wykład

Radon powstający z rozpadu radu występuje w środowisku naturalnie, emituje głównie promieniowanie α i w mniejszym stopniu β. W związku z tym, że jest gazem, może wydostać się ze skorupy ziemskiej do atmosfery wchodząc w skład powietrza atmosferycznego. Radon dostaje się do organizmu człowieka głównie wraz z wdychanym powietrzem atmosferycznym. Wdychana dawka tego pierwiastka zależy między innymi od jego stężenia w powietrzu,  częstości oddechów, wentylacji płuc, powierzchni wymiany gazowej w płucach i głębokości wniknięcia do  płuc promieniotwórczych cząstek. Czy radonu powninniśmy się bać? Gdzie go znaleźć? 

Czy wiesz, że Twój mózg to najważniejszy komputer w całym ciele? Choć waży mniej niż piłka do nogi, potrafi kierować wszystkim co robisz – od oddychania i mrugania, aż po myślenie, śmianie się i marzenia! Podczas naszego wykładu dzieci wyruszą w fascynującą podróż do wnętrza głowy, by odkryć tajemnice swojego niesamowitego mózgu.

W prosty i ciekawy sposób opowiemy, jak działa mózg i z czego się składa. Dowiemy się, za co odpowiadają jego różne części i jak współpracują, żebyśmy mogli chodzić, mówić, rozwiązywać zagadki i zapamiętywać ważne rzeczy. Będą też niesamowite fakty: który zwierzak ma największy mózg, czy naprawdę używamy tylko 10% mózgu i co dzieje się w głowie, gdy śpimy albo się uczymy.

W czasie wykładu nie zabraknie kolorowych ilustracji, zabawnych porównań i krótkich zadań dla małych odkrywców. Wszystko po to, by dzieci mogły lepiej zrozumieć, jak wyjątkowy jest ich własny mózg – i jak warto o niego dbać.

Zapraszamy wszystkie ciekawe świata dzieci na spotkanie z nauką, która potrafi zaskakiwać i bawić! Ten wykład to świetna okazja, by polubić naukę o sobie samym – bo każdy z nas nosi w głowie prawdziwy cud!

Mezenchymalne komórki macierzyste to komórki, które potrafią przekształcać się m.in. w komórki kości, chrząstki czy tłuszczu. Od lat są obiektem zainteresowania naukowców poszukujących nowych metod leczenia urazów oraz chorób układu szkieletowego. Ich potencjalne możliwości sprawiają, że niektórzy traktują je niemal jak cud w medycynie regeneracyjnej. Ale czy słusznie? Choć MSCs wykazują obiecujące właściwości, większość potwierdzonych zastosowań dotyczy jedynie wybranych schorzeń tkanek kostnych i chrzęstnych. Istnieją badania sugerujące szersze działanie – np. w chorobach autoimmunologicznych czy neurodegeneracyjnych – jednak naukowe podstawy takich terapii są wciąż niepewne lub wczesne.

W ostatnich latach pojawiły się liczne komercyjne oferty terapii opartych na MSCs, często bez solidnych podstaw naukowych. To budzi pytania o bezpieczeństwo i etyczność takich zabiegów.

Celem prezentacji jest pokazanie, gdzie aktualnie znajduje się nauka w kontekście MSCs: między realnym potencjałem a obietnicami bez pokrycia. Zastanowimy się, czy MSCs to faktycznie medyczny cud, czy raczej modne hasło, które wymaga znacznie więcej badań, zanim stanie się bezpieczną i skuteczną terapią.

Dwa spotkania (wykłady z prezentacją multimedialną i dyskusją) o charakterze interdyscyplinarnym, łączące wiedzę historyczną i kulturoznawczą z geograficzną i przyrodoznawczą. Tematem są dawne rosyjskie wyprawy dookoła świata, organizowane na początku i w połowie XIX wieku (cele, organizatorzy i uczestnicy, przebieg i dokumentalne oraz dokumentalno-literackie świadectwa podróży, środki transportu, warunki podróży, trasa, wrażenia, trudności i sposoby ich przezwyciężania). Podbudowę teoretyczną stanowią koncepcje obcości, swojskości i inności oraz granic między nimi, a także założenia postkolonializmu. Wykłady rzucają światło na specyfikę usytuowania geopolitycznego Rosji i jej kontaktów ze światem.

