polski

Ósma konferencja z cyklu „Educare necesse est…”. Tegoroczny temat to: „Życie codzienne w dokumencie, historiografii i dydaktyce od średniowiecza do końca XX w.”. Ma ona na celu wymianę informacji i doświadczeń na temat możliwości wykorzystania w praktyce szkolnej źródeł archiwalnych pokazujących różne aspekty życia codziennego (mieszkanie, pożywienie, rodzina, praca, szkoła, komunikacja, wolny czas, opieka lekarska, opieka społeczna, religia, bieda, bogactwo, więziennictwo) w okresie od średniowiecza do końca XX w. Przedmiotem obrad chcemy uczynić m.in. zagadnienia jak:

– źródła archiwalne dotyczące życia codziennego — omówienie źródeł i możliwości ich praktycznego wykorzystania na lekcjach, warsztatach, zajęciach pozalekcyjnych;

– edukacyjny potencjał projektów opartych na źródłach poświęconych różnym aspektom życia codziennego — przykłady dobrych praktyk;

– codzienność i jej aspekty w świetle źródeł archiwalnych;

– gra jako metoda dydaktyczna.

Chemia powierzchni - co to takiego? Czy powierzchnia materiału jest inna niż cała jego objętość? Jeśli tak to jakie może mieć to konsekwencje. Skąd tak naprawedę wiemy jak ona wygląda. Jak chemicy analizują powierzchnię? Postaramy się znaleźć odpowiedzi na te i inne pytania. A przy okazji, skoro w końcu to lekcja, przypomnimy sobie co się kryje pod pojęciami alkohol, aldehyd, kwas karboksylowy.

Poznamy strukturę wody i lodu, dowiemy, dlaczego zimą spada śnieg, a jego płatki są sześciokątne a nie np. kwadratowe. A przede wszystkim: skąd to wszystko wiadomo? 

Elektrofizjologia, to dziedzina zajmująca się elektryczną aktywnością naszego organizmu oraz jej pomiarem. W medycynie można za jej pomocą diagnozować wiele chorób serca lub układu nerwowego, takich jak na przykład padaczka, czy zaburzenia snu. Wykład skupi się na aktywności elektrofizjologicznej mózgu. Dowiemy się jak komunikują się ze sobą neurony i do czego ta komunikacja może doprowadzić. Podane zostaną przykłady badań naukowych, które używają tej metodologii aby lepiej zrozumieć żywe organizmy. Omówimy także różne metody elektrofizjologiczne, aby zrozumieć które i dlaczego są wykorzystywane w nauce, a które w medycynie. Choć elektrofizjologia jest powszechnie używana do diagnozy niektórych chorób, jest wiele innych (na przykład zaburzenia depresyjne), do których diagnozy również może zostać użyta i chociaż, nie jest obecnie wykorzystywana do ich diagnozowania, są prowadzone badania naukowe aby do tego doprowadzić.

Celem wykładu będzie ukazanie globalnych trendów w turystyce na świecie. Pokazane zostaną poszczególne studia przypadków kurortów turystycznych z całego świata oraz zostaną wskazane pozytywne i negatywne aspekty globalizacji w odniesieniu do krajów rozwijających się i rozwoju turystyki na ich obszarze. Omówione zostaną zagadnienia związane z gospodarką turystyczną, jej wpływem na tworzenie PKB, ograniczeniami środowiskowymi i barierami społeczno-kulturowymi. Zostanie ukazany wpływ pandemii COVID-19  na światowy sektor turystyki, oraz omówione zostaną najważniejsze typy turystyki: aktywna, zrównoważona, kulinarna, biznesowa, kwalifikowana, kulturalna oraz "city-break".

Inżynieria powierzchni to ważna część inżynierii materiałowej, zajmująca się modyfikacją i doskonaleniem właściwości powierzchni materiałów w celu poprawy ich funkcjonalności i trwałości. Procesy technologiczne modyfikujące właściwości powierzchniowe wyrobów, zajmują w nowoczesnym przemyśle ważne miejsce, pozwalając dopasować produkt do wymagań jego użytkowników. Umożliwiają znaczne zaoszczędzenie czasu, energii i kosztów w procesie produkcji oraz wydłużają żywotność gotowych elementów.

