Uniwersytet Warszawski
Typ | Tytuł | Opis | Dziedzina | Termin |
---|---|---|---|---|
Lekcja festiwalowa | Woda, ręka, owca, czyli znaki kanji bez tajemnic |
Jak za pomocą obrazka przedstawić znaczenie ‘następny’ lub ‘nie’? Dlaczego znak na ‘fasolę’ przedstawia ceramiczne naczynie, a znak na ‘mówić’ przypominał… błyskawicę? Na te i inne nurtujące pytania poszukamy odpowiedzi na spotkaniu “Woda, ręka, owca, czyli znaki kanji bez tajemnic”. Współcześnie w języku japońskim używa się równolegle trzech rodzajów znaków – pochodzących z Chin logogramów kanji oraz dwóch, powstałych na ich bazie, sylabariuszy rodzimych – hiragany i katakany. Dodatkowo na co dzień stosuje się także alfabet łaciński i cyfry arabskie. Celem spotkania jest przybliżenie budowy i przedstawienie etymologii znaków z tej pierwszej grupy, czyli kanji, na które składają się różne typy znaków – między innymi piktogramy przedstawiające przedmioty, zwierzęta i ludzi, ideogramy, umownie przestawiające znaczenia, jak też różnego typu znaki złożone. Znaki składają się zwykle z dwóch lub większej liczby elementów. Na przykład znak 休 ‘człowiek + drzewo’ oznacza ‘odpoczynek’, a 泣 ‘woda + stojący człowiek’ oznacza ‘płakać’. Uczestnicy spotkania będą mieli możliwość poznania elementów składowych, które często występują w znakach kanji. Wśród tych elementów znajdują się zarówno ludzie i części ludzkiego ciała, rośliny i zwierzęta, jak również wiele przedmiotów związanych z ceremoniami religijnymi, pracą na roli, rzemiosłem lub wojną. Prowadzący przedstawi, w jaki sposób występowanie poszczególnych elementów w znakach buduje ich znaczenia, a nam pomaga nie tylko je zrozumieć, lecz także odczytać. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Aspekty prawne spamu – co jest nielegalne, dlaczego i co za to grozi |
Od ponad 20 lat obowiązuje ustawa z 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zakazano w niej wysyłania niezamówionej informacji handlowej. Pomimo Podczas zajęć uczestnikom zostanie przybliżone pojęcie „spamu” i „niezamówionej informacji handlowej”, którym to pojęciem posługuje się ustawa o świadczeniu usług drogą |
|
|
Lekcja festiwalowa | Czy w Peru mówi się po persku? |
Lekcja będzie polegać na interakcji pomiędzy prowadzącymi a uczniami. Uczesntcy będą uczestniczyć w rozwiązywaniu problemów, zadanych w zajmujący i zabawny sposób. Będzie też rozbrajanie stereotypów dotyczących języka perskiego i jego użytkowników. Podkreślanie analogii między perskim a polskim i pozostałymi językami europejskimi. Także uwagi o kontaktach językowych Polaków i Persów w przeszłości. Zwięzły opis głównych zasad języka perskiego, trochę słówek i krótkich zwrotów, przydatnych na co dzień (powitanie, przedstawienie się, liczenie do dziesięciu, zwroty grzecznościowe). Sprytne sposoby na szybkie nauczenie się dźwięków języka perskiego niewystępujących w polskim. Trochę informacji o perskim slangu szkolnym z Iranu. Zwrócenie uwagi na elementy mowy ciała i gestykulacji różnej od polskiej. Wszystko ilustrowane próbkami pisma i kaligrafii. Celem będzie oswojenie z językiem oddalonej i egzotycznej cywilizacji, jednak bliskim nam ze względu na wspólne korzenie i liczne kontakty w przeszłości. Zastosowanie prezentacji i działań aktywizujących z wykorzystaniem pomocy dydaktycznych. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Od róży pustyni do muzeum. O współczesnej architekturze krajów Zatoki |
Wykład zabierze uczestników w fascynującą podróż przez dynamicznie rozwijające się krajobrazy architektoniczne jednych z najbardziej ekscytujących regionów świata. Region Na początku wykładu prelegentka przybliży genezę i kontekst historyczny rozwoju architektury w krajach Zatoki oraz to, jak szybki rozwój gospodarczy napędzany zasobami ropy naftowej i gazu zmienił krajobraz tych krajów, wpływając na gwałtowny rozwój miast i infrastruktury. Kolejna część wykładu skoncentruje się na najważniejszych współczesnych projektach architektonicznych, które zdobyły międzynarodowe uznanie. Uczestnicy poznają historię powstania ikon takich jak Burdż Chalifa w Dubaju – najwyższego budynku na świecie, Muzeum Sztuki Islamu w Dosze autorstwa I.M. Peia oraz spektakularnego kompleksu Al Bahar Towers w Abu Zabi, który słynie z innowacyjnej fasady reagującej na zmieniające się warunki atmosferyczne. Jednym z najbardziej fascynujących tematów będzie rola architektury jako narzędzia dyplomacji kulturalnej i miękkiej siły. Muzea, takie jak Muzeum Narodowe Kataru zaprojektowane przez Jean Nouvela, czy Luwr Abu Zabi, będą przykładami tego, jak kraje Zatoki wykorzystują architekturę do budowania swojej pozycji na arenie międzynarodowej i promowania swojego dziedzictwa kulturowego. Wykład zakończy się refleksją nad przyszłością architektury w krajach Zatoki Perskiej. Jakie wyzwania stoją przed architektami i architektkami w obliczu zmian klimatycznych, wzrastającej populacji i potrzeb społecznych? Jakie nowe projekty są planowane i jakie innowacje mogą wpłynąć na przyszły rozwój regionu? „Od róży pustyni do muzeum” to wykład, który nie tylko dostarczy wiedzy na temat współczesnej architektury krajów Zatoki, ale także zainspiruje do głębszego zrozumienia, jak architektura może kształtować nasz świat i wpływać na nasze życie. |
Nauki humanistyczne |
|
Lekcja festiwalowa | Skąd wiemy to, co wiemy o Słowianach? |
Dawni Słowianie są uważani za naszych przodków, jednak zaskakująco niewiele o nich wiemy na pewno. Potoczne wyobrażenia oscylują między wizją dzielnych rolników uprawiających rolę (i od tego ma się wywodzić nazwa plemienia Polan i w konsekwencji całego państwa) z jednej strony, a dzielnych i wojowniczych Lechitów z drugiej. Wiedzę o słowiańskiej historii niezmordowanie kształtuje też popkultura, ta dawna – przykładem są liczne powieści Kraszewskiego, ta nowsza – wystarczy przywołać komiks o Kajku i Kokoszu, na którym wychowały się całe pokolenia, i najnowsza: echa słowiańskiego folkloru znajdujemy na przykład u Sapkowskiego. Ale czy możemy powiedzieć coś pewnego o przeszłości Słowian? I skąd wiemy to, co wiemy o Słowianach? Uczestnicy lekcji spróbują poznać odpowiedzi na te dwa pytania. Na początku zobaczymy, jakie elementy składają się na wiedzę o Słowiańszczyźnie, i postaramy się zweryfikować je z dostępnymi źródłami. Przeczytamy wspólnie wybór fragmentów z dawnych kronik i zastanowimy się, na ile można im wierzyć. Czy rzeczywiście bizantyjscy autorzy byli wiarygodni? Czy złośliwy Thietmar z Magdeburga dobrze znał Bolesława Chrobrego? Dlaczego tak dobrze opisano Obodrytów i Pomorzan, a tak niewiele wiadomo o przodkach i przodkiniach Polaków? Uczestnicy poznają wybrane teksty w przekładzie na język polski. Następnie zostaną omówione również świadectwa archeologiczne jako przykład źródeł materialnych. Celem lekcji jest (1) kształtowanie krytycznego podejścia do stereotypów kulturowych i wskazanie na konieczność weryfikacji ich poprzez dostępne źródła, (2) wyrobienie umiejętności pracy z tekstem źródłowym historycznym, (3) poznanie wybranych elementów wiedzy o przeszłości Słowian. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Tajemnice cyrylicy. Poznaj pismo słowiańskich przodków |
Podczas warsztatów z cyrylicą wyruszymy w podróż przez historię, zaczynając od czasów świętych Cyryla i Metodego, którzy przyczynili się do powstania współczesnej cyrylicy. Przybliżymy sylwetki tych niezwykłych postaci i poznamy ich wkład w rozwój piśmiennictwa słowiańskiego. Następnie skupimy się na krótkiej ewolucji cyrylicy, od jej staro-cerkiewno-słowiańskich początków, aż po zróżnicowane formy obecne we współczesnych językach słowiańskich. Porównamy alfabety i zasady pisowni w wybranych językach, odkrywając przy tym fascynujące podobieństwa i różnice. Na koniec czeka na Was niepowtarzalna okazja, abyście mogli poczuć się jak prawdziwi skrybowie! Nauczymy Was zapisywać swoje imiona w różnych odmianach cyrylicy, od rosyjskiej po ukraińską. Będzie to nie tylko świetna zabawa, ale także szansa na stworzenie własnoręcznej pamiątki z warsztatów. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | liars telling truth: sci-fi beyond the future |
Science fiction is an exhilarating genre that explores the boundaries of what is possible, blending futuristic visions with reflections on our present world. It is a realm where |
Nauki humanistyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Magnetyczny rezonans jądrowy jako wgląd w świat cząsteczek |
Świat chemików kręci się często wokół białych proszków i przezroczystych płynów. Co jeśli nie jesteśmy pewni, co dokładnie jest w probówce? Jak sprawdzić (bez niszczenia próbki) czy udało nam się zsyntetyzować pożądany związek? Nieinwazyjnych technik jest tylko kilka i jedną z nich (szeroko wykorzystywaną) jest spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR). Z jej pomocą można z łatwością odróżnić związki o tym samym wzorze sumarycznym, np. ustalić czy w probówce mamy propanal, propanon czy alkohol propenowy. NMR to potężne narzędzie, które umożliwia nam identyfikację związków i badanie struktur przestrzennych cząsteczek, jak również badanie oddziaływań, dyfuzji czy monitorowanie reakcji. Spotkanie będzie podzielone na trzy części: |
Nauki chemiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Krystalizacja białka |
Znajomość struktury przestrzennej białek pozwala zrozumieć procesy biologiczne, na najbardziej podstawowym, atomowym poziomie: sposób w jaki przebiegają reakcje katalizowane przez enzymy; sposób w jaki białka oddziałują z innymi białkami i małymi cząsteczkami; itp. Znajomość struktury, miejsc aktywnych lub wiążących w białkach, pozwala na zrozumienie ich specyficzności substratowej i zaprojektowanie cząsteczek lepiej z nimi oddziałujących, np. potencjalnych leków. W krystalografii rentgenowskiej białek największym wyzwaniem jest pierwszy etap na drodze do uzyskania struktury, czyli otrzymanie dobrze rozpraszającego kryształu białka, co będzie tematem poniższych ćwiczeń. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Mydło i Kremidło |
„Mydło i kremidło” to zajęcia skierowane dla uczestników powyżej 12 roku życia. Na warsztatach dowiemy się z czego składa się krem i które z tych składników są naprawdę niezbędne aby go stworzyć. Podczas zajęć będziemy własnoręcznie otrzymywać ekologiczne kosmetyki pozbawione konserwantów. Nasze kremy będą miały krótszy termin przydatności ale za to będą bardziej przyjazne dla Naszej skóry. |
Nauki chemiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Książka była lepsza, czyli o (nie)wiernych adaptacjach |
Na jaką niewierność narzekają fani literatury oglądając adaptacje ich ulubionych dzieł? Dlaczego, mimo tylu możliwości, nadal najbardziej popularne są adaptacje filmowe i serialowe? Jeżeli znasz odpowiedzi na te pytania, zapraszam do dyskusji; a jeżeli nie znasz, przyjdź i posłuchaj. Przyjrzymy się kilku przykładom z literatury i kultury brytyjskiej i wyciągniemy z nich wnioski. |
Nauki humanistyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Mydło i Kremidło |
„Mydło i kremidło” to zajęcia skierowane dla uczestników powyżej 12 roku życia. Na warsztatach dowiemy się z czego składa się krem i które z tych składników są naprawdę niezbędne aby go stworzyć. Podczas zajęć będziemy własnoręcznie otrzymywać ekologiczne kosmetyki pozbawione konserwantów. Nasze kremy będą miały krótszy termin przydatności ale za to będą bardziej przyjazne dla Naszej skóry. |
Nauki chemiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Jak pracuje nowoczesne laboratorium? Wycieczka od genu do białka |
Spotkanie ma na celu pokazanie uczestnikom jak zorganizowane jest nowoczesne laboratorium badawcze oraz uświadomienie jak dokładnie wygląda ścieżka od sekwencji DNA na komputerze (genu) do badań na białkach. Grupa Biologii Strukturalnej zainteresowana jest tym w jaki sposób aminokwasy budujące białka ułożone są w przestrzeni (struktura), co bezpośrednio przekłada się na pełnione przez nie funkcje. Poznanie struktury, a co za tym idzie funkcji biomolekuły jest zazwyczaj pierwszym krokiem w opracowywaniu nowych leków. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Powstanie Warszawskie osiemdziesiąt lat później |
Powstanie Warszawskie stanowi wciąż żywotny przedmiot zainteresowania historyków i pasjonatów przeszłości. Podczas dyskusji odniesiemy się do wybranych kwestii związanych z decyzją o wywołaniu powstania, przebiegiem działań zbrojnych oraz skutkami niepodległościowego zrywu. |
Nauki humanistyczne |
|
Lekcja festiwalowa | Wykorzystanie informacji przestrzennej w poznaniu najbliższej okolicy |
Podczas wykładu zostaną zaprezentowane narzędzia i aplikacje z zakresu Systemów Informacji Geograficznej (GIS) dostępne on-line. Pokazane zostaną możliwości wyszukiwania i interpretacji informacji przestrzennej dotyczącej najbliższej okolicy umożliwiające m. in. podejmowanie decyzji. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Czy gry wideo tłumaczymy czy lokalizujemy? Nowe wersje językowe gier od kuchni |
Obecnie zyski wiodących producentów gier wideo są wyższe, niż te w innych branżach rozrywki, takich jak muzyka czy film. Sukces ten nie byłby możliwy bez tworzenia, dystrybucji i promocji gier na wielu różnych rynkach. Proces taki jest przez graczy nazywany tłumaczeniem, podczas gdy w branży gier wideo używane jest określenie „lokalizacja”. W trakcie spotkania uczestnicy dowiedzą się nie tylko tego, skąd wzięła się taka nazwa, ale również poznają jej części składowe. Działania ukierunkowane na stworzenie nowych wersji językowych gier obejmują bowiem nie tylko przetłumaczenie elementów językowych tworzących daną grę, ale również modyfikacje warstwy graficznej, dźwiękowej czy nawet fabularnej oraz materiałów promocyjnych i strategii marketingowej. Spotkanie będzie okraszone licznymi przykładami takich rozwiązań nie tylko w lokalizacjach z języka polskiego i na język polski, ale również dotyczącymi innych języków, regionów i kultur. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Grunt to podstawa. Co się kryje pod stopami? |
Zapraszamy na fascynujące zajęcia, które odkryją przed Tobą tajemnice gruntu, po którym stąpasz każdego dnia. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jaką rolę odgrywa ziemia pod naszymi stopami w kształtowaniu środowiska, w którym żyjemy? Podczas naszych zajęć dowiesz się, jak różne rodzaje gruntu wpływają na budownictwo, rolnictwo i ekosystemy. Poznasz właściwości piasku, gliny i innych materiałów, które tworzą podłoże naszej planety. Zgłębisz procesy formowania się gruntów i ich struktury. Przeprowadzimy ciekawe eksperymenty, które pokażą, jak rozpoznać różne rodzaje gruntów oraz ich właściwości. Te zajęcia są doskonałą okazją do zrozumienia, jak ważny jest grunt w naszym codziennym życiu oraz jak możemy go wykorzystać w sposób zrównoważony i efektywny. Przyjdź i odkryj, co się kryje pod stopami! |
|
|
Lekcja festiwalowa | Od klonowania do reprogramowania - wszystkie strony komórek macierzystych |
Jednym z przełomowych momentów w rozwoju świata nauki było odkrycie pluripotencjalnych komórek macierzystych. Stało się to faktem w 1981 roku, kiedy to Martin Evans i Matthew Kaufman oraz niezależnie od nich Gail Martin wyizolowali z węzła zarodkowego blastocysty pierwsze mysie zarodkowe komórki macierzyste. Fakt, że komórki te mogły różnicować we wszystkie znane typy tkanek wzbudził wielkie nadzieje na wykorzystanie ich w medycynie regeneracyjnej. Nadziejom tym towarzyszyły jednak wątpliwości natury etycznej, gdyż otrzymanie zarodkowych komórek macierzystych wiązało się ze zniszczeniem zarodka. Kolejne lata przyniosły nowe odkrycia, w tym w 2006 roku pierwsze indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste które uzyskano z w pełni zróżnicowanych komórek - fibroblastów. W trakcie wykładu skupimy się na historii odkrycia komórek macierzystych, ich charakterystyce, możliwościach jakie dają, ale również zagrożeniach, które należy rozwiązać zanim zostaną rutynowo stosowane w klinikach. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Co „mówi” nam mózg na temat wykorzystania muzyki na zajęciach języka obcego? |
Muzyka i język charakteryzują się określoną strukturą, posiadają rytm oraz oparte są na zbiorze zasad. Obydwa systemy zależą też od przetwarzania neuronowego w obrębie kory słuchowej. Chociaż organizacja struktur dźwiękowych w muzyce nie może być porównywana w stosunku jeden do jednego z hierarchią jednostek w języku, to wykorzystanie podobieństw może okazać się pomocne na zajęciach języków obcych. Muzyka nie jest w dostatecznym stopniu wykorzystywana na zajęciach językowych, a jej wartość edukacyjna jest niedoceniania. Pierwszy powód determinują, często nieuzasadnione, obawy nauczycieli co do poprawności warstwy leksykalnej, na przykład w piosenkach. . Drugi argument jest niejednokrotnie podnoszony w kontekście ograniczonego czasu przeznaczonego na zajęcia i braku przekonania, czy ten cenny czas powinien być przeznaczony na wykorzystanie muzyki –narzędzia dydaktycznego, co do wartości którego nauczyciele nie mają pełnego przekonania. Z pomocą mogą przyjść badania neurolingwistyczne i neurokognitywne, którym przyjrzymy się podczas wykładu interaktywnego i postaramy się przełożyć ich wyniki na praktykę językową. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Chemia powierzchni |
Chemia powierzchni - co to takiego? Czy powierzchnia materiału jest inna niż cała jego objętość? Jeśli tak to jakie może mieć to konsekwencje. Skąd tak naprawedę wiemy jak ona wygląda. Jak chemicy analizują powierzchnię? Postaramy się znaleźć odpowiedzi na te i inne pytania. A przy okazji, skoro w końcu to lekcja, przypomnimy sobie co się kryje pod pojęciami alkohol, aldehyd, kwas karboksylowy. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Dlaczego płatki śniegu są sześciokątne i dlaczego w ogóle są? |
Poznamy strukturę wody i lodu, dowiemy, dlaczego zimą spada śnieg, a jego płatki są sześciokątne a nie np. kwadratowe. A przede wszystkim: skąd to wszystko wiadomo? |
|
|
Lekcja festiwalowa | Globalne trendy w turystyce |
Celem wykładu będzie ukazanie globalnych trendów w turystyce na świecie. Pokazane zostaną poszczególne studia przypadków kurortów turystycznych z całego świata oraz zostaną wskazane pozytywne i negatywne aspekty globalizacji w odniesieniu do krajów rozwijających się i rozwoju turystyki na ich obszarze. Omówione zostaną zagadnienia związane z gospodarką turystyczną, jej wpływem na tworzenie PKB, ograniczeniami środowiskowymi i barierami społeczno-kulturowymi. Zostanie ukazany wpływ pandemii COVID-19 na światowy sektor turystyki, oraz omówione zostaną najważniejsze typy turystyki: aktywna, zrównoważona, kulinarna, biznesowa, kwalifikowana, kulturalna oraz "city-break". |
|
|
Lekcja festiwalowa | Jak Twój telefon może pomóc Ci zrozumieć fizykę? Laboratorium fizyczne w smarfonie |
W smartfonach wbudowane jest kilka przyrządów pomiarowych. W czasie lekcji pokażemy jak można je wykorzystać do wykonywania doświadczeń fizycznych. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Kawa, herbata a może...wino? Co pić aby „delikatnie” się odmłodzić? |
Na wykładzie omówiony zostanie skład chemiczny i dobroczynny wpływ na organizm popularnych napojów. Opowiemy o tym, jak możemy walczyć ze stresem oksydacyjnym zaczynając od zawartości naszych…kubków, filiżanek i kieliszków! Czy ma to coś wspólnego |
|
|
Lekcja festiwalowa | Mięso z probówki: ekscytująca podróż w świat hodowli in vitro |
Wyprodukowane in vitro „mięso” jest interesującą alternatywą dla konsumentów. Po pierwsze jego uzyskiwanie nie wymaga hodowli i zabijania zwierząt, po drugie jest mniej obciążające dla środowiska. Uzyskanie „mięsa z probówki” było możliwe dzięki rozwojowi technik hodowli komórek zwierzęcych, w tym komórek macierzystych w warunkach in vitro. Uczestnicy wykładu będą mieli możliwość zapoznania się z informacjami dotyczącymi metod hodowli komórek, które pozwoliły na uzyskanie „mięsa z probówki”. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Ochrona przyrody nieożywionej w Polsce - parki narodowe (na przykładzie czterech parków) |
Prezentacja problemu ochrony przyrody - nieożywionej - na przykładach czterech parków |
|
|
Lekcja festiwalowa | Od mapy drukowanej do geoportalu. Humanistyka cyfrowa i cyfrowe edycje map dawnych |
W drugiej połowie XIX wieku pojawiła się idea, by historycy nanosili wyniki swoich badań – a nawet bieżące spostrzeżenia – na mapy. W tym celu opracowywano mapy historyczne, które miały być tanim i łatwo dostępnym narzędziem pracy dla wszystkich zainteresowanych prezentacją swoich badań w przestrzeni. Tak zwana metoda “map gruntowych” narodziła się ponad 150 lat temu, ale jej pełna realizacja stała się możliwa w ostatnich latach, kiedy opracowano cyfrowe narzędzia do edytowania, opracowywania i publikowania map. Przejście od map drukowanych do cyfrowych wymagało zmiany narzędzi i metod, stworzenia odpowiednich standardów i rekomendacji odnośnie do jakości danych przestrzennych, stworzenia odpowiedniej infrastruktury. Przyczyniło się też do pojawienia się całkiem nowych pytań, mających na celu objaśnienie badanych zjawisk. Wszystko to razem sprawiło, że każdy, kto jest zainteresowany geografią historyczną i dawną kartografią może teraz korzystać z materiałów publikowanych w geoportalach. Przykłady takich projektów i możliwości ich wykorzystania są częścią wykładu skierowanego do uczniów szkół średnich oraz nauczycieli. Są wśród nich: Atlas Historyczny Polski, materiały kartograficzne opracowywane na zlecenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego czy cyfrowa edycja “Karty Dawnej Polski”, czyli mapy zredagowanej w połowie XIX wieku przez polskich emigrantów we Francji. W wystąpieniu chcielibyśmy przedstawić drogę, jaką kartografia historyczna przeszła przez ponad stulecie i jak może się przydać nam wszystkim. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Od kamyczka do mapy |
Zajęcia obejmują podstawowe zagadnienia z zakresu kartografii, ze szczególnym uwzględnieniem kartografii geologicznej. Młodzi uczestnicy zostaną zapoznani z elementami graficznymi mapy oraz poznają sposób ich właściwego odczytu. Poznają symbole oznaczające kierunki świata, siatkę współrzędnych i skalę mapy. Następnie zapoznają się z kompasem geologicznym i spróbują sami dokonać pomiaru. Podczas zajęć będą mieli okazję oglądnąć okazy skał ze strukturami geologicznymi, powstałymi na wskutek procesów tektonicznych i sedymentacyjnych. Podczas zajęć młodzi odkrywcy wykonają zadania, polegające na stworzeniu własnej mapy i rozwiążą krzyżówkę utrwalającą pojęcia poznane podczas zajęć. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Blaski i cienie terapii z wykorzystaniem komórek macierzystych |
Podczas wykładu poruszone zostaną zagadnienia dotyczące komórek macierzystych i ich rzeczywistego wykorzystania w leczeniu różnych chorób. Omówione zostaną aktualnie dostępne metody terapeutyczne wykorzystujące: hematopoetyczne komórki macierzyste, komórki macierzyste skóry, komórki macierzyste rąbka rogówki oraz mezenchymalne komórki macierzyste. Zwrócona zostanie uwaga na zagrożenia i ograniczenia związane ze stosowaniem eksperymentalnych terapii komórkowych oraz gdzie można znaleźć rzetelne informacje na temat terapii komórkowych. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Co „mówi” nam mózg na temat wykorzystania muzyki na zajęciach języka obcego? |
Muzyka i język charakteryzują się określoną strukturą, posiadają rytm oraz oparte są na zbiorze zasad. Obydwa systemy zależą też od przetwarzania neuronowego w obrębie kory słuchowej. Chociaż organizacja struktur dźwiękowych w muzyce nie może być porównywana w stosunku jeden do jednego z hierarchią jednostek w języku, to wykorzystanie podobieństw może okazać się pomocne na zajęciach języków obcych. Muzyka nie jest w dostatecznym stopniu wykorzystywana na zajęciach językowych, a jej wartość edukacyjna jest niedoceniania. Pierwszy powód determinują, często nieuzasadnione, obawy nauczycieli co do poprawności warstwy leksykalnej, na przykład w piosenkach. . Drugi argument jest niejednokrotnie podnoszony w kontekście ograniczonego czasu przeznaczonego na zajęcia i braku przekonania, czy ten cenny czas powinien być przeznaczony na wykorzystanie muzyki –narzędzia dydaktycznego, co do wartości którego nauczyciele nie mają pełnego przekonania. Z pomocą mogą przyjść badania neurolingwistyczne i neurokognitywne, którym przyjrzymy się podczas wykładu interaktywnego i postaramy się przełożyć ich wyniki na praktykę językową. |
|
|
Lekcja festiwalowa | To na pewno tłumaczenie maszynowe! O błędach w lokalizacji językowej gier i ich przyczynach |
W dzisiejszych czasach gry wideo są wydawane w kilkunastu, a niekiedy nawet kilkudziesięciu różnych wersjach językowych na całym świecie. Nie zawsze jednak gracze są usatysfakcjonowani grą w rodzimej wersji językowej. Wielokrotnie na forach internetowych krytykują oni wydawców za błędy w grach wydawanych po polsku. Najczęściej wymienianymi usterkami są nienaturalna intonacja aktorów udzielających głosów pojawiającym się w grach postaciom, nadgorliwość w przekładaniu nazw własnych, czy nieścisłości gramatyczne lub ortograficzne negatywnie wpływające na odbiór gry. Błędy pojawiające się w polskich wersjach gier przetłumaczonych z innych języków nie zawsze muszą jednak wynikać z nieuwagi tłumaczy. Czasem mogą być one spowodowane strategiami podejmowanymi przez producentów, organizacją procesu tworzenia nowych wersji językowych gry, czy strukturą samych gier. Na spotkaniu przedstawione zostaną najczęściej wskazywane przez odbiorców błędy tego rodzaju oraz możliwe powody ich pojawiania się. Towarzyszyć im będą przykłady pochodzące z gier reprezentujących różne gatunki oraz wydanych zarówno w ostatnich latach, jak i w początkach dystrybucji gier w Polsce. |
|
|
Lekcja festiwalowa | „Mapy z przeszłością” czyli mapy historyczne w internecie |
Geohistoria, czyli połączenie historii i geografii, to bardzo ciekawa perspektywa patrzenia na otaczający nas świat: wydarzenia historyczne działy się bowiem w przestrzeni, a przestrzeń wypełniona jest wydarzeniami historycznymi. Jedną z możliwości spojrzenia na przestrzeń wypełnioną takimi wydarzeniami są dawne mapy, czyli takie, które opracowano w przeszłości przez dawnych kartografów, stosujących historyczne metody pracy. W czasie lekcji przedstawimy opracowaną przez zespół w IH PAN aplikację “Mapy z przeszłością” (https://atlas.ihpan.edu.pl/pastmaps/) i jej możliwości: wyświetlanie dawnych map (XIX-XX w.), porównywanie ich ze sobą, lokalizację GPS (na urządzeniach mobilnych) czy też wyszukiwanie miejscowości. Uczestnicy będą mogli na żywo przeglądać aplikację na własnych smartfonach lub innych urządzeniach przenośnych oraz dzielić się swoimi odkryciami w mediach społecznościowych (Facebook, Twitter) pod hasztagiem #mapyzprzeszloscia. Oprócz wspomnianego serwisu zaprezentowana zostanie również platforma „Atlas Fontium” (https://atlasfontium.pl/), na której znajdują się dawne i historyczne mapy, cyfrowe edycje źródeł, dane historyczne i opracowania wybranych tematów badawczych z historii Polski. Obie strony, w połączeniu z pozostałymi cyfrowymi zasobami IH PAN, umożliwiają samodzielną podróż w czasie i przestrzeni, stanowiąc zarazem inspirację do podejmowania własnych wypraw terenowych i odkrywania tajemnic historii lokalnej. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Ciemność widzę ciemność - czyli co widać w jaskini. |
Lekcja prezentuje w formie popularnej podstawową wiedzę z zakresu powstawania jaskiń i form |
|
|
Lekcja festiwalowa | Grunt to podstawa. Co się kryje pod stopami? |
Zapraszamy na fascynujące zajęcia, które odkryją przed Tobą tajemnice gruntu, po którym stąpasz każdego dnia. Czy zastanawiałeś się kiedyś, jaką rolę odgrywa ziemia pod naszymi stopami w kształtowaniu środowiska, w którym żyjemy? Podczas naszych zajęć dowiesz się, jak różne rodzaje gruntu wpływają na budownictwo, rolnictwo i ekosystemy. Poznasz właściwości piasku, gliny i innych materiałów, które tworzą podłoże naszej planety. Zgłębisz procesy formowania się gruntów i ich struktury. Przeprowadzimy ciekawe eksperymenty, które pokażą, jak rozpoznać różne rodzaje gruntów oraz ich właściwości. Te zajęcia są doskonałą okazją do zrozumienia, jak ważny jest grunt w naszym codziennym życiu oraz jak możemy go wykorzystać w sposób zrównoważony i efektywny. Przyjdź i odkryj, co się kryje pod stopami! |
|
|
Lekcja festiwalowa | Geografia świata według roślin |
W poszukiwaniu cennych roślin ludzie udawali się w dalekie podróże. Niektóre z przypraw były wyżej cenione niż złoto. Z ich powodu Europejczycy podbijali nowe lądy. Skąd pochodzą powszechnie używane dziś rośliny przyprawowe? Jaka jest ich historia? Dlaczego dawniej były tak bardzo pożądane? |
|
|
Lekcja festiwalowa | Kartografia geologiczna dla wtajemniczonych |
Zajęcia obejmują wprowadzenie do kartografii geologicznej wgłębnej. Uczestnicy poznają ideę tworzenia tego typu obrazowań oraz zapoznają się z symboliką używaną dla poszczególnych treści geologicznych. W dalszej części zajęć omówione będą przykłady map i przekrojów geologicznych, dotyczące prawdziwych miejsc na Ziemi. Następnie uczestnicy wykonają samodzielnie przekroje geologiczne do wybranych map z treścią geologiczną, dzięki którym przyswoją umiejętność odczytywania z map takich elementów, jak np. uskoki, fałdy, intruzje. Podczas warsztatów uczniowie poznają podstawy pracy z materiałami kartograficznymi oraz nauczą się sporządzać przekroje geologiczne. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Na własne oczy - komórki macierzyste |
Uczestniczki i uczestnicy warsztatów będą mieli okazję odwiedzić pracownię hodowli komórek, a także własnoręcznie wykonają doświadczenie z wykorzystaniem komórek macierzystych. W trakcie zajęć będą mogli także wziąć udział w grze dotyczącej komórek macierzystych i obejrzeć ciekawy film na ich temat. Na zakończenie warsztatów przeprowadzimy quiz. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Nie takie straszne te imiesłowy – praktyczne użycie imiesłowów w języku polskim |
Imiesłowy w języku polskim mają praktyczne zastosowanie. Imiesłowy przysłówkowe nie tylko pozwalają wskazać następstwo czasowe, ale też zastosowanie konstrukcji z imiesłowowym równoważnikiem zdania pozwala często uniknąć błędów stylistycznych polegających na powtórzeniu tych samych konstrukcji składniowych. Pomimo niewątpliwie ważnych zastosowań praktycznych zdarza się, że wykorzystanie imiesłów wzbudza wątpliwości użytkowników języka, szczególnie na etapie edukacji w szkole podstawowej. W ramach lekcji zostanie przedstawiony podział imiesłowów, sposób ich tworzenia a także funkcjonalne wykorzystanie z uwzględnieniem typów zadań pojawiających się na egzaminie ósmoklasisty. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Od centrów rozrywki do instytucji ochrony przyrody – dlaczego ogrody zoologiczne są dziś potrzebne? |
Najwcześniejsze wzmianki o ogrodach zoologicznych sięgają starożytności. Nawet 2000 lat p.n.e. możnowładcy Egiptu czy Chin szczycili się posiadanymi kolekcjami egzotycznych zwierząt, które stanowiły dla nich źródło rozrywki. W czasach „oświecenia” popularne stały się tzw. menażerie, zakładane w ogrodach pałacowych, służące eksponowaniu dzikich zwierząt. To one później przekształcały się w ogrody zoologiczne, przypominające współczesne zoo. Obecnie postrzeganie ogrodów zoologicznych wyłącznie jako miejsc rozrywki jest jednak mocno przestarzałe. Wizja współczesnego zoo jest odzwierciedleniem jego rzeczywistej roli w działaniach podejmowanych przede wszystkim na rzecz ochrony dzikich gatunków zwierząt, a także prowadzenia badań naukowych i szerokiej edukacji społeczeństwa w zakresie ochrony dzikich gatunków. Ogrody zoologiczne XXI wieku współpracują w ramach różnych międzynarodowych stowarzyszeń, których nadrzędnym celem jest ochrona i zwiększanie populacji zwierząt szczególnie zagrożonych wyginięciem. Planowana lekcja zostanie podzielona na dwie części. Pierwsza będzie miała charakter wykładowo-dyskusyjny. Omówimy historię powstawania ogrodów zoologicznych od czasów starożytnych aż do współczesności, następnie przyjrzymy się funkcjom oraz rzeczywistej roli zoo w dzisiejszym świecie. Druga część lekcji przyjmie formę projektową, podczas której poznamy metodę WebQuestu. Analizując w zespołach materiały tekstowe, graficzne i audiowizualne, spróbujemy wcielić się w postać opiekuna-badacza dzikich zwierząt. Zastanowimy się nad sensem istnienia ogrodów zoologicznych w XXI wieku i działaniami wspierającymi ochronę ginących gatunków, za które wy, jako uczniowie, możecie być odpowiedzialni. Wyniki pracy zostaną zaprezentowane w formie plakatów. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Co przed Parandowskim? Motywy mitologiczne w dawnych rysunkach i grafice |
Zajęcia będą próbą poszukania odpowiedzi na pytanie skąd czerpano wiedzę o antycznych bogach zanim Jan Parandowski opublikował „Mitologię”. Za przewodników posłużą oryginalne ryciny i rysunki z XVI-XVIII w. pochodzące z kolekcji Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Fotografia w geologii |
Lekcja, w formie interaktywnego - w miarę możliwości - wykładu przedstawia sposoby wykorzystania fotografii w badaniach geologicznych, począwszy od pierwszych fotografii i dagerotypów do dnia dzisiejszego. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Nie takie straszne te imiesłowy – praktyczne użycie imiesłowów w języku polskim |
Imiesłowy w języku polskim mają praktyczne zastosowanie. Imiesłowy przysłówkowe nie tylko pozwalają wskazać następstwo czasowe, ale też zastosowanie konstrukcji z imiesłowowym równoważnikiem zdania pozwala często uniknąć błędów stylistycznych polegających na powtórzeniu tych samych konstrukcji składniowych. Pomimo niewątpliwie ważnych zastosowań praktycznych zdarza się, że wykorzystanie imiesłów wzbudza wątpliwości użytkowników języka, szczególnie na etapie edukacji w szkole podstawowej. W ramach lekcji zostanie przedstawiony podział imiesłowów, sposób ich tworzenia a także funkcjonalne wykorzystanie z uwzględnieniem typów zadań pojawiających się na egzaminie ósmoklasisty. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Przestępstwa i wykroczenia w parkach narodowych w Polsce. Mariaż Diany i Temidy |
Jakie przestępstwa i wykroczenia są najczęściej popełniane w parkach narodowych w Polsce? Co jest zakazane w parkach narodowych? Jakie uprawnienia mają funkcjonariusze straży parku? Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te oraz inne pytania zapraszamy na warsztaty z dr Katarzyną Syroką-Marczewską z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Spotkanie bazuje na analizie regulacji prawnych, orzecznictwie oraz badaniach prowadzonych od września 2023 r. do czerwca 2024 r. przez dr Katarzynę Syrokę-Marczewską we wszystkich parkach narodowych w Polsce. |
|
|
Lekcja festiwalowa | Zabawa z językiem: odkrywamy różnorodność językową i uwalniamy moc wyobraźni |
Warsztat obejmuję rozwój interkulturowej kompetencji komunikacyjnej, na którym uczestnicy będą zachęcani do odkrywania różnorodności kulturowej i językowej w celu zdobywania nowych umiejętności językowych i pogłębiania zrozumienia międzykulturowego. Jedną z kluczowych korzyści płynących z nauki języka angielskiego w ten sposób jest to, że zapewnia ona uczniom szerszy wgląd w bogatą różnorodność, która istnieje w anglojęzycznych krajach. |
|
|
Lekcja festiwalowa | „Liustra”, „kriesło” i „zażygałka”, czyli fałszywi przyjaciele tłumacza w języku rosyjskim |
Zjawisko fałszywych przyjaciół tłumacza jest znane chyba każdej osobie uczącej się języka obcego. Słowa, które brzmią lub wyglądają podobnie albo identycznie w języku ojczystym i języku uczonym mogą doprowadzić do nieporozumień lub nawet nieprzyjemności. Dlatego też trzeba mieć ich świadomość. Z uwagi na różnicę w systemie zapisu między językiem polskim i rosyjskim (alfabet łaciński i cyrylica) w przypadku tych języków możemy mówić jedynie o słowach o podobnym lub identycznym brzmieniu, czyli homonimach. Przykładowo, w języku rosyjskim słowo „zapominać” ma tak naprawdę zupełnie przeciwne znaczenie niż w języku polskim, ponieważ odnosi się do zapamiętywania. Po spotkaniu uczestnicy nie będą się już bać rosyjskiej „zażygałki”, dowiedzą się, że rosyjska „dynia” na pewno nie przyda się na Halloween, a „but” po rosyjsku nie jest częścią garderoby. |
|
|
Spotkanie festiwalowe | Współczesna literatura białoruska a sytuacja społeczno-polityczna Białorusi – perspektywy i wyzwania |
Cezurą we współczesnej literaturze białoruskiej są lata 90. XX wieku i rozwiązanie ZSRR. Wówczas bowiem na scenie literackiej spotkali się przedstawicieli wielu pokoleń o różnych poglądach, co do kształtu nowej literatury. Na przestrzeni ostatnich 30 lat w twórczości białoruskich autorów pojawiały się motywy typowe dla nurtów europejskich jak np. tematyka przestrzeni, feminizm czy rewizja okresu przełomu. Niewątpliwie obecne uwarunkowania społeczno-polityczne Białorusi skłaniają do ożywionej dyskusji nie tylko w sferze publicznej, ale także są jednym z tematów literatury, tak o charakterze wspomnieniowym, jak i beletrystycznym. Sfałszowane wybory na prezydenta w 2020 r. i brutalnie stłumione protesty są jednym z motywów w literaturze ostatnich trzech lat. Należy jednak podkreślić, że utwory podejmujące aktualne problemy społeczno-polityczne są wydawane poza granicami Białorusi jak np. książki Bacharewicza. W ojczyźnie autora niektóre są już zakazane. Obecna sytuacja na Białorusi w tym zaostrzone represje przeciwko osobom krytykującym reżim, a także obrońcom praw człowieka, brak wolności słowa i stale rosnąca liczba więźniów politycznych jak i emigrantów budzą niepokój i skłaniają do dyskusji na temat perspektyw białoruskiej twórczości. |
Nauki humanistyczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Magnetyczny rezonans jądrowy jako wgląd w świat cząsteczek |
Świat chemików kręci się często wokół białych proszków i przezroczystych płynów. Co jeśli nie jesteśmy pewni, co dokładnie jest w probówce? Jak sprawdzić (bez niszczenia próbki) czy udało nam się zsyntetyzować pożądany związek? Nieinwazyjnych technik jest tylko kilka i jedną z nich (szeroko wykorzystywaną) jest spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (NMR). Z jej pomocą można z łatwością odróżnić związki o tym samym wzorze sumarycznym, np. ustalić czy w probówce mamy propanal, propanon czy alkohol propenowy. NMR to potężne narzędzie, które umożliwia nam identyfikację związków i badanie struktur przestrzennych cząsteczek, jak również badanie oddziaływań, dyfuzji czy monitorowanie reakcji. Spotkanie będzie podzielone na trzy części: |
Nauki chemiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Medycyna personalizowana i jej obecny stan w Polsce |
Medycyna personalizowana polega na dobieraniu leku lub metody leczenia nie tylko na podstawie cech choroby, ale również z uwzględnieniem cech pacjenta/pacjentki. Dziedzina ta rozwija się bardzo dynamicznie na całym świecie, również w naszym kraju. Na wykładzie postaram się wyjaśnić, na czym polega medycyna personalizowana i jak można z jej dobrodziejstw korzystać już dzisiaj w Polsce. |
Nauki biologiczne |
|
Spotkanie festiwalowe | Widzenie świata w ziarenkach kwarcu – metodologia i zastosowanie |
Kwarc to jeden z najpospolitszych minerałów na świecie. Na spotkaniu dowiemy się co można wyczytać z jego maleńkich ziarenek i jak ważne są to informacje. Po krótkim wstępnym wykładzie zostaną przeprowadzone warsztaty, które będą polegały na przeprowadzeniu analizy mikrorzeźby ziaren kwarcu pod mikroskopem optycznym, czyli w skali mikro. Na podstawie tej analizy zostaną ustalimy w jakie były wybrane środowiska sedymentacyjne oraz panujące w nich procesy. |
Nauki o Ziemi |
|
Spotkanie festiwalowe | Złapię cię za słówka: efektywna współpraca w globalnej grze językowej |
Warsztat obejmuję rozwój umiejętności radzenia sobie w sytuacjach wymagających współpracy z osobami z różnorodnych środowisk kulturowych i językowych. Uczestnicy warsztatu dowiedzą się jak różnice kulturowe wpływają na oczekiwania i podejście do komunikacji, punktualności czy hierarchii w ramach różnych kultur. Uczestnicy będą analizować incydenty krytyczne, pracować w małych grupach i porównywać perspektywy na poszczególne zjawiska, które pozwalają na poznawanie przyczyn ludzkich zachowań i unikanie niektórych nieporozumień, wynikających z niezrozumienia niuansów kulturowych i językowych panujących w różnych krajach. |
Nauki humanistyczne |
|