Po lądzie. Omawiany tekst: Fregata „Pallada” Iwana Gonczarowa (wyd. 1858). Cel: rekonstrukcja podróży powrotnej przez Syberię z wyeksponowaniem kwestii jej postrzegania przez Rosjan (Syberia jest swoja czy obca?).

Spotkanie pozwoli (w sposób nieoczywisty) odpowiedzieć na pytania: jakie państwa europejskie miały kolonie i czy należała do nich Rosja? na ilu kontynentach leżała Rosja? gdzie znajduje się Syberia? jak rozumieć słowa „egzotyczny”, „orientalny” i „tropiki”?       

Twórcy adaptacji audiowizualnych klasycznych dzieł literatury angielskiej często ulegają pokusie poprawiania lub uaktualniania oryginalnych tekstów, co związane jest poniekąd z samym procesem transpozycji i dopasowania oryginalnego tekstu do innego środka przekazu jakim jest ekran kinowy lub telewizyjny, ewentualnie scena teatralna. Często jednak zmiany te podyktowane są subiektywną interpretacją tekstu, który ze względu na odległość czasową i kulturową, współcześnie jest albo ze swoim przekazem nieaktualny, nieadekwatny do obowiązujących norm i oczekiwań kulturowych, społecznych czy też artystycznych, albo trudny w odbiorze. W efekcie twórcy adaptacji często modyfikują, w większym lub mniejszym stopniu, elementy oryginalnego dzieła w procesie, który nierzadko jest efektem subiektywnej analizy i osobistej wizji autora, wynikającej z konkretnych uwarunkowań kulturowych, językowych, historycznych oraz perspektywy na otaczający świat oraz normy społeczne. Wykład ma na celu zapoznać uczestników, na przykładach wybranych współczesnych filmowych i telewizyjnych adaptacji klasycznych dzieł literatury angielskiej, z efektami i konsekwencjami autorskich reinterpretacji w adaptacjach audiowizualnych w kontekście współczesnych teorii krytycznych i badań nad adaptacją.

Cząstki to najmniejsze fragmenty materii. Pierwiastki to podstawowy chemiczny budulec wszechświata. Cząsteczki to już bardziej złożone struktury powstałe przez połączenie pierwiastków. Ale to wszystko elementy nanoświata. Czymm jest skala nano, czy my w ogóle "widzimy" pojedyncze cząsteczki? To będzie tematem naszej dyskusji. Zapraszam!

Wyprodukowane in vitro „mięso” jest interesującą alternatywą dla konsumentów. Po pierwsze jego uzyskiwanie nie wymaga hodowli i zabijania zwierząt, po drugie jest mniej obciążające dla środowiska. Uzyskanie „mięsa z probówki” było możliwe dzięki rozwojowi technik hodowli komórek zwierzęcych, w tym komórek macierzystych w warunkach in vitro. Uczestnicy wykładu będą mieli możliwość zapoznania się z informacjami dotyczącymi metod hodowli komórek, które pozwoliły na uzyskanie „mięsa z probówki”.

Podczas lekcji uczniowie dowiedzą się, jak nowoczesne technologie pomagają rolnikom w codziennej pracy. Poznają, czym są zdjęcia satelitarne i jak można je wykorzystać do monitorowania upraw, przewidywania pogody czy planowania nawożenia. Zajęcia będą prowadzone w formie przystępnej prezentacji z przykładami z życia, a uczniowie spróbują samodzielnie odczytać proste dane ze zdjęć. Lekcja pokaże, że rolnictwo to nie tylko praca na polu, ale też korzystanie z wiedzy i nowoczesnych narzędzi.

Ancient Egyptian religious concepts and ideas about what happens to a person after his death have been a point of interest to foreigners like ancient Greeks visiting Egypt who received the ideas of Egyptians with awe and curiosity.  European scholars continued this interest with increasing intensity starting from the Renaissance which later became a central question to European depictions of ancient Egypt. But as Egyptologists learn more and more about ancient Egypt, it is becoming clearer that our notions of ancient Egyptian afterlife concepts are largely influenced by the cultural contexts of 19th century (and earlier) scholars. During this talk a few interesting notions of ancient Egyptian afterlife and some ways they might have been misconstrued will be presented.

Fenomen jedzenia ulicznego nie jest wymysłem naszych czasów i współczesną modą. Wiele kultur w ten sposób od dawien dawna praktykuje nabywanie posiłków i spożywanie właśnie w takiej ulicznej formie. Dziś w tzw. zachodnim świecie coraz częściej posiłki kupuje się w przydrożnych barach i punktach i spożywa na ulicy, zatrzymując się na te okoliczność lub też spożywając posiłek idąc. Food trucki i inne formy dystrybucji żywności stały się znakiem naszych czasów. Jak powszechne jest spożywanie tzw. street foodu i jakie są tradycje tej formuły żywienia, tej wiedzy dostarczy wykład, który zainteresuje przeciętnego konsumenta, jak i organizatora usług gastronomicznych.

Opowiemy o wspólnym słowiańskim pochodzeniu języka ukraińskiego i polskiego, a także o historyczno-kulturowym kontekście wzajemnych kontaktów. Przybliżymy charakter polsko-ukraińskich wpływów językowych, wrócimy też uwagę na najważniejsze podobieństwa i różnice między językiem ukraińskim i polskim.

Powiemy, które z cech językowych pomagają w nauce języka ukraińskiego, a które mogą okazać się „fałszywymi przyjaciółmi”.

Warsztaty posłużą zapoznaniu z alfabetem cyrylickim i nabyciu umiejętności zapisu swoich imion, nazwisk oraz miejsc zamieszkania po ukraińsku. Nauczymy też naszych słuchaczy podstawowych zwrotów grzecznościowych w języku ukraińskim.

Rozwój układu nerwowego to jeden z najbardziej złożonych i fascynujących procesów biologicznych, który decyduje o tym, jak postrzegamy świat, jak uczymy się, zapamiętujemy, reagujemy na zagrożenia i budujemy relacje społeczne. Choć większość z nas kojarzy badania nad mózgiem głównie z ludźmi, to w rzeczywistości wiele przełomowych odkryć zawdzięczamy niepozornej rybce – danio pręgowanemu (Danio rerio). Podczas pokazu skupimy się na trzech kluczowych aspektach rozwoju mózgu: 1. Proliferacja, migracja i różnicowanie komórek nerwowych, 2. Tworzenie połączeń synaptycznych, 3. Aktywność neuronalna i dojrzewanie sieci neuronalnych. 

U danio aktywność neuronalną można monitorować dzięki specjalnym barwnikom lub białkom fluorescencyjnym, które zmieniają intensywność świecenia w odpowiedzi na wzrost stężenia wapnia – a towarzyszy on impulsom nerwowym. Podczas pokazu uczestnicy poznają podstawowe i zaawansowane techniki obrazowania rozwoju mózgu. Uczniowie zobaczą eksperyment, w którym mózg danio reaguje na światło. Dzięki specjalnym nagraniom zobaczymy „na żywo”, jak pojedyncze neurony „rozmawiają” ze sobą, przesyłając sygnały i budując sieci komunikacyjne.

Mózg nie powstaje z dnia na dzień – to dynamiczna i wieloetapowa podróż od komórki do złożonej sieci komunikacyjnej. Dzięki danio pręgowanemu możemy nie tylko obserwować ten proces z bliska, ale także uczyć się, jak wspierać zdrowy rozwój mózgu i jak zapobiegać zaburzeniom neurologicznym i psychicznym. Podczas warsztatów uczestnicy nie tylko poznają teorię, ale także zobaczą prawdziwy rozwijający się mózg w akcji. Od fluorescencyjnych neuronów po aktywność mózgu pod wpływem światła – to wyjątkowa okazja, by zrozumieć, jak rodzi się nasza zdolność do myślenia, czucia i działania.