Dlaczego barierki na ulicach są ocynkowane metodą ogniową i jak nazywał się Polak, który wymyślił ten proces? Z jakiego powodu tytanowe implanty kostne są utleniane, a tytanowe zastawki serca azotowane? Jakie procesy zachodzą, kiedy malujemy ścianę w pokoju, a jak barwione są aluminiowe nóżki mebli do pokoi dziecięcych? Czym jest emalia na garnkach i dlaczego nieprzywierająca powłoka teflonowa jednak trzyma się patelni? Na te i inne pytania będzie można uzyskać odpowiedź w trakcie lekcji wprowadzającej w fascynujący świat inżynierii powierzchni.

Lekcja prowadzona będzie w postaci wykładu, wzbogaconego o możliwość obejrzenia eksponatów, ilustrujących omawiane zjawiska.
 
 

Wszyscy słyszeliśmy o tym, że nietoperze potrafią sobie poradzić w całkowitych ciemnościach dzięki zdolności nasłuchiwania echa wydawanych przez siebie dźwięków. A jakby to było, gdybyśmy my musieli sobie poradzić, mając do dyspozycji tylko słuch? Czy w ogóle się do tego nadajemy? Czy echo może być dla nas czymś więcej niż tylko zabawnym zjawiskiem, urozmaicającym nam leśne lub górskie wędrówki? Spróbujemy doświadczyć na własnej skórze, jak to jest, gdy trzeba "widzieć uszami". Dowiemy się też nieco o tym, jak zwierzęta wykorzystują dźwięk do orientowania się w przestrzeni - no i przekonamy się, na ile potrafimy wziąć z nich przykład. 

Wrażenie koloru jest wytworem naszego umysłu, ale jakże realnym. Powstanie tego wrażenia to efekt oddziaływania fali elektromagnetycznej na receptory oka. Brzmi sucho i nieprzystępnie, ale to tylko pozory. Rzeczywistość jest kolorowa, bogata i zaskakująca. W czasie popularnego wykładu uzupełnionego warsztatami będzie można na własne oczy zobaczyć(!), jak bardzo ów wytwór umysłu może nas zaskoczyć. Tym bardziej, że nie potrzeba dogłębnej znajomości optyki i fizyki, by się mądrze i twórczo bawić światłem.

Wśród więźniów gestapo byli również lekarze. Ich aresztowania następowały przez cały okres okupacji. Przetrzymywano ich i w areszcie na Szucha, i w więzieniu na Pawiaku. Lekcja przybliży sylwetki wybranych medyków przesłuchiwanych w warszawskiej siedzibie Urzędu Komendanta Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa, między innymi małżeństwa Anny i Henryka Czuperskich, Zofii Garlickiej, Janiny Węgierskiej. Uczestnicy spotkania będą mieli okazję poznać zarówno przebieg śledztw, jak i dalsze losy lekarzy – więźniów gestapo, których męczeńska droga znaczona była przez więzienne cele, druty obozów, salwy plutonów egzekucyjnych. Zwolnienia zdarzały się rzadko.

Zapraszamy na WYKŁAD oraz WARSZTATY poruszające zagadnienia związane z promieniowaniem jonizującym.

1. Wykład „Promienna strona farmacji”

Radiofarmaceutyki to wyroby medyczne zawierające radioaktywny izotop.  Mogą służyć diagnozowaniu różnych chorób (nowotworów, chorób neurologicznych, kardiologicznych) oraz ich leczeniu.
Produkcja radiofarmaceutyków stwarza wiele wyzwań, którym należy sprostać.
Podczas wykładu poruszymy następujące zagadnienia:
- rodzaje promieniowania wykorzystywanego w medycynie nuklearnej,
- sposoby wytwarzania radioizotopów medycznych,
- synteza radiofarmaceutyków w praktyce,
- kontrola jakości,
- środki bezpieczeństwa w radiofarmacji,
- nowe, testowane radiofarmaceutyki - badania przedkliniczne nowych substancji,
- zastosowanie radiofarmaceutyków w medycynie - przykłady badań eksperymentalnych i klinicznych.

Czas wykładu:1 h.

2. Warsztaty z licznikami promieniowania

Poprowadzimy warsztaty polegające na badaniu własności promieniowania jonizującego. Uczestnicy w małych zespołach wyposażonych w zestaw liczników promieniowania jonizującego zmierzą promieniowanie różnych przedmiotów oraz zbadają zależność natężenia promieniowania od odległości od źródła lub rodzaju przesłony. Zmierzą również promieniowanie kosmiczne (miony).

Czas warsztatów: 2,5 h.

UWAGA!

Pomiędzy zajęciami przerwa obiadowa. Istnieje możliwość skorzystania (odpłatnie) ze stołówki NCBJ.

