wykład

Powstanie w 2 poł. XX w. pojęcia „dziecka krzywdzonego” i gromadzona od tego czasu wiedza o stosowanej w historii naszej kultury różnego rodzaju przemocy wobec dziecka i jej skutkach indywidualnych i społecznych,  połączona z odkryciami psychoanalitycznymi, dotyczącymi szczególnych właściwości psychiki dziecka i wagi przeżyć dziecięcych dla całego późniejszego życia, pozwalają pogłębić spojrzenie na literaturę okresu romantyzmu i na biografie jej twórców. W świetle tej wiedzy rozpoznać można niedostrzegane dotychczas reperkusje zaznanej w dzieciństwie  przemocy rodzinnej (oraz przemocy instytucjonalnej w szkołach i internatach zakonnych) oraz dotkliwych braków emocjonalnych okresu dzieciństwa w twórczości polskich romantyków: Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, a także Antoniego Malczewskiego i Stanisława Morawskiego. Spostrzega się wtedy, że twórczość romantyczna skierowana „przeciw tyranom” kryje w sobie wątki analogiczne również w dziedzinie najściślej osobistych stosunków rodzinnych. Wiedza ta pozwala też dostrzec i zrozumieć wiele niezauważanych, pomijanych czy lekceważonych elementów  biografii romantycznych twórców,  w tym  Mickiewicza.

SARS-CoV-2, podobnie jak inne koronawirusy, wykorzystuje RNA do produkcji białek wirusowych oraz przechowywania informacji genetycznej. W celu optymalnego wykorzystania sekwencji RNA SARS-CoV-2 posiada unikalny system replikacji, w którym następuje tzw. skok. Komórki człowieka nie są dostosowane do replikowania RNA, dlatego wirus wykorzystuje własną maszynerię do replikacji. Pozwala to na celowe projektowanie leków, które hamują tylko maszynerię wirusa. Poznanie mechanizmu replikacji SARS-CoV-2 i innych koronawirusow pozwala na opracowywanie leków oraz zrozumienie ewolucji wirusa.

Na wykładzie usłyszymy o niesamowitej maszynerii replikcji wirusa SARS-CoV-2, dowiemy się, jak działają niektóre leki używane w terapii COVID19 oraz zastanowimy się, jak lepsze poznanie cyklu wirusa może pomóc w walce z epidemiami.

Czy maszyny mogą sprawnie typować przestępców? Czy roboty mogłyby zastąpić sędziego? Spotkanie prowadzi dr Konrad Maj - psycholog społeczny, kierownik Centrum Innowacji Społecznych i Technologicznych HumanTech, adiunkt w Katedrze Psychologii Społecznej i Osobowości SWPS w Warszawie

W czasach trwającej pandemii wirusa SARS-Cov2 znacząco wzrosło zainteresowanie zarówno funkcjonowaniem samych wirusów, jak i dbaniem o mechanizmy obronne naszego organizmu w ich zwalczaniu. Wirusy należą do drobnoustrojów, które będąc zbudowane wyłącznie z kwasów nukleinowych i białek, potrafią błyskawicznie uodpornić się na niszczące ich strukturę substancje chemiczne. Stąd w walce z wirusami nie stosuje się antybiotyków, które okazują się bezskuteczne, a częściej szczepionki służące do zmuszenia organizmu do wytworzenia własnych przeciwciał atakujących dane wirusy. Obok współczesnej medycyny, która w leczeniu zakażeń wirusowych wykorzystuje głównie leczenie objawowe w postaci skutecznych środków przeciwgorączkowych, przeciwzapalnych i przeciwbólowych, istnieje również szereg naturalnych substancji, zdolnych do zwiększania odporności przeciwwirusowej. Wiele z tych substancji znajduje się w ziołach z naszych pól i łąk, a ich skuteczność działania, propagowana od setek lat, została również potwierdzona badaniami klinicznymi. W dzisiejszym wykładzie dowiemy się, w jaki sposób substancje aktywne z powszechnie stosowanych ziół hamują rozprzestrzenianie się wirusa w naszym organizmie oraz łagodzą symptomy zakażeń.

Rynek mieszkaniowy jest jednym z najszybciej dostosowujących się do wyzwań wynikających z pandemii. Ponad roczne uwięzienie w mieszkaniach, w których w krótkim czasie pojawiły się nowe wirtualne funkcje, jak sale lekcyjne czy wykładowe, biura itp., sprawiło, że rynek deweloperski i pośrednicy w obrocie nieruchomościami musieli zadać sobie pytanie, jak powinny wyglądać nowoczesne mieszkania, odporne na nowe epidemie. Deweloperzy odpowiadają na potrzeby nabywców, proponując konkretne rozwiązania, pośrednicy – informując o dostępnej ofercie na rynku wtórnym.

Na lekcji festiwalowej dowiecie się, jak zmieniają się oba rynki i czy nadąża za tymi zmianami informacja o dostępnej ofercie mieszkaniowej. Poznacie nowinki technologiczne, które dopiero zaczynają się pojawiać w mieszkaniach inteligentnych, oraz te, których zastosowanie jest już bardzo łatwe.

Przedstawienie 5 typów rzeczowników dawnej deklinacji spółgłoskowej, które do dziś nietypowo odmieniają się w językach słowiańskich.

Marka osobista to bez wątpienia pojęcie, które w ciągu ostatnich kilku lat zyskuje na znaczeniu. Wypowiadają się o niej najpotężniejsi ludzie współczesnego świata - m.in. Jeff Bezos czy Warren Buffet. Tom Peters - twórca współczesnego podejścia w definiowaniu marki osobistej stwierdził, że „Stanowisko dyrektora generalnego firmy Ja Sp. z o.o. zobowiązuje Cię do rozwijania samego siebie, promowania siebie i podejmowania działań, które zapewnią Ci zainteresowanie rynku.” O tym, że marka osobista i jej świadome budowanie ma ogromne znaczenie zarówno w życiu codziennym jak i zawodowym, będę starała się przekonać uczestników zajęć. Podczas 90 min spotkania wspólnie postaramy się odpowiedzieć na pytanie: czym jest marka osobista, a czym zdecydowanie nie jest. Następnie dowiemy się czy markę osobistą inaczej buduje się w życiu codziennym, a inaczej w miejscu pracy. Poruszymy również temat synergii między marką osobistą a marka pracodawcy, a także udowodnimy, że marka osobista może zdecydować o naszym sukcesie podczas rekrutacji. Podczas naszego spotkania poszukamy odpowiedzi na pytanie czy budowanie marki osobistej w życiu zawodowym w obecnych czasach to już konieczność czy nadal jedynie dodatkowy atut. Oprócz aktywnego udziału w dyskusjach podczas części teoretycznej zajęć, uczestnicy zostaną zaproszeni do wykonania ćwiczeń nawiązujących do zagadnienia budowania marki osobistej w procesie rekrutacji do pracy. Zajęcia będą miały formę interaktywną i angażującą uczestników. W celu skupienia uwagi zostaną wykorzystane materiały multimedialne oraz graficzne. Spotkaniu będzie towarzyszył główny przekaz: Każdy ma swoją markę, ale niewielu potrafi ją skutecznie budować i interesująco nią zarządzać sprawiając, że staje się ona najatrakcyjniejszą wizytówką.

Wykład poświęcony będzie współczesnym sporom o pamięć, dziedzictwo narodowe i historię w Stanach Zjednoczonych w kontekście usuwania pomników bohaterów wojny domowej, którzy w latach 60. XIX walczyli po stronie Południa, w obronie niewolnictwa i porządku społecznego opartego na hierarchii rasowej. Dzisiejsze spory, inicjowane w obrębie społeczeństwa obywatelskiego, wpisują się w szersze działania na rzecz równości i sprawiedliwości społecznej. W trakcie wykładu zastanowimy się nad rolą pomników w przywracaniu pamięci zbiorowej o przeszłości, która jest trudna i niewygodna, stąd symbolicznie nieobecna w przestrzeni publicznej.

Spotkanie ma na celu wprowadzenie w tematykę kryminalistyki, rozwianie błędnych informacji na jej temat, wskazanie podstawowych różnic między kryminalistyką i kryminologią, a także omówienie poszczególnych dziedzin kryminalistycznych, takich jak daktyloskopia, traseologia, psychologia sądowa, informatyka kryminalistyczna, antropologia czy medycyna sądowa. Celem wykładu jest również wytłumaczenie pojęcia tzw. efektu CSI, wskazanie przyjemności i trudności w pracy technika kryminalistycznego oraz praktyczne przedstawienie tajników daktyloskopii i traseologii dla początkujących. Przedstawione zostaną także ścieżki kształcenia w dziedzinach związanych z kryminalistyką, najwierniejsze przedstawienia w pop kulturze oraz ciekawe case study z przeszłości.

Czym jest odległość? Zależy od naszych celów. Jeśli chcemy się przemieszczać, znaczenie ma dystans fizyczny oraz środki transportu. Jeśli zależy nam na skomunikowaniu się z kimś, znaczenia nabierają z kolei nasze relacje z tą osobą lub z jej znajomymi lub... znajomymi jej znajomych lub... znajomymi znajomych jej znajomych... A które zjawiska uznać należy za bliskie lub odległe? Zależy to od struktury połączeń w naszej sieci komunikacyjnej. Podczas spotkania zobaczymy, jak łatwo odpowiadać na trudne pytania dotyczące skomplikowanych zjawisk dzięki wykorzystaniu teorii sieci.

Celem spotkania jest przedstawienie fundamentalnych założeń Austriackiej Szkoły Ekonomii (subiektywizmu, indywidualizmu, indeterminizmu, marginalizmu) i uzasadnienie ich fundamentalnego związku z nauczaniem Kościoła katolickiego. W tym celu słuchacze zostaną zapoznani z nauczaniem papieskim, począwszy od encykliki „Rerum novarum” Leona XIII, na encyklice „Fratelli tutti” Franciszka i kluczowymi założeniami katolickiej nauki społecznej skończywszy. Będzie to stanowiło podstawę do analizy współczesnych problemów gospodarczych i społecznych w kontekście nauczania Kościoła.   

Olejowiec gwinejski, popularnie zwany plamą olejową, to najbardziej wydajna spośród wszystkich wykorzystywanych obecnie roślin oleistych. Niestety może być uprawiany wyłącznie na terenach wokół równika, czyli tam, gdzie występują pierwotne lasy deszczowe. Dowiedz się, czy możemy pozyskiwać olej, ograniczając przy tym wylesianie, oraz czy nasze wybory konsumenckie mają znaczenie.

Zwierzęta zamknięte w hodowlach przemysłowych, ale też często te w ogrodach zoologicznych, nie mają możliwości ekspresji swoich naturalnych zachowań. Wariują? Jak im pomóc?

Chociaż oczekuje się, że kraje średniej wielkości (nazywane po angielsku „middle powers”) będą wspierać organizacje i współpracę międzynarodową, propagować normy i zachowania etyczne, okazują się nie być odporne na globalne procesy odchodzenia od demokracji. Zwrot ku autorytaryzmowi zmienia wzorce ich zachowań.

W ostatnich dekadach wiedza o tym, jak aktywność centralnego układu nerwowego wpływa na zachowanie i emocje, rozwinęła się niezwykle dynamicznie. Tym samym dała asumpt do wkroczenia na przełomową ścieżkę eksperymentów nad precyzyjną kontrolą relacji mózg-zachowanie.
Mózg jest organem zawierającym około 80 miliardów komórek nerwowych, zwanych neuronami. Pojedynczy neuron może być połączony, a tym samym być w stanie komunikować się, z nawet 10 tysiącami innych neuronów, rozsianych w różnych strukturach mózgu. Skupiska połączonych w ten sposób funkcjonalnie komórek nerwowych nazywamy obwodami neuronalnymi. Dziś wiemy już, że to właśnie konkretne obwody neuronalne, bardziej niż pojedyncze struktury mózgu, zaangażowane są w generowanie i kontrolę konkretnych zachowań czy emocji. Możemy więc na przykład mówić o obwodach neuronalnych zaangażowanych w odczuwanie głodu czy w zachowania społeczne. Odkrycia te, w połączeniu z nowoczesnymi metodami, dzięki którym możemy w niezwykle precyzyjny sposób mierzyć, ale także zmieniać aktywność mózgu, pozwalają naukowcom wpływać na zachowanie i emocje, w niektórych przypadkach nawet w czasie rzeczywistym. 
Podczas wykładu opowiemy o tym, jak dzięki metodom inżynierii genetycznej, z wykorzystaniem światła czy sztucznie stworzonych związków chemicznych, sterujemy działaniem mózgu, a w efekcie zachowaniem. Odpowiemy także na pytania takie jak: Czy da się zakodować sztuczne wspomnienia? W jaki sposób „przebudować” wadliwie działające obwody neuronalne? Czy można wywołać konsumpcję pokarmu „na zawołanie”? 
Poruszymy także temat potencjalnego zastosowania omawianych odkryć w terapii zaburzeń neurorozwojowych, neuropsychiatrycznych czy uzależnień. Tym samym wykład zabierze słuchacza w świat najświeższych odkryć w badaniach nad relacją mózg – zachowanie.

Wykład będzie próbą odpowiedzi na pytanie o współczesne znaczenie Konstytucji 3 Maja, która zachowuje aktualność o tyle, o ile jej podstawowe wartości i zasady nie straciły swojego blasku. Dotyczy to zapewne zasady konstytucjonalizmu, podziału władz, celów państwa i relacji między państwem a jednostką. Przedmiotem wykładu będzie przedstawienie tych właśnie zasad w kontekście aktualnych sporów o rozumienie postanowień obowiązującej Konstytucji RP. Duch, a niekiedy nawet litera Konstytucji 3 Maja, bliskie są postanowieniom obowiązującej ustawy zasadniczej, która przecież także mówi o równowadze władz, odrębności władzy sądowniczej, ograniczeniach władzy wykonawczej, o zasadzie przedstawicielstwa. Wizja konstytucji „jako jedynej twierdzy ojczyzny i swobód naszych”, której świętość do strzeżenia powierzona jest każdemu szlachcicowi, ma ponadczasowe znaczenie. Dziś każdy, kto ma prawa polityczne, jest szlachcicem w rozumieniu Konstytucji 3 Maja, jeśli broni praw zasadniczych. Konstytucja 3 Maja jest jedyną polską konstytucją, która mówi o Europie, wiążąc nasz los z jej losem. To właśnie decyduje o aktualności tej Konstytucji i zachęca do refleksji nad znaczeniem członkostwa w Unii Europejskiej dla polskiego ustroju państwowego. Wykład będzie próbą oceny roli naszych tradycji konstytucyjnych w sformułowaniu stanowiska w toczącym się współcześnie sporze między przeciwstawnymi koncepcjami ustroju demokratycznego. Konstytucja 3 Maja odzwierciedla kompromis między tym, co wydawało się jej twórcom możliwe, a rozwiązaniami dostępnymi jedynie potencjalnie. Wykład będzie okazją do oceny aktualności tego przesłania w kontekście współczesnych debat dotyczących oceny istniejących rozwiązań ustrojowych i współczesnych kompromisów konstytucyjnych.

W marcu 1921 r. w Rydze podpisany został traktat pokojowy kończący wojnę z bolszewicką Rosją. Istotną jego część stanowiły regulacje dotyczące zwrotu polskich dóbr kultury. W ramach festiwalowego spotkania wspólnie analizować będziemy wybrane ustępy traktatu pokojowego, rozważając kwestię teoretycznych i prawnych podstaw żądań restytucyjnych oraz sposób formułowania traktatowych zobowiązań. W ten sposób zastanowimy się, jak czytać źródła dyplomatyczne i między wierszami poszukiwać odpowiedzi na interesujące nas zagadnienia. Wskażemy również, w jakim stopniu ustalenia te udało się wcielić w życie.

Czy wirusy to plaga XXI wieku? Pod wieloma względami tak. Są nieprzewidywalne, czyli nie jesteśmy w stanie przewidzieć na przykład kierunku ich mutacji. Czy nowo powstały wariant będzie bardziej zjadliwy, czy mniej, czy będzie cechował się większą zaraźliwością, czy nie? Na to pytanie nie ma na razie odpowiedzi. Jedyną bronią w walce z niektórymi wirusami mogą być tylko szczepionki, bo przecież nie potrafimy jeszcze leczyć chorób wirusowych tak jak bakteryjnych - antybiotykami.

Na wykładzie przedstawiona będzie budowa komórki wirusa, jego wielkość, cykl rozwojowy w komórkach gospodarza, możliwości przetrwania w środowisku zewnętrznym, czyli poza żywą komórką, sposoby hodowli wirusów, jak również  metody diagnostyczne ich wykrywania.

Na wykładzie skoncentrujemy się głównie na wirusach będących przyczyną epidemii po spożyciu produktów żywnościowych, ale poznamy też inne drogi przenoszenia, oprócz żywności, tych niebezpiecznych i zawsze niepożądanych mikroorganizmów, jak na przykład drogę kropelkową i przy tej okazji trudno będzie nie wspomnieć o wirusie, który jest już z nami prawie dwa lata i nie wiadomo, jak długo jeszcze pozostanie, czyli o SARS-CoV-2. Poznamy jego naturę i odpowiemy sobie na pytanie: czy możemy coś zrobić, aby uchronić się przed kolejnymi falami pandemii.

Naukowcy, intepretujący zachodzące w ostatnich latach zmiany w polskim społeczeństwie, mówią o postępującej polaryzacji poglądów. Bez wątpienia  coraz trudniej porozumieć się osobom o odmiennych poglądach, postawach, stylach życia, czy też wyznawanych wartościach. Polacy zaczęli dzielić się na plemiona, które zamykają się w swoich bańkach informacyjnych, jednocześnie stali się też dogmatykami, którzy bezkrytycznie podchodzącą do swojej wiedzy  i jej źródeł. Sam podział społeczeństwa nie jest czymś negatywnym – różnorodność jest zjawiskiem naturalnym i może prowadzić do pluralizmu opinii oraz wytwarzać przestrzeń do wymiany poglądów. W Polsce niestety obserwujemy instrumentalizację podziałów społecznych i ich kreowanie przez elity polityczne. Spotkanie będzie doskonałą okazją do zapoznania się z problemami społecznymi, które w szczególny sposób dzielą Polaków. Omówimy podstawowe podziały odnoszące się do światopoglądu, gospodarki, religii, czy też związanych z nią procesów sekularyzacji. Zapoznamy się z  klasowym podziałem polskiego społeczeństwa. Porozmawiamy też o różnicach pomiędzy różnymi warstwami społecznymi. Wspólnie ze słuchaczami spróbujemy odpowiedzieć na pytanie o źródła podziałów społecznych oraz w jaki sposób wpływają one na codzienne życie Polaków.

Konspiracyjna mapa Warszawy - to opowieść o miejscu stolicy Polski na mapie antykomunistycznej konspiracji niepodległościowej. Zagłada stołecznego korpusu AK i zniszczenie ponad 70 procent miasta spowodowały faktyczną detronizację Warszawy jako centralnego miejsca dla Polskiego Państwa Podziemnego, w którym skupiały się dotąd wszystkie nici pionów wojskowego, politycznego i cywilnego. Nie oznaczało to jednak definitywnego wygaszania zjawisk oporowych. Wraz z ocalałymi z pożogi wojennej warszawiakami do miasta wróciła także konspiracja niepodległościowa. Oczywiście w znacznie skromniejszym wymiarze. Przez ponad rok funkcjonowała tutaj komenda najsilniejszej struktury poakowskiej - Obszaru Centralnego Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, a następnie Zrzeszenia WiN. Tutaj działały jej tajne drukarnie, pion wywiadowczy, komórka legalizacyjna. Także tutaj miało swoje lokale kontaktowe szereg organizacji zamiejscowych - z terenu Białostocczyzny, Lubelszczyzny, łódzkiego, kieleckiego. To całkiem zapomniana historia ukazująca napięcie ideowe mieszkańców niepokornego nigdy miasta.

Przedstawienie rezultatów badań archeologicznych pierwszego sezonu wykopaliskowego w Zaborowie gm. Leszno. Rozpoznanie kompleksu osadniczego z terenu mazowieckiego centrum metalurgicznego (osada hutnicza i cmentarzysko kultury przeworskiej) z okresu wpływów rzymskich.

Za każdym robotem stoi jego twórca oraz “kod bezpieczeństwa”. Za każdą sztuczną inteligencją stoi intencja i potencja zbudowania systemu  sybmisywnego. Historia życia osoby, która ma ograniczone możliwości poruszania się lub integracji ze społeczeństwem zmienia się o 180® dzięki robotom społecznym. W niektórych krajach podobne roboty umożliwiają zatrudnienie osób, które nie mogą pracować o własnych siłach psychosomatycznych. Jeśli chcesz poznać roboty, takie jak Icube, Kaspar, Milo, Sophia i wiele innych od strony innej, niż fantazmatyczne historie o zagładzie ludzkości i zablokowaniu dostępu do pracy, zapraszam na spotkanie i dyskusję.   

*** Do prezentacji mogą zostać załączone krótkie relacje filmowe i zdjęciowe w języku angielskim – wszystkie zostaną wyjaśnione w języku polskim.  

Migranci prowadzący własne firmy to liczna, szczególnie innowacyjna grupa w krajach przyjmujących. Na przykładzie Polaków w Wielkiej Brytanii zostanie pokazane, jakie strategie przyjmują migranci-przedsiębiorcy w sytuacji dwóch kryzysów - brexitu oraz pandemii koronawirusa.

Wszyscy chcą być szczęśliwi! Szczęścia nie można kupić, szczęście jest w nas. Biologicznie szczęście powinniśmy traktować jako stan zdrowia i dobre samopoczucie. Jak więc możemy sami sobie to zapewnić?

Badania naukowe wykazały, że pewne części mózgu (np. ciało migdałowate, hipokamp i układ limbiczny) oraz neuroprzekaźniki (np. dopamina, serotonina, norepinefryna i endorfina) odgrywają kluczową rolę w odczuwaniu szczęścia. Potwierdzono także, że poziom hormonów takich jak kortyzol, adrenalina  i oksytocyna mają znaczący wpływ na nasz nastrój i wpływają na poczucie zadowolenia. Czy chemia jest w stanie generować nasze odczucia i jak to się dzieje?

Należy jednak pamiętać, że nie tylko pojedyncze czynniki chemiczne wpływają na stan równowagi naszego organizmu, który jest kluczem do odczuwania szczęścia, równie ważny jest prawidłowo funkcjonujący metabolizm. Jesteś tym, co jesz – czy to tylko pusty slogan? Dlaczego metabolizm związków odżywczych, czyli węglowodanów, białek i lipidów jest kluczowy w odczuwaniu szczęścia i równowagi? Dlaczego niektórym z nas poprawia się nastrój po zjedzeniu słodyczy i kiedy tak naprawdę szczęśliwe są nasze jelita ? Na wszystkie te pytania odpowiem w trakcie wykładu, uwzględniając rolę mikrobiomu i hormonów kluczowych dla funkcjonowania układu pokarmowego.

Najlepszym wykładnikiem dobrostanu naszego organizmu jest dobre samopoczucie, ale w wielu przypadkach możemy zbadać parametry laboratoryjne, które pozwolą nam monitorować stan organizmu. Co zbadać w poszczególnych sytuacjach zdrowotnych, kiedy wybrać się po poradę do specjalisty? Niech sposób funkcjonowania Twojego organizmu przestaje być niewiadomą, bo tylko będąc świadomym, można właściwie o siebie zadbać.