W czasach rozwoju samochodów hybrydowych i walki o czystość środowiska, rotacyjny silnik wykorzystujący jako paliwo wodór może być interesującą alternatywą dla silników tłokowych. Brak elementów wymagających smarowania pozwala na wytwarzanie tylko wody jako produktu spalania.

„Wirtualne Muzeum Geologiczne” to serwis internetowy popularyzujący nauki geologiczne, stworzony przez pracowników Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jednym z jego głównych elementów są trzy wirtualne wycieczki: (1) Skały magmowe i metamorficzne, (2) Skały osadowe i skamieniałości, oraz (3) Wody podziemne. Podczas interaktywnych spacerów użytkownicy poznają najistotniejsze zagadnienia dotyczące tematyki danej wycieczki. Serwis jest bogato ilustrowany materiałami graficznymi oraz fotografiami i skanami 3D okazów geologicznych (skały, minerały, skamieniałości). Zajęcia stacjonarne, które proponujemy, to zwiedzanie „Wirtualnego Muzeum Geologicznego” w towarzystwie przewodnika-geologa, który oprowadzi uczestników po wirtualnych przestrzeniach, wyjaśniając i pomagając zrozumieć poszczególne zagadnienia (tematyka wycieczki do wyboru). Podczas zajęć uczestnicy będą mieli okazję obejrzenia okazów geologicznych, których zdjęcia i skany 3D zostały umieszczone w serwisie. Będzie również możliwość zwiedzenia Muzeum Geologicznego im. S.J. Thugutta.

W poszukiwaniu cennych roślin ludzie udawali się w dalekie podróże. Niektóre z przypraw były wyżej cenione niż złoto. Z ich powodu Europejczycy podbijali nowe lądy. Skąd pochodzą powszechnie używane dziś rośliny przyprawowe? Jaka jest ich historia? Dlaczego dawniej były tak bardzo pożądane?

Opis zjawiska polaryzacji fal ilustrowany pokazami polaryzacji mikrofal. Jak działają okulary z polaryzacją? Czym ona w ogóle jest? Na lekcji będzie można dowiedzieć się na czym polega polaryzacja fal, jak objawia się na co dzień w naszym życiu i jakich fal dotyczy. Zjawisko to zostanie zademonstrowane w praktyce na przykładzie nadajnika i odbiornika mikrofal, między które będziemy wstawiać różne przedmioty.

Japońska kultura kulinarna podbija świat i również w Polsce ostatnio staje się coraz lepiej znana: już nie tylko sake i sushi, ale i zupy z kluskami, takie jak soba i udon, ryżowe kanapki – onigiri, słodycze, kiszonki i wiele innych można spotkać coraz częściej w restauracjach, sklepach specjalistycznych i supermarketach. Współcześnie można zaobserwować też coraz większą popularność literatury, w której tematyka kulinarna odgrywa główną rolę. Potrawy i składniki są już nie tylko elementami tła, wspominanymi dla zbudowania atmosfery i oddania kolorytu lokalnego, lecz mogą być ważną częścią życia bohaterów i głównym tematem utworu.

Nazwy potraw i składników są ściśle związane z kulturą materialną i kulturą życia codziennego regionów, w których powstawały, dlatego też ich użycie w tekście ma duży wpływ na tworzenie atmosfery i wywoływanie poczucia immersji. Jednocześnie, są one szczególnie trudne do tłumaczenia na inne języki, jeżeli takie same potrawy i składniki nie występują na danym obszarze. Co to jest japoński bigos albo napar z jęczmienia? Czy wszyscy już wiedzą, co to są mochi albo gyoza, i w związku z tym można użyć tych nazw w przekładzie bez przypisu? Czy pachnotka, którą można znaleźć w niektórych sklepach obok bazylii i rozmarynu w doniczkach, będzie rozpoznana jako to samo co shiso, wspomniane w powieści? Co począć w tłumaczeniu literackim z wodorostami, które nie mają polskiej nazwy: użyć japońskiej, naukowej, czyli łacińskiej, czy może szerszej, gatunkowej, która może być lepiej znana? A może zgoła pominąć tę nazwę?

