Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

Krótki wykład z długą dyskusją na tematy związane z tytułem oraz przeszłą, obecną i przyszłą sytuacją w lasach Polski. Przeznaczony dla dorosłych i dla młodzieży zainteresowanej tematem.

Lasy w Polsce mają swoich właścicieli. Różnią się pod względem własności i stanu zainteresowania, sposobów zagospodarowania, funkcji i reżimów ochrony. Różnią się także pod względem praw i obowiązków właścicieli i zarządców. Jakie mamy prawa jako społeczeństwo do korzystania z lasów różnej własności? Skąd czerpać informacje o własności lasu, w których spędzamy czas, jego funkcjach i płynących z tego ograniczeniach? Ze struktury własnościowej wynika, że większość lasów należy do państwa. Są lasami publicznymi. Co z tego wynika dla nas jako społeczeństwa? Czy własność Skarbu Państwa jest tożsama z własnością lasu przez każdego z nas?

Gospodarka leśna jest oparta na dokumentach planistycznych: planie urządzenia lasu w lasach państwowych i uproszczonym planie urządzenia w przypadku lasów prywatnych. Obecne prawo pozwala na udział przedstawicieli społeczeństwa w systemie planowania i sterowania gospodarką leśną, chociaż ten proces jest krytykowany jako fasadowy i nieskuteczny. Dlaczego? Co można i trzeba w nim zmienić? Istnieją przykłady ciekawych rozwiązań partycypacyjnych w procesach planistycznych związanych z planowaniem przestrzeni. Które z nich warto zaadoptować w lasach?

Wycieczka śladami dziejów drzew i ludzi, których intrygujący splot obejmuje ewolucyjne anachronizmy, żywe skamieniałości i nowych przybyszów z jednej strony, a umiłowanie roślin i różne na nie spojrzenie z drugiej.

Na zabytkowe założenie parku SGGW w Ursynowie spojrzymy okiem jego pierwszych właścicieli doby romantyzmu i pozytywizmu, zobaczymy co pozostawił w nim Julian Ursyn Niemcewicz,. a także odkryjemy jakie koncepcje realizowali tu botanicy związani z uczelnią.

Podczas zajęć zbadamy wpływ temperatury, stężenia jonów wodorowych (pH) oraz inhibitora (czynnika hamującego) na szybkość reakcji przebiegającej z udziałem enzymu, na przykładzie fosfatazy kwaśnej. Aktywność fosfatazy kwaśnej silnie wzrasta w niektórych chorobach nowotworowych, w chorobach wątroby i kości. Stąd też jest wykorzystywana w diagnostyce medycznej jako tzw. enzym wskaźnikowy. Z kolei rolą fosfatazy u roślin jest uwalnianie fosforanu ze związków organicznych m.in. w warunkach stresu środowiskowego np. zasolenia, deficytu wody czy ataku patogenów.

 Jak zmienia się szybkość reakcji gdy enzym znajduje się w mniej sprzyjających warunkach? Na to i inne pytania postaramy się opowiedzieć podczas naszych wspólnych działań eksperymentalnych w laboratorium.

Jakie tajemnice kryją się za błoną komórkową – "furtką" a może „sekretnym przejściem” kontrolującym życie komórki? Czy zastanawialiście się kiedyś, jak komórki „decydują” co wpuścić, a co zatrzymać na zewnątrz? Na tych zajęciach dowiecie się, jak błony komórkowe działają niczym strażnicy, chroniąc wnętrze komórki przed światem zewnętrznym. Odkryjecie, jak błona sprytnie zarządza ruchem substancji niczym strażnik, pilnując dostępu do wnętrza komórki i co się dzieje, gdy mechanizm ten zostaje zakłócony. Zmierzycie wyciek elektrolitów z tkanek roślinnych poddanych działaniu różnych czynników fizycznych, co pozwoli ocenić integralność struktury i funkcjonalność błon komórkowych. Będziecie mieli okazję zobaczyć zjawisko plazmolizy, gdy protoplast komórki zaczynają „kurczyć się” i walczyć o przetrwanie w niesprzyjających warunkach. Stworzycie również „drzewka osmotyczne” – interesujące struktury przypominające miniaturowe drzewa rosnące dzięki różnicom stężeń. Jeśli interesuje was, jak funkcjonuje 'niewidoczna straż graniczna' każdej komórki i chcecie zobaczyć te procesy na własne oczy, te zajęcia są właśnie dla was!"

Rośliny doniczkowe to ozdoba wielu mieszkań – dodają zieleni, poprawiają nastrój i wpływają na jakość powietrza. Niestety, nie wszystkie są bezpieczne dla naszych pupili. W trakcie tej lekcji przyjrzymy się najczęstszym przypadkom zatruć kotów roślinami domowymi. Dowiemy się, które gatunki są szczególnie niebezpieczne, jakie objawy mogą sugerować zatrucie oraz jak postępować w sytuacji zagrożenia. Pokażemy również, jakie rośliny można bezpiecznie uprawiać w domu, dzieląc przestrzeń z kotem.

Lekcja ma charakter popularnonaukowy – łączy wiedzę z zakresu biologii, weterynarii i toksykologii z praktycznymi wskazówkami dla opiekunów zwierząt. Zajęcia prowadzi lekarz weterynarii z doświadczeniem dydaktycznym i klinicznym, który na co dzień zajmuje się toksykologią zwierząt towarzyszących.

Zapraszamy wszystkich miłośników zwierząt – szczególnie tych, którzy mają w domu kota lub planują go przygarnąć. To lekcja, która może uratować życie Twojemu pupilowi!

W trakcie zajęć uczestnicy nabędą wiedzę na temat budowy, preparowania i etykietowania postaci imaginalnych owadów. Samodzielnie spreparują, oznaczą i zaetykietują jeden okaz chrząszcza. W efekcie posiądą umiejętność zakładania i prowadzenia entomologicznych kolekcji naukowych.

Podczas zajęć zbadamy wpływ temperatury, stężenia jonów wodorowych (pH) oraz inhibitora (czynnika hamującego) na szybkość reakcji przebiegającej z udziałem enzymu, na przykładzie fosfatazy kwaśnej. Aktywność fosfatazy kwaśnej silnie wzrasta w niektórych chorobach nowotworowych, w chorobach wątroby i kości. Stąd też jest wykorzystywana w diagnostyce medycznej jako tzw. enzym wskaźnikowy. Z kolei rolą fosfatazy u roślin jest uwalnianie fosforanu ze związków organicznych m.in. w warunkach stresu środowiskowego np. zasolenia, deficytu wody czy ataku patogenów.

 Jak zmienia się szybkość reakcji gdy enzym znajduje się w mniej sprzyjających warunkach? Na to i inne pytania postaramy się opowiedzieć podczas naszych wspólnych działań eksperymentalnych w laboratorium.

W trakcie zajęć uczestnicy nabędą wiedzę na temat budowy, preparowania i etykietowania postaci imaginalnych owadów. Samodzielnie spreparują, oznaczą i zaetykietują jeden okaz chrząszcza. W efekcie posiądą umiejętność zakładania i prowadzenia entomologicznych kolekcji naukowych.

Warsztat ma na celu przybliżenie uczniom szkół ponadpodstawowych sposobów oceny jakości żywności. Podczas naszych lekcji festiwalowych uczniowie będą brać udział w tzw. teście na daltonizm smakowy (rozpoznawania smaków podstawowych żywności). Zaplanowaliśmy również możliwość rozpoznawania zapachów próbek żywności. W trakcie naszych warsztatów uczniowie będą degustować serki homogenizowane oraz uczestniczyć w procesie tworzenia nowego aromatu tych produktów w taki sposób, aby był on zbliżony do wskazanego standardu.  Zapraszamy serdecznie do wzięcia udziału w naszych lekcjach festiwalowych! 

Wirus - w dosłownym tłumaczeniu z łaciny virus - jad, oznacza, że wirusy są czynnikami wyłącznie patogennymi. Jednak warto dodać, że są to nie tylko niebezpieczni wrogowie, lecz również współtowarzysze, najdyskretniejsi współpracownicy. Są wszędzie, wewnątrz nas i na zewnątrz, zadziwiają skutecznością działania do tego stopnia, iż można ich uznać za doskonałą formę życia. Ale, czy można powiedzieć, że wirusy żyją? Wirusy określa się przecież jako pogranicze materii żywej i nieożywionej. Celem warsztatów „Wirusy – nieproszeni goście” będzie wprowadzenie młodych uczestników w ważny i ekscytujący świat wirusów. Pierwszym etapem będzie zapoznanie słuchaczy z budową wirusów oraz procesem zakażenia komórek ludzkich, zwierzęcych i bakteryjnych. Pokazane zostaną sposoby namnażania wirusów in vitrooraz metody ich wykrywania – praca z mikroskopem. Następnie, zaprezentowane zostanie ich działanie chorobotwórcze na przykładach chorób ludzi i zwierząt. W kolejnym etapie wspólnie z uczestnikami opisane zostaną sposoby radzenia sobie z wirusami. Pokazana zostanie, walka z inwazją wirusów jaką toczy każdego dnia układ odpornościowy człowieka, i w jakim stopniu organizm skutecznie odrzuca atak niechcianych gości. Analizując rodzaje odpowiedzi przeciwwirusowej uczestnicy zobaczą, że kiedy wirus przeniknie przez pierwsze bariery ochronne i wniknie do komórek, to jedną z ostatnich desek ratunku jest niszczenie samego siebie - własnych komórek. Młodzi uczestnicy warsztatów dowiadując się o „sile” wirusów i o trudnościach jakie sprawia walka z nimi, być może docenią banalne przestrogi dorosłych i zrozumieją wysiłek jaki, w różnych aspektach codziennego życia, wkłada się w ochronę przed zakażeniem organizmu.

Zapoznanie z technologią powlekania żywności. Omówienie materiałów powłokotwórczych, metod powlekania i funkcji jakie pełnią w przemyśle spożywczym. Prezentacja produktów powlekanych i przykłady nowych rozwiązań z zastosowaniem procesu powlekania.

Gra terenowa połączona z warsztatami, mająca na celu zapoznanie uczestników z biologią i ekologią gatunków ssaków żyjących w naszym najbliższym otoczeniu, zasadami tropienia i rozpoznawania śladów obecności zwierząt. Na kampusie SGGW uczestnicy gry będą poszukiwali śladów obecności zwierząt, np. tropy, odchody, ślady żerowania, schronienia. Na podstawie zebranych materiałów, uczestnicy gry będą identyfikowali gatunki zwierząt, co będzie punktem wyjścia do rozmowy na temat biologii i ekologii ssaków żyjących w mieście.

W trakcie zajęć uczestnicy nabędą wiedzę na temat budowy, preparowania i etykietowania postaci imaginalnych owadów. Samodzielnie spreparują, oznaczą i zaetykietują jeden okaz chrząszcza. W efekcie posiądą umiejętność zakładania i prowadzenia entomologicznych kolekcji naukowych.

Dowiemy się dlaczego pleśnie występują tak powszechnie w naszym otoczeniu. Mykotoksyny – a cóż to jest? Żywność produkują, ale i psują… – przegląd najważniejszych gatunków grzybów strzępkowych. Co można zrobić, żeby zapobiec rozwojowi pleśni?

Rośliny nieodłącznie kojarzą się z kolorem zielonym, który zawdzięczają obecności chlorofilom – barwnikom odpowiedzialnym za absorpcję promieniowania świetlnego podczas fotosyntezy. Wyróżnia się kilka typów chlorofili, różniących się strukturą, co wpływa na długość pochłanianych fal świetlnych i przyjmowanych przez nie odcieni zieleni. Oprócz chlorofili, w roślinach występują także inne barwniki fotosyntetyczne, takie jak karotenoidy – pomarańczowe karoteny i żółte ksantofile, które wspomagają absorpcję światła, a także zapewniają ochronę przed nadmiarem energii. Rośliny wytwarzają także barwniki niefotosyntetyczne, odpowiedzialne za intensywne zabarwienie kwiatów, owoców oraz jesiennych liści. Do tej grupy należą antocyjany – rozpuszczalne w wodzie związki nadające roślinom odcienie od czerwieni, przez fiolet, aż po niebieski, ale i również pełniące rolę antyoksydacyjną. Choć obecne przez cały sezon, w liściach ujawniają się dopiero jesienią, gdy rozkładowi ulegają dominujące ilościowo chlorofile.

Podczas zajęć uczniowie poznają właściwości chemiczne barwników roślinnych. Wykonają rozdział barwników fotosyntetycznych metodą Krausa. Ponadto, oznaczą spektrofotometrycznie zawartość antocyjanów w materiale roślinnym. W ramach zajęć, podkreślone zostanie znaczenie barwników w podstawowych procesach fizjologicznych, ale również ich rola w strategiach, dzięki którym rośliny zwiększają swoją tolerancję na zmieniające się warunki środowiskowe.

Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jak nowoczesne technologie pomagają rolnikom w codziennej pracy. Poznają, czym są zdjęcia satelitarne i jak można je wykorzystać do monitorowania upraw, przewidywania pogody czy planowania nawożenia. Zajęcia będą prowadzone w formie przystępnej prezentacji z przykładami z życia, a uczniowie spróbują samodzielnie odczytać proste dane ze zdjęć. Lekcja pokaże, że rolnictwo to nie tylko praca na polu, ale też korzystanie z wiedzy i nowoczesnych narzędzi.

Wszyscy jesteśmy pokryci mikroorganizmami, mamy też ich pełno w środku. Ich obecność jest bardzo ważna, bo bez nich byśmy nie istnieli. Zabieramy was na wycieczkę do fascynującego świata drobnoustrojów, podczas której poznamy bakterie, wirusy i grzyby – te przyjazne i te groźne. Nauczymy się doceniać naszych sprzymierzeńców i czuć respekt przed „wrogami”. Wszyscy wiemy o ich istnieniu, ale nie możemy zobaczyć ich gołym okiem, dlatego podczas naszego spotkania obejrzymy niektóre z nich pod mikroskopem. 

Zapoznamy dzieci z podstawowym sprzętem laboratoryjnym. Czym jest pipeta i jak możemy nią coś odmierzyć? Czy praca w laboratorium jest kolorowa? Opowiemy, czym są eksperymenty naukowe, a dzieci mogą przeprowadzić własne, proste doświadczenia naukowe – pomiary pH, wybuchające wulkany i polimerowe robaki.

W trakcie lekcji pokazowej uczestnicy poznają podstawowe surowce mięsno-tłuszczowe służące do produkcji parówek. Zapoznają się także z dodatkami stosowanymi w produkcji tego typu kiełbas. Biorą czynny udział w produkcji parówek w skali półtechnicznej, zapoznając się z podstawowym wyposażeniem technicznym niezbędnym w procesie produkcji kiełbas homogenizowanych (wilk, kuter, komora wędzarnicza). W trakcie lekcji uczestnicy otrzymują informacje dotyczące mitów związanych z produkcją kiełbas np. dotyczących pochodzenia i jakości surowców oraz stosowanych dodatków funkcjonalnych.

Zapraszamy na interaktywne warsztaty, podczas których uczestnicy będą mieli okazję poznać fascynujący świat DNA – nośnika informacji genetycznej. W trakcie zajęć uczniowie dowiedzą się, czym jest kod genetyczny, jak zbudowany jest ludzki genom oraz jak przekazywane są cechy dziedziczne. Uczestnicy samodzielnie przeprowadzą proste eksperymenty izolacji DNA z owoców, poznają podstawy genetyki i odkryją, w jaki sposób naukowcy „czytają” nasze geny.

Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jak nowoczesne technologie pomagają rolnikom w codziennej pracy. Poznają, czym są zdjęcia satelitarne i jak można je wykorzystać do monitorowania upraw, przewidywania pogody czy planowania nawożenia. Zajęcia będą prowadzone w formie przystępnej prezentacji z przykładami z życia, a uczniowie spróbują samodzielnie odczytać proste dane ze zdjęć. Lekcja pokaże, że rolnictwo to nie tylko praca na polu, ale też korzystanie z wiedzy i nowoczesnych narzędzi.

Warsztaty dotyczące dziko żyjących ssaków w mieście. Podczas spotkania pokazane zostaną najczęściej występujące w mieście ssaki (od myszy, po łosia) oraz omówimy co sprawia, że coraz częściej w mieście obserwowane są dzikie zwierzęta. Wytłumaczymy jak ssaki radzą sobie z presją ze strony człowieka oraz wyjaśnimy jak ludzie i zwierzęta powinni koegzystować w miastach. Omówimy także jak reagować w przypadku spotkania dzikiego zwierzęcia. W zajęciach wykorzystany zostanie bogaty zbiór różnych gatunków ssaków żyjących w Polsce.

Część 1 Zaprezentujemy szeroki asortyment różnych produktów, głównie żywnościowych, wytworzonych z wykorzystaniem mikroorganizmów. Szczególną uwagę zwrócimy na dwie grupy produktów, zawierających żywą mikroflorę, a obecnych w naszym codziennym życiu - wytworzone przy udziale bakterii oraz grzybów (drożdży i pleśni). Uczniowie przekonają się, z jak dużą liczbą takich produktów stykają się na co dzień.

W części praktycznej uczniowie poznają podstawowe techniki laboratoryjne i sprzęt mikrobiologiczny, wykonają posiew mikrobiologiczny żywej kultury mikroorganizmu, który został wyizolowany z jednego z zaprezentowanych produktów żywnościowych, zaobserwują wzrost danego mikroorganizmu w postaci kolonii na płytce Petriego, wykonają preparat mikroskopowy, zaobserwują pod mikroskopem komórki mikroorganizmów, z którymi pracowali i poznają różne kształty i ugrupowania bakterii oraz grzybów.

Część 2 Podczas prezentacji multimedialnej dzieci poznają budowę i działanie układu pokarmowego człowieka. W części praktycznej obliczą długość własnego przewodu pokarmowego oraz przekonają się jak trawione są najważniejsze składniki pokarmu - wykonają doświadczenia chemiczne, dzięki którym poznaję rolę śliny i żółci w trawieniu węglowodanów złożonych (skrobi) i tłuszczu.

Zapoznamy dzieci z podstawowym sprzętem laboratoryjnym. Czym jest pipeta i jak możemy nią coś odmierzyć? Czy praca w laboratorium jest kolorowa? Opowiemy, czym są eksperymenty naukowe, a dzieci mogą przeprowadzić własne, proste doświadczenia naukowe – pomiary pH, wybuchające wulkany i polimerowe robaki.