Uniwersytet Warszawski

Chemiczny plac zabaw to niezwykłe doświadczenia chemiczne wykonywane przez najmłodszych z asystą opiekuna. Adresatami są dzieci w wieku 4-8 lat. Eksperymenty w ramach proponowanych warsztatów dopasowane są do wiedzy i umiejętności uczestników. W trakcie zajęć wykorzystane zostaną w pełni  bezpieczne odczynniki i materiały, głównie artykuły gospodarstwa domowego. Podczas warsztatów dzieci zapoznają się z niezwykłym światem chemii. Samodzielnie będą wykonywać eksperymenty, które przybliżą im tajemnice otaczającego nas świata. Podczas zajęć będą miały możliwość stworzenia sztucznego śniegu, sensorycznej masy plastycznej, kolorowej „magmy”, oraz "skaczącej kukurydzy". Bawiąc się,  poznają podstawowe prawa nauk ścisłych. Chemiczny plac zabaw to doskonały sposób na poszerzenie wiedzy i zainteresowań, rozbudzenie pasji do nauki a jednocześnie wyśmienitą zabawę. 

Chemiczny plac zabaw to niezwykłe doświadczenia chemiczne wykonywane przez najmłodszych z asystą opiekuna. Adresatami są dzieci w wieku 4-8 lat. Eksperymenty w ramach proponowanych warsztatów dopasowane są do wiedzy i umiejętności uczestników. W trakcie zajęć wykorzystane zostaną w pełni  bezpieczne odczynniki i materiały, głównie artykuły gospodarstwa domowego. Podczas warsztatów dzieci zapoznają się z niezwykłym światem chemii. Samodzielnie będą wykonywać eksperymenty, które przybliżą im tajemnice otaczającego nas świata. Podczas zajęć będą miały możliwość stworzenia sztucznego śniegu, sensorycznej masy plastycznej, kolorowej „magmy”, oraz "skaczącej kukurydzy". Bawiąc się,  poznają podstawowe prawa nauk ścisłych. Chemiczny plac zabaw to doskonały sposób na poszerzenie wiedzy i zainteresowań, rozbudzenie pasji do nauki a jednocześnie wyśmienitą zabawę. 

Edytowanie genomu metodą CRISPR/Cas zrewolucjonizowało wiele aspektów naszego życia, poczynając od świata nauki, przez rolnictwo, diagnostykę i terapię wielu chorób. Podczas wykładu omówiona zostanie metoda modyfikacji genomów z wykorzystaniem CRISPR/Cas. Następnie dokonam porównania edycji do wcześniejszych metod modyfikacji genomów i podsumuję jej znaczenie dla biologii molekularnej oraz biotechnologii. Głównym tematem będą zastosowania technik edycji genomu. Omówię przykłady nowych odmian roślin, koncepcję rewildingu i de novo udomawiania, wprowadzanie do użytku roślin modyfikowanych genetycznie i powstałych metodami tzw. NGTs oraz przepisów dotyczących tych roślin obowiązujących w Unii Europejskiej. Opowiem o metodach diagnostycznych opracowanych np. w trakcie pandemii SarsCov2 a wykorzystujących nukleazy Cas. Podsumuję też prace mające na celu wprowadzenie terapii genowej, bazującej na metodach edycji CRISPR/Cas. 

Przez długi czas skuteczność pracy papirologa i epigrafika zależała w dużej mierze od wprawnego oka badacza. Standardem było korzystanie z wykonanych odręcznie rysunków, zdjęć a w przypadku inskrypcji odcisków wyrytego tekstu. Niosło to za sobą ryzyko, że czy to ze względu na stan zachowania nośnika czy zatarcie samego tekstu nie wszystko uda się odczytać. Przełom przyniosło dopiero wprowadzane stopniowo użycie nowych technologii. W wystąpieniu skupimy się na wybranych przykładach takiego podejścia, jak poddanie Kodeksu Efrema (V w.), zawierającego tekst greckiego przekładu Starego Testamentu i tekst Nowego Testamentu i będącego palimpsestem (tekstem wtórnie nadpisanym) fotografii w ultrafiolecie, nietypowej metodzie rozwinięcia tzw. Miedzianego Zwoju z Qumran, czy głośnemu ostatnio odczytaniu i identyfikacji zwęglonego zwoju z Herkulanum przy użyciu tomografii komputerowej i przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji.

Meksykańska malarka i ikona latynoamerykańskiego feminizmu Frida Kahlo nosiła z upodobaniem stroje zapoteczek z regionu Istmo de Tehuatntepec, na południu meksykańskiego stanu Oaxaca. Znajdziemy je na autoportretach artystki, fotografiach dokumentujących jej życie, bogata kolekcja ubiorów zajmuje poczesne miejsce w muzeum jej poświęconym, w mieście Meksyk. Utowarowienie wizerunku Kahlo spowodowało zawłaszczenie kulturowe: często w przekazach pop-kulturowych suknie zapoteczek nazywane są „sukniami Fridy Kahlo”, regionalny ubiór stał się częścią „wizerunku a’la Frida Kahlo”.

W trakcie wykładu przyjrzymy się genezie stroju, który powstał na przełomie XIX i XX wieku jako produkt modernizacji regionu. W porewolucyjnym Meksyku kulturowy nacjonalizm uczynił z wizerunku zapoteczek z Istmo ikoniczną reprezentację indiańskiej / rdzennej kobiecości, a Meksykanki z elit intelektualnych, w tym Frida Kahlo, zaczęły nosić ich stroje w przestrzeniach publicznych. Odświętny ubiór zapoteczek stał się wyrazem etnicznej i regionalnej dumy a także jednym z kluczowych elementów dziedzictwa narodowego Meksyku.

Porozmawiamy o kulturowym znaczeniu stroju w rozbudowanym systemie fiest religijnych (velas) i rodzinnych oraz lokalnej polityce. Skupimy się ma współczesnych przekształceniach regionalnego stylu; oficjalnych konwencjach ubiorów, zmieniających się modach i kodeksach odpowiedniego zachowania/noszenia sukni, akcesoriów czy przybrań głowy. Zapoteczki mają pokaźne kolekcje strojów, którymi się wymieniają czy sprzedają. Kreacje noszone w trakcie fiest nie powinny się powtarzać.

Dlatego przemysł modowy stanowi ważną część lokalnej gospodarki, jest przestrzenią kreatywności, sprawczości i podstawą utrzymania dla wielu kobiet i rodzin, w tym muxes – osób reprezentujących tzw. trzecią płeć.  W ostatnich dekadach również muxes zakładają odświętne stroje regionalne i celebrują swoja płciową, etniczną i regionalna tożsamość podczas cyklu majowych fiest (vela muxe). Co więcej, w ostatnich latach stali/ły się nowym elementem re-brandingu kraju. Wizerunki muxe w regionalnym stroju zdobią okładki prestiżowych magazynów (np. Elle), są też stałymi elementami kampanii w przestrzeni publicznej promujących Meksyk jako kraj wspierający różnorodność, w tym płciową.

Las but not least: porozmawiamy o pracy antropolożki „od kuchni”, czyli ucieleśnionym doświadczeniu noszenia odświętnego, paradnego, uszytego z aksamitu stroju, w tropikalnym klimacie, podczas kilkudniowych obchodów

Połączone Biblioteki zapraszają na niebywały seans spirytystyczny! W mrocznych zakamarkach magazynów przywołacie z nami ducha dawnej filozofii. Poczujecie aurę prądów i idei minionych, ujrzycie osobliwe dzieła, odetchniecie bibliotecznym powietrzem i zakichacie się na śmierć. Doświadczcie rzeczy niedostępnych zwykłym śmiertelnikom/czytelnikom!

Celem zajęć jest refleksja nad nowymi zjawiskami językowymi w polszczyźnie oraz ich ocena ze względu na przydatność w procesie komunikacji. Zostaną pokazane przykłady innowacji gramatycznych z podziałem na fonetyczne, słowotwórcze, fleksyjne i składniowe. Druga grupa to innowacje leksykalne, frazeologiczne i stylistyczne. Wiele uwagi zostanie poświęcone innowacjom słowotwórczym, a zwłaszcza sposobom ich derywowania za pomocą popularnych formantów. 

W dalszej części spotkania uczniowie poznają narzędzia internetowe używane przez językoznawców do badań nad językiem. Nauczą się korzystać z bardziej zaawansowanych funkcji Google, jak Google trends i Google scholar. Poznają też Narodowy Korpus Języka Polskiego.

Uczestnicy zostaną również zapoznani z projektem Obserwatorium Językowe Uniwersytetu Warszawskiego, którego celem jest rejestrowanie innowacji.

Na jakie wysiłki zdobyć się musi ludzki umysł, aby przebyć drogę od formy wyrażenia do jego znaczenia? Sceną główną, na której rozgrywa się pełen ekspresji spektakl spajania znaczeń w teksty, jest ludzki mózg. Neurobiologia nie zna jednak odpowiedzi na postawione wyżej pytanie. Drogę przez nieznane toruje nam teoria mieszanin pojęciowych, sformułowana na styku lingwistyki i kognitywistyki. Ujmuje ona znaczenia wyrażeń jako mieszaniny pojęciowe – hybrydy będące świadectwem dynamiki ludzkich mechanizmów poznawczych. Funkcjonowanie tych mechanizmów – które podczas wykładu zrekonstruujemy na konkretnych przykładach – dowodzi, że nasz umysł z natury dąży do redukcji złożoności problemów. Czyni to w sposób zdumiewający. Redukcja złożoności sprawia, że formułując teksty, utożsamiamy formę wyrażeń z ich znaczeniem. Wrażenie to redukuje wysiłek wkładany w myślenie i komunikację. Jest to iluzja skądinąd pożyteczna, którą jednak teoria mieszanin pojęciowych bezlitośnie demaskuje. Znaczenia wyłaniają się bowiem w konfrontacji z kontrfaktycznością, we współbrzmieniu analogii i podobieństwa, w zmaganiach z ograniczeniami, jakie narzucają nam przestrzeń i czas. Przeczytanie książki, wysłuchanie czyjejś opowieści jest – zaledwie i aż – bodźcem, iskrą inicjującą powstawanie i przeobrażanie się znaczeń. Poprzez zaskakujące współoddziaływanie relacji strukturyzujących znaczenia (relacji analogii, rozbieżności itp.), nasza wyobraźnia sprawia, że dane wyrażenie zaczyna „mienić się” zupełnie nowymi barwami.

Na wykład zapraszam wszystkich, którzy chcą dowiedzieć się, dlaczego wyrażenie child-safe bazuje na scenariuszu zagrożenia dla dzieci oraz jak pracuje nasza wyobraźnia, kiedy myślimy o ewolucji dinozaurów w ptaki.

Cykl dwóch spotkań – wykładów z prezentacjami multimedialnymi – daje odpowiedź na pytania: gdzie, kto i jak uczył się w dawnych czasach języka polskiego jako obcego? Określenie „dawne czasy” oznacza wieki XVI-XVIII, kiedy uczniami byli głównie Niemcy, oraz wiek XIX, gdy polszczyznę przyswajała ludność wschodniosłowiańska. Uwaga zostanie poświęcona lektorom, metodom i materiałom dydaktycznym oraz motywacji uczenia się.

Na pierwszym spotkaniu zostaną przedstawione ośrodki edukacyjne w Berlinie oraz w miastach z ludnością niemiecką, które obecnie znajdują się w granicach Polski (Wrocław, Gdańsk, Toruń, Elbląg).

Drugie spotkanie jest poświęcone ośrodkom kulturalnym na ziemiach rosyjskich (Moskwa, Petersburg) i ukraińskich (Charków).   

Spotkania staną się pretekstem do porównania języka polskiego z językami naszych sąsiadów oraz porównania dawnych i współczesnych lekcji języka obcego, w tym odpowiedzi na szereg dodatkowych pytań i przywołania licznych ciekawostek:

- dlaczego warto było uczyć się języka polskiego?

- dla kogo i dlaczego język polski jest łatwiejszy, a dla kogo trudniejszy?

- co to jest interferencja językowa?

- co jest germanizmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku niemieckim?

- co jest rusycyzmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku rosyjskim?

- kto był autorem pierwszego słownika języka polskiego?

- jak wyglądały dawne podręczniki języka polskiego?

- czy uczniowie byli tłumaczami?

Przez wiele lat naukowcy byli przekonani, że płaskie, pojedyncze warstwy atomów węgla, ułożone w strukturę podobną do plastra miodu, są jedynie wygodnym elementem teoretycznego opisu właściwości elektrycznych i optycznych kryształu grafitu. Taka swobodna warstwa, jako niestabilna wydawała się mało interesująca. Dopiero po uzyskaniu warstw grafenowych z wykorzystaniem taśmy klejącej, przyszli laureaci nagrody Nobla pokazali jak interesujące ma on właściwości. Wybuch zainteresowania grafenem otworzył zupełnie nowy obszar badań związany z innymi kryształami dwuwymiarowymi, takimi jak np. MoS2 (disiarczek molibdenu), który dotychczas był wykorzystywany jako smar odporny na wysoką temperaturę! Duża cześć tych nowych materiałów to półprzewodniki i izolatory (np. azotek boru), które wspólnie z grafenem można układać tak jak klocki Lego, uzyskując struktury kwantowe o niezwykłych właściwościach optycznych i elektrycznych. Otwiera to nowe możliwości dla nanotechnologii – w szczególności w dziedzinie elastycznej elektroniki, baterii słonecznych i wielu innych zastosowań, które postaram się przedstawić w kontekście badań prowadzonych na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Wykład będzie ilustrowany pokazami.

Zajęcia obejmują podstawowe zagadnienia z zakresu kartografii, ze szczególnym uwzględnieniem kartografii geologicznej. Młodzi uczestnicy zostaną zapoznani z elementami graficznymi mapy oraz poznają sposób ich właściwego odczytu. Poznają symbole oznaczające kierunki świata, siatkę współrzędnych i skalę mapy. Następnie zapoznają się z kompasem geologicznym i spróbują sami dokonać pomiaru. Podczas zajęć będą mieli okazję oglądnąć okazy skał ze strukturami geologicznymi, powstałymi na wskutek procesów tektonicznych i sedymentacyjnych.

Podczas zajęć młodzi odkrywcy wykonają zadania, polegające na stworzeniu własnej mapy i rozwiążą krzyżówkę utrwalającą pojęcia poznane podczas zajęć.

Cykl dwóch spotkań – wykładów z prezentacjami multimedialnymi – daje odpowiedź na pytania: gdzie, kto i jak uczył się w dawnych czasach języka polskiego jako obcego? Określenie „dawne czasy” oznacza wieki XVI-XVIII, kiedy uczniami byli głównie Niemcy, oraz wiek XIX, gdy polszczyznę przyswajała ludność wschodniosłowiańska. Uwaga zostanie poświęcona lektorom, metodom i materiałom dydaktycznym oraz motywacji uczenia się.

Na pierwszym spotkaniu zostaną przedstawione ośrodki edukacyjne w Berlinie oraz w miastach z ludnością niemiecką, które obecnie znajdują się w granicach Polski (Wrocław, Gdańsk, Toruń, Elbląg).

Drugie spotkanie jest poświęcone ośrodkom kulturalnym na ziemiach rosyjskich (Moskwa, Petersburg) i ukraińskich (Charków).   

Spotkania staną się pretekstem do porównania języka polskiego z językami naszych sąsiadów oraz porównania dawnych i współczesnych lekcji języka obcego, w tym odpowiedzi na szereg dodatkowych pytań i przywołania licznych ciekawostek:

- dlaczego warto było uczyć się języka polskiego?

- dla kogo i dlaczego język polski jest łatwiejszy, a dla kogo trudniejszy?

- co to jest interferencja językowa?

- co jest germanizmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku niemieckim?

- co jest rusycyzmem w języku polskim i co jest polonizmem w języku rosyjskim?

- kto był autorem pierwszego słownika języka polskiego?

- jak wyglądały dawne podręczniki języka polskiego?

- czy uczniowie byli tłumaczami?

Jakich predyspozycji wymaga tłumaczenie symultaniczne (kabinowe), a jakich konsekutywne (następcze)? Jakie odczucia towarzyszą tłumaczowi, kiedy jednocześnie słucha tekstu, analizuje go, tłumaczy ustnie i kontroluje output? Co umożliwia mu dekalaż, salami, antycypacja i kondensacja? Wszystkich, których w tej kwestii nie satysfakcjonują jedynie domysły, zapraszam do laboratorium kabinowego na zajęcia z tłumaczenia symultanicznego i konsekutywnego z języka niemieckiego na język polski. Będą Państwo tłumaczyć teksty o tematyce ogólnej pod opieką wykwalifikowanej tłumaczki konferencyjnej.

Zapraszamy na fascynujące zajęcia, które odkryją przed Tobą tajemnice gruntu, po którym stąpasz każdego dnia. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jaką rolę odgrywa ziemia pod naszymi stopami w kształtowaniu środowiska, w którym żyjemy? Podczas naszych zajęć dowiesz się, jak różne rodzaje gruntu wpływają na budownictwo, rolnictwo i ekosystemy. Poznasz właściwości piasku, gliny i innych materiałów, które tworzą podłoże naszej planety. Zgłębisz procesy formowania się gruntów i ich struktury. Przeprowadzimy ciekawe eksperymenty, które pokażą, jak rozpoznać różne rodzaje gruntów oraz ich właściwości. Te zajęcia są doskonałą okazją do zrozumienia, jak ważny jest grunt w naszym codziennym życiu oraz jak możemy go wykorzystać w sposób zrównoważony i efektywny. Przyjdź i odkryj, co się kryje pod stopami!

Literatura jest odzwierciedleniem wszelkich wydarzeń, szczególnie jeśli są to wydarzenia dotyczące regionu o skomplikowanej historii, a jego mieszkańcy posługują się specyficznym językiem. Górny Śląsk to region, którego historia odznacza się wieloma zwrotami. Konsekwencją tego jest jego wielokulturowe dziedzictwo, zarówno to materialne (między innymi specyficzna architektura) jak również to niematerialne (różne formy kultury). Szczególnym wyznacznikiem kultury/tożsamości śląskiej jest język, w którym w ostatnich latach zaczęły być publikowane teksty klasyfikowane do literatury pięknej („Kubuś Puchatek”, „Alicja w krainie czarów”). Sytuacja taka zachęciła wielu autorów do próby analizy specyfiki tego regionu. Od wielu lat pojawiają się powieści, opowiadania, eseje, reportaże o Śląsku, coraz częściej pisane po śląsku, które próbują ukazać wieloaspektową i niejednoznaczną specyfikę tego regionu. Obcowanie z taką literaturą pozwoli chociaż w niewielkim stopniu zrozumieć mały wycinek historii tej postindustrialnej krainy. W czasie spotkania uczestnicy zapoznają się z fragmentami wybranych utworów dotyczących tematyki śląskiej (szczególnie tych pisanych po śląsku), a tym samym poznają elementy historii oraz kultury poprzemysłowego Górnego Śląska.       

Interaktywna lekcja z w formie mini warsztatów z zadaniami dla uczniów. Główną jej treścią jest uświadomienie istnienia cennych obiektów w bibliotekach, wyjaśnienie sensu ich gromadzenia, wprowadzenie podstawowych pojęć takich jak rękopis, druk, skryptor, itp.  Uczniowie będą mogli obejrzeć dawne i cenne rękopisy, a także wykonać własną pracę badawczą, zamienią się na chwilę w młodego historyka – opiszą rękopis pochodzący z XVIII wieku.

Spotkanie zawiera w sobie wstęp dotyczący podstaw lingwistyki korpusowej, analizy tekstów przez oprogramowanie, zapoznaje z pojeciami stylometrii i modalności i wyjasnia praktyczne zastosowania dla tego typu badań. Dalej nastąpi prezentacja wyników analiz różnorodnych tekstów od muzyki countru poprzez blogi i literature piękną do przemowień, artykułów naukowych i tekstów prasowych oraz tekstów generowanych przez sztuczną inteligencję.

Które media są bardziej ekspresyjne? Jaka moda króluje w amerykańskim rapie? Co jest lepsze: hip-hop czy disco polo? Które przemówienia są treściwe i przyjemne w odbiorze? No i jak odróżnić teksty ludzi o generowanych komputerowo. Badania korpusowe w praktyce dla każdego wraz z garścią wskazówek do samodzielnego stosowania.

Świat chemików kręci się często wokół białych proszków i przezroczystych płynów. Co jeśli nie jesteśmy pewni, co dokładnie jest w probówce? Jak sprawdzić (bez niszczenia próbki) czy udało nam się zsyntetyzować pożądany związek? 

Nieinwazyjnych technik jest tylko kilka i jedną z nich (szeroko wykorzystywaną) jest spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR). Z jej pomocą można z łatwością odróżnić związki o tym samym wzorze sumarycznym, np. ustalić czy w probówce mamy propanal, propanon czy alkohol propenowy. NMR to potężne narzędzie, które umożliwia nam identyfikację związków i badanie struktur przestrzennych cząsteczek, jak również badanie oddziaływań, dyfuzji czy monitorowanie reakcji.  

Spotkanie będzie podzielone na trzy części: 
- krótką prezentację w czasie której uczestnicy poznają podstawy zjawiska NMR i dowiedzą się, w jaki sposób badamy próbki ciekłe w tej technice,  
- wycieczkę po laboratorium Nowych Metod Spektroskopii Magnetycznego Rezonansu Jądrowego i pomiar widma NMR prostej substancji organicznej,  
- wspólną analizę prostych widm prowadzącą do identyfikacji kilku związków.

Chemiczny plac zabaw to niezwykłe doświadczenia chemiczne wykonywane przez najmłodszych z asystą opiekuna. Adresatami są dzieci w wieku 4-8 lat. Eksperymenty w ramach proponowanych warsztatów dopasowane są do wiedzy i umiejętności uczestników. W trakcie zajęć wykorzystane zostaną w pełni  bezpieczne odczynniki i materiały, głównie artykuły gospodarstwa domowego. Podczas warsztatów dzieci zapoznają się z niezwykłym światem chemii. Samodzielnie będą wykonywać eksperymenty, które przybliżą im tajemnice otaczającego nas świata. Podczas zajęć będą miały możliwość stworzenia sztucznego śniegu, sensorycznej masy plastycznej, kolorowej „magmy”, oraz "skaczącej kukurydzy". Bawiąc się,  poznają podstawowe prawa nauk ścisłych. Chemiczny plac zabaw to doskonały sposób na poszerzenie wiedzy i zainteresowań, rozbudzenie pasji do nauki a jednocześnie wyśmienitą zabawę. 

Czy pies naprawdę widzi świat poprzez zapachy? Amerykańska badaczka Alexandra Horowitz zwraca uwagę na wyjątkowy potencjał zmysłów psów, a tym który najbardziej fascynuje opiekunów psów jest węch. Otwiera on przed ludźmi nowe możliwości, czego przykładem są np. brytyjskie Medical Detection Dogs. Jak zatem pies porusza się w świecie zapachów? I przede wszystkim – jak zastosować tę wiedzę w kulturoznawczych studiach nad zwierzętami? Zastanowimy się w trakcie naszych warsztatów, które pokażą jak badacze zajmujący się humanistyką czerpią z wiedzy na temat zmysłów psów. Przyjdźcie zobaczyć i poczuć świat widziany nosem psa!

Chemiczny plac zabaw to niezwykłe doświadczenia chemiczne wykonywane przez najmłodszych z asystą opiekuna. Adresatami są dzieci w wieku 4-8 lat. Eksperymenty w ramach proponowanych warsztatów dopasowane są do wiedzy i umiejętności uczestników. W trakcie zajęć wykorzystane zostaną w pełni  bezpieczne odczynniki i materiały, głównie artykuły gospodarstwa domowego. Podczas warsztatów dzieci zapoznają się z niezwykłym światem chemii. Samodzielnie będą wykonywać eksperymenty, które przybliżą im tajemnice otaczającego nas świata. Podczas zajęć będą miały możliwość stworzenia sztucznego śniegu, sensorycznej masy plastycznej, kolorowej „magmy”, oraz "skaczącej kukurydzy". Bawiąc się,  poznają podstawowe prawa nauk ścisłych. Chemiczny plac zabaw to doskonały sposób na poszerzenie wiedzy i zainteresowań, rozbudzenie pasji do nauki a jednocześnie wyśmienitą zabawę. 

Dawniej w Warszawie płynęło ok. 40 cieków. Do dzisiejszych czasów przetrwało zaledwie kilka: część zamieniono w kanały, niektóre zasypano, a jeszcze inne wyschły.

Na spotkaniu zostaną pokazane nazwy dawnych i istniejących współcześnie warszawskich wód płynących oraz ich klasyfikacja ze względu na etymologię, czas powstania i znaczenie. Udzielona zostanie odpowiedź na pytanie, czy nazwy strug, które dziś nie istnieją wciąż funkcjonują we współczesnej toponimii stolicy.

Materiałem poddanym analizie są nazwy 22 cieków, co daje w efekcie 33 nazwy wodne, ponieważ niektóre strugi mają lub miały kilka nazw. Nie są to wszystkie warszawskie cieki, tylko te, które zostały poświadczone w źródłach.

Finlandia od lat wygrywa w rankingu na najszczęśliwszy kraj świata – w 2024 roku zdobyła ten tytuł po raz siódmy z rzędu. Na wykładzie odpowiemy sobie na pytanie, co to jest World Happiness Report i co bada, a także co sprawia, że Finowie czują się szczęśliwi i mają poczucie sensu życia. Omówimy także najważniejsze wartości i sposób życia Finów. Dowiemy się, jak kanadyjska dziennikarka odnalazła w Finlandii utracone szczęście, co to jest sisu, i dlaczego jest nazywane fińską sztuką życia przez Emilię Lahti. Poznamy także, jak definiuje szczęście i sens życia fiński filozof i badacz szczęścia Frank Martela. Na końcu spróbujemy zdefiniować, czym jest szczęście, odwołując się do słów fińskiego pisarza Petriego Tamminena.

Z perspektywy stosunków polsko-szwedzkich szczególnie interesującą grupę stanowią XVII- i XVIII-wieczne szwedzkie łupy wojenne z terytorium Rzeczypospolitej. Pozyskiwanie łupów przez szwedzką armię w czasie potopu szwedzkiego (1655–1660) było zorganizowane centralnie, dzięki czemu dysponujemy zachowanymi spisami i inwentarzami wywiezionych przedmiotów. Oczywiście, mają one różny stopień szczegółowości, lecz niewątpliwie umożliwiają odtworzenie zarówno organizacji przedsięwzięcia, jak i rodzaju wywożonych przedmiotów. Okres wielkiej wojny północnej (1700–1721) pozostaje praktycznie niezbadany, zaś obiekty z tego czasu trudne do uchwycenia, głównie ze względu na pozyskiwanie przedmiotów przez oficerów, prywatnie.

Łupy wojenne wzięte podczas wojen polsko-szwedzkich są częściowo opracowane, lecz brakuje całościowego spojrzenia na to zagadnienie. Dotychczas powstał katalog poloników w zbiorach zamku Skokloster, a także kilka – choć niepełnych – opracowań poświęconych archiwaliom i książkom. Równie szczątkowe i rozproszone są opracowania poświęcone innym polonikom w szwedzkich zbiorach. Niezbędne jest więc podjęcie tematu badawczego poświęconego obecności poloników w zbiorach szwedzkich, a następnie skatalogowanie i udostępnienie maksymalnie szerokiej grupie odbiorców wyników tych prac. Celem wystąpienia jest podsumowanie dotychczasowych badań nad polonikami w Szwecji oraz wskazanie perspektyw prowadzenia dalszych prac dokumentacyjnych i badawczych.