wykład

Celem wykładu jest przygotowana w sposób dostępny dla laika prezentacja izotopowych metod datowania w archeologii. Szczególny nacisk położony zostanie na datowanie metodą izotopu węgla promieniotwórczego C14. Ze wstępu słuchacze dowiedzą się czym zajmuje się archeologia, co może być zabytkiem archeologicznym oraz w jaki sposób datowano źródła archeologiczne na przestrzeni wieków. Krótko omówione zostaną również odkrycia Marii Skłodowskiej-Curie. Następnie słuchacze dowiedzą się o Willardzie Libby’m - jednym z kontynuatorów badań nad promieniotwórczością i odkrywcy metody C14, która zrewolucjonizowała datowanie zabytków archeologicznych. Obok metody C14 przedstawione zostaną także inne metody datowania izotopowego mogące mieć zastosowanie w archeologii, w tym metoda uranowo-torowa i potasowo-argonowa (K40 - A40).

Fantasy? Sci-fi? Disney? So different, but the hero’s journey seems similar. How the archetype of a hero gets repeated: an introduction and a discussion. Can you name a hero we haven’t thought of who fits the archetype? We dare you.

Wykład będzie poświęcony pokazaniu różnych możliwości interpretacji bohaterki powieści "Cudzoziemka" Marii Kuncewiczowej, uważanej przez wielu krytyków za najlepszy portret psychologiczny kobiety w kulturze polskiej, na tle innych bohaterek polskiej prozy naznaczonych "trudną innością" czy czujących się cudzoziemkami we własnym kraju. Relacja pomiędzy Kuncewiczową a jej matką, która była dla niej inspiracją przy tworzeniu tego portretu, posłuży nam także jako klucz do opowiedzenia o kilku innych utworach polskich pisarek i poetek opartych o ten wątek, między innymi Bożeny Keff-Umińskiej i Magdaleny Tulli.
 

Cyber ataki na instalacje przemysłowe zdarzają się coraz częściej. W roku 2015 hakerzy przejęli kontrolę nad systemami informatycznymi sieci energetycznych na Ukrainie i zakłócili dostawę energii elektrycznej dla ich odbiorców. W latach 2009-2010 wirus Stuxnet doprowadził do zniszczenia około 20% infrastruktury nuklearnej w Iranie. W zakładach przemysłowych bezpieczeństwo tradycyjnie skupia się na fizycznej ochronie mienia obiektu i personelu. Ze względu na to, że systemy komputerowe są coraz częściej używane do sterowania procesami przemysłowymi, nie jest to już wystarczające. Cyberbezpieczeństwo musi być integralną częścią polityki bezpieczeństwa każdej instalacji przemysłowej. Jest to duże wyzwanie, bo wiele z tych systemów zostało zbudowanych wiele lat temu, przy pomocy niestandardowych technologii. Ich głównym celem jest jak najbardziej efektywne funkcjonowanie tych urządzeń a ich bezpieczeństwo ma być zapewnione przez fizyczną ochronę obiektu oraz ich odseparowanie od sieci komputerowych. 

Plany cyberbezpieczeństwa w obiekcie przemysłowym muszą wziąć pod uwagę zarówno ataki, których bezpośrednim celem są systemy komputerowe i informacje przechowywane na nich jak i takie ataki, w których systemy komputerowe są środkami do realizacji ataków fizycznych na te obiekty. Tworzenie i realizacja tych planów powinna oprzeć się na metodologii podobnej do tej jaka jest używana w tworzeniu pozostałych elementów planów bezpieczeństwa (obrona w głąb, analiza zagrożeń i ocena skutków, stopniowe podejście do bezpieczeństwa).

Przedstawię podstawowe elementy bezpieczeństwa komputerowego, zasady tworzenia planów cyberbezpieczeństwa w obiektach przemysłowych oraz podobieństwa i różnice między cyber-ochroną systemów biurowych i przemysłowych.

Najnowsze doniesienia wskazują, że objawy choroby Parkinsona mogą zależeć od rodzaju flory bakteryjnej żyjącej w naszym jelicie. Do tej pory większość badań nad tą chorobą skupiała się na procesach zachodzących w mózgu, a zwłaszcza na procesach odpowiedzialnych za obumieranie neuronów istoty czarnej - struktury odpowiadającej za koordynację ruchową.

Okazuje się jednak, że nasze dotychczasowe spojrzenie na chorobę Parkinsona mogło być błędne, gdyż prawdopodobnie główną przyczyną tej choroby mogą być zaburzenia jelitowe wywołane przez nieprawidłową mikroflorę. Już kilka lat temu naukowcy zauważyli, że parkinsonicy często cierpią na zaparcia, a także inne zaburzenia trawienne; problemy te pojawiają się długo przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby.

Istnieją również dowody, że osoby z chorobą Parkinsona mają inny skład flory jelitowej niż osoby zdrowe, jednakże nie wiadomo, czy zaburzenia te są przyczyną czy skutkiem choroby. Nie wiadomo chociażby, co powoduje zmiany mikroflory przewodu pokarmowego, teoretycznie może to być zarówno niewłaściwa dieta, jak i problemy trawienne. Chociaż dopiero zaczynamy rozumieć jak ważne znaczenie dla naszego zdrowia mają bakterie zamieszkujące nasze organizmy, być może odkrycia te pomogą w przyszłości łatwiej i wcześniej diagnozować chorobę Parkinsona raz pozwolą stworzyć lepiej ukierunkowane leczenie.

Opowiem o tym, w jaki sposób można modelować ruch drogowy w dużych miastach oraz w skali całego kraju (np. Polski), korzystając m.in. z grafów i automatów komórkowych, oraz w jaki sposób to modelowanie może przydać się do optymalizacji transportu i mobilności. Przedstawię też ciekawe badania dotyczące szacowania wyników symulacji komputerowej ruchu drogowego przy pomocy sieci neuronowych oraz podstawy teoretyczne, które stoją za tymi badaniami, a dotyczą m.in. twierdzenia o uniwersalnej aproksymacji. Wspomnę dlaczego wyniki tych badań są ważne i mogą zrewolucjonizować sposób, w jaki zarządza się ruchem drogowym, projektuje sieć drogową i miasta, a ich zastosowania mogą znacznie wykraczać poza obszar transportu. Zaprezentuję algorytm genetyczny, dzięki któremu można znajdować dobre ustawienia sygnalizacji świetlnej w miastach, dobre lokalizacje i pojemności parkingów oraz stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Opowiem również o "nadjeżdżającej" rewolucji w transporcie, związanej z pojazdami autonomicznymi (sterowanymi przez programy komputerowe korzystające z algorytmów sztucznej inteligencji, a nie przez człowieka), która może sprawić, że ofiar wypadków drogowych będzie znacznie mniej, będzie się nam podróżowało bezpieczniej, szybciej i przyjemniej.

Wielokrotnie w dziejach powracało przekonanie, że piękne minerały (kamienie szlachetne) mają moc uzdrawiania – zastanowimy się, czy jest ono prawdziwe. Poznamy też minerały – źródła pierwiastków, niezbędnych do życia i rolę tych pierwiastków w nas.

W ostatnich latach szeroko rozpowszechniły się aplikacje mobilne, w tym aplikacje LBS (ang. Location-Based Services), systemy nawigacji samochodowej, rowerowej, motorowej, pieszej, lotniczej, wodnej, itp., których podstawą działania są satelitarne systemy wyznaczania pozycji (np. GPS). Obecnie bardzo istotne są badania i wdrożenia w zakresie pozycjonowania i nawigowania obiektów wewnątrz budynków, gdzie sygnał satelitarny nie jest dostępny. W celu lokalizacji użytkownika podejmuje się próby wykorzystania infrastruktury opartej o sieci radiowe (WiFi, RFID, Bluetooth, UWB), ultradźwięki, systemy wizyjne, nawigację inercyjną (and. Dead Reckoning) oraz inne eksperymentalne technologie.