Wyprodukowane in vitro „mięso” jest interesującą alternatywą dla konsumentów. Po pierwsze jego uzyskiwanie nie wymaga hodowli i zabijania zwierząt, po drugie jest mniej obciążające dla środowiska. Uzyskanie „mięsa z probówki” było możliwe dzięki rozwojowi technik hodowli komórek zwierzęcych, w tym komórek macierzystych w warunkach in vitro.  Uczestnicy wykładu będą mieli możliwość zapoznania się z informacjami dotyczącymi metod hodowli komórek, które pozwoliły na uzyskanie „mięsa z probówki”. 

Lekcja "Miłość silniejsza niż śmierć" będzie okazją do przekazania uczniom najważniejszych informacji na temat rodziny Ulmów - czasu i okoliczności ich życia, ale także pasji i wartości, które były dla nich istotne. Uczniowie zapoznają się z kluczowymi dotyczącymi ich faktami m.in. oglądając fotografie wykonane przez Józefa oraz fragmenty filmu. W ramach zajęć zostaną przypomniane okoliczności brutalnie przerwanego życia rodziny „Samarytan z Markowej”. Uczestnicy zajęć odwołując się do dotychczasowej wiedzy poszukają motywów działania Ulmów oraz związku ich postawy z ewangeliczną nauką miłości bliźniego na wzór miłości, jaką obdarzył wszystkich Jezus Chrystus. Poznają także owoce, jakie w życiu narodu i Kościoła w Polsce przyniosła ofiarna śmierć omawianej rodziny - Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką oraz beatyfikację całej rodziny, łącznie z nienarodzonym dzieckiem, które Wiktoria nosiła pod sercem w czasie egzekucji. Lekcja wpisze się we włączenie uczniów w uhonorowanie Ulmów jako jednych z patronów roku 2024 ogłoszonych przez Sejm.

Uczestnicy poza solidną dawką wiedzy otrzymają gadżety Koła Naukowego Katechetyków UKSW.

Opowiemy, czym są nanocząstki i nanomateriały, oraz wyjaśnimy, co sprawia, że nanobiotechnologia to dzisiaj jedna z najbardziej obiecujących technologii. Dowiecie się, w jakich
produktach codziennego użytku możemy znaleźć nanocząstki, które gałęzie przemysłu korzystają ze zdobyczy nanotechnologii, a które dopiero będą z nich korzystać, czyli nad czym
pracują naukowcy. Podczas praktycznych warsztatów poznacie metody wytwarzania nanocząstek, m.in. wykorzystując takie produkty jak kawa i herbata – czyli ekologiczną metodę
zielonej syntezy. Zobaczycie, jak można zmierzyć nanocząstki. Dowiecie się również, jak prowadzić hodowle mikrobiologiczne, przygotowując posiewy mikroorganizmów z własnych
palców, oraz wspólnie z nami zbadacie właściwości antybakteryjne nanocząstek, w tym najpopularniejszych nanocząstek srebra.

W drugiej połowie XIX wieku pojawiła się idea, by historycy nanosili wyniki swoich badań – a nawet bieżące spostrzeżenia – na mapy. W tym celu opracowywano mapy historyczne, które miały być tanim i łatwo dostępnym narzędziem pracy dla wszystkich zainteresowanych prezentacją swoich badań w przestrzeni. Tak zwana metoda “map gruntowych” narodziła się ponad 150 lat temu, ale jej pełna realizacja stała się możliwa w ostatnich latach, kiedy opracowano cyfrowe narzędzia do edytowania, opracowywania i publikowania map. Przejście od map drukowanych do cyfrowych wymagało zmiany narzędzi i metod, stworzenia odpowiednich standardów i rekomendacji odnośnie do jakości danych przestrzennych, stworzenia odpowiedniej infrastruktury. Przyczyniło się też do pojawienia się całkiem nowych pytań, mających na celu objaśnienie badanych zjawisk. Wszystko to razem sprawiło, że każdy, kto jest zainteresowany geografią historyczną i dawną kartografią może teraz korzystać z materiałów publikowanych w geoportalach. Przykłady takich projektów i możliwości ich wykorzystania są częścią wykładu skierowanego do uczniów szkół średnich oraz nauczycieli. Są wśród nich: Atlas Historyczny Polski, materiały kartograficzne opracowywane na zlecenie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego czy cyfrowa edycja “Karty Dawnej Polski”, czyli mapy zredagowanej w połowie XIX wieku przez polskich emigrantów we Francji. W wystąpieniu chcielibyśmy przedstawić drogę, jaką kartografia historyczna przeszła przez ponad stulecie i jak może się przydać nam wszystkim.

Patriotyzