go przeanalizować.

Czy pterozaur to dinozaur? To pozornie proste, czy wręcz banalne pytanie, na które większość z osób bez zastanowienia odpowiada „no pewnie, że tak!”, wcale nie jest takie oczywiste, jak by się mogło wydawać. Panowanie dinozaurów trwało, nie bagatela, ponad 130 mln lat. W trakcie tego okresu gady opanowały większość najważniejszych nisz ekologicznych na lądach, w wodzie i powietrzu. Ale czy wszystkie te zwierzęta możemy zaliczyć do dinozaurów? Czym charakteryzowały się gady lądowe i latające? Jakie są między nimi podobieństwa, a jakie różnice? Czy obie grupy mają wspólnych przodków, a może stanowią dwie bliżej niespokrewnione grupy? Na te pytania postaramy się wspólnie odpowiedzieć podczas naszej prezentacji, co na sam koniec doprowadzi nas do rozwiązania zagadki pt. „Czy pterozaur to dinozaur?”.

Wyobraźmy sobie prokuratora na miejscu zbrodni. Wchodzi do przestronnego pokoju. Ostrożnie podnosi z szachownicy figurę. Otwiera szufladę. Za biurkiem na krześle widzi denata z pistoletem w ręku i raną postrzałową głowy. Teraz mężczyzna idzie w głąb pokoju. Otwiera sejf. Ale czy nie popełnił błędu? Uczestnicy zajęć wcielają się w rolę śledczego. Następnie wykładowca analizuje ich pracę, wskazując popełnione błędy, np. pominięcie śladów lub nieprawidłową kolejność ich zabezpieczania. A wszystko to z użyciem WIRTUALNEJ RZECZYWISTOŚCI!

Kiedy, dlaczego i jak w nowoczesnej historii Polski kształtował się trójpodział władz i dlaczego ma on tak istotne znaczenie dla obywateli.

Marcin Matczak - dr hab., prof. UW, specjalista w zakresie filozofii prawa, teorii interpretacji prawniczej i sądowego stosowania prawa, radca prawny.

Igor Tuleya - sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie. Absolwent Wydziału Prawa UW. Od 1996 roku orzeka w sprawach karnych. Autor publikacji z zakresu prawa karnego. Prowadzi ze studentami i aplikantami zajęcia z procedury karnej. Członek SSP „Iustitia”, Laureat Obywatelski Honorowej Odznaki „Iustitii”.

Danuta Przywara -  socjolog. Pracowała kolejno w biurze projektowym i instytucie resortowym budownictwa następnie w Instytucie Psychologii PAN. W okresie „Solidarności” była mediatorem, Komisja Mediacji Regionu Mazowsze NSZZ “Solidarność”. Od 1982 r. członek Komitetu Helsińskiego w Polsce i współautorka części jego raportów. W 1989 współzałożycielka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Od 2008 Prezes Zarządu HFPC.

Sędzia Sądu Najwyższego Stanisław Zabłocki, obrońca rotmistrza Pileckiego w procesie rehabilitacyjnym z 1990 roku, przypomni jego historię, okoliczności skazania, rozprawę rewizyjną i realia, w jakich została wygłoszona jedna z najwspanialszych mów obrończych w powojennej historii polskiego sądownictwa.

Stanisław Zabłocki – Sędzia Sądu Najwyższego, specjalista prawa karnego. W czasach PRL wykonywał zawód adwokata, był obrońcą represjonowanych, bronił rotmistrza Witolda Pileckiego w procesie rehabilitacyjnym. W latach 1991–2014 członek Państwowej Komisji Wyborczej. Od 1991 roku orzeka w Sądzie Najwyższym, a od 2016 roku jest prezesem Izby Karnej.

Czym styl coachingowy różni się od innych styli zarządzania? W jaki sposób można go zastosować? Jakie wyzwania stoją przed menedżerem coachem? Podczas wykładu słuchacze dowiedzą się, jaka zależność zachodzi pomiędzy wprowadzeniem tego stylu zarządzania, a poziomem zaangażowania pracowników oraz jak wspierać menadżerów, gotowych podjąć wyzwanie związane ze zmianą stylu zarządzania zespołami.

Technologia wirtualnej rzeczywistości (VR) rozwija się w zawrotnym tempie, znajdując szerokie zastosowanie nie tylko w rozrywce, ale także w wielu innych dziedzinach. To nowoczesne narzędzie pozwala na tworzenie symulacji złożonych wirtualnych środowisk, które do złudzenia mogą przypominać rzeczywistość. W ostatnich latach obserwuje się ciągły wzrost zainteresowania tą techniką również na polu badań naukowych. Połączenie technologii VR i dostępnych metod pomiaru aktywności układu nerwowego oraz reakcji psychofizjologicznych otwiera całkiem nowe perspektywy dla neuronauki klinicznej i społecznej. Podczas spotkania porozmawiamy o możliwościach, które niesie ze sobą mariaż VR i nauki, jak również o ograniczeniach, które temu towarzyszą. Poszukamy odpowiedzi na pojawiające się pytania: po co badamy stres społeczny? Czy VR jest odpowiednią do tego techniką? Czy poziom stresu społecznego da się obiektywnie zmierzyć? Co się dzieje z ciałem, gdy odczuwamy stres? Czy awatar zestresuje nas tak samo jak człowiek?

Czy coaching jest modą? Kim właściwie jest coach i co dobrego może nam zaoferować? Czy warto skorzystać z takiego wsparcia? Co różni coacha od eksperta i kogo potrzebuje obecnie społeczeństwo? Podczas wykładu słuchacze poznają fakty i mity na temat tej metody polepszania jakości swojego życia, otrzymają odpowiedzi na nurtujące ich pytania, a także dowiedzą się co należy zrobić, żeby zostać coachem.

Zmiany klimatyczne, a ściślej zachodząca obecnie globalna destabilizacja klimatu panującego na Ziemi, rodzi pytania o zakres odpowiedzialności i powinności określonych podmiotów (m.in. państw, rządowych organizacji międzynarodowych, korporacji transnarodowych, przedstawicieli władz centralnych, regionalnych, lokalnych, wreszcie zwykłych obywateli) za zaistniały stan rzeczy oraz o wybór efektywnych strategii zapobiegawczych zachodzącym procesom. Istotne wobec tego stają się następujące zagadnienia: kto przed kim i w jaki sposób odpowiada (np. państwa bogatej Północy vs. biedne kraje Południa, wielkie korporacje versus „zwykli” obywatele itp.) oraz kto i jak powinien postępować (dotyczy to poszczególnych aktorów danej kategorii), aby skutecznie ograniczyć lub zatrzymać zachodzące w atmosferze Ziemi zjawiska? Rożne podmioty (od państw narodowych poczynając a na indywidualnych ludziach kończąc, będących w podwójnej roli: obywateli z jednej strony, a drugiej – konsumentów) w różnym stopniu przyczyniają się do zmian klimatycznych. Status formalno-prawny i potencjał danych podmiotów warunkuje w znaczącym zakresie ich ślad ekologiczny. Kwestia podziału odpowiedzialności i koniecznych do podjęcia przez danych aktorów zadań składających się strategię walki z globalnym ociepleniem nie jest jednak oczywista i wzbudza liczne kontrowersje. Omówiony zostanie aspekt moralny globalnych zmian klimatycznych (w kategoriach winy i zadośćuczynienia) oraz aspekt prakseologiczny (związany z wybieraniem adekwatnych, tj. skutecznych, strategii postępowania względem stawianych celów ekologicznych). Uwzględnione będą uwarunkowania społeczno-polit. działań aktorów danej kategorii oraz problem uznawanych przez dane podmioty norm i wartości kształtujących ich decyzje wobec pojęcia sprawiedliwości.

Wprowadzeniem do prezentacji są wyniki badań podstawowych zespołu GAMESlab nad wpływem doświadczenia z grami komputerowymi na zdolności umysłowe. Efekty tych prac dały początek projektowi badawczo-rozwojowemu ESPORTSlab, któremu poświęcona będzie druga część wystąpienia. Omówione zostaną podstawowe problemy badawcze, skala realizacji oraz koncepcja planu badań.