Dzięki takim rozwiązaniom możliwe staje się lokalizowanie użytkownika w dużych centrach handlowych, na parkingach podziemnych, w hotelach, szpitalach, biurowcach, itp. Możliwe będzie w niedługiej przyszłości nawigowanie aż do półki z określonym towarem, a użytkownik będzie dostawał spersonalizowane informacje reklamowe lub promocyjne (mobilny marketing). W przypadku zagrożenia będzie natomiast dysponował aktualną informacją o trasach ewakuacji z miejsca w którym się znajduje.

Do działania aplikacji nawigacyjnych potrzebne są odpowiednie baz danych przestrzennych, czyli mapy budynków (w różnych postaciach i formach). Projektowanie aplikacji do nawigacji wewnątrz budynków wymaga nie tylko zaawansowanej wiedzy teleinformatycznej i geoinformatycznej, ale również kartograficznej.

W czasie wykładu omówione zostaną sposobu wyznaczania pozycji użytkownika wewnątrz budynku, sposoby wyznaczania tras przejścia oraz sposobu tworzenia map wnętrz budynków. 

Wszyscy wiemy jak bardzo jest ważna woda w naszym życiu, ale czy wiemy jak skutecznie ją oszczędzać i czy warto to robić. W czasie lekcji postaramy się odpowiedzieć na wszystkie trudne pytania związane z wodą.

Problem postrzegania przez człowieka odgywa kluczową rolę w analizie wizualnej obrazów lotniczych i satelitarnych. Mimo opracowania różnorodnych algorytmów maszyny nadal nie sa w stanie dorównać postrzeganiu przez człowieka, choć i ono jest obarczone różnymi ułomnościami i nie każdy widzi i dostrzega to samo.

Wykład dotyczy zagadnień związanych z psychologią postrzegania obrazów oraz dyskusją na temat ich konsekwencji dla przetwarzania obrazów w teledetekcji – lotniczych i satelitarnych. Na przykładzie obrazu tytułowego pingwina (ale nie tylko, będą również foki i dalmatyńczyki) dyskutowana jest różnica między postrzeganiem obrazu przez człowieka a widzeniem maszynowym. Przedstawione są przykłady wybranych operacji przetwarzania obrazów stosowanych w automatycznym wykrywaniu obiektów na zdjęciach lotniczych i satelitarnych, między innymi klasyfikacji spektralnej, analizy teksturowej i segmentacji wododziałowej.

Uważa się, że poprawa warunków życia w krajach zachodnich ma związek ze zwiększoną liczbą zachorowań na choroby autoimmunizacyjne. Przyczyną takiego stanu może być zmniejszona ekspozycja na patogeny, w tym pasożyty. Dotychczasowe metody leczenia chorób o podłożu autoimmunizacynym nie są skuteczne. Jako jedną z obiecujących metod leczenia zaproponowano helmintoterapie. Zarażenie pasożytami hamuje rozwój stanu zapalnego, wywołanego nadreaktywnością na neutralne substancje. W tej chwili prowadzone są badania kliniczne z wykorzystaniem nicieni, natomiast mechanizm zjawiska pozostaje nieznany.

Dzięki zastosowaniu wielu zdobyczy nowoczesnej techniki, w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nastąpił w medycynie wręcz oszałamiający postęp. Dotyczył on rozmaitych technik diagnostycznych oraz supernowoczesnych technik leczenia. Niestety osiągnięcia te nie przełożyły się na zadowolenie pacjentów, chorych i ich rodzin z kontaktów z przedstawicielami systemów ochrony zdrowia. Wraz z pojawieniem się i upowszechnieniem Internetu zaczął także narastać kryzys zaufania do wiedzy i kompetencji lekarzy. Dzisiaj słynny „dr Google” jest pierwszym „konsultantem” dolegliwości milionów ludzi. Czy skuteczniejszym od lekarzy? Czy lekarze powinni korzystać z supernowoczesnych technik informatycznych wykorzystujących sztuczną inteligencję i sieci neuronowe? Jak będzie się zmieniać zmedykalizowany świat telemedycyny, medycyny spersonalizowanej, translacyjnej, czy „mobilnej”? Czy pojawią się „wirtualni lekarze”? 

Zajęcia podzielone są na dwie części: wykład i pokazy doświadczalne. W pierwszej części spotkania omówimy materiały funkcjonalne (tzw. materiały inteligentne), które zmieniają swoje właściwości pod wpływem działania czynników zewnętrznych. Kontrolowanie tych czynników sprawia, że materiały inteligentne znajdują zastosowanie w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. W drugiej części zajęć przeprowadzimy pokazy doświadczalne, m.in. z wykorzystaniem wybranych materiałów inteligentnych.

Materiały inteligentne zmieniają swoje właściwości pod wpływem czynników zewnętrznych, co można wykorzystać w innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych.

Czy to prawda, że w przeszłości Dolny Śląsk był „krainą dymiących wulkanów"? Wyjaśnimy to, sprawdzimy, co zostało do dziś po owych wulkanach i do czego skały, które powstały dzięki nim, są współcześnie używane.

Wszyscy, którzy uczyli się kiedykolwiek języka obcego przyznają, że bardzo ważną – jeśli nie najważniejszą – umiejętnością jest znajomość słówek. To one pozwalają przekazać to, co chcemy powiedzieć, i choć nie można pominąć znaczenia innych elementów wiedzy językowej (gramatyki czy wymowy), to bez wyrazów nie ma komunikacji. To dlatego naukę języka obcego zaczynamy najczęściej od zakupu słownika.

Jednak większość z nas nie zdaje sobie sprawy z ilościowych aspektów znajomości słownictwa języka obcego. A przecież mierząc się z nowym zadaniem warto zdawać sobie sprawę z jego rozmiaru. Celem tego spotkania jest przedstawienie faktów, które zdemistyfikują wyzwanie, przed którym staje każdy z nas rozpoczynając naukę. Podczas wykładu uczestnicy poznają odpowiedzi na następujące pytania:

1. Ile wyrazów jest w języku polskim i angielskim?
2. Ile wyrazów w języku polskim znają uczestnicy wykładu?
3. Ile wyrazów zna przeciętny użytkownik języka angielskiego?
4. Ile wyrazów trzeba znać w języku angielskim, aby swobodnie rozmawiać, czytać i pisać w tym języku?.
5. W jaki sposób mierzy się te wartości?

Spotkanie będzie miało charakter wykładu z elementami warsztatu. Uczestnicy będą zachęcani do uczestnictwa we wspólnym poszukiwaniu odpowiedzi na wymienione powyżej pytania.

Tematem wykładu będzie projekt edukacyjny pt  „Czym oddychamy"(edu.polandaod.pl), którego głównym celem jest poznanie stanu jakości powietrza w miejscowości w której mieszkamy, poznanie zmienności czasoprzestrzennej koncentracji aerozolu znajdującego się przy powierzchni ziemi i procesów fizykochemicznych prowadzących do zmian w koncentracji cząstek w różnych skalach czasoprzestrzennych. Opowiemy o pomiarach i obserwacjach proponowanych w ramach niniejszego projektu, które dostarczą przybliżonych informacji o aktualnym stanie zanieczyszczenia powietrza. Wyniki pomiarów będą porównywalne z danymi pochodzącymi z modeli transportu zanieczyszczeń oraz z obserwacjami satelitarnymi celem ich walidacji.

W wypadkowości lotniczej  czynnik ludzki (Human Factor) często determinuje powstanie katastrofy. Czynnik ten nie musi wcale występować podczas czynności związanych z samym działaniem pilotów w kokpicie ale równie często znajduje się poza nimi i często dużo wcześniej. Analiza każdego zdarzenia lotniczego rozpoczyna się od przeanalizowania czynników ukrytych mogących mieć istotne znaczenie w wyjaśnieniu przyczyn powstania wypadku lotniczego. Idealną teorią wykorzystywaną w tym procesie wnioskowania jest teoria Jamesa REASONA (Swiss cheese). Każda misja lotnicza jaką załoga statku powietrznego ma do wykonania obarczona jest ryzykiem. Szacowanie tego ryzyka odbywa się na każdym poziomie podejmowanej decyzji. Mimo tak sformalizowanych procedur dochodzi jednak do wypadków lotniczych. Niektóre czynniki zewnętrze i wewnętrzne takie jak: pośpiech, rutyna, aprobowanie nadmiernego ryzyka, brak właściwych nawyków i odpowiedniego przeszkolenia, warunki pogodowe, naciski oraz chęć zaimponowania mogą doprowadzić do tragedii. Każde działanie załogi lotniczej obarczone jest ryzykiem popełnienia błędów gdyż każdy statek powietrzny przemieszcza się
w przestrzeni trójwymiarowej. Najważniejszą cechą każdego pilota powinno być monitorowanie lotu i umiejętne korygowanie niedociągnięć oraz błędów. Każda misja lotnicza to nie jest tylko praca pilota ale całego zespołu ludzkiego zabezpieczającego ten lot. Dlatego tak ważne jest prowadzenie właściwej profilaktyki, odpowiedniego szkolenia oraz dbanie
o komfort psychiczny poszczególnych członków personelu lotniczego w „rodzinie lotniczej”
 

We współczesnym gospodarce, opartej na wiedzy, informacji i Big Data, wykorzystanie statystyki i ekonometrii w opisywaniu zjawisk politycznych, ekonomicznych czy biznesowych jest powszechnie przyjętym standardem. Analityk danych (data scientist) jest wymieniany wśród 10 najbardziej intratnych zawodów przyszłości. Efektywne zarządzanie informacją wymaga użycia specjalistycznego oprogramowania, które pozwala na jednocześnie wygodną pracę, wykorzystanie zaawansowanych algorytmów statystycznych i automatyzację pracy. Na wykładzie przedstawimy najnowocześniejsze pakiety do analizy danych, które umożliwią automatyzację i przyśpieszenie pracy – szczególnie tej cyklicznej. Następnie zostaną omówione podstawowe zasady prezentowania wyników analiz statystycznych za pomocą zrozumiałych dla przeciętnego odbiorcy wykresów. Według kanonów sztuki tworzenia wykresów wizualizacje powinny być oszczędne (elementy nieprzekazujące informacji powinny być ograniczone do minimum lub zupełnie usunięte) ale również atrakcyjne dla ich adresata – opowiadać wciągającą historię i pokazywać ciekawe zależności pomiędzy zmiennymi. Pogodzenie ze sobą obydwu aspektów – prostoty i oryginalności jest kluczem do sukcesu w pracy statystyka.

Zapraszamy na wykład poświęcony analizie danych za pomocą programu R – obecnie najpopularniejszego narzędzia do wykonywania zaawansowanych analiz danych ilościowych.

Podczas wykładu powiemy o mechanizmach wpływu społecznego i innych narzędziach za pomocą, których destrukcyjne sekty i kontrowersyjne grupy kultowe werbują i uzależniają swoich członków. Przedstawimy również praktyczne umiejętności obrony (relacje bezpośrednie face to face, relacje nawiązywane przez Internet, kontakt poprzez ulotki i inne materiały propagandowe, doświadczenia osób poszkodowanych).

Wydane w ostatnich latach przekłady książek pisarzy kojarzonych z Beat Generation świadczą o rosnącym zainteresowaniu polskich czytelników tym amerykańskim pokoleniowym zjawiskiem literackim. Na pisarstwo bitników jednak wciąż patrzymy jednowymiarowo, przez pryzmat zmitologizowanego buntu, tracąc z oczu jego istotne, wieloznaczne aspekty. W naszej dyskusji spróbujemy wniknąć pod powierzchnię głównej narracji o Pokoleniu Beatu, znaleźć klucze do lektury mniej entuzjastycznej, a bardziej krytycznej.

W ostatnich latach ujawniono wiele afer dopingowych dotyczących także gwiazd światowego sportu. Przypadki Armstronga, Szarapowej czy też niedopuszczenie do udziału w igrzyskach olimpijskich rosyjskich lekkoatletów dowodzą, że walka z dopingiem staje się coraz skuteczniejsza. Wpłynęły na to m.in. zmiany przepisów antydopingowych i rozszerzenie definicji dopingu, wprowadzone przez Światową Agencję Antydopingową (WADA). Od 2004 roku, walka z dopingiem nie ogranicza się wyłącznie do badań laboratoryjnych próbek biologicznych sportowców. 

Otwarty charakter listy substancji i metod zabronionych, mający na celu zniechęcenie do poszukiwania nowych form wspomagania farmakologicznego, coroczna aktualizacja listy, prawo antydopingowe działające do 10 lat wstecz, z roku na rok nowocześniejsza aparatura analityczna i czulsze metody identyfikacji zabronionych substancji w próbkach biologicznych, zwiększenie ilości kontroli antydopingowych w okresie „poza zawodami”, czy nadzorowany przez WADA program „ADAMS Whereabouts”, dzięki któremu najlepsi sportowcy świata nie mogą unikać badań „chowając się” przed kontrolerami powodują, że dziś coraz trudniej oszukiwać w sporcie. Dodatkowo wiele państw wprowadza jeszcze surowsze niż ogólnoświatowe przepisy regulacje prawne związane ze stosowaniem dopingu, w tym także karne, uznając doping za problem ogólnospołeczny.

Systematyczna realizacja opracowanego przez WADA Światowego Programu Zwalczania Dopingu przynosi pożądane skutki. Jednak z uwagi na złożone reguły obowiązujące w walce z dopingiem w sporcie, zdarza się, że nie wszystkie przypadki dyskwalifikacji sportowców są zrozumiałe dla kibiców.

Na spotkaniu omówimy koncepcję modelu biznesowego, która pomaga w ocenie pomysłów na biznes. Dowiemy się jak budować dobre pomysły biznesowe zgodnie z koncepcją business model canvas. Zostaną zaprezentowane przykładowe sposoby definiowania biznesu przez pryzmat wartości dostarczanej konkretnym grupom klientów. Ponadto omówimy składowe każdego biznesu, które budują wartość. Koncepcja modelu biznesowego zostanie przećwiczona na praktycznych przykładach.

Od zarania dziejów ludzie stosowali różnorodne metody i środki, które miały im zapewnić przewagę nad przeciwnikiem. W sporcie osiagnięcie tego celu jest możliwe poprzez zwiększenie siły i wytrzymałości fizycznej, szybkości, odporności psychicznej, zdolności do koncentracji, a także usuwania lub opóźniania objawów zmęczenia. Naturalnym sposobem doskonalenia tych cech są: właściwie zaplanowany trening, optymalna dieta oraz różnorodne techniki psychologiczne. Można jednak przekroczyć maksymalne możliwości organizmu stosując m. in. środki farmakologiczne. Jest to ogromna pokusa, zwłaszcza wtedy, gdy doping jest względnie powszechny. 

Dunkleosteus uważany jest za szczytowego drapieżnika w morzach późnodewońskich. Pancerne ryby tego rodzaju dorastały bowiem do kilkunastu metrów długości, miały potężne szczęki i były świetnymi pływakami. Przez miliony lat to one, a nie rekiny, trzymały inne grupy kręgowców w swoim cieniu. Jednak zanim na Ziemi pojawił się dunkleosteus, plakodermy ewoluowały przez niemal 50 milionów lat. Ich początki właśnie poznajemy i okazują się one zaskakująco zbieżne z linią rozwojową kostnoszkieletowych z których powstały m in. tetrapody. Wykład będzie dotyczył powstania i ewolucji ryb pancernych, których zwieńczeniem, na krótko przed wymarciem był właśnie dunkleosteus.