Uniwersytet Warszawski

Typ Tytuł Opis Dziedzinasortuj rosnąco Termin
Spotkanie festiwalowe Echa Marca '68 w muzyce popularnej

Wydarzenia Marca '68 odbiły się echem także w szeroko rozumianej muzyce popularnej (od big beatu po piosenkę studencką i literacką). Podczas spotkania przyjrzymy się utworom, w których wątek wydarzeń marcowych się pojawia: poznamy ich autorów i wykonawców, posłuchamy kompozycji, zajrzymy do tekstów. Przyjrzymy się także postaciom i zespołom, których, na których kariery Marzec '68 wpłynął.

Aluzje, cytaty, ale i piosenki tworzone na gorąco. Echa Marca '68 w muzyce popularnej są niezwykle ciekawym przykładem wielu aspektów związanych z funkcjonowaniem piosenki w kulturze popularnej, a w szczególności - kategorii "protest songu". Są jednocześnie ciekawym dokumentem do poznania kontekstów tych szczególnych wydarzeń. Przypominają też o ważnych postaciach polskiej piosenki, jak Maciej Zembaty, Natan Tenenbaum,  Jacek Kaczmarski czy Agnieszka Osiecka.  Podczas wykładu będziemy czytać, rozmawiać, ale przede wszystkim - słuchać.

Obszar sztuki
  • czw., 2022-09-22 16:00
Spotkanie festiwalowe Skąd się biorą nierówności płacowe? – warsztat eksperymentalny

Nierówności płacowe między kobietami a mężczyznami mają mają więcej niż jedną przyczynę, ale wiele z nich ma charakter ukrytych głęboko w zwojach naszych mózgów uproszczeń. Jedni mają ich więcej, inni mniej. Uproszczenia różnią się też skalą tego, jak trudno z nimi walczyć. W trakcie warsztatów każdy będzie mógł zbadać, które stereotypy zamieszkują jego zwoje. Uczestników zapoznamy ze źródłami tych stereotypów i skutecznymi sposobami ograniczania ich wpływu na kobiety i mężczyzn. Uczestnicy warsztatu na własnej skórze, w eksperymentach ekonomicznych będą mieli okazję sprawdzić czy sami są wolni uproszczeń czy przekonań, które stoją na przeszkodzie wyrównania płac.UWAGA! Prosimy o zabranie ze sobą telefonu komórkowego z dostępem do Internetu – urządzenie umożliwi wzięcie udziału w eksperymencie. 

Nauki społeczne
  • sob., 2022-09-24 14:20
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANE_Szkoła współ-nas-biorczości

W Polsce działa ogromna ilość uczelni oferujących edukację na poziomie wyższym w zakresie przedsiębiorczości. Kursy przedsiębiorczości prowadzone są dla studentów różnych niezwiązanych z biznesem kierunków, od szkół teatralnych po medyków. Przedsiębiorczość pojawia się w podstawach programowych polskich liceów i techników. Uczą się przedsiębiorczości także uczniowie zasadniczych szkół zawodowych.

Nie ma natomiast szkół współpracy i współdziałania. Brak wśród celów edukacyjnych rozwijania umiejętności współdecydowania i działania na rzecz dobra wspólnego. Jak wyraził się jeden z bohaterów naszych badań:

"Im więcej ludzie działają razem, tym bardziej widzą, że mogą zrobić dużo więcej. […] Nie uczą nas tego w szkole, na uniwersytecie; cały czas jest tylko o przedsiębiorczości, konkurencji, ale nie ma o współpracy. A potem mówią, że ludzie nie współpracują i że konkurencja jest naturalna. Musimy się wszystkiego uczyć sami."

Na szczęście socjologia może pomóc. Dziś o roli współdziałania mówi się coraz więcej. Wiemy, że poprawia wymianę  i przepływ informacji, że wpływa na szybszy dostęp do wiedzy eksperckiej, a nawet, że zwiększa efektywność osób i zespołów. Zdolność współpracy trafia na listy najbardziej pożądanych umiejętności. 

Tym bardziej jest to istotne, że pojawia się nowy typ miejsc pracy – wspólnoty współdziałania. Nie są to ani tradycyjne miejsca pracy z ubiegłego stulecia z jasnym podziałem ról i hierarchią, ani nowoczesne, gdzie zatrudnienie jest płynne, nagradzany jest indywidualny wkład i istnieje konkurencja. We wspólnotach ludzie, zamiast konkurować, współpracują i przyjaźnią się ze sobą.

Chcemy opowiedzieć o naszych badaniach na ten temat. Zaproponujemy też grę Łowisko, która inspiruje do myślenia o tym jak budować wspólnotę współdziałania?

Nauki społeczne
  • ndz., 2022-09-25 12:00
Spotkanie festiwalowe Anatomia protestu: o społecznych konsekwencjach zachowań indywidualnych

Jak to się dzieje, że niezadowolenie społeczne czasem prowadzi do protestów, a czasami nie dzieje się zupełnie nic? Bywa tak, że wielu niezadowolonych obywateli po prostu siedzi w domu, podczas gdy w innych przypadkach niewielki incydent może doprowadzić do ogromnych strajków. Aby zrozumieć jak to możliwe, zaczniemy od opowieści o czterech małych wyimaginowanych wioskach, których mieszkańcy ku swemu niezadowoleniu dowiedzieli się właśnie, że przez ich powiat ma prowadzić hałaśliwa autostrada.

W czasie warsztatów przejdziemy wspólnie przez bardzo prosty model powstawania protestu i sprawdzimy, w jaki sposób zachowania indywidualne prowadzą do nieoczekiwanych rezultatów na poziomie społecznym.

Przyjrzymy się przede wszystkim temu, jak demonstracje powstają i jak nieoczywiste może być powiązanie między postawami niezadowolonych mieszkańców a rezultatem w postaci protestu. To ćwiczenie będzie pretekstem do tego, żeby zrozumieć lepiej dynamikę działań zbiorowych i zwrócić uwagę na interesujące własności różnych złożonych procesów grupowych.

Warsztat został opracowany w oparciu o materiały z realizowanego przez prowadzące projektu Action for Computational Thinking in Social Sciences (actiss-edu.eu). W trakcie projektu, finansowanego w ramach programu Erasmus+, zespół ekspertów z Warszawy, Groningen i Berlina opracował szereg otwartych kursów online i materiałów edukacyjnych wprowadzających uczestników w świat modelowania i symulacji społecznych. Materiały są ogólnodostępne, więc zainteresowani będą mogli już po warsztacie skorzystać z różnych kursowych materiałów, np. filmów na YouTube.

Nauki społeczne
  • ndz., 2022-09-18 11:00
Spotkanie festiwalowe Skąd się biorą nierówności?

Jest więcej facetów o imieniu John wśród prezesów spółek na giełdzie nowojorskiej, niż wszystkich kobiet razem wziętych. Ale także naruszanie płacy minimalnej jest częstsze wobec kobiet, a za godzinę pracy kobiety dostają między 75 i 80 groszy, na każdą złotówkę zapłaconą mężczyźnie. Nierówności płacowe między kobietami a mężczyznami nie mają wiele twarzy i wiele przyczyn, wiele z nich psychologicznych -- ale mimo wszystko (a może właśnie z tego powodu) wiele osób podważa w ogóle ich występowanie. Nie trzeba się spierać, można odwołać się do nauki. Na wykładzie uczestnicy odbęda podróż przez dekady, kontynenty i segmenty rynku pracy, by zapoznać się z bieżącym stanem nauki na temat nierówności między kobietami i mężczyznami oraz skutecznymi sposobami eliminowania tych nierówności.

Nauki społeczne
  • sob., 2022-09-24 11:40
Spotkanie festiwalowe „Jaki jest koń, każdy widzi?”. O odkryciu naukowym w socjologii

Odkrycia naukowe w socjologii nie przyjmują formy spektakularnej, takiej, do której jesteśmy przyzwyczajeni, gdy mowa o odkryciach w naukach przyrodniczych. Rzadko mają swoich bohaterów, trudno wskazać ich dokładne miejsce i czas. Może to stawiać pod znakiem zapytania doniosłość wiedzy socjologicznej i budzić wątpliwość, czym różni się ona od publicystyki. Co więcej, najbardziej widowiskowe zjawiska społeczne (gwałtowne zmiany, rewolucje, protesty, kryzysy) nie umykają uwadze nawet mało bacznych obserwatorów, a poznawanie ich natury i przyczyn staje się udziałem wszystkich świadków i uczestników zdarzeń. Na przykładzie badań nad ruchem społecznym Solidarność ukazana zostanie istota i doniosłość odkryć w socjologii oraz jej odrębność od wiedzy zdroworozsądkowej.

Nauki społeczne
  • sob., 2022-09-24 13:00
Spotkanie festiwalowe Postawy, emocje i zachowania Polaków w pierwszych tygodniach wojny w Ukrainie

W początkowych tygodniach rosyjskiej inwazji w Ukrainie Polacy masowo ruszyli z pomocą ukraińskim uchodźcom. Jedni pomagali przekazując dary rzeczowe, inni przyjmując do siebie osoby uciekające przed wojną. Wielu z nas, w pierwszych tygodniach wojny odczuwało również lęk i niepokój. W obliczu inwazji u naszych sąsiadów zastanawialiśmy się czy przyszłość naszego narodu jest również zagrożona. Aby uchwycić w czasie ten bezprecedensowy moment przeprowadziliśmy badanie w którym trzykrotnie pytaliśmy Polaków co aktualnie myślą i czują w związku z wojną na Ukrainie. Czy postawy, emocje i zachowania Polaków zmieniały się w czasie? Czy sytuacja w Ukrainie doprowadziła do zbliżenia się obu narodów, czy może przeciwnie – wzrostu nastrojów antyuchodźczych i postrzeganych zagrożeń? Czy wspólna historia Polaków i Ukraińców bardziej ich zbliża czy może oddala? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć podczas wykładu.

Nauki społeczne
  • ndz., 2022-09-25 13:00
Spotkanie festiwalowe Czy można wyrosnąć z ADHD? Fakty i mity na temat neuroróżnorodności osób dorosłych

W potocznym ujęciu zespół nadpobudliwości psychoruchowej z zaburzeniem koncentracji uwagi (ADHD) jest trudnością, która dotyka dzieci. Niestety, ADHD nie kończy wraz z wejściem w dorosłość, a dorosłe życie osób mierzących się z objawami typowymi dla ADHD jest pełne wyzwań i trudnych doświadczeń, których osoby neurotypowe (o typowo rozwijających się mózgach) nie doświadczają. Objawy ADHD, takie jak podatność na rozproszenie uwagi, impulsywność, dezorganizacja wpływają na wszystkie aspekty życia - pracę, zdrowie, jak również relacje z innymi osobami. Zrozumienie, w jaki sposób funkcjonują osoby z ADHD jest kluczem do tego, by skutecznie wspierać je w codziennym życiu. Podczas wystąpienia opowiem o trudnościach, z jakimi mierzą się osoby z ADHD, a także o strategiach przezwyciężania tych trudności. Rozwieję też najczęściej pojawiające się mity na temat ADHD i wskażę, w jaki sposób możemy wspierać osoby neuroróżnorodne w lepszym funkcjonowaniu w świecie, który nie jest dostosowany do ich potrzeb.

Nauki społeczne
  • ndz., 2022-09-25 10:00
Spotkanie festiwalowe Wzloty i upadki klasy średniej

Klasa średnia pozostaje jednym z najważniejszych tematów polskiej sfery publicznej. Stawanie się klasą średnią w czasach transformacji było zarazem obietnicą i obowiązkiem. Klasa średnia miała żyć wedle wzorców nowoczesnego społeczeństwa – zorientowana na dobrobyt, status i konsumpcję. Miała też charakteryzować się pożądanymi w nowej, rynkowej gospodarce cechami – elastycznością i chęcią ciągłego podnoszenia kwalifikacji. Klasa średnia wpisała się w wyobrażenia współczesnej Polski jako siła społeczna: politycy walczą o jej głosy, media zabiegają o jej zainteresowanie, a banki oferują jej kredyt. Powtarzające się spory o klasę średnią w debacie publicznej pokazują jednak, że uczestnikom debaty trudno wskazać taką jej definicję, którą można uczynić wspólną.

Socjologia od dawna toczy spór o klasę średnią, pytając o jej granice, charakter, a nawet o to, czy klasa średnia w ogóle istnieje. Wykład będzie krótkim wprowadzeniem do tych sporów z licznymi nawiązaniami do współczesności. Czy da się z pożytkiem stosować tak wieloznaczne pojęcie?

Nauki społeczne
  • ndz., 2022-09-18 13:00
Spotkanie festiwalowe Polacy i uchodźcy. Dlaczego (tym razem) pomagaliśmy?

Wywołany atakiem Rosji na Ukrainę kryzys uchodźczy spotkał się z szybką i masową reakcją Polaków. W pomoc uciekającym przed wojną Ukrainkom i Ukraińcom włączyły się miliony osób. Oprócz przekazywania pomocy rzeczowej czy wpłacania pieniędzy na konta organizacji pomocowych, angażowaliśmy się w bardziej bezpośrednie formy pomocy takie jak oferowanie noclegu czy transportu. Co stało za tym nieoczekiwanym zrywem? Współczucie? Niechęć do Rosjan? Chęć zatarcia niekorzystnego wrażenia, jakie na arenie międzynarodowej wywołało nieprzyjęcie przez Polskę uchodźców w 2015 roku? Dlaczego tak chętnie pomagaliśmy uchodźcom z Ukrainy, podczas gdy jeszcze kilka tygodni wcześniej los uchodźców znajdujących się na granicy polsko-białoruskiej był nam obojętny? Odpowiedzi na te pytania poszukamy, korzystając z najnowszych teorii psychologicznych oraz danych sondażowych zebranych na przełomie marca i kwietnia 2022 r.

Nauki społeczne
  • sob., 2022-09-24 12:40
Spotkanie festiwalowe Obcy w naszym kraju. Gniew, żal i strach podlaskiego pogranicza

Gdy w 2021 roku na granicy polsko-białoruskiej pojawiły się grupy uchodźców spokojne przygraniczne wsie i miasteczka stanęły w centrum uwagi międzynarodowej opinii publicznej. Za aktywistkami niosącymi pomoc humanitarną, na granicę ruszyli funkcjonariusze policji, wojska i dodatkowe siły straży granicznej, ale też media i posłowie.

Etnografia stanu wyjątkowego to rok regularnych badań sytuacji, jaka zapanowała na pograniczu polsko-białoruskim po zarządzeniu tam strefy stanu wyjątkowego. W czasie wykładu opowiemy, co przez cały ten czas działo się w strefie przygranicznej? Jak zareagowali na uchodźców mieszkańcy jednej z przygranicznych wiejskich gmin Podlasia, ale i szerzej – Polki i Polacy? Spróbujemy też wyjaśnić, jak wydarzenia z zony zmieniły relacje między jej mieszkańcami, funkcjonariuszami służb, uchodźcami i aktywistami? A także odpowiedzieć na pytanie, co stało się, kiedy pół roku później w gminie zamieszkali uchodźcy z drugiej – polsko-ukraińskiej – granicy? Czy niespotykany wybuch solidarności, jaki Polacy okazali milionom uciekającym z zaatakowanej przez Rosję Ukrainy, zmienił sytuację na polsko-białoruskiej granicy?

Nauki społeczne
  • ndz., 2022-09-25 10:00
Spotkanie festiwalowe Jak dochodzi się do prawdy w nauce? Rola czasopism naukowych

Dla laika nauka to pasmo sukcesów, droga ciągłego postępu prowadzącego od odkrycia do odkrycia czy od jednej błyskotliwej tezy do drugiej. Gdy przyjrzymy się jednak codziennym praktykom badaczy, to otrzymamy obraz znacznie bardziej złożony. Nauka jest miejscem intensywnych interakcji, często także kontrowersji i polemik oraz poszukiwania chwiejnego konsensusu. Sprawa jest jeszcze bardziej skomplikowana w wypadku humanistyki, szczególnie w momencie, gdy jej przedstawiciele stawiają pytania o fundamenty, które z natury rzeczy pozostają kwestią sporną i nierozstrzygalną raz na zawsze.

Redakcje czasopism naukowych muszą godzić sprzeczne oczekiwania. Z jednej strony, dopuszczać do publikacji jedynie artykuły dobrze uzasadnione i osadzone w dotychczasowej wiedzy i interpretacjach. Z drugiej strony, powinny przynosić odważne tezy i nowe perspektywy, przekraczające dominujące sposoby myślenia. W trakcie spotkania przyjrzymy się procesowi redakcyjnemu, szczególnie omawiając recenzowanie tekstów przez specjalistów z danej dziedziny nauki (tzw. peer review). Zastanowimy się nad różnymi modelami recenzowania i ich ograniczeniami. Ponadto pokażemy, w jaki sposób publikacje w czasopismach budują prestiż autorów oraz jakie strategie stosują czasopisma, aby budować swoją pozycję na rynku wydawniczym.

Nauki społeczne
  • sob., 2022-09-17 17:00
Spotkanie festiwalowe Czy hipoteka cementuje związki pewniej niż ślub?

Kredyt hipoteczny stał się w Polsce głównym sposobem rozwiązywania problemu mieszkaniowego przez młode pary i rodziny. W rodzinach rozumianych ekonomicznie, jako gospodarstwa domowe, współkształtuje decyzje o dzieciach, związkach, pracy i karierze. „Hipoteka” kształtuje także relacje między sektorem finansowym, mieszkaniowym oraz państwem. To w istocie forma długu, która wiąże relatywnie mocno, ale też wystawia coraz więcej gospodarstw domowych w Polsce na spekulacyjną i bardzo niepewną naturę rynków finansowych.

Co ma do tego socjologia? Wskazuje, jak decyzje ekonomiczne są zakorzenione w doświadczeniach, normach i oczekiwaniach społecznych, wyjaśnia porządek instytucjonalny, który współcześnie coraz słabiej gwarantuje przewidywalność i stabilność zarówno rodzinom, jak i finansistom czy decydentom w instytucjach publicznych oraz pozwala zrozumieć, dlaczego współczesne społeczeństwa są oparte na długu, a nie oszczędnościach. Zapraszamy na wykład o socjologicznym rozumieniu hipoteki.

Nauki społeczne
  • sob., 2022-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Kiedy granie w gry komputerowe staje się problemem? Granica między przyjemnością a uzależnieniem

Popularność gier komputerowych rośnie. Często słyszy się już nawet o profesjonalnych graczach utrzymujących się z grania. Dodatkowo pojawiły się pierwsze szkoły o profilu e-sportowym. Większa liczba graczy zwiększa również szanse na wystąpienie u nich negatywnych konsekwencji psychologicznych. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w rewizji 11 Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-11) przyjęła nową jednostkę nozologiczną – zaburzenie gamingowe (gaming disorder). Po raz pierwszy zatem zaburzenie polegające na problemowym graniu w gry zostało uznane jako zaburzenie psychiczne. Problemowe granie w gry, które często postrzegane jest stereotypowo, stało się istotnym problemem społecznym. Podczas wykładu słuchacze zostaną wprowadzeni w tematykę związaną z grami komputerowymi. Wykład przybliży słuchaczom podstawowe zagadnienia związane z nadmiernym graniem w gry – czynnikami ryzyka, objawami oraz metodami terapeutycznymi. Przedstawiony zostanie również świat gier z uwzględnieniem ich podstawowych mechanik i rodzajów. Materiał pozwoli lepiej poznać gry komputerowe oraz możliwe konsekwencje psychologiczne. 

Nauki społeczne
  • ndz., 2022-09-25 11:20
Spotkanie festiwalowe Niezwykłe przypadki krzemionki

Kwarc towarzyszy nam zarówno w życiu codziennym jak i jest elementem wielu wyrobów luksusowych. Wielokrotnie nie zdajemy sobie nawet sprawy jak bardzo jest nam niezbędny. Ale ten pospolity minerał ma wiele odmian, które mogą występować w różnych środowiskach. Dla naukowców jest bardzo ważnym informatorem o warunkach w jakich powstawały skały. Na spotkaniu dowiemy się o niektórych odmianach krzemionki, ich budowie i zastosowaniu.

Nauki o Ziemi
  • czw., 2022-09-22 18:00
Spotkanie festiwalowe Mur. Zwierzęta na granicy

Budowa muru wzdłuż granicy (czy amerykańsko-meksykańskiej, czy w Puszczy Białowieskiej) oraz większość działań mających na celu jej uszczelnienie, silnie wpływa również na wiele gatunków zwierząt zamieszkujących obszary po obu jej stronach. Sezonowe migracje dla wielu zwierząt są jedną szansą na przetrwanie. Dotyczy to zarówno dużych ssaków, ale także i mniejszych zwierząt. Wiele miejsc wzdłuż granicy stanowi naturalny korytarz ekologiczny, jak doliny rzek, będące często także ostatnimi ostojami dla zagrożonych gatunków. Większość działań mających na celu zapobieganie nielegalnej migracji ludzi, prowadzi do izolacji poszczególnych populacji zwierząt i zmniejsza efekt prowadzonych programów ochrony przyrody po obydwu stronach granicy.

Nauki o Ziemi
  • pon., 2022-09-19 17:00
Spotkanie festiwalowe Łowcy roślin

Niebagatelną rolę w odkrywaniu naukowym świata odegrali wysyłani przez ogrody botaniczne, muzea przyrodnicze, a także stowarzyszenia ogrodników czy prywatne firmy ogrodnicze profesjonalni kolekcjonerzy. Ich zadaniem było odnajdywanie nowych gatunków roślin ozdobnych do ogrodów i oranżerii, gatunków o znaczeniu gospodarczym czy nowych ziół i leków. Poznamy historię kilku fascynujących postaci botaników i jeszcze ciekawsze, często zawiłe drogi dotarcia do naszych ogrodów kilku gatunków ozdobnych roślin.

Nauki o Ziemi
  • wt., 2022-09-20 17:00
Spotkanie festiwalowe Wymarłe historie, o wytępionych gatunkach zwierząt

Na przestrzeni dziejów doszło do wymarcia wielu gatunków zwierząt w wyniku działalności człowieka. Uważa się, że człowiek jest odpowiedzialny za Szóste wielkie wymieranie na Ziemi. Podczas spotkania zostaną przybliżone historie wybranych gatunków zwierząt, które w czasach historycznych zostały wytępione przez człowieka w wyniku różnych działań, zarówno bezpośrednich polowań, jak i pośrednich, jak sprowadzanie obcych gatunków.

Nauki o Ziemi
  • czw., 2022-09-22 17:00
Spotkanie festiwalowe Pierwiastki korzystne i szkodliwe w wodach podziemnych – pochodzenie, znaczenie, przykłady

Przedstawione zostaną podstawowe informacje dotyczące źródeł pochodzenia składników obecnych w wodach podziemnych oraz najważniejszych procesów kształtujących skład tych wód. Omówione zostaną formy występowania składników w wodach, klasyfikacje składników, w tym w kontekście ich znaczenia dla organizmów żywych, a także wykorzystanie wód podziemnych z uwagi na ich skład. Na przykładzie wybranych pierwiastków korzystnych i szkodliwych dla człowieka pokazane zostanie szerzej ich pochodzenie, znaczenie, wyzwania badawcze oraz tło historyczne.

Nauki o Ziemi
  • śr., 2022-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe Zajrzeć w czwarty wymiar

Wbrew pozorom potrzeba badania obiektów mających więcej niż trzy wymiary wyrasta z całkiem praktycznych problemów. Opowiem o jednym z powodów  wyjścia w czwarty, siódmy czy nawet siedemnasty wymiar.

Gdy już zaakceptujemy "naturalność" przestrzeni czterowymiarowej, zastanowimy się, jak oglądać proste czterowymiarowe obiekty (takie jak czterowymiarowa kostka) za pomocą naszych zmysłów stworzonych do analizowania świata trójwymiarowego.

Będziemy obiekty czterowymiarowe kroić (cóż, w wyobraźni tylko) i rzutować, będziemy starali się wyobrazić sobie obiekty, które w pierwszej chwili wydają się niewyobrażalne.

Nauki matematyczne
  • sob., 2022-09-24 12:30
Spotkanie festiwalowe Tyrania większości. Jak budżet partycypacyjny w Polsce dyskryminuje mniejszości

Istotnym elementem budżetu partycypacyjnego jest głosowanie, na podstawie którego podejmowana jest decyzja, które ze zgłoszonych projektów zostaną zrealizowane. Pytanie brzmi: w jaki sposób sprawiedliwie rozdysponować środki z budżetu? Metody liczenia głosów, które są obecnie wykorzystywane nie są proporcjonalne (niektóre grupy wyborców są dyskryminowane) ani efektywne (zostają wybierane projekty o niższym poparciu niż te które nie zostały wybrane). Pokażemy jak matematycznie zdefiniować czym jest sprawiedliwość i jak zaprojektować metodę liczenia głosów, która jest efektywna i sprawiedliwa.

Nauki matematyczne
  • sob., 2022-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Czemu lew jest groźny?

Coraz częściej algorytmy sztucznej inteligencji zaskakują nas (zarówno pozytywnie, jak i negatywnie) swoimi decyzjami. Często ani twórca, ani sam algorytm nie umie jednak wytłumaczyć dlaczego. Czy istnieje jakiś sposób aby dowiedzieć się czemu zapadła akurat ta decyzja? W swojej prezentacji opowiem o metodzie SHAP, która znajduje która kwestia była kluczowa przy podjęciu decyzji. Metoda ta opiera się na teorii gier. Tylko gdzie tu jest gra...?

Nauki matematyczne
  • sob., 2022-09-24 10:00
Spotkanie festiwalowe Byki na niwie matematyki?

W bestsellerze „Pi razy okoˮ Matt Parker opisuje zaskakujące - czasem zabawne, a niekiedy również groźne - błędy i pomyłki wynikłe z nieumiejętnego lub niestarannego stosowania metod i pojęć matematycznych. Omówimy niektóre z nich.

Bywa, że i sama matematyka postrzegana jest jako źródło zagrożeń - matematyków (i używających metod matematycznych fizyków) próbowano na przykład obciążyć winą za wywołanie światowego kryzysu finansowego w 2008 roku. Zastanowimy się, czy głoszony przez Stefana Banacha pogląd, że matematyka jest zbyt ostrym narzędziem, by dawać je do ręki dzieciom, powinien dotyczyć jedynie dzieci.

Nauki matematyczne
  • sob., 2022-09-24 13:00
Spotkanie festiwalowe Wycieczka po geometriach nieeuklidesowych

Wyobraźmy sobie odcinek i dwa kąty z tej samej strony tego odcinka. Jeśli ich suma jest mniejsza niż 180 stopni, to zaczynające się w nich półproste przetną się, tworząc trójkąt. Tylko czy można to udowodnić, korzystając jedynie z prostszych własności geometrii? Euklidesowi się to nie udało i musiał przyjąć to stwierdzenie bez dowodu, jako "piąty postulat" swojej geometrii. Nie udało się też wielu innym matematykom praktycznie aż do XIX wieku, w którym pokazano, że może istnieć geometria, w której ten fakt nie zachodzi.

Na pokazie poznamy właśnie taką geometrię. Zobaczymy trójkaty o kątach sumujących się do mniej niż 180 stopni, o których nie mówi się w szkole. Pokażemy, że pole koła może być DUŻO, DUŻO większe niż πr²: nieskończoność, którą można zobaczyć latwiej, niż się wydaje. Dowiemy się, jak taki świat można zaprezentować na rysunkach, w symulacjach komputerowych oraz w modelach rzeczywistych.

Po wykładzie uczestnicy będą mogli zwiedzić światy oparte na geometriach nieeuklidesowych przy użyciu Wirtualnej Rzeczywistości. Będziemy podróżować poprzez portale łączące różne geometrie.

Użytkowanie sprzętu wiąże się z wykonywaniem ruchu, oddziałuje na nasz błędnik, zmysł orientacji, zmysł wzroku oraz słuchu, dlatego ze względów bezpieczeństwa nie jest zalecane dla osób w ciąży, osób starszych, mających problemy z sercem, osób, u których w przeszłości odnotowano drgawki, utratę świadomości lub inne podobne stany epileptyczne.

Nauki matematyczne
  • sob., 2022-09-24 11:30
Spotkanie festiwalowe Hipoteza Keplera: układanie pomarańczy i dowody wspierane komputerowo

Opowiem o czterystuletniej historii hipotezy Keplera, która mówi, jakie jest optymalne (najgęstsze) upakowanie jednakowych kul w przestrzeni trójwymiarowej. Początek tej historii sięga epoki wielkich odkryć geograficznych i wypraw sir Williama Rayleigha, którego asystent - Thomas Harriot, matematyk, astronom i etnograf – układał tabele, podające liczby kul armatnich w stosach o kwadratowej podstawie. W samej końcówce XX wieku, po wcześniejszych nieudanych próbach wielu różnych osób, hipotezę Keplera udowodnił Thomas Hales, matematyk z Uniwersytetu w Pittsburghu. Jego dowód wymaga wprawdzie użycia komputera do obliczeń (jakich - o tym powiem kilka słów), niemniej, został opublikowany w Annals of Mathematics i jest ogólnie akceptowany przez matematyków.

Nauki matematyczne
  • sob., 2022-09-24 10:30
Spotkanie festiwalowe Czy wystarczy znać 1000 słówek. Ilościowe aspekty znajomości słownictwa języka obcego

Wszyscy, którzy uczyli się kiedykolwiek języka obcego przyznają, że bardzo ważną – jeśli nie najważniejszą – umiejętnością jest znajomość słownictwa. To ono pozwalają przekazać to, co chcemy powiedzieć, i choć nie można pominąć znaczenia innych elementów wiedzy językowej (gramatyki czy wymowy), to bez wyrazów nie ma komunikacji. To dlatego naukę języka obcego zaczynamy najczęściej od zakupu słownika.

Jednak większość z nas nie zdaje sobie sprawy z ilościowych aspektów znajomości słownictwa języka obcego. A przecież mierząc się z nowym zadaniem warto zdawać sobie sprawę z jego rozmiaru. Celem tego spotkania jest przedstawienie faktów, które zdemistyfikują wyzwanie, przed którym staje każdy z nas rozpoczynając naukę. Podczas wykładu uczestnicy poznają odpowiedzi na następujące pytania:

Ile wyrazów jest w języku polskim i angielskim?

Ile wyrazów w języku polskim znają uczestnicy wykładu?

Ile wyrazów zna przeciętny użytkownik języka angielskiego?

Ile wyrazów trzeba znać w języku angielskim, aby swobodnie rozmawiać, czytać i pisać w tym języku?.

W jaki sposób mierzy się te wartości?

Spotkanie będzie miało charakter wykładu z elementami warsztatu. Uczestnicy będą zachęcani do uczestnictwa we wspólnym poszukiwaniu odpowiedzi na wymienione powyżej pytania.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 15:00
Spotkanie festiwalowe Błąd(zić) jest rzeczą ludzką – o rodzajach i przyczynach błędów tłumaczeniowych

Z tłumaczeniami stykamy się praktycznie codziennie: towarzyszą nam w różnych sferach życia, od nauki po rozrywkę. Kiedy wiemy, że mamy do czynienia z przekładem, czyli tekstem, który powstał na podstawie innego tekstu napisanego w innym języku, często podchodzimy do niego bardziej krytycznie niż do tekstu oryginalnego i za wszelkie niedoskonałości jesteśmy skłonni winić „pośrednika”, czyli tłumacza. Niektóre widoczne w przekładach usterki rzeczywiście są błędami, inne wynikają z niedoskonałości tekstu oryginalnego lub świadomej decyzji tłumacza. Większości błędów faktycznie popełnionych przez tłumacza nie da się zauważyć bez porównania przekładu z oryginałem.

Podczas warsztatu powiemy czym jest błąd tłumaczeniowy i pokażemy przykłady różnego rodzaju błędów, pochodzących z tłumaczeń  tekstów pisanych oraz filmów z języka angielskiego na polski. Uczestników będziemy prosić o wskazanie błędów i zaproponowanie poprawnej wersji. Wypowiemy się na temat wagi poszczególnych błędów, zastanowimy się nad potencjalnymi przyczynami ich występowania i wskażemy sposoby dbania o dobrą jakość przekładu.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 16:00
Spotkanie festiwalowe Ja i mój bliźni w chorobie: czy ochrona zdrowia docenia naszą różnorodność?

Kto towarzyszy Chince na porodówce w polskim szpitalu? Gdzie w szpitalu muzułmanin może się pomodlić? Dlaczego niepodawanie ręki przy powitaniu może być dobrze widziane?  Na te i inne pytania odpowiemy w trakcie spotkania podsumowującego projekt HcPubS: „Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: Integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie”. W trakcie naszych ponad trzyletnich badań przyglądaliśmy się temu, jak w Polsce, na tle innych krajów UE, wygląda sytuacja w  opiece zdrowotnej osób o cechach mniejszościowych:  mniejszości seksualnych, religijnych i etnicznych oraz migrantów i migrantek. Chociaż prawo polskie i Unii Europejskiej gwarantuje równość, osoby z grup mniejszościowych doświadczały i nadal doświadczają dyskryminacji w kontaktach z instytucjami opieki zdrowotnej. W naszym wystąpieniu opowiemy, jak wygląda sytuacja prawna osób z grup mniejszościowych w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej, jakie są szczególne potrzeby tych osób oraz jak odpowiadają na nie szpitale (w procedurach i w praktyce).

Projekt „Opieka zdrowotna jako przestrzeń publiczna: integracja i różnorodność społeczna w kontekście dostępu do opieki zdrowotnej w Europie” jest wspierany finansowo przez Wspólny Program Badawczy HERA (www.heranet.info), współfinansowany przez Narodowe Centrum Nauki (Polska, nr projektu 2018/28/Z/HS1/00554), Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (Niemcy), Ministerstwo Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji/Chorwacką Akademię Nauk i Sztuk (Chorwacja), Słoweńskie Ministerstwo Nauki i Sportu oraz Komisję Europejską z Programu Horyzont 2020.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 17:00
Spotkanie festiwalowe Ulica Prosta, Jasna i... Poprawna. Warszawski przewodnik po prostym języku

Od mniej więcej 10 lat instytucje administracji publicznej i firmy upraszczają swój styl komunikowania się. Pisanie prostszym, przyjaźniejszym językiem okazuje się nie tylko modne, lecz także potrzebne i opłacalne. W czasie warsztatów opowiemy o ruchu prostego języka i polskich przykładach jego zastosowania. Wspólnie z uczestnikami spróbujemy też upraszczać. W ten sposób na konkretnych przykładach pokażemy, jak pracować z tekstem, aby stał się on bardziej komunikatywny.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-21 18:00
Spotkanie festiwalowe Polskie nazwiska

Nazwiska w obecnej postaci istnieją w polszczyźnie dopiero od XIX w. Czy zatem nasi przodkowie nie mieli nazwisk? Jak odróżniano od siebie dwóch Stanisławów mieszkających w jednej wsi? Na zajęciach prześledzimy historię nazw, które dziś znamy jako nazwiska, i spróbujemy odnaleźć etymologię wybranych nazwisk współczesnych. Porozmawiamy też o etymologii nazwisk uczestników warsztatów, jeśli wyrażą taką chęć.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-22 18:00
Spotkanie festiwalowe Nieoczywiste formy solidarności: czyn społeczny i entuzjazm pracy w perspektywie antropologicznej

W moim wykładzie skupię się na żywiołowych procesach samoorganizacji, pracy i różnych formach czynu społecznego, które pojawiały się początkowo w socjalistycznych przestrzeniach Europy środkowo-wschodniej, a także w socjalistycznej Mongolii. W obydwu przypadkach wskazuję na istnienie kulturowej ciągłości tych lokalnych współdziałaniach. Będę wskazywał na wspólne budowanie budynków publicznych na wsi, na lokalne budowy szkół ‘tysiąclatek’ w całej Polsce, budowy kościołów w Polsce lat 80. i połączę je w tym wykładzie z podobną żywiołową ideą budowy dróg, szkół, organizacją zawodów i lokalnych świat w Mongolii, w społecznościach niegdyś pasterskich. Na południowych stokach Ałtaju, jak pokażę, Mongołowie działają według własnych pasterskich idiomów współpracy i budują idee rozwojowe zanurzone w mongolskiej, współczesnej duchowości. Podobnie we współczesnej centralnej Polsce można znaleźć historie współdziałania, związane z wspólnym budowaniem, konstruowaniem i wyposażaniem świetlic, remiz i innych budynków, umocowanych w skomplikowanych mechanizmach umacniania wspólnoty.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 17:00
Spotkanie festiwalowe „Józek, kupuj cukier i sól!” – paniki wojenne dziś i (przede wszystkim) w PRL

Wykład poświęcony panikom wojennym, przedstawione zostaną mechanizmy działania społeczeństwa targanego obawami o wybuch (kolejnego) konfliktu zbrojnego.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-23 16:30
Spotkanie festiwalowe Czemu doszło do pierwszego rozbioru Polski

Czemu doszło do pierwszego rozbioru Polski (1772). Jakie czynniki zdecydowały o tym, że państwa ościenne podzieliły się terytorium szlacheckiej Rzeczypospolitej. Co odegrała kluczową rolę: apetyty sąsiadów, czy słabość państwa. Dyskusja panelowa w dwieście pięćdziesiątą rocznicę podziałowego dramatu z udziałem prof. Zofii Zielińskiej, prof. Piotra Ugniewskiego, mgr Michała Balogha i mgr. Rafała Waszczuka, prowadzenie dr Jacek Kordel.

Nauki humanistyczne
  • pon., 2022-09-19 18:00
Spotkanie festiwalowe Dziewiarstwo w literaturze wiktoriańskiej oraz podstawy tworzenia koronki irlandzkiej

Koronka irlandzka to wyjątkowa technika pochodząca z XIX wieku, która rozwinęła się podczas Wielkiego Głodu w Irlandii (1845-1850). Wprowadzona przez królową Wiktorię moda na koronki i rękodzieło pozwoliła tysiącom irlandzkich rodzin przetrwać klęskę głodu właśnie dzięki umiejętności szydełkowania. Sama królowa była zapaloną, choć niezbyt uzdolnioną dziewiarką! Misterne koronki wykonywane za pomocą szydełka i pojedynczej bawełnianej nici do dzisiaj zachwycają, a każda praca jest niepowtarzalna – stworzona z wielu elementów, łączonych ze sobą wedle uznania twórcy. Tradycyjne wzory ewoluowały, jednak nadal są wykorzystywane we współczesnym dziewiarstwie artystycznym.

Uczestnicy warsztatów poznają niezwykłą historię koronki irlandzkiej, dowiedzą się, jak dziewiarstwo stało się rozrywką wyższych klas i jak przedstawiano je w literaturze XIX-wiecznej. Po wykładzie nastąpi część praktyczna, polegająca na nauce szydełkowania prostych tradycyjnych motywów.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 13:00
Spotkanie festiwalowe Grzeczność współczesna – od szacunku do wizerunku

Grzeczność, jako cecha człowieka dobrze wychowanego, podlega ewolucji wraz ze zmianami społeczno-ekonomicznymi, kulturowymi, a także technologicznymi. Po przyspieszonej cyfryzacji, u progu drugiej ćwiartki XXI wieku, trudno mówić o tożsamości naszych obyczajów grzecznościowych z wzorcami dobrych manier z początku ubiegłego stulecia. A jednak to wtedy ustalił się paradygmat polskiej grzeczności. Żyjemy w innych czasach, w całkiem innej rzeczywistości, a jednak kurtuazyjne zwyczaje sprzed nieco ponad wieku ochoczo podglądamy w filmach i serialach. Zaczytujemy się w książkach z rozbudowanym wątkiem historii obyczaju. Warto poświęcić tej barwnej przeszłości chwilę uwagi, by zrozumieć, skąd biorą się nasze dzisiejsze obyczaje. A może i lepiej rozpoznać własne oczekiwania i reakcje?

 - Dlaczego grzeczność pozostaje tak nieuchwytna, a dobrze wychowanego człowieka rozpoznajemy intuicyjnie, niemal od pierwszego spojrzenia?

- Czy tytułomania to uniwersalny sposób okazywania szacunku?

- Z jakiego powodu „bycie miłym” nie ma dziś najlepszego PR-u?

- Jak nasze przywiązanie do tego, co z klasą i na poziomie, wykorzystuje współczesny marketing?

 Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć (z pomocą publiczności) w czasie krótkiego wykładu.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 18:00
Spotkanie festiwalowe Teologia, fantastyka i lingwistyka. Kiedy piszesz fantastykę z pozycji religijnych...

Teologia, fantastyka i lingwistyka. Dziedziny pozornie odległe, ale w życiu człowieka wszystko splata się w jeden węzeł. Jeśli teologia przestaje być słowem życia, to traci rację bytu. Jeśli nim pozostaje – określa całą resztę. Jeśli człowiek jest wolny od schizofrenii moralnej, to nawet w swoich fantazjach stara się być konsekwentnym i nie zaprzeczać określonemu dogmatami  obrazowi rzeczywistości. Do jakiego stopnia to może się udać? To ciekawa kwestia. Przy tłumaczeniu tekstu z języka na język tłumacz nieraz musi dokonywać interpretacji, do których nie zawsze jest stuprocentowo przekonany. Kiedy piszesz fantastykę z pozycji religijnych też nie możesz być stuprocentowo pewny, czy nie dokonujesz nadinterpretacji.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 16:40
Spotkanie festiwalowe Czy uprzejmość/nieuprzejmość w komunikacji to zachowania charakterystyczne wyłącznie dla człowieka?

W wykładzie chciałabym przyjrzeć się zagadnieniu uprzejmości i nieuprzejmości w komunikacji językowej, a w szczególności temu, jak używamy wybranych elementów gramatycznych dla wyrażania znaczeń związanych z uprzejmością i nieuprzejmością. Chciałabym skupić się przede wszystkim na elementach gramatycznych sygnalizujących dystans społeczny pomiędzy mówiącym a słuchaczem lub jego brak i przyjrzeć się, jak elementy sygnalizujące dystans lub jego brak używane są dla osiągnięcia różnych efektów interpersonalnych. Takie zachowania w ludzkiej komunikacji językowej chciałabym porównać do pewnych zachowań, które zaobserwować można w komunikacji psów, stawiając pytanie, czy uprzejmość/nieuprzejmość w komunikacji to rzeczywiście wyłącznie domena ludzkiej komunikacji językowej.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 11:30
Spotkanie festiwalowe Bejelentkeztethettelek? czyli jaki jest język węgierski

W trakcie warsztatów zostaną pokazane cechy języka węgierskiego. Słuchacze poznają reguły tworzenia wyrazów i zdań, nauczą się wymowy głosek oraz odkryją logikę w pozornie trudnym języku bratanków.

Nauki humanistyczne
  • pon., 2022-09-19 18:00
Spotkanie festiwalowe Królewskie jubileusze w Wielkiej Brytanii (Royal Jubilees in the UK)

Wykład poświęcony tradycji świętowania jubileuszy panowania królów i królowych Zjednoczonego Królestwa. Królowa Elżbieta II obchodzi w 2022 roku 70 rocznicę wstąpienia na tron. Jest to rekordowo długie panowanie, ale dwojgu wcześniejszych władców – Jerzemu III i Wiktorii - udało się dożyć sześćdziesięciolecia panowania. Czy i w jaki sposób świętowano ich jubileusze? I co nam to mówi o brytyjskiej kulturze?

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-17 10:00
Spotkanie festiwalowe Co przeraża Stephena Kinga? Rzeczywistość i fikcja literacka w twórczości mistrza grozy

Stephen King, jeden z najpopularniejszych, najbardziej kreatywnych i płodnych ze współczesnych pisarzy amerykańskich, został okrzyknięty przez wielu „Królem Horroru” i „Mistrzem Grozy”, co spowodowało uwięzienie autora w sztywnych ramach gatunku. Często wymienia się również gatunek fantasy, science fiction oraz motywy nadprzyrodzone jako elementy najbardziej emblematyczne dla twórczości pisarza. Podczas spotkania wejdziemy w polemikę z powyższymi stwierdzeniami poprzez analizę psychologicznych aspektów powieści Ręka Mistrza (2008), szczególną uwagę poświęcając sposobom przedstawienia bólu i cierpienia oraz choroby i niepełnosprawności. King, zachowując odrębność swojego stylu pisarskiego, a także czerpiąc z bogactwa literatury horroru oraz z osobistych doświadczeń cierpienia i rekonwalescencji po wypadku, któremu uległ w 1999 roku, zrywa etykietę pisarza gatunkowego i wykracza daleko poza jej ramy, poszerzając spektrum możliwości interpretacyjnych i stawiając kluczowe pytania dotyczące najbardziej namacalnego przejawu strachu - lęku przed realnym cierpieniem. Chorzy i niepełnosprawni bohaterowie Ręki Mistrza, uzdolnieni artystycznie i obdarzeni nadprzyrodzonymi siłami umysłu, zmagają się z ciężarem traumatycznych wspomnień, uczą się radzić sobie z ograniczeniami swoich ciał i umysłów, a także z nieustannym poczuciem straty towarzyszącym ich życiu, i starają się odzyskać utraconą tożsamość w odosobnieniu od społeczeństwa, zgodnie z filozofią rekonwalescencji Kinga, która głosi, że „każdy czyn, który stwarza świat na nowo, zasługuje na miano bohaterstwa”. Ból i cierpienie przedstawione w powieści, zarówno fizyczne jak i psychiczne, nie są szlachetne i symboliczne - są okrutne, izolujące i rzeczywiste, stanowiąc podstawę do eksploracji niuansów zmieniającego się i ewoluującego poczucia tożsamości bohaterów poprzez ich rosnącą świadomość odwiecznego balansowania pomiędzy zdrowiem i chorobą w myśl idei wyrażonej przez Susan Sontag dotyczącej podwójnego paszportu, który każdy z nas posiada zarówno w królestwie zdrowych, jak i w królestwie chorych.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Sekrety „Władcy Pierścieni”, czyli o pożytkach z opowiadania bajek i wymyślania języków

Niesłabnąca popularność spuścizny literackiej J.R.R. Tolkiena, jej kulturowa ranga oraz inspirująca aktualność od lat intrygują nie tylko publiczność kulturalną, ale także przedstawicieli krytyki literackiej i środowisk akademickich. Wielu z nich doszło do wniosku, że sukces Tolkiena dowodzi jedynie upadku kultury czytelniczej. Inni jednak, wywodzący się często z kręgu miłośników tej twórczości, a wśród nich także reprezentanci nauki polskiej, uznali dzieło za godne pogłębionych badań, które pozwoliły na wyodrębnienie trzech kluczowych perspektyw interpretacyjnych: filologicznej, mitologicznej i religijnej. Pasja filologiczna bowiem, co podkreślał sam pisarz z Oksfordu, była podstawą zarówno jego kariery uniwersyteckiej, jak i – przede wszystkim – stworzonego przez niego literackiego uniwersum. Wbrew kierunkom rozwoju studiów lingwistycznych w jego czasach, Tolkien postrzegał język nie jako abstrakcyjny system o złożonej strukturze, lecz jako szczególną dyspozycję istot rozumnych, która współtworzy ich tożsamość i jest medium tradycji i pamięci. Dlatego w jego ujęciu język jest tworzywem opowieści o tym, co najważniejsze, czyli mitu. Tolkienowska rekonstrukcja narracji mitycznej nie wyrasta z intensywnych w XX wieku badań teoretycznych nad mitem, ale z fascynacji przekazami mitycznymi, z gruntownej ich znajomości i przekonania, że są to przekazy prawdziwe, jeśli za takie uznamy opowieści o genezie, wartościach, relacji z sacrum i sensie egzystencji. W utkanej z inspiracji mitycznych kompozycji narracyjnej wyraźnie wybrzmiewa jednak temat główny – przesłanie chrześcijańskie, stanowiące ideowy fundament  twórczości Tolkiena.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Jak przyśpieszyć i urozmaicić naukę języka obcego? Przegląd programów i aplikacji

Czy można w tydzień opanować biegle język obcy? Oczywiście nie. Można natomiast przyspieszyć ten proces dzięki różnym nowoczesnym programom, które omówię podczas spotkania. Mogą one przydać się zarówno osobom, które uczą się języka samodzielnie, jak też nauczycielom czy lektorom.

Aplikacje i programy do nauki języka nie zastąpią wprawdzie zwykłych lekcji czy podręczników, ale mogą urozmaicić naukę i przyspieszyć przyswajanie nowego materiału. Prezentacja obejmie podstawowe i bezpłatne funkcje takich narzędzi, jak m.in. Anki, Duolingo (wraz z opcją Classroom), Wordwall, Clozemaster czy strony internetowe umożliwiające naukę poprzez seriale, karaoke czy układanie historyjek. Omówię też ich wady i zalety zarówno z perspektywy zwykłego użytkownika, jak też z punktu widzenia glottodydaktyki – nauki o nauczaniu języków obcych.

Anki umożliwia wygodną naukę nowego słownictwa w oparciu o elektroniczne odpowiedniki fiszek. Opiera się na tzw. systemie powtarzania interwałowego, zapewniającym regularne powtórki w odpowiednich odstępach czasowych. Duolingo natomiast przypomina grę komputerową. Opiera się głównie na połączeniu tradycyjnej metody gramatyczno-tłumaczeniowej z zabawą w zbieranie punktów i awansowanie do kolejnych lig. Duolingo oferuje też opcję Classroom przeznaczoną głównie dla nauczycieli i umożliwiającą kontrolowanie postępów uczniów. Wordwall to platforma umożliwiająca tworzenie i korzystanie z różnego rodzaju quizów, krzyżówek czy zgadywanek. Minigry z Wordwall często są niebanalne i mogą opierać się np. na kierowaniu samolotem czy przebijaniu wirtualnych baloników. Częstym błędem jest nauka pojedynczych słówek w oderwaniu od kontekstu. Z takim problemem pomoże uporać się Clozemaster, który oczekuje od użytkownika odgadywania słów osadzonych w dłuższym tekście.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-29 16:30
Spotkanie festiwalowe Transylwańskie biskupstwo węża i gołębicy

Folkowy dizajn, średniowieczne freski, burzliwa historia, radykalna teologia i tradycje liturgiczne Kościoła unitariańskiego, czyli najbardziej węgierskiego z wyznań Siedmiogrodu – od 1568 roku ojczyzny tolerancji religijnej.

Czy odrzucając boskość Jezusa można świętować Boże Narodzenie? Gdzie rezyduje antytrynitarski biskup? Czy unitarianie zmawiają wyznanie wiary? Ile razy w roku obchodzą Wielki Tydzień? Czy unitarianie są chrześcijanami? Jakie wątki polskie można odnaleźć w ich historii?

Nauki humanistyczne
  • pon., 2022-09-19 16:00
Spotkanie festiwalowe Białoruś znana i nieznana

Białoruś – sąsiad, o którym prawie nic nie wiemy. Chociaż jest to kraj niezwykle bliski nam kulturowo i geograficznie, nasza wiedza na jego temat ogranicza się do kilku informacji, które na dodatek nie zawsze są prawdziwe. Podczas spotkania chcielibyśmy przybliżyć Państwu naszego wschodniego sąsiada, odczarować mity na jego temat i może sprawić, że chociaż trochę polubią Państwo Białoruś, bez względu na to, czy kiedyś byli Państwo w Grodnie, Brześciu lub Mińsku, czy nie.

Serdecznie zapraszamy na wirtualną podróż na Białoruś!

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-30 15:00
Spotkanie festiwalowe Szarfadin – tajemna religia Jezydów

Opowiem o Jezydach, jednej z najmniej znanych wspólnot religijno-etnicznych północnej Mezopotamii, która niemal od samych jej początków jest obiektem prześladowań i pogromów, z których ostatni miał miejsce w 2014 roku w okolicach góry Sindżar w północnym Iraku. Przyczyną tych wydarzeń były głównie narosłe przez wieki fantazje na temat religii Jezydów, zwanej Szarfadin. Podczas moich badań terenowych w Iraku, Gruzji, Armenii, Turcji i Niemczech, miałem sposobność żyć wśród Jezydów, zaprzyjaźnić się z nimi, obserwować ich życie, rytuały i święte miejsca, w których się odbywają. Podczas wykładu podzielę się fragmentami tak zdobytej wiedzy. Postaram się pokazać bogactwo i oryginalność tej hermetycznej religii, która przeżywa w tej chwili jeden z najtrudniejszych okresów, nie tylko z powodu prześladowań, lecz także nasilającej się emigracji Jezydów skutkującej coraz silniejszym zeświecczeniem i odejściem od utrwalanych przez stulecia zasad religijnych.

Nauki humanistyczne
  • śr., 2022-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe Etnografia związków niemonogamicznych – doświadczenie, strategie, praktyki. Perspektywa kobiet

Tematem spotkania będą relacje intymne wychodzące poza społeczną i kulturową normę monogamii oraz związane z nimi emocje. Posługując się metodami etnograficznymi oraz analizą dyskursu wokół emocji i seksualności, przyglądam się relacjom, w których pojawia się niemonogamia otwarta, konsensualna, i nieplanowana, z perspektywy kobiet. Od 2019 roku rozmawiam z kobietami z różnych miast w Polsce, które żyją w ten sposób.

Spoglądam z perspektywy antropologicznej i historycznej na kobiece strategie i praktyki życia w związkach niemonogamicznych. Interesuje mnie to, w jaki sposób osoby funkcjonują w relacji niemonogamicznej i jak radzą sobie z trudnościami i wyzwaniami jakie może nieść za sobą taki typ relacji? Jak osoby, które żyją w wielorelacyjności motywują swój wybór? Jak dyskurs medialny i kościelny oraz historyczny kontekst seksuologii w Polsce wpływa na przemiany obyczajowości dziś? Jak relacja niemonogamiczna jest odbierana społecznie? Jak przeżywane i definiowane są emocje takie jak miłość, zazdrość, zdrada? Antropologia interesowała się zjawiskami takimi jak niemonogamia i poligamia od dawna, badała je jednak głównie w zamkniętych wspólnotach i odległych kulturach. Temat niemonogamii w zachodnim kontekście kulturowym jest w naukach społecznych nowy i w niewielkim stopniu przebadany. Szczególnie ciekawy jest kontekst polski, w tym doświadczenie socjalizmu oraz wpływ kościoła katolickiego na przemiany obyczajowości.

Nauki humanistyczne
  • czw., 2022-09-22 17:00
Spotkanie festiwalowe Życie po życiu plakatu wyborczego z Garym Cooperem, czyli Dziki Zachód a sprawa polska

Na spotkaniu omówione zostaną graficzne przedstawienia konfliktu politycznego w Polsce, nawiązujące do słynnego plakatu wyborczego z Garym Cooperem z 1989 roku.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 15:00
Spotkanie festiwalowe Czego uczy nas kryzys monachijski 1938 roku?

Wykład poświęcony będzie wydarzeniom, które doprowadziły do konferencji w Monachium i dokonanemu wówczas rozbiorowi Czechosłowacji. Przedstawione zostaną sylwetki głównych uczestników wydarzeń i uwarunkowania ich działań. Zaprezentowane zostaną wnioski, jakie można wyciągnąć z kryzysu monachijskiego współcześnie.

Nauki humanistyczne
  • pt., 2022-09-23 18:00
Spotkanie festiwalowe Koniec języka za przewodnika... po kampusie UW

Wszystkich, którzy chcieliby sprawdzić, a przede wszystkim rozwinąć swoją wiedzę o języku polskim, zapraszamy do udziału w naszej grze. Zaproponujemy zagadki, szyfry i rebusy, w których zaszyte będą ciekawostki o historii i pochodzeniu słów, sięgniemy po słownictwo gwarowe i środowiskowe (np. młodzieżowe), przyjrzymy się najnowszym polskim wyrazom, pobawimy się przysłowiami i cytatami, zajrzymy do językowej kuchni. Nie zabraknie ponadto buszowania w książkach, a także nawiązań do języka i historii Warszawy.

Uczestnicy mogą startować w grze indywidualnie lub w drużynach. Mile widziane rodziny z dziećmi.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2022-09-24 11:00
Spotkanie festiwalowe Witaj w polskim Mexico'. México en la imaginación de Polonia

[PL] Tematem spotkania będzie wpływ kultury meksykańskiej na kulturę polską. Omówimy wybrane dzieła polskich twórców, które bezpośrednio lub pośrednio odnoszą się do Meksyku i jego kulturowego dziedzictwa (obrazy, pieśni, filmy, teksty literackie). Analizując różnorodne teksty kultury—autorstwa Cleo, Tamary Łempickiej czy Ryszarda Kapuścińskiego—wspólnie zastanowimy się nad elementami łączącymi folklor polski i meksykański.

[ESP] En esta sesión se discutirán temas de la cultura mexicana y polaca. Se examinan casos seleccionados de canciones, imagenes y descripciones que artistas polacos (musicos, cineastas, escritores y periodistas) han elaborado sobre México. Desde Cleo hasta Tamara Łempicka pasando por Ryszard Kapuściński, la sesion trata de identificar ideas e imagenes de folklor que pueden ser comunes a ambas culturas. 

 [ENG] In this session topics of Mexican and Polish culture will be discussed. Selected cases of songs, images and descriptions that Polish artists (musicians, filmmakers, writers and journalists) have produced about Mexico are examined. From Cleo to Tamara Łempicka passing through Ryszard Kapuściński, the session tries to identify ideas and images of folklore that may be common to both cultures.

Nauki humanistyczne
  • wt., 2022-09-20 17:00

©2022 Festiwal Nauki