Jako japonistka i tłumaczka literatury japońskiej w mojej pracy ciągle zadaję sobie te pytania i szukam jak najlepszych rozwiązań. Posługując się apetycznymi przykładami, w moim wykładzie chciałabym przedstawić szczególne problemy związane z japońskim słownictwem kulinarnym i omówić strategie tłumaczeniowe, jakie można do nich zastosować w przekładach literatury pięknej.

Jej tej lekcji jest umiejętność pracy w grupach, kreatywność oraz samodzielność myślenia. Uczniowie otrzymają na planszach różne zagadki i polecenia do wykonania. Ich zadaniem będzie je rozwiązać, wykorzystując fragmenty "Przygód Alicji w Krainie Czarów" Lewisa Carrolla (te będą przedmiotem spotkania i zostaną uczniom rozdane). Zwycięzcami będą ci, którzy nie tyle najszybciej odpowiedzą na różne pytania i rozwiążą zagadki, ile rozwiążą je najciekawiej i najbardziej kreatywnie, mówiąc językiem Alicji: „coraz najciekawiej”, „coraz to zdumiewajęcej i zdumiewajęcej”. Celem spotkania jest wyjściowe pytanie: w jakie gry grają bohaterowie "Przygód Alicji w Krainie Czarów" i co możemy nazwać grą. Będziemy się zastanawiać, jak bohaterowie rozumieją świat, jak ten świat nazywają i jakie są tego konsekwencje. Pytaniom prowadzącego będą towarzyszyły zagadki, rebusy, gry słowne, wierszyki obrazkowe. Spróbujemy zastanowić się – jak Alicja – nad kształtem i znaczeniem słów oraz ich definicji. Poddamy refleksji język Alicji i sposoby wypowiadania się innych bohaterów. Zastanowimy się nad pułapkami tkwiącymi w języku, a także nad znaczeniem poszczególnych pojęć i nazw własnych w różnych tłumaczeniach powieści Carrolla. Pomyślimy również nad rolą różnorodnych odniesień kulturowych i językowych do innych znanych tekstów pojawiających się bezpośrednio w wybranych tłumaczeniach Przygód Alicji w Krainie Czarów.

Tibetan language belongs to Tibeto-Burman language group. Thanks to the Tibetan language, particularly the Classical Tibetan language, Tibetan Buddhism originated from India is well preserved for more than a thousand years. Because of this language Buddhism spread all over the world for the benefit of all beings. The Modern Tibetan language and the Classical Tibetan language share more common values than differences and help each other to understand written documents, old and modern, deeper and better.

Tibetans traditionally categorize the Tibetan language into two groups. They are known by the name, written language (yig skad) and spoken language (ngag skad). It is one of the oldest languages with a script and writing system in the world. According to modern Tibetologists Tibetan language belongs to Tibetic language group, utilized and spoken in Tibet proper and around the Himalayan regions. Based on the research findings of the Tibetan language, we can categorize it into three groups; Old Tibetan, Classical Tibetan, and Modern Tibetan. The Tibetan script we have now was invented more than a thousand years ago, in the middle of the 7th century. According to Tibetan history, a minister of the Tibetan imperial court, Thon mi Sambhota, was sent to India to learn the Indian language. Spending more than a decade in India he returned to Tibet and invented two kinds of scripts, Dcu
chen and Dcu med. The script Dcu chen is mainly for printing documents and Dcu med script is for everyday usage, writing notes and letters.

There are different theories about the invention of the two Tibetan scripts. Most of the traditional Tibetan historians assert that the two Tibetan scripts are invented based on Lantsa [Ranjana] and Wartula Indian script. And some historians stated that it derived from the Indian Devanagari script. The modern Tibetan scholar Dge ’dun chos ’phel (1903-1951) believe that Dbu chen script is invented based on the Gupta script of India and Dbu med script is just a faster writing version of Dbu chen script, similar to many old archaic writings as well as Dzongkha writing of Bhutan nowadays. In some archaic documents we could find the combination of both scripts in a single syllable. Those archaic documents are called yig rnying (old writing). Except for minor stylistic differences between Tibetan archaic script and modern script, the basic structure of the script remained unchanged without evolution.

Nabłonek (epithelium) lub tkanka nabłonkowa to cienka, ciągła, ochronna warstwa komórek z niewielką ilością macierzy pozakomórkowej.

Procesy biologiczne, takie jak embriogeneza, gojenie się ran i powstawanie nowotworu, opierają się na zdolności komórek nabłonkowych do koordynowania swojej aktywności mechanicznej w skalach długości, które są o rzędy wielkości większe niż rozmiar komórki. Chociaż proces ten jest regulowany przez różne ścieżki sygnałowe, niedawno stało się oczywiste, że tę koordynację można zrozumieć za pomocą narzędzi fizycznych, z których wybitnym przykładem jest porządek ciekłokrystaliczny. Są epithelia zawierające tylko jedną warstwę, złożoną z 4-, 5-, 6-, 7-, 8-kątów.

F.T. Lewis wykazał eksperymentalnie, że siedmiokąt jest średnio dzielącą się komórką, zaś płaszczyzna dzielenia (ang. division plane) dotyka środka granicy sąsiedniego pięciokąta i sześciokąta,.  A. Lissowski i N. Rivier podali matematyczne uzasadnienie związku wykrytego doświadczalnie przez Lewisa: między przeciętną powierzchnią  komórki dwuwymiarowej a liczbą n krawędzi tej komórki zachodzi związek , przy czym , zaś  tkanka zawiera  f  komórek zajmujących pole .

Przemiana heksatyczna (Nobel 2016) to  fazowa przemiana dwuwymiarowa z cieczy do kryształu. L. Giomi ze współpracownikami napisał szereg prac na temat: "hexatic-epithelium-cancer". Modele obliczeniowe sugerują, że porządek heksatyczny może służyć do opisu zbiorowej migracji komórek..W fazie hexatic zostają tylko nieliczne gęstości dyslokacji pięcio- i siedmiokątów pośród  przeważających sześciokątów.

Po zapoznaniu z tymi pracami proponujemy własne uwagi. Kolorowe obrazy pozwalają lepiej zrozumieć fazę heksatyczną: z izotropowej cieczy powstają kryształy o strukturze sześciokątnej,

Podczas wykładu przyjrzymy się bliżej mitochondriom – niezwykłym elementom komórki, które odegrały kluczową rolę w ewolucji życia na Ziemi i do dziś wpływają na nasze zdrowie, długość życia oraz procesy starzenia. Na początku wspólnie odbędziemy podróż w czasie aż do początków życia, by zrozumieć, dlaczego pojawienie się wydajniejszego systemu produkcji energii stało się przełomem w rozwoju złożonych organizmów wielokomórkowych.

Następnie skupimy się na współczesnych rolach mitochondriów w komórkach zwierząt – takich jak nasze. Zajrzymy do wnętrza tych organelli, żeby sprawdzić, jak przebiega produkcja energii i gdzie zachodzą kluczowe etapy metabolizmu, umożliwiające wzrost, odbudowę i codzienne funkcjonowanie organizmu. Omówimy także mniej oczywiste zadania mitochondriów: ich udział w regulacji śmierci komórkowej oraz inicjowaniu stanu zapalnego. Tutaj pojawi się trudne pytanie o rolę mitochondriów w procesie starzenia. Zastanowimy się, jak zmiany w funkcjonowaniu mitochondriów mogą wpływać na kondycję komórek i tkanek wraz z wiekiem, oraz dlaczego to zagadnienie wciąż budzi wiele pytań i inspiruje badaczy do dalszych poszukiwań.

Wykład kieruję do wszystkich, których ciekawi, jak historia ewolucji przekłada się na naszą codzienność, zdrowie i wyzwania współczesnej medycyny.

Stosowanie założeń gospodarki cyrkularnej (zero waste), m.in. poprzez proekologiczne codzienne wybory podejmowane w naszych gospodarstwach domowych, przez nas wszystkich jako konsumentów, jest obecnie jedynym możliwym sposobem na „odśmiecenie” otaczającej nas przyrody, naszych miast, gmin, naszego kraju z odpadów, które sami generujemy, a których moglibyśmy w znacznym stopniu uniknąć. Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) w praktyce nie jest niczym innym jak ponownym wykorzystaniem surowców wtórnych, brakiem marnotrawstwa, dbaniem o jak najdłuższe korzystanie z dóbr, a nadto wystrzeganiem się nadkonsumpcji i nabywania rzeczy niepotrzebnych. Dzięki temu mamy szansę osiągnąć cel zbudowania świata (chociażby tego najbliższego) wolnego od szkodliwych odpadów i zanieczyszczeń, od toksyn emitowanych przez spalanie odpadów, czy dostających się do gleb i wód gruntowych. Cel odwrócenia zeszpecenia przyrody i krajobrazów przez wyrzucane i zalegające śmieci.

Zasady zero waste to bowiem - leżące w rękach nas wszystkich - odzyskiwanie i przetwarzanie zamiast zakopywania, składowania i spalania. To też wystrzeganie się żywności zatruwanej chemicznymi substancjami na każdym etapie produkcji. Żywności, która – zamiast odżywiać – jest źródłem wielu chorób (nowotwory) i przyczynia się do skracania ludzkiego życia. Ale skuteczne wdrażanie 5„R” [odrzuć (refuse), ogranicz (reduce), użyj ponownie (reuse/repair), poddaj recyklingowi (recycle), pomóż w zgniciu (rot)] to też baza dla biznesu, który zdolny jest uczynić odpady surowcami i z powrotem przetworzyć je na produkty.

Czy wiesz, że na Kielecczyźnie działa firma będąca liderem sprzedaży odzieży używanej w Europie, która z wyrzuconych na wysypiska tekstyliów potrafi produkować meble? Na Górnym Śląsku natomiast w 2024 r. powstał zakład posiadający 10% światowego (!) rynku odzyskiwania metali ziem rzadkich i innych szlachetnych surowców z wyrzuconej elektroniki… Okazuje się, że GOZ przynosi policzalne korzyści ekonomiczne, bo nie tylko poprawia stan fizycznego i psychicznego zdrowia obywateli (tak ważne wobec słabości systemu służby zdrowia), uniezależnia kraj (od importu, emisyjnego transportu), jest niskokosztowa (potrzebne materiały i surowce odzyskiwane są z odpadów versus z inwazyjnych dla przyrody kopalń, przemysłu ciężkiego itp.) oraz innowacyjna i po prostu – jednocześnie tradycyjna, jak i nowoczesna na miarę wyzwań cywilizacyjnych. 

Polski Internet stał się celem zmasowanego ataku rosyjskich trolli. Niestety, nie widać żadnej, zorganizowanej obrony - co najwyżej nieskoordynowane i przypadkowe odpowiedzi zupełnie prywatnych osób. To wszystko ma wielki, negatywny efekt na polskie społeczeństwo. Zbyt łatwo dajemy się przekonać do czegoś zupełnie nieprawdziwego, bo, jak wiadomo, kłamstwo powtarzane tysiąc razy staje się prawdą.

W tym roku mija 50 lat od śmierci wybitnej filozofki Hanny Arendt. Jej ostatnia, ukończona kilka dni przed śmiercią książka "Wola" stanowi dobre podsumowanie filozoficznych zmagań z tym pojęciem, budzącym wśród różnych myślicieli skrajnie rozbieżne intuicje.