Kluby

Nauka to nie tylko wyzwania intelektualne lub dziedzictwo ludzkości, ale też element biografii każdej
osoby ze społeczności akademickiej - zarówno profesora, jak i studenta.
Czy student to tylko bierny uczestnik wykładów i ćwiczeń na uniwersytecie? Czy doktorant to tylko tania siła robocza?
Jaka jest rola edukacji wyższej w społeczeństwie?

Spotkanie będzie poświęcone szeroko pojętej tematyce planet Układu Słonecznego, ich budowie i ruchowi. Słuchacze dowiedzą się, jaki wpływ na nasze codzienne życie ma ruch obrotowy i obiegowy Ziemi, dlaczego ludzie mogą (wkrótce) wylądować na Marsie, a nie na bliższej położonej Wenus i czemu nikt nigdy nie stanie na powierzchni Jowisza.

Na wykładzie będą prezentowane możliwości usprawniania funkcjonowania umysłu człowieka w świetle najnowszych badań nad mózgiem. Przedstawione zostaną wyniki badań prowadzonych w Pracowni Neuropsychologii Instytutu Biologii Doświadczalnej PAN z zastosowaniem autorskiego innowacyjnego programu komputerowego „Dr Neuronowski”, stworzonego we współpracy z firmą HARPO. Program obejmuje zestaw atrakcyjnych gier komputerowych, służących usprawnianiu działania umysłu, w tym pamięci, uwagi, mowy. Jest adresowany zarówno dzieciom jak i dorosłym wykazujących różnego typu deficyty poznawcze (m.in. zmiany związane z procesem zdrowego starzenia się).

.

Warsztaty przy komputerach będą poprzedzone wykładem wprowadzającym, który zapewni uczestnikom wiedzę niezbędną do wykonania i zrozumienia ćwiczenia przy komputerze. Zajęcia planowane są dla grupy ok. 20 osób pracujących parami przy stanowiskach komputerowych. Zadaniem każdej z pary uczestników będzie wizualna analiza ok. 100 "zdjęć" przypadków zderzeń proton-proton zarejestrowanych przez eksperyment CMS (ang. Compact Muon Solenoid) przy Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC, ang. Large Hadron Collider) w laboratorium CERN w Szwajcarii. Analiza polega na identyfikacji cząstek powstałych w zderzeniach, oraz wyznaczaniu kilku prostych wielkości fizycznych w tym masy cząstek wyprodukowanych w zderzeniach. Dane analizowane przez uczestników zawierają przypadki produkcji bozonów W, Z oraz pary bozonów Z. Kulminacyjnym elementem warsztatów jest połączenie wyników uzyskanych przez poszczególnych uczestników i uzyskanie odpowiedzi na pytanie jak często zarejestrowaliśmy przypadki z bozonami W/Z, oraz „obserwacja” bozonu Higgsa.

Dolny Śląsk był jednym z głównych obszarów dostarczających złoto w Europie. Przypomnimy rodzaje złóż złota i miejsca wydobycia oraz jego historię, w tym związek dolnośląskiego złota z odkryciem Ameryki, poznamy okazy tego minerału.

Narodowe Centrum Badań Jądrowych uważa za niezbędne prowadzenie otwartej dyskusji na tematy
związane z energetyką jądrową na wszelkich spotkaniach organizowanych za lub przeciw niej. Dlatego
w ramach Festiwalu Nauki w Warszawie zapraszamy wszystkich zainteresowanych na wycieczkę do reaktora
jądrowego MARIA w Świerku oraz laboratoriów NCBJ. Uprzejmie prosimy zapoznać się ze szczegółami
organizacyjnymi dostępnymi na stronie: http://www.ncbj.gov.pl/fn

W programie wizyty przygotowaliśmy:

1. wykład „Perspektywy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce”, podczas którego omówione zostaną
   kwestie dotyczące budowy elektrowni jądrowej w Polsce;
2. zwiedzanie jedynego w Polsce, działającego reaktora jądrowego – badawczego reaktora MARIA;
3. wizyty w laboratoriach naukowych.

Szerokie zainteresowanie badawcze witaminą C wynika z jej wielofunkcyjności. Znana jest aktywność antyoksydacyjna witaminy C oraz wpływ na syntezę białek macierzy zewnątrzkomórkowej. Współczesna kosmetologia bardzo często wykorzystuje proregeneracyjne właściwości witaminy C.  Ostatnie badania wskazują również, iż witamina C może posiadać w określonych warunkach istotną aktywność przeciwnowotworową. Wykład ukierunkowano na wskazanie aktywności przeciwnowotworowej witaminy C w odniesieniu głównie do nowotworów ginekologicznych.

Witamina D nie odpowiada  klasycznej definicji zakładającej, że witamina to substancja pochodzenia egzogennego. Początkowo działanie witaminy D wiązane było tylko z gospodarką mineralną, jednak od ponad 20 lat wiemy, że aktywna forma witaminy D bierze udział w regulacji działania układu odpornościowego, homeostazy metabolicznej, układu sercowo-naczyniowego, działania mięśni, mózgu, cyklu komórkowego. Mówimy zatem o działaniu „klasycznym” i „nieklasycznym” witaminy D.

Witamina D występuje w dwóch formach oznaczanych jako D2 i D3. Pierwsza z nich – pochodna ergosterolu  znajduje się w głównie w roślinach, drożdżach i grzybach. Druga – pochodna cholesterolu obecna jest w organizmach zwierząt. Działanie obu form w organizmie człowieka ocenia się jako równocenne, toteż gdy w tekście pojawia się nazwa „witamina D” – może to oznaczać zarówno witaminę D2jak i D3. Witamina D uzyskuje aktywność w efekcie dwustopniowej aktywacji. Jej forma aktywna działa w sposób podobny hormonów steroidowych. Po związaniu ze specyficznym receptorem aktywna forma witaminy D reguluje ekspresję kilkuset genów – generując szeroki wachlarz korzystnych odpowiedzi biologicznych, które wspólnie przyczyniają się do prawidłowego działania organizmu.

Źródła witaminy: Synteza skórna

Podczas ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe z zakresu B (UVB) zawarty w naskórku 7-dehydrocholesterol (7DHC, prowitamina D) podlega przekształceniu do prewitaminy D3. Jak stwierdzono, proces ten zachodzi z największą intensywnością przy długości fali promieniowania ultrafioletowego zbliżonej do około 290 nm. Prewitamina D3 jest z kolei przekształcana do witaminy D3 w procesie termokonwersji, po czym trafia do układu krążenia przenoszona przy pomocy białka wiążącego DBP. Nadmierna ekspozycja na światło słoneczne degraduje zarówno witaminę D3 jak i prewitaminę D3 do nieaktywnych fotoproduktów. W warunkach polskich przyjmuje się, że skórna synteza witaminy D aktywna jest w miesiącach kwiecień – wrzesień.

Absorpcja jelitowa

W przypadku drogi doustnej organizm może otrzymywać zarówno witaminę D3 jak i witaminę D2 (ergokalcyferol). Witaminę D3 zawierają głównie produkty pochodzenia zwierzęcego, a w szczególności tłuste ryby i tran z wątroby dorsza. Inne produkty takie jak mleko, jaja mięso – zawierają znacznie mniejsze ilości witaminy D co oznacza, iż ich spożycie w niewielkim stopniu wpływa na stan zaopatrzenia organizmu w witaminę D. [4, 10-13] Zawarta w pokarmach witamina D podlega absorpcji w jelicie cienkim, a następnie w chylomikronach przenoszona jest z limfą do krwi żylnej. Część puli witaminy D magazynowana jest w komórkach tkanki tłuszczowej. W Polsce z suplementacją żywności witaminą D2 spotykamy się rzadko, natomiast w USA jest ona powszechnie dodawana do niektórych produktów żywnościowych.

Metabolizm i działanie witaminy D

Witamina D przenoszona jest w układzie krążenia przez białko wiążące (DBP - a-globulina) i transportowana do wątroby, gdzie podlega przekształceniu przez 25-hydroksylazę do 25-hydroksywitaminy D (25OHD). Jest to główna ilościowo forma witaminy D w układzie krążenia, której czas półtrwania w układzie krążenia wynosi od 2 do 3 tygodni. Jej stężenie określa stan zaopatrzenia organizmu w witaminę D (aktualnie preferowany zakres 30 – 50 ng/ml). 25OHD D aktywowana jest w nerce przez 1a-hydroksylazę, dzięki czemu powstaje hormonalna forma witaminy D, 1,25-dihydroksywitamina D (1,25(OH)2D). Aktywność enzymu wytwarzającego 1,25(OH)2D zależy od szeregu czynników. Należą do nich stężenia takich efektorów jak jony wapniowe i fosforanowe, czynnik wzrostowy fibroblastów (FGF23), parathormon (PTH) oraz szeregu innych. Forma aktywna  witaminy D, w zależności od jej stężenia, wykazuje działanie plejotropowe. Hormonalna forma witaminy D w drodze sprzężenia zwrotnego hamuje aktywność wytwarzającego go enzymu w nerce, równocześnie obniżając produkcję parathormonu (PTH) w przytarczycach. Stymuluje też aktywność 24-hydroksylazy, katabolizującej 1,25(OH)2D do rozpuszczalnego w wodzie, nieaktywnego kwasu kalcitronowego wydzielanego następnie z żółcią. 1,25(OH)2D (przy współdziałaniu PTH) podwyższa absorpcję wapnia w jelicie cienkim działając zarówno jako regulator transkrypcji, jak i za pośrednictwem receptora błonowego. Odpowiednia podaż wapnia, fosforanów i witaminy D w diecie i z syntezy skórnej, są niezbędne dla zapewnienia optymalnych parametrów mineralizacji kości.

Współczesne rozumienie roli witaminy D w organizmie ludzkim koncentruje się jednak nie tylko wokół procesów zapewniających prawidłowy bilans składników mineralnych niezbędnych do budowy szkieletu. Obecnie coraz bardziej doceniana jest rola witaminy D jako regulatora szeregu ważnych procesów nie związanych bezpośrednio z ogólnoustrojową homeostazą wapniową. O znaczeniu witaminy D jako czynnika regulującego ważne funkcje fizjologiczne organizmu świadczy nieustanny rozwój badań, którego wyrazem jest ilość publikacji (w 2013 roku ukazało się ich około 3700).Stwierdzono, że aktywna forma witaminy D reguluje cykl komórkowy nie dopuszczając do stanów nadmiernej proliferacji co sprawia, że niedobór witaminy D jest czynnikiem sprzyjającym powstawaniu nowotworów. Witamina D bierze udział w regulacji działania systemu immunologicznego w zakresie zarówno odporności wrodzonej jak i adaptacyjnej, przy czym jej niedobory zwiększają prawdopodobieństwo chorób infekcyjnych, a także możliwość wystąpienia chorób o podłożu autoimmunologicznym takich jak toczeń rumieniowy czy stwardnienie rozsiane. Stwierdzono również, ze niedobory witaminy D skutkują zaburzeniami działania komórek β trzustki obniżając wydzielanie insuliny, sprzyjając w efekcie nietolerancji glukozy i powstawaniu zespołu metabolicznego. Nieprawidłowe zaopatrzenie organizmu w witaminę D kojarzone jest również ze wzrostem ciśnienia tętniczego, zwiększonymryzykiem procesów miażdżycowych i ryzykiem zawału serca. Właściwy stan zaopatrzenia organizmu w witaminę D kojarzony jest również z prawidłową siłą mięśni i obniżeniem ryzyka upadku, co jest szczególnie ważne u osób starszych. Ostatnio coraz większą wagę przywiązuje się do regulacji czynności mózgu i układu nerwowego przez witaminę D, przy czym jej niedobory zarówno w życiu płodowym jak i w późniejszym okresie życia mają niekorzystny wpływ na ich funkcjonowanie.

Rok 2015 został ogłoszony przez Sejm rokiem Jana Długosza. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie prezentuje wydania jego dzieł (m.in. Żywot św. Stanisława biskupa krakowskiego wydany przez oficynę Jana Hallera, Żywot św. Kunegundy, Historię Polski wydrukowaną w Dobromilu w 1615 r.) na tle innych staropolskich historyków (kroniki, opisy pojedyńczych wydarzeń, wydawnictwa źródłowe),  od Wincentego Kadłubka po Adama Naruszewicza.

Wykład będzie poświęcony klasycznym już dziś tekstom Pierre'a Hadote'a.  Filozofia według tego myśliciela  jest całkowitą zmianą sposobu widzenia świata i istnienia w nim. Podkreśla on jej wymiar praktyczny, nie teoretyczny.  Zajmiemy się pojęciu ćwiczenia duchowego i postaciami Sokratesa, Marka Aureliusza, Micheleta.

Spotkanie w ramach cyklu "Antymonopolowe five o'clock"

Spotkanie dotyczy interakcji prawa konkurencji i regulacji w sektorze farmaceutycznym. Obejmuje społeczny wymiar zapewniania interesów wszystkich uczestników dystrybucji lekami w tym pacjentów. Obowiązek dostaw leków, a import równoległy. Czy potrzebna jest interwencja ustawodawcy?

Wykład przedstawi tryb postępowania w sprawach o wykroczenia w kontekście wykroczeń komunikacyjnych – dogłębna, ale przystępna analiza przepisów ilustrowana przykładami praktycznymi, ze szczególnym akcentem na prawa sprawcy.

Czy można wyobrazić sobie życie bez komputerów lub Internetu? Na wykładzie przedstawimy technologie, bez których ciężko wyobrazić sobie dzisiejszy świat, i postaramy się odpowiedzieć na pytanie, dlaczego jedne technologie mają większy wpływ na życie niż inne.

Wykład z cyklu realizowanego przez Centrum Zastosowań Matematyki i Inżynierii Systemów Polskiej Akademii Nauk w Instytucie Matematycznym PAN, we współpracy z Wyższą Szkołą Informatyki Stosowanej i Zarządzania WIT oraz Instytutem Badań Systemowych PAN, pod egidą Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A.

Muzeum Geologiczne PIG-PIB jest jednym z największych muzeów historii naturalnej w Polsce. W swoich zbiorach przechowuje i eksponuje pełny zakres materiałów naukowych dotyczących budowy geologicznej naszego kraju. Kolekcja minerałów, skał oraz skamieniałości liczy sobie ponad 500 000 okazów i wciąż jest powiększana. Część z nich prezentowana jest na sali ekspozycyjnej, jednakże te najcenniejsze lub będące w trakcie opracowywania przechowywane są w Magazynie Zbiorów, który znajduje się w podziemiach Muzeum - tuż pod stopami zwiedzających.

Zwiedzanie będzie obejmować wejście do Magazynu Zbiorów Muzeum Geologicznego PIG-PIB oraz odwiedzenie stanowiska pracy skanera 3D, wykorzystywanego do przygotowywania cyfrowych modeli najważniejszych okazów. Odbywać się będzie w dwóch grupach (maksymalnie po 10 osób) o 17:00 i 17:30. Czas trwania zwiedzania: ok. 30 minut. 

Wiele osób marzy o budowie własnego domu. Inwestycja często rozpoczyna się od kupna działki (nieruchomości gruntowej). Wykłady mają przybliżyć potencjalnemu inwestorowi wiadomości gdzie i w jaki sposób szukać informacji o nieruchomości - zarówno informacji geodezyjnej jak i planistycznej, przybliżyć procedury planistyczne i geodezyjne związane z planowaną inwestycją oraz pokazać możliwości jakie daje współuczestnictwo społeczne w planowaniu przestrzennym.

Drugi wykład cyklu przybliży jakie kolejno czynności są wymagane i wykonywane w trakcie realizacji prostej inwestycji budowlanej? Lokalizacja przyłączy mediów – gdzie i jak uzgadniamy – projekt przebiegu sieci?

Cykl: Przestrzeń miejska oczami socjologa

W czasach silnego przekształcania przestrzeni, urbanizacji i globalizacji pojawiają się dylematy dotyczące wpływu tych procesów na poczucie więzi człowieka z miejscem i wynikające z tego implikacje dla postaw i zachowań. Podczas spotkania będziemy stawiać pytania i szukać kontrowersji.

Postać wizjonera, pisarza, niestrudzonego wychowawcy doktora Janusza Korczaka do dziś fascynuje wielu osób, nie tylko w Polsce ale i na całym świecie. Korczak, który w ciągiu swojego życia odbył wiele podróży m.in. po Francji, Niemczech, Anglii, Palestynie, jak żadne inne miasto ukochał to, w którym przyszedł na świat – Warszawę. W swym „Pamiętniku” napisał: „Warszawa jest moja i ja jestem jej” i rzeczywiście losy Korczaka w sposób szczególny powiązane są z miastem nad Wisłą któremu, tak jak swoim wychowankom, pozostał wierny aż do śmierci pamiętnego lata 1942 roku.

Zwierzęta, osoby skazane na śmierć, sieroty, pacjenci szpitali i klinik na przestrzeni wieków służyli za materiał wykorzystywany w badaniach eksperymentalnych. Pierwsze sekcje zwłok i wiwisekcje zaczęto przeprowadzać już w starożytności. Herofilos (ok.330 – ok. 260 r. p.n.e) oraz jego młodszy kolega Erasistratos (304 – 245 r. p.n.e), główni przedstawiciele aleksandryjskiej szkoły lekarskiej, uzyskali od króla pozwolenie na „zajrzenie” do wnętrza żywego człowieka, skazanego na karę śmierci. Badanie ciała skazańca nie przeprowadzono jednak w celach leczniczych, lecz czysto poznawczych, gdyż obaj lekarze postanowili przyjrzeć się budowie i czynnościom organów wewnętrznych człowieka. Wraz z rozwojem nauk przyrodniczych w XVII wieku wzrosło także zapotrzebowanie na użycie ciał zwierząt i ludzi w badaniach medycznych i biologicznych. Poznawanie tajemnic przyrody miało swoją cenę – śmierć ludzi i zwierząt. Nie można było jednak wydać tych istot na ból i cierpienie nie uzasadniając wpierw prawa do rozporządzania ich zdrowiem i życiem. W jaki zatem sposób próbowano uzasadniać możliwość przeprowadzania eksperymentów na żywych istotach? Jakiego typu argumentów etycznych używano, by uzasadnić prawo do użycia ludzi i zwierząt w badaniach biomedycznych? Z jakiego typu trudnościami spotykały się próby legalizacji tej praktyki badawczej i w jaki sposób starano się je przezwyciężyć? I wreszcie w jaki sposób na płaszczyźnie materialnej i symbolicznej degradowano pewne kategorie istot po to, by móc zapewnić sobie prawo do ich użycia w trakcie prowadzonych badań i eksperymentów?

Co to jest wymiar przestrzeni, jak wyglądają przestrzenie o nieskończonym wymiarze i jak się w takich przestrzeniach odnaleźć.

Wraz z rozwojem Internetu wymiana idei staje się łatwiejsza. Coraz powszechniejsze jest pozyskiwanie wiedzy przez agregację rozproszonych informacji generowanych przez indywidualnych użytkowników (tzw. crowdsourcing).

Wykład z cyklu realizowanego przez Centrum Zastosowań Matematyki i Inżynierii Systemów Polskiej Akademii Nauk w Instytucie Matematycznym PAN, we współpracy z Wyższą Szkołą Informatyki Stosowanej i Zarządzania WIT oraz Instytutem Badań Systemowych PAN, pod egidą Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A.

Zjawisko mobbingu w Polsce, podobnie jak w innych krajach, jest istotnym problemem społecznym, który niesie ze sobą poważne konsekwencje zarówno w wymiarze  indywidualnym, organizacyjnym jak i społecznym. W świadomości społecznej mobbing funkcjonuje, jako problem wymagający zmiany, ale jego specyfika nie jest w pełni rozpoznana ponieważ większość definicji mobbingu traktuje o jego objawach a nie uwarunkowaniach. Pomimo tego, że regulacje prawne dotyczące mobbingu pojawiły się w polskim prawodawstwie w  styczniu 2004 roku,  nadal nie bazuje się na wystarczająco jasnych i ugruntowanych powszechną praktyką kryteriach, według których możliwe byłoby bezsprzeczne rozdzielenie zjawiska mobbingu od innych działań pracodawców i współpracowników zwłaszcza przy założeniu, że działania te są nieetyczne.

Niesprawiedliwe traktowanie, deprecjonowanie kompetencji pracowników, obrażanie, publiczne poniżanie czy wykorzystywanie, jako niektóre działania stanowiące elementy mobbingu, są tymczasem najczęściej rezultatem celowego manipulowania opinią innych zatrudnionych osób.  Mobbing można więc definiować jako patologiczny mechanizm władzy i nieformalnej kontroli. Z danych CBOS z 2014 roku wynika, że 28% zatrudnionych przyznaje, że w ich miejscu pracy pracownicy byli szykanowani przez przełożonych lub innych współpracowników, w tym 8% mówi o częstym występowaniu tego typu zachowań.

Podstawą skutecznej profilaktyki jest tymczasem przede wszystkim jasna charakterystyka problemu i określenie jego uwarunkowań oraz metod działania, które należy podjąć w sytuacji , gdy mobbing już występuje.

Świętujemy stulecie odkrycia wirusów bakteryjnych (bakteriofagów), najliczniejszych mieszkańców Ziemi, które zrewolucjonizowały naszą wiedzę o biologii i stanowią rezerwuar informacji genetycznej użytecznej w medycynie, rolnictwie, energetyce etc.

Warsztat poświęcony psychologicznym konsekwencjom funkcjonowania w warunkach stresu chronicznego i traumatycznego. Wpływ stylów więzi na procesy afektywne, procesy mentalizacji. Rola pozabezpiecznych stylów więzi i doświadczeń traumatycznych na rozwój zaburzeń osobowości. Analiza studiów przypadków pod kątem diagnozy zaburzeń emocjonalnych, zaburzeń procesów mentalizacji i dysocjacji. 

Warsztat w ramach cyklu: RÓWNOWAGA I ROZWÓJ