pokaz

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Lekcja festiwalowa Jak otrzymać ultraczystą wodę?

Woda wodociągowa, pomimo iż spełnia szereg rygorystycznych norm, dzięki czemu nadaje się do spożycia, nadal jest znacznie zanieczyszczona, przez co niemożliwe jest jej stosowanie w wielu procesach przemysłowych, czy też w badaniach analitycznych w laboratoriach. Często konieczne jest stosowanie dodatkowych procesów uzdatniania, mających na celu usunięcie z wody rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych substancji. W zależności od przeznaczenia oraz rodzaju i stężenia substancji niepożądanych, dobierane są odpowiednie procesy i aparatura zapewniające wodę o oczekiwanej czystości.
Podczas warsztatów uczestnicy poznają budowę i zasady działania wielostopniowej instalacji do oczyszczania i demineralizacji wody. W skład instalacji wchodzą urządzenia, w których prowadzone są procesy: filtracji, wymiany jonowej i odwróconej osmozy. Pobierzemy próbki wody wodociągowej i oczyszczonej, aby zbadać wybrane parametry i ocenić skuteczność demineralizacji.

  • wt., 2025-09-23 10:30 do 11:30
  • wt., 2025-09-23 11:30 do 12:30
  • wt., 2025-09-23 13:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Physics Show

“Physikshow” aims to educate kids and adults alike about physics through a fun and engaging show. In our shows, we present entertaining and educational experiments and explain them in an easy-to-understand way.  
The “Physikshow” is lead by Prof. Herbert Dreiner and Timo Poller from the Physics Institute of the Bonn University. The students write, organize and perform the shows during their free time.

PL

„Physikshow” ma na celu popularyzację fizyki wśród dzieci i dorosłych poprzez zabawne, angażujące i łatwe do zrozumienia pokazy naukowe. W ramach naszych występów prezentujemy ciekawe eksperymenty, które łączą walory edukacyjne z elementami rozrywki, a ich zasady tłumaczymy w przystępny sposób.
Projekt prowadzony jest przez profesorów Herberta Dreinera i Timo Pollera z Instytutu Fizyki Uniwersytetu w Bonn. Pokazy są tworzone, organizowane i wykonywane przez studentów, którzy poświęcają na to swój wolny czas.

  • wt., 2025-09-23 12:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Słońce, atom czy wiatr?

Na wykładzie omówione zostaną niskoemisyjne  źródła energii: fotowoltaiczna,  wiatrowa i jądrowa. Dowiemy się czy istnieją ograniczenia w produkcji energii ze źródeł niskoemisyjnych i jakie to ograniczenia. Przedyskutujemy koszty produkcji energii i koszty środowiskowe dla każdego z omawianych źródeł. Czy jesteśmy skazani na ograniczenia w korzystaniu z energii, czy też wykorzystując osiągnięcia nauki będziemy mogli korzystać z energii w skali do jakiej przywykliśmy, nie niszcząc naszej Planety-Ziemi?

  • wt., 2025-09-23 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Do domu po nocy (czyli skąd nietoperz wie, gdzie mieszka)

Jak to się dzieje, że nietoperze potrafią po ciemku wrócić do miejsca, gdzie mieszkają? Jak one to w ogóle robią, że w locie nie rozbijają sobie głowy o drzewo? A kiedy trzeba zapaść w sem zimowy, to skąd wiedzą, gdzie się schować - zwłaszcza takie, dla których to będzie pierwsza zima w życiu? Na te i podobne pytania spróbujemy sobie odpowiedzieć podczas lekcji poświęconej latającym ssakom i ich niezwykłym umiejętnościom. Postaramy się też z pomocą elektronicznych urządzeń usłyszeć to, co normalnie dla naszych uszu jest niesłyszalne i na własnej skórze przekonac się, jak to jest, kiedy trzeba się orientować w otoczeniu za pomocą słuchu, a nie wzroku.

  • wt., 2025-09-23 10:30 do 12:00
  • wt., 2025-09-23 12:30 do 14:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 12:00
  • śr., 2025-09-24 12:30 do 14:00
Lekcja festiwalowa Jak otrzymać ultraczystą wodę?

Woda wodociągowa, pomimo iż spełnia szereg rygorystycznych norm, dzięki czemu nadaje się do spożycia, nadal jest znacznie zanieczyszczona, przez co niemożliwe jest jej stosowanie w wielu procesach przemysłowych, czy też w badaniach analitycznych w laboratoriach. Często konieczne jest stosowanie dodatkowych procesów uzdatniania, mających na celu usunięcie z wody rozpuszczalnych i nierozpuszczalnych substancji. W zależności od przeznaczenia oraz rodzaju i stężenia substancji niepożądanych, dobierane są odpowiednie procesy i aparatura zapewniające wodę o oczekiwanej czystości.
Podczas warsztatów uczestnicy poznają budowę i zasady działania wielostopniowej instalacji do oczyszczania i demineralizacji wody. W skład instalacji wchodzą urządzenia, w których prowadzone są procesy: filtracji, wymiany jonowej i odwróconej osmozy. Pobierzemy próbki wody wodociągowej i oczyszczonej, aby zbadać wybrane parametry i ocenić skuteczność demineralizacji.

  • wt., 2025-09-23 10:30 do 11:30
  • wt., 2025-09-23 11:30 do 12:30
  • wt., 2025-09-23 13:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Systemy Ekstremalnie Modularne w architekturze i budownictwie

System Ekstremalnie Modularny to koncepcja wprowadzona kilka lat temu do tworzenia użytecznych konstrukcji inżynierskich lub obiektów geometrycznych składających się z jak najmniejszej liczby modułów - najlepiej tylko z jednego. Systemy te mają cztery zasadnicze cechy (zalety):

  1. efektywność ekonomiczna - ponieważ dają możliwość masowej prefabrykacji (dzięki czemu możliwa jest do osiągnięcia niska cena i idące za nią szerokie stosowanie). Poza tym obiekt wzniesiony w Systemie Ekstremalnie Modularnym jest łatwy do rozbiórki i ewentualnego powtórnego montażu w innym miejscu lub jako część innego obiektu.
  2. niezawodność - łatwość ewentualnej naprawy, gdyż każdy zepsuty moduł może być zastąpiony identycznym;
  3. optymalizacja - ponieważ ich konfiguracje mogą być inteligentnie modelowane matematycznie i optymalizowane;
  4. uniwersalność - ta cecha jest fundamentalna dla skutecznej automatyzacji produkcji i robotyzacji montażu.
  • wt., 2025-09-23 13:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Magia Nauki: chemia, DNA i tajemnice mikroskopijnego świata

Przeniesiemy się w fascynujący świat nauki, gdzie wszystko jest możliwe.

Zaczniemy od widowiskowych reakcji chemicznych, w których nauka spotyka się z efektem „wow”! Wybuchowa „pasta dla słonia”, zielony płomień kwasu borowego, samozapłon gliceryny z nadmanganianem i magiczny „wąż faraona” pokażą, że chemia może być nie tylko fascynująca, ale też piękna. To doskonały punkt wyjścia, by zrozumieć, jak wiele z tych zjawisk – spalanie, rozkład, egzotermia – ma swoje odpowiedniki w biologii i biochemii. Wszystko z komentarzem naukowym i w pełni bezpiecznie.

Następnie przejdziemy do świata biologii, w którym również znajdziemy zaskakujące odkrycia! Przyjrzymy się cząsteczce DNA, która jest „instrukcją życia” każdego organizmu. Z pomocą prostych składników takich jak sól, woda i sok z ananasa, w prosty sposób wyizolujemy DNA z truskawki i zobaczymy je na własne oczy. Łącząc ciekawość odkrywcy z podstawowymi technikami biologicznymi dowiemy się jak komórki przechowują informacje genetyczne.

Na koniec zanurzymy się w tajemniczy mikrokosmos mikroorganizmów. Bakterie to nie tylko choroby, lecz także niezwykłe zdolności i kluczowa rola w naturze — np. w rozkładzie celulozy, najpowszechniejszego związku organicznego na Ziemi. Kształt i rozmiar, tempo życia („szybcioch” czy „powolniak”), życie z sąsiadami czy samotnie – wszystko to wpływa na ich funkcjonowanie. Wiele wiemy ale jest jeszcze więcej do poznania. A wszystko w kontekście tradycyjnych oraz nowoczesnych metod naukowych.

 

  • wt., 2025-09-23 13:30 do 15:00
Spotkanie festiwalowe Kultowe eksperymenty

Najbardziej widowiskowe doświadczenia z dziedziny fizyki, chemii i nauk przyrodniczych, które zmieniły kierunek nauki. Edukatorzy z Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii poprowadzą zajęcia, w których czynnie będą uczestniczyć uczniowie i uczennice z klas 7-8 Szkoły Podstawowej im. Króla Stefana Batorego w Lesznie. Podczas warsztatów uczniowie poznają detektory oraz będą analizować dane świadczące o detekcji wielkich pęków promieniowania kosmicznego. Przekonają się "ile waży 1kg" na innych planetach. Udowodnimy, że woda może wrzeć nawet w temperaturze 20 stopni Celsjusza.

Nauki fizyczne
  • wt., 2025-09-23 17:00 do 19:00
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANE_Edukacja w Afganistanie i Pakistanie

Podczas spotkania uczestnicy dowiedzą się jaki system szkolnictwa obowiązuje w Afganistanie i Pakistanie, w jakim stopniu jest obowiązkowy, jakie międzynarodowe certyfikaty mają znaczenie i jak najczęściej kształcą się chłopcy, a jak dziewczęta. 

Nauki społeczne
  • wt., 2025-09-23 17:00 do 18:30
Spotkanie festiwalowe Zapytaj Fizyka Physics Show

“Physikshow” aims to educate kids and adults alike about physics through a fun and engaging show. In our shows, we present entertaining and educational experiments and explain them in an easy-to-understand way.  
The “Physikshow” is lead by Prof. Herbert Dreiner and Timo Poller from the Physics Institute of the Bonn University. The students write, organize and perform the shows during their free time.

Physikshow offers fun, educational physics shows for kids and adults, created by Bonn University students and led by Professors Dreiner and Poller.

 

„Physikshow” ma na celu popularyzację fizyki wśród dzieci i dorosłych poprzez zabawne, angażujące i łatwe do zrozumienia pokazy naukowe. W ramach naszych występów prezentujemy ciekawe eksperymenty, które łączą walory edukacyjne z elementami rozrywki, a ich zasady tłumaczymy w przystępny sposób.

Projekt prowadzony jest przez profesorów Herberta Dreinera i Timo Pollera z Instytutu Fizyki Uniwersytetu w Bonn. Pokazy są tworzone, organizowane i wykonywane przez studentów, którzy poświęcają na to swój wolny czas.

Nauki fizyczne
  • wt., 2025-09-23 18:00 do 20:00
Lekcja festiwalowa Antocyjany - naturalne barwniki roślinne

Zanurz się w świat zdrowych kolorów i konsystencji! Odkryj w ramach samodzielnych eksperymentów, jak antocyjany - naturalne barwniki roślinne - zmieniają kolor pod wpływem pH, a roślinne zagęszczacze – jak guma guar, pektyny czy guma arabska – czarują galaretowatą magią. A przy okazji dowiedz się, jak mogą wpłynąć na Twoje zdrowie. Nauka smakuje lepiej, gdy można ją zobaczyć i dotknąć!

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 11:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Jak rozwija się mózg i co nam na to powie rybka danio?

Rozwój układu nerwowego to jeden z najbardziej złożonych i fascynujących procesów biologicznych, który decyduje o tym, jak postrzegamy świat, jak uczymy się, zapamiętujemy, reagujemy na zagrożenia i budujemy relacje społeczne. Choć większość z nas kojarzy badania nad mózgiem głównie z ludźmi, to w rzeczywistości wiele przełomowych odkryć zawdzięczamy niepozornej rybce – danio pręgowanemu (Danio rerio). Podczas pokazu skupimy się na trzech kluczowych aspektach rozwoju mózgu: 1. Proliferacja, migracja i różnicowanie komórek nerwowych, 2. Tworzenie połączeń synaptycznych, 3. Aktywność neuronalna i dojrzewanie sieci neuronalnych. 

U danio aktywność neuronalną można monitorować dzięki specjalnym barwnikom lub białkom fluorescencyjnym, które zmieniają intensywność świecenia w odpowiedzi na wzrost stężenia wapnia – a towarzyszy on impulsom nerwowym. Podczas pokazu uczestnicy poznają podstawowe i zaawansowane techniki obrazowania rozwoju mózgu. Uczniowie zobaczą eksperyment, w którym mózg danio reaguje na światło. Dzięki specjalnym nagraniom zobaczymy „na żywo”, jak pojedyncze neurony „rozmawiają” ze sobą, przesyłając sygnały i budując sieci komunikacyjne.

Mózg nie powstaje z dnia na dzień – to dynamiczna i wieloetapowa podróż od komórki do złożonej sieci komunikacyjnej. Dzięki danio pręgowanemu możemy nie tylko obserwować ten proces z bliska, ale także uczyć się, jak wspierać zdrowy rozwój mózgu i jak zapobiegać zaburzeniom neurologicznym i psychicznym. Podczas warsztatów uczestnicy nie tylko poznają teorię, ale także zobaczą prawdziwy rozwijający się mózg w akcji. Od fluorescencyjnych neuronów po aktywność mózgu pod wpływem światła – to wyjątkowa okazja, by zrozumieć, jak rodzi się nasza zdolność do myślenia, czucia i działania.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:30
Lekcja festiwalowa Po co rolnikowi zdjęcia satelitarne?

Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jak nowoczesne technologie pomagają rolnikom w codziennej pracy. Poznają, czym są zdjęcia satelitarne i jak można je wykorzystać do monitorowania upraw, przewidywania pogody czy planowania nawożenia. Zajęcia będą prowadzone w formie przystępnej prezentacji z przykładami z życia, a uczniowie spróbują samodzielnie odczytać proste dane ze zdjęć. Lekcja pokaże, że rolnictwo to nie tylko praca na polu, ale też korzystanie z wiedzy i nowoczesnych narzędzi.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
Lekcja festiwalowa Słońce, zorza, błyskawica i... świetlówka – odkrywamy plazmę

Zajęcia rozpoczną się krótką prelekcją na temat plazmy jako czwartego stanu skupienia materii, obecnego zarówno we Wszechświecie, jak i w naszym codziennym otoczeniu. Uczniowie poznają podstawowe właściwości plazmy, takie jak przewodnictwo elektryczne, emisja światła czy oddziaływanie z polem magnetycznym. Na przykładach naturalnych zjawisk, takich jak zorza polarna, błyskawice oraz budowa Słońca, omówione zostaną warunki, w jakich tworzy się plazma w przyrodzie.

Druga część zajęć będzie miała formę pokazu eksperymentów z udziałem kuli plazmowej i świetlówek gazowych. Uczniowie zaobserwują, jak zachowuje się plazma pod wpływem dotyku oraz pola magnetycznego. Przewidziane są także doświadczenia z lampami fluorescencyjnymi, które zapalają się w pobliżu kuli plazmowej, co posłuży jako wstęp do rozmowy o przewodnictwie w gazach i jonizacji. Będzie to okazja do zobaczenia z bliska efektownych zjawisk świetlnych i wyciągnięcia naukowych wniosków.

W kolejnej części uczniowie wezmą udział w interaktywnej grze edukacyjnej, która utrwali zdobytą wiedzę – poprzez zagadki, quizy i skojarzenia będą mogli samodzielnie uporządkować poznane informacje. Celem zajęć jest nie tylko przekazanie podstawowej wiedzy o plazmie, ale również rozwijanie zainteresowania fizyką i pokazanie, że zjawiska znane z kosmosu mogą być dostępne na wyciągnięcie ręki – nawet w szkolnej sali.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:30
  • wt., 2025-09-23 09:30 do 11:00
Lekcja festiwalowa Tajemnice wody i światła

Tematem przewodnim zajęć będzie woda, eksperymenty znacznikowe oraz zjawiska optyczne. Prowadzący wyjaśni, jak rodamina wykorzystywana jest w badaniach środowiskowych – np. do monitorowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Pokaże także, w jaki sposób fizyka i chemia współpracują w praktyce naukowej.​ Na zakończenie uczniowie będą mieli możliwość zadawania pytań. Lekcja będzie nie tylko okazją do nauki poprzez doświadczenie, ale również inspiracją do dalszego odkrywania nauki.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 11:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Cz. I Czy gupiki są wybredne? Cz. II Dużo witaminy C - czyli ile? / DNA – genetyczny podpis

Lekcja składać się będzie z dwóch części – klasa zostanie podzielona i jedna połowa będzie uczestniczyć najpierw w części I, a później w części II, zaś druga połowa – na odwrót.

W części I uczestnicy zgłębią tajniki zachowań gupików, wybiorą swoje ryby doświadczalne, a następnie poznają ich preferencje pokarmowe.

W części II :

w dniach 24, 26 IX - Co to właściwie znaczy „zawiera dużo witaminy C”?

Uczniowie samodzielnie określą zawartość witaminy C w wybranych produktach spożywczych.

W dniu 22 IX – DNA – genetyczny podpis człowieka

Młodzież pozna konkretne metody laboratoryjne wykorzystywane w identyfikacji genetycznej, takie jak elektroforeza żelowa czy PCR. Dowiedzą się, w jaki sposób naukowcy wyodrębniają, namnażają i analizują fragmenty DNA, by uzyskać dane o tożsamości lub pokrewieństwie.

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 13:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 13:00
  • pt., 2025-09-26 10:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Ja i moje mikroby

Wszyscy jesteśmy pokryci mikroorganizmami, mamy też ich pełno w środku. Ich obecność jest bardzo ważna, bo bez nich byśmy nie istnieli. Zabieramy was na wycieczkę do fascynującego świata drobnoustrojów, podczas której poznamy bakterie, wirusy i grzyby – te przyjazne i te groźne. Nauczymy się doceniać naszych sprzymierzeńców i czuć respekt przed „wrogami”. Wszyscy wiemy o ich istnieniu, ale nie możemy zobaczyć ich gołym okiem, dlatego podczas naszego spotkania obejrzymy niektóre z nich pod mikroskopem. 

  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:30
Lekcja festiwalowa Jak lekarz sprawdza co się dzieje w moim brzuszku?

Uczniowie dowiedzą się czym są ultradźwięki. Zrozumieją dlaczego wykorzystując zjawisko echa można sprawdzić jak wygląda nasze ciało w środku. Będą mieli możliwość obsługiwać standardowe ultrasonografy, takie jak widzą w gabinetach medycznych. Pozwoli im to zrozumieć, że badania ultrasonograficzne są przyjazne również dla małych pacjentów. Uczestnicy spotkania wcielą się również w rolę diagnostów i przeprowadzą badania ultrasonograficzne specjalnych „pacjentów”. Sami odpowiedzą na pytanie dlaczego  źle się oni czują.

  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa Jak ocenić wpływ treningu na wydatki energetyczne i skład ciała u sportowców?

Podczas lekcji wychowania fizycznego u ochotnika (warunkiem jest pełnoletność i dobry stan zdrowia poświadczone podpisem w oświadczeniu) określimy za pomocą urządzenia MetaMax®R2 wydatek energetyczny podczas zwyczajowego 20 - minutowego treningu (np. biegu, czy gry w piłkę). Jest to badanie nieinwazyjne wymagające wykonywania wysiłku w specjalnej dopasowanej do twarzy masce i kamizelce chroniącej podpiętą do maski głowicę mierzącą szybkość oddechów, stężenie gazów oddechowych w powietrzu wdychanym i wydychanym oraz inne jego parametry. Uwzględniając pewne stałe fizyczne program komputerowy wyliczy zużycie O2 i produkcję CO2 oraz wydatek energetyczny organizmu. Podczas ww badania chętnym uczniom (w przypadku osób niepełnoletnich wymagana zgoda rodzica) zbadamy metodą bioimpedancji (BIA) skład ciała. Następnie omówimy i zinterpretujemy wyniki ucznia-ochotnika. Uzyskane informacje wskażą jaki wpływ na wydatkowanie energii podczas treningu mają skład ciała i spożywana dieta. Zwrócimy uwagę na rolę analizy składu ciała i pomiaru (a nie wyliczania na podstawie wzorów) wydatku energetycznego zawodnika w procesie profesjonalnego treningu zmierzającego do optymalizacji osiągnięć sportowych. Ocena zmian w składzie ciała i wysiłkowych wydatkach energetycznych pozwala bowiem na zmianę sposobu żywienia, w tym stosowanych suplementów, tak by z jednej strony pokryć zapotrzebowanie organizmu na niezbędne składniki pokarmowe, a z drugiej odpowiednio planować treningi. Tylko dzięki efektywnej współpracy zawodnika i sztabu szkoleniowego, w którym poza trenerem danej dyscypliny nie może zabraknąć fizjologa i dietetyka (oraz fachowców z wielu innych dziedzin) możliwa jest znacząca poprawa wydolności organizmu i uzyskiwanie coraz lepszych wyników w sporcie zawodowym.

  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:30
Lekcja festiwalowa O siarczystych mrozach, wichurach, burzach i innych ekstremalnych zjawiskach pogodowych

Lekcja będzie dotyczyła bardzo intensywnych i niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych, które mogą mieć poważny wpływ na życie ludzi.
Opowiemy o tym gdzie na świecie panują największe mrozy, gdzie występują najsilniejsze wichury, burze, tornada i wyładowania atmosferyczne.

W trakcie lekcji przedstawione zostaną mechanizmy powstawania ekstremalnych zjawisk pogodowych, skutki jakie mogą one wywołać oraz zagrożenia
z nimi związane.
Przedstawione zostaną również wskazówki, jak przygotować się na ekstremalne warunki pogodowe, jakie podjąć środki ostrożności, jak chronić
siebie oraz swoje mienie w czasie ich występowania. 

  • pon., 2025-09-22 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • pt., 2025-09-26 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa Radon wokół nas – gdzie jest promieniowanie

Radon powstający z rozpadu radu występuje w środowisku naturalnie, emituje głównie promieniowanie α i w mniejszym stopniu β. W związku z tym, że jest gazem, może wydostać się ze skorupy ziemskiej do atmosfery wchodząc w skład powietrza atmosferycznego. Radon dostaje się do organizmu człowieka głównie wraz z wdychanym powietrzem atmosferycznym. Wdychana dawka tego pierwiastka zależy między innymi od jego stężenia w powietrzu,  częstości oddechów, wentylacji płuc, powierzchni wymiany gazowej w płucach i głębokości wniknięcia do  płuc promieniotwórczych cząstek. Czy radonu powninniśmy się bać? Gdzie go znaleźć? 

  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa W świecie dawnych aptek. Kim był pan Bielawski?

Dzieci zobaczą jak wyglądała apteka na początku XX wieku na Mazowszu. Poznają postać aptekarza i dawne metody przygotowywania leków. Samodzielnie wykonają saszetkę ziołową, którą zabiorą ze sobą do domu. Zajęcia są interaktywne i angażują wszystkie zmysły. Rozwijają wyobraźnię, zawierają elementy edukacji przyrodniczej, poruszają tematy zdrowia oraz lokalnej historii.

  • wt., 2025-09-23 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:00
  • pt., 2025-09-26 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa Antocyjany - naturalne barwniki roślinne

Zanurz się w świat zdrowych kolorów i konsystencji! Odkryj w ramach samodzielnych eksperymentów, jak antocyjany - naturalne barwniki roślinne - zmieniają kolor pod wpływem pH, a roślinne zagęszczacze – jak guma guar, pektyny czy guma arabska – czarują galaretowatą magią. A przy okazji dowiedz się, jak mogą wpłynąć na Twoje zdrowie. Nauka smakuje lepiej, gdy można ją zobaczyć i dotknąć!

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 11:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Do domu po nocy (czyli skąd nietoperz wie, gdzie mieszka)

Jak to się dzieje, że nietoperze potrafią po ciemku wrócić do miejsca, gdzie mieszkają? Jak one to w ogóle robią, że w locie nie rozbijają sobie głowy o drzewo? A kiedy trzeba zapaść w sem zimowy, to skąd wiedzą, gdzie się schować - zwłaszcza takie, dla których to będzie pierwsza zima w życiu? Na te i podobne pytania spróbujemy sobie odpowiedzieć podczas lekcji poświęconej latającym ssakom i ich niezwykłym umiejętnościom. Postaramy się też z pomocą elektronicznych urządzeń usłyszeć to, co normalnie dla naszych uszu jest niesłyszalne i na własnej skórze przekonac się, jak to jest, kiedy trzeba się orientować w otoczeniu za pomocą słuchu, a nie wzroku.

  • wt., 2025-09-23 10:30 do 12:00
  • wt., 2025-09-23 12:30 do 14:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 12:00
  • śr., 2025-09-24 12:30 do 14:00
Lekcja festiwalowa Tajemnice wody i światła

Tematem przewodnim zajęć będzie woda, eksperymenty znacznikowe oraz zjawiska optyczne. Prowadzący wyjaśni, jak rodamina wykorzystywana jest w badaniach środowiskowych – np. do monitorowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Pokaże także, w jaki sposób fizyka i chemia współpracują w praktyce naukowej.​ Na zakończenie uczniowie będą mieli możliwość zadawania pytań. Lekcja będzie nie tylko okazją do nauki poprzez doświadczenie, ale również inspiracją do dalszego odkrywania nauki.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 11:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Po co rolnikowi zdjęcia satelitarne?

Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jak nowoczesne technologie pomagają rolnikom w codziennej pracy. Poznają, czym są zdjęcia satelitarne i jak można je wykorzystać do monitorowania upraw, przewidywania pogody czy planowania nawożenia. Zajęcia będą prowadzone w formie przystępnej prezentacji z przykładami z życia, a uczniowie spróbują samodzielnie odczytać proste dane ze zdjęć. Lekcja pokaże, że rolnictwo to nie tylko praca na polu, ale też korzystanie z wiedzy i nowoczesnych narzędzi.

  • śr., 2025-09-24 11:00 do 12:00
Lekcja festiwalowa Antocyjany - naturalne barwniki roślinne

Zanurz się w świat zdrowych kolorów i konsystencji! Odkryj w ramach samodzielnych eksperymentów, jak antocyjany - naturalne barwniki roślinne - zmieniają kolor pod wpływem pH, a roślinne zagęszczacze – jak guma guar, pektyny czy guma arabska – czarują galaretowatą magią. A przy okazji dowiedz się, jak mogą wpłynąć na Twoje zdrowie. Nauka smakuje lepiej, gdy można ją zobaczyć i dotknąć!

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 11:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Jak rozwija się mózg i co nam na to powie rybka danio?

Rozwój układu nerwowego to jeden z najbardziej złożonych i fascynujących procesów biologicznych, który decyduje o tym, jak postrzegamy świat, jak uczymy się, zapamiętujemy, reagujemy na zagrożenia i budujemy relacje społeczne. Choć większość z nas kojarzy badania nad mózgiem głównie z ludźmi, to w rzeczywistości wiele przełomowych odkryć zawdzięczamy niepozornej rybce – danio pręgowanemu (Danio rerio). Podczas pokazu skupimy się na trzech kluczowych aspektach rozwoju mózgu: 1. Proliferacja, migracja i różnicowanie komórek nerwowych, 2. Tworzenie połączeń synaptycznych, 3. Aktywność neuronalna i dojrzewanie sieci neuronalnych. 

U danio aktywność neuronalną można monitorować dzięki specjalnym barwnikom lub białkom fluorescencyjnym, które zmieniają intensywność świecenia w odpowiedzi na wzrost stężenia wapnia – a towarzyszy on impulsom nerwowym. Podczas pokazu uczestnicy poznają podstawowe i zaawansowane techniki obrazowania rozwoju mózgu. Uczniowie zobaczą eksperyment, w którym mózg danio reaguje na światło. Dzięki specjalnym nagraniom zobaczymy „na żywo”, jak pojedyncze neurony „rozmawiają” ze sobą, przesyłając sygnały i budując sieci komunikacyjne.

Mózg nie powstaje z dnia na dzień – to dynamiczna i wieloetapowa podróż od komórki do złożonej sieci komunikacyjnej. Dzięki danio pręgowanemu możemy nie tylko obserwować ten proces z bliska, ale także uczyć się, jak wspierać zdrowy rozwój mózgu i jak zapobiegać zaburzeniom neurologicznym i psychicznym. Podczas warsztatów uczestnicy nie tylko poznają teorię, ale także zobaczą prawdziwy rozwijający się mózg w akcji. Od fluorescencyjnych neuronów po aktywność mózgu pod wpływem światła – to wyjątkowa okazja, by zrozumieć, jak rodzi się nasza zdolność do myślenia, czucia i działania.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:30
Lekcja festiwalowa Tajemnice wody i światła

Tematem przewodnim zajęć będzie woda, eksperymenty znacznikowe oraz zjawiska optyczne. Prowadzący wyjaśni, jak rodamina wykorzystywana jest w badaniach środowiskowych – np. do monitorowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń. Pokaże także, w jaki sposób fizyka i chemia współpracują w praktyce naukowej.​ Na zakończenie uczniowie będą mieli możliwość zadawania pytań. Lekcja będzie nie tylko okazją do nauki poprzez doświadczenie, ale również inspiracją do dalszego odkrywania nauki.

  • śr., 2025-09-24 09:00 do 10:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 11:30
  • śr., 2025-09-24 12:00 do 13:00
Lekcja festiwalowa Do domu po nocy (czyli skąd nietoperz wie, gdzie mieszka)

Jak to się dzieje, że nietoperze potrafią po ciemku wrócić do miejsca, gdzie mieszkają? Jak one to w ogóle robią, że w locie nie rozbijają sobie głowy o drzewo? A kiedy trzeba zapaść w sem zimowy, to skąd wiedzą, gdzie się schować - zwłaszcza takie, dla których to będzie pierwsza zima w życiu? Na te i podobne pytania spróbujemy sobie odpowiedzieć podczas lekcji poświęconej latającym ssakom i ich niezwykłym umiejętnościom. Postaramy się też z pomocą elektronicznych urządzeń usłyszeć to, co normalnie dla naszych uszu jest niesłyszalne i na własnej skórze przekonac się, jak to jest, kiedy trzeba się orientować w otoczeniu za pomocą słuchu, a nie wzroku.

  • wt., 2025-09-23 10:30 do 12:00
  • wt., 2025-09-23 12:30 do 14:00
  • śr., 2025-09-24 10:30 do 12:00
  • śr., 2025-09-24 12:30 do 14:00
Lekcja festiwalowa Wykorzystanie plazmy w tworzeniu supertwardych cienkich warstw

W Instytucie Podstawowych Problemów Techniki PAN prowadzimy zaawansowane badania nad technologiami cienkowarstwowymi, koncentrując się na osadzaniu supertwardych powłok ochronnych i funkcjonalnych. Specjalizujemy się w osadzaniu warstw metodą magnetronowego rozpylania, w tym w osadzaniu wieloskładnikowych powłok W–Me–B (gdzie Me oznacza dowolny metal przejściowy). Cienkie warstwy te charakteryzują się wysoką twardością, odpornością na zużycie, korozję i działanie wysokich temperatur, co czyni je idealnymi do zastosowań w przemyśle narzędziowym, lotniczym i mikroelektronice.

W ramach naszej działalności rozwijamy również techniki osadzania z wykorzystaniem laserów impulsowych (PLD – Pulsed Laser Deposition), umożliwiające precyzyjne wytwarzanie cienkich warstw o złożonym składzie chemicznym. Stosujemy nowoczesne techniki charakteryzacji materiałów, takie jak mikroskopia elektronowa, profilometria czy nanoindentacja, aby kompleksowo badać właściwości mechaniczne, morfologiczne i strukturalne powłok.

Nasze badania mają charakter zarówno podstawowy, jak i aplikacyjny – tworzymy nowe materiały i technologie dla przyszłościowych zastosowań.

  • śr., 2025-09-24 12:30 do 13:30
Spotkanie festiwalowe Od poczęcia do narodzin – pomoc człowiekowi w przyjściu na świat

PRZEDMIOT ZAJĘĆ: ukazanie historii człowieka od poczęcia do narodzin.

CEL ZAJĘĆ: przedstawienie w przystępny, poglądowy sposób następujących zagadnień: zdrowie prokreacyjne, ciąża, poród, połóg, rozwój człowieka, pielęgnowanie noworodka, karmienie piersią. Celem szczególnym jest wyjście naprzeciw oczekiwaniom uczestników – otwartość na pytania, wątpliwości, wsparcie informacyjne.

Zajęcia mają charakter interaktywny z wykorzystaniem modeli, fantomów, zdjęć, prezentacji multimedialnej.

Nauki medyczne
  • śr., 2025-09-24 16:00 do 18:00
Spotkanie festiwalowe Struktura nabłonka i faza heksatyczna

Nabłonek (epithelium) lub tkanka nabłonkowa to cienka, ciągła, ochronna warstwa komórek z niewielką ilością macierzy pozakomórkowej.

Procesy biologiczne, takie jak embriogeneza, gojenie się ran i powstawanie nowotworu, opierają się na zdolności komórek nabłonkowych do koordynowania swojej aktywności mechanicznej w skalach długości, które są o rzędy wielkości większe niż rozmiar komórki. Chociaż proces ten jest regulowany przez różne ścieżki sygnałowe, niedawno stało się oczywiste, że tę koordynację można zrozumieć za pomocą narzędzi fizycznych, z których wybitnym przykładem jest porządek ciekłokrystaliczny. Są epithelia zawierające tylko jedną warstwę, złożoną z 4-, 5-, 6-, 7-, 8-kątów.

F.T. Lewis wykazał eksperymentalnie, że siedmiokąt jest średnio dzielącą się komórką, zaś płaszczyzna dzielenia (ang. division plane) dotyka środka granicy sąsiedniego pięciokąta i sześciokąta,.  A. Lissowski i N. Rivier podali matematyczne uzasadnienie związku wykrytego doświadczalnie przez Lewisa: między przeciętną powierzchnią  komórki dwuwymiarowej a liczbą n krawędzi tej komórki zachodzi związek , przy czym , zaś  tkanka zawiera  f  komórek zajmujących pole .

Przemiana heksatyczna (Nobel 2016) to  fazowa przemiana dwuwymiarowa z cieczy do kryształu. L. Giomi ze współpracownikami napisał szereg prac na temat: "hexatic-epithelium-cancer". Modele obliczeniowe sugerują, że porządek heksatyczny może służyć do opisu zbiorowej migracji komórek..W fazie hexatic zostają tylko nieliczne gęstości dyslokacji pięcio- i siedmiokątów pośród  przeważających sześciokątów.

Po zapoznaniu z tymi pracami proponujemy własne uwagi. Kolorowe obrazy pozwalają lepiej zrozumieć fazę heksatyczną: z izotropowej cieczy powstają kryształy o strukturze sześciokątnej,

Nauki fizyczne
  • śr., 2025-09-24 16:00 do 17:30
Lekcja festiwalowa Bioróżnorodność - zagrożone gatunki zwierząt

Bioróżnorodność to niezwykle istotny element ekosystemów, który zapewnia stabilność i równowagę w przyrodzie. Niestety, obecnie na świecie obserwujemy alarmujący spadek liczby gatunków – wiele z nich jest zagrożonych wyginięciem głównie z powodu działalności człowieka. Podczas spotkania uczniowie dowiedzą się, jakie zagrożenia prowadzą do wymierania zwierząt i co tak naprawdę oznacza utrata bioróżnorodności. Zastanowimy się, jak nasze codzienne wybory – to, co kupujemy, jak się przemieszczamy, jak traktujemy środowisko – wpływają na świat przyrody. Pokażemy też, że każdy z nas może pomóc – nawet małe działania mają znaczenie. To będzie czas na rozmowę, refleksję i wspólne szukanie rozwiązań. Bo jeśli chcemy, żeby Ziemia nadal była dobrym miejscem do życia – musimy zacząć działać już teraz.

  • czw., 2025-09-25 09:00 do 10:30
Lekcja festiwalowa Problemy techniczne szybkiej kolei próżniowej

W ramach zajęć przybliżymy słuchaczom propozycję konstrukcji bardzo szybkiego środka transportu – Hyperloop. Przedstawimy wyniki prac dotyczące możliwości uruchomienia tego rodzaju systemu transportowego w Polsce. Skupimy się na zagadnieniach aerodynamiki, wynikających z nich ograniczeniach i możliwych rozwiązaniach. Rozważymy systemy organizacji ruchu i zapewnienia bezpieczeństwa. Będzie możliwość zajęcia miejsca w modelu kabiny takiego pojazdu oraz odbycia wirtualnego przejazdu jego symulatorem.

  • czw., 2025-09-25 09:00 do 10:30
  • czw., 2025-09-25 11:00 do 12:30
  • czw., 2025-09-25 13:00 do 14:30
Lekcja festiwalowa DNA – istota życia

Gdy w drugiej połowie XX wieku J. Watson i F. Crick odkryli podstawowy element dziedziczności i nośnik informacji genetycznej - strukturę DNA, wypowiedzieli słowa "Odkryliśmy istotę życia...". DNA, czyli kwas deoksyrybonukleinowy, jest chemiczną makrocząsteczką, która w swojej budowie ma zapisane informacje dotyczące budowy organizmu. Występuje on zarówno u wirusów, bakterii, roślin, zwierząt oraz ludzi. Celem zajęć jest zapoznanie uczniów z ogólną budową i właściwościami materiału genetycznego. Na wielu ciekawych przykładach dowiedzą się dlaczego każdy z nas jest inny – inaczej wygląda, rośnie, zachowuje się, a nawet choruje. W części praktycznej, uczniowie będą samodzielnie izolować DNA.

  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:30
Lekcja festiwalowa Jak działa wyświetlacz ciekłokrystaliczny, czyli co jest w środku LCD

Każdy z nas korzysta codziennie z urządzeń, które komunikują się z nami z pomocą wyświetlaczy ciekłokrystalicznych. Jak sama nazwa wskazuje mają one dużo wspólnego z substancjami, które nazywamy ciekłymi kryształami. Historia ciekłych kryształów zaczęła się w 1888 roku, a historia wyświetlaczy ciekłokrystalicznych dopiero w 1964. Na wykładzie zostaną omówione właściwości ciekłych kryształów i przedstawione fizyczne podstawy działania wyświetlaczy. Pokażemy jak wyświetlacze są zbudowane i jak wygląda ich produkcja mi jak jest skomplikowana. Omówione zostaną różne typy wyświetlaczy. Wykład jest przygotowany dla wszystkich ale szczególnie będzie interesujący dla uczniów szkół średnich, zainteresowanych techniką, technologią i fizyką. Wykład będzie zawierał także elementy pokazu/eksperymentu. 

  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:30
  • pt., 2025-09-26 10:00 do 11:30
Lekcja festiwalowa Jak zapytać, żeby się dowiedzieć – poznaj znaczenie badań ankietowych!

Czy łatwo dowiedzieć się, co lubią ludzie? Jak zaplanować pytania, żeby poznać prawdziwe odpowiedzi? Jak wyniki badań ankietowych mogą wpływać na decyzje w biznesie, polityce i codziennym życiu? W tej lekcji online dowiesz się, dlaczego są one tak ważne i jak mogą pomóc w zrozumieniu potrzeb i oczekiwań różnych grup ludzi.
Podczas lekcji Wspólnie zastanowimy się, jak tworzyć dobre pytania, odkryjemy, jak unikać najczęstszych błędów w badaniach ankietowych. Przeprowadzimy zdalnie miniankietę, i wspólnie omówimy jej wyniki by dowiedzieć się, jak analizować zebrane dane, aby wyciągać wartościowe wnioski – wszystko po to by pokazać że badania ankietowe to wiedza o nas dla nas!
To okazja do rozwijania kompetencji społecznych, matematycznych i logicznych – poprzez zabawę do ważnych wniosków!

 

  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:00
  • pt., 2025-09-26 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa Jakie tajemnice kryją się w piwnicach kamienicy przy ul. Strzeleckiej 8?

Lekcja będzie prowadzona z wykorzystaniem komiksu pt. "Dlaczego w praskich piwnicach straszy?". Uczestnicy zajęć poznają historię kamienicy i jej niezwykłe tajemnice.

  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa Lekcja jak się patrzy

To jest lekcja o tym, jak się patrzy. To znaczy o naszym wzroku i o tym, do czego on się nam przydaje. I trochę o tym, jak działa i jak z niego korzystamy. A także o tym, jakie nam potrafi sprawiać niespodzianki, bo zapoznamy się z kilkoma dziwacznymi złudzeniami - i przy okazji zastanowimy się, czy do wszystkich pasuje określenie "optyczne". Spróbujemy też przyjrzeć się kilku innym niż my zwierzętom, które jakoś widzą i zorientować się, co my o tym ich widzeniu wiemy (i jak to się dzieje, że w ogóle wiemy o tym cokolwiek, skoro nie możemy ich o to zapytać - to znaczy zapytać możemy, ale nam nie odpowiedzą). No i zapewne wystarczy nam czasu na to, żeby się na własnej skórze przekonać, czemu właściwie mamy dwoje oczu, a nie jedno.

  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:30
  • czw., 2025-09-25 12:00 do 13:30
Lekcja festiwalowa Od nasionka do drzewa

Młodzież podczas zajęć dowie się jak wyglądają, jak kiełkują i czym różnią się nasiona poszczególnych gatunków drzew leśnych rosnących w Polsce. Uczestnicy warsztatów nabędą umiejętności rozpoznawania i oceny zdrowotności nasion. Podczas wizyty w kiełkowni młodzież pozna zasady kiełkowania najważniejszych rodzimych gatunków drzew: sosny, świerka, modrzewia, olszy i brzozy.

  • pt., 2025-09-26 10:00 do 14:30
  • czw., 2025-09-25 10:00 do 14:30
Lekcja festiwalowa W świecie dawnych aptek. Kim był pan Bielawski?

Dzieci zobaczą jak wyglądała apteka na początku XX wieku na Mazowszu. Poznają postać aptekarza i dawne metody przygotowywania leków. Samodzielnie wykonają saszetkę ziołową, którą zabiorą ze sobą do domu. Zajęcia są interaktywne i angażują wszystkie zmysły. Rozwijają wyobraźnię, zawierają elementy edukacji przyrodniczej, poruszają tematy zdrowia oraz lokalnej historii.

  • wt., 2025-09-23 10:00 do 11:00
  • śr., 2025-09-24 10:00 do 11:00
  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:00
  • pt., 2025-09-26 10:00 do 11:00
Lekcja festiwalowa Zagrożenie - ale jakie?

Widowiskowe eksperymenty z dziedziny ochrony przeciwpożarowej. Lekcja zawiera podstawy teoretyczne oraz część praktyczną w formie pokazów lub eksperymentów z udziałem uczestników. Zaprezentowany zostanie sprzęt i urządzenia wykorzystywane na co dzień podczas działań ratowniczych prowadzonych przez jednostki ratowniczo-gaśnicze PSP i OSP. Zajęcia poruszają tematy zagrożeń pożarowych i wybuchowych, gaszenia pożarów z użyciem sprzętu gaśniczego, środków gaśniczych i pojazdu pożarniczego. Główne atrakcje tego wydarzenia to pokazy poligonowe i laboratoryjne:

  • przedstawienie sposobu posługiwania się gaśnicą i pokaz gaszenia pożaru w zarodku,
  • omówienie wodnych roztworów środków gaśniczych stosowanych w szerokim spektrum pożarów i pokaz wytwarzania pianotwórczych środków gaśniczych i ich skuteczności,
  • badanie statycznego kąta przechyłu bocznego pojazdu pożarniczego, pokaz zasięgu rzutu działka wodno-pianowego oraz prądownicy,
  • pokaz reakcji na ogień materiałów włókienniczych i mebli tapicerowanych.

Na trasie wycieczki naukowej znajdą się laboratoria:

  • Urządzeń i Środków Gaśniczych,
  • Technicznego Wyposażenia Jednostek Ochrony Przeciwpożarowej,
  • Procesów Spalania i Wybuchowości.
  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:30
Lekcja festiwalowa Zwiedzanie Laboratorium Aparatury Procesowej z prezentacją wybranej instalacji doświadczalnej

Inżynieria chemiczna i procesowa stanowi obecnie podstawę rozwoju nowoczesnych technologii przemysłu przetwórczego przyczyniając się tym samym do wzrostu gospodarki światowej i szeroko pojętego rozwoju cywilizacji. W ramach proponowanej lekcji będą mieli Państwo okazję zwiedzić Laboratorium Aparatury Procesowej, które zajmuje szczególne miejsce w programie kształcenia na kierunku inżynieria chemiczna i procesowa realizowanym na Wydziale Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej.
Zestawy ćwiczeniowe, które zostaną zaprezentowane podczas zwiedzania laboratorium stanowią unikalny zbiór obejmujący podstawowe procesy i aparaturę przemysłowych systemów technologicznych spotykanych m.in. w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, spożywczym, petrochemicznym i kosmetycznym. Wśród blisko dwudziestu stanowisk dydaktycznych, które zostaną zaprezentowane szczególne miejsce zajmują aparaty stosowane w procesach separacyjnych będących podstawowymi operacjami we wszelkich technologiach przetwarzania materii z zadanych surowców do produktu o wymaganej jakości, a także aparaty stosowane w tzw. procesach wymiany masy oraz ciepła, jak również kontaktu fazowego. W ramach prezentacji każdego ze stanowisk zostaną omówione aspekty związane z istotą prezentowanego procesu, jego znaczeniem oraz obszarami zastosowania zarówno w przemyśle, nauce, jak i w życiu codziennym. Będą mieli Państwo okazję bliżej poznać między innymi proces klimatyzacji powietrza, wielostopniowego oczyszczania wody, a także aparaturę wykorzystywaną do produkcji mleka w proszku, czy też nowych formulacji leków wziewnych. W ramach lekcji zaplanowane jest również uruchomienie wybranej instalacji połączone ze szczegółową prezentacją jej działania.

  • czw., 2025-09-25 10:30 do 11:30
  • czw., 2025-09-25 11:30 do 12:30
  • czw., 2025-09-25 13:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Problemy techniczne szybkiej kolei próżniowej

W ramach zajęć przybliżymy słuchaczom propozycję konstrukcji bardzo szybkiego środka transportu – Hyperloop. Przedstawimy wyniki prac dotyczące możliwości uruchomienia tego rodzaju systemu transportowego w Polsce. Skupimy się na zagadnieniach aerodynamiki, wynikających z nich ograniczeniach i możliwych rozwiązaniach. Rozważymy systemy organizacji ruchu i zapewnienia bezpieczeństwa. Będzie możliwość zajęcia miejsca w modelu kabiny takiego pojazdu oraz odbycia wirtualnego przejazdu jego symulatorem.

  • czw., 2025-09-25 09:00 do 10:30
  • czw., 2025-09-25 11:00 do 12:30
  • czw., 2025-09-25 13:00 do 14:30
Lekcja festiwalowa Probiotyki, czyli tak naprawdę co?

Probiotyki są to żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza. Jednym z podstawowych kryteriów selekcji mikroorganizmów probiotycznych, w tym bakterii jest ich zdolność do przeżycia w organizmie gospodarza. Adhezja, czyli zdolność mikroorganizmów do przylegania do śluzówki jelita umożliwia kolonizację przewodu pokarmowego, a tym samym wydłuża czas działania probiotyków i przyczynia się do poprawy równowagi mikrobiologicznej przewodu pokarmowego. Również inne cechy, takie jak oporność na niskie pH, czy sole żółciowe, wytwarzanie różnych metabolitów, w tym substancji przeciwko innym, konkurencyjnym drobnoustrojom, decydują o zdolności do przeżycia bakterii w przewodzie pokarmowym zwierząt czy ludzi. Adhezja ponadto, umożliwia mikroorganizmom i komórkom nabłonka bezpośredni kontakt co jest czynnikiem istotnym, w przypadku wielu efektów prozdrowotnych obserwowanych dla szczepów probiotycznych. W trakcie lekcji przedstawimy bakterie mlekowe, grupę drobnoustrojów, do której należy najwięcej szczepów z poznanych dotychczas bakterii probiotycznych. Pokażemy, jak wyglądają ich komórki, jak zbadać ich właściwości pod kątem zastosowań probiotycznych przy użyciu prostych testów mikrobiologicznych i biochemicznych, oraz opowiemy o badaniach probiotyków z wykorzystaniem nowoczesnych technik omicznych (genomiki, metagenomiki, transkryptomiki, proteomiki i metabolomiki).

  • czw., 2025-09-25 11:30 do 13:00
Lekcja festiwalowa Zwiedzanie Laboratorium Aparatury Procesowej z prezentacją wybranej instalacji doświadczalnej

Inżynieria chemiczna i procesowa stanowi obecnie podstawę rozwoju nowoczesnych technologii przemysłu przetwórczego przyczyniając się tym samym do wzrostu gospodarki światowej i szeroko pojętego rozwoju cywilizacji. W ramach proponowanej lekcji będą mieli Państwo okazję zwiedzić Laboratorium Aparatury Procesowej, które zajmuje szczególne miejsce w programie kształcenia na kierunku inżynieria chemiczna i procesowa realizowanym na Wydziale Inżynierii Chemicznej i Procesowej Politechniki Warszawskiej.
Zestawy ćwiczeniowe, które zostaną zaprezentowane podczas zwiedzania laboratorium stanowią unikalny zbiór obejmujący podstawowe procesy i aparaturę przemysłowych systemów technologicznych spotykanych m.in. w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, spożywczym, petrochemicznym i kosmetycznym. Wśród blisko dwudziestu stanowisk dydaktycznych, które zostaną zaprezentowane szczególne miejsce zajmują aparaty stosowane w procesach separacyjnych będących podstawowymi operacjami we wszelkich technologiach przetwarzania materii z zadanych surowców do produktu o wymaganej jakości, a także aparaty stosowane w tzw. procesach wymiany masy oraz ciepła, jak również kontaktu fazowego. W ramach prezentacji każdego ze stanowisk zostaną omówione aspekty związane z istotą prezentowanego procesu, jego znaczeniem oraz obszarami zastosowania zarówno w przemyśle, nauce, jak i w życiu codziennym. Będą mieli Państwo okazję bliżej poznać między innymi proces klimatyzacji powietrza, wielostopniowego oczyszczania wody, a także aparaturę wykorzystywaną do produkcji mleka w proszku, czy też nowych formulacji leków wziewnych. W ramach lekcji zaplanowane jest również uruchomienie wybranej instalacji połączone ze szczegółową prezentacją jej działania.

  • czw., 2025-09-25 10:30 do 11:30
  • czw., 2025-09-25 11:30 do 12:30
  • czw., 2025-09-25 13:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Bakteriami malowane – podglądanie mikroświata w warunkach laboratoryjnych

Lekcja ma charakter ćwiczeń laboratoryjnych. Składa się z jednego bloku zajęć warsztatowych pozwalających opanować uczniom kilka podstawowych technik mikrobiologicznych niezbędnych w prowadzeniu badań z zakresu mikrobiologii środowisk, szczególnie geomikrobiologii. Po krótkim wstępie uczniowie będą mieli okazję samodzielnie przeprowadzić izolację bakterii z różnych środowisk, poznają podstawowe techniki prowadzenia hodowli bakteryjnych. Będą mogli obejrzeć wyhodowane kolonie bakterii z różnych środowisk, które nas otaczają (woda, gleba, powietrze). Dodatkowo dowiedzą się czy bakterie mają kolory? Do czego służą barwniki bakteriom? Czy da się wykorzystać bakterie do malowania obrazków?

  • czw., 2025-09-25 12:00 do 14:00
Lekcja festiwalowa Lekcja jak się patrzy

To jest lekcja o tym, jak się patrzy. To znaczy o naszym wzroku i o tym, do czego on się nam przydaje. I trochę o tym, jak działa i jak z niego korzystamy. A także o tym, jakie nam potrafi sprawiać niespodzianki, bo zapoznamy się z kilkoma dziwacznymi złudzeniami - i przy okazji zastanowimy się, czy do wszystkich pasuje określenie "optyczne". Spróbujemy też przyjrzeć się kilku innym niż my zwierzętom, które jakoś widzą i zorientować się, co my o tym ich widzeniu wiemy (i jak to się dzieje, że w ogóle wiemy o tym cokolwiek, skoro nie możemy ich o to zapytać - to znaczy zapytać możemy, ale nam nie odpowiedzą). No i zapewne wystarczy nam czasu na to, żeby się na własnej skórze przekonać, czemu właściwie mamy dwoje oczu, a nie jedno.

  • czw., 2025-09-25 10:00 do 11:30
  • czw., 2025-09-25 12:00 do 13:30
Lekcja festiwalowa Oko w podczerwieni – świat niewidzialny dla ludzkiego wzroku

Prezentacja dotyczy obserwacji efektów wymiany ciepła na drodze przewodzenia, konwekcji i promieniowania. Główną część pokazu stanowią eksperymenty z wykorzystaniem kamery termowizyjnej – przyrządu pozwalającego na uwidocznienie rozkładu temperatury na różnych obiektach. Przedstawione zostaną efekty ogrzewania i chłodzenia dla różnych warunków panujących w obserwowanych układach fizycznych. W szczególności  pokazana będzie mapa temperatur tkaniny, z której paruje woda lub do której przylegała dłoń. Przedstawione zostanie również, jak różne materiały (np. szkło i polimery) zachowują się wobec promieniowania podczerwonego. W kolejnych próbach obiektyw kamery termowizyjnej skierowany zostanie na aluminiowe płytki (jedna pokryta czarną farbą, kolejna pokryta białą farbą oraz ostatnia posiadająca wypolerowaną powierzchnię), a także na różne przedmioty codziennego użytku ogrzewane lampą halogenową lub wodą. Pokaz ten ma na celu między innymi zobrazowanie publiczności, jak istotne jest przygotowanie powierzchni badanych obiektów, aby pomiary temperatury kamerą termowizyjną były poprawne.

  • czw., 2025-09-25 12:00 do 13:00

©2025 Festiwal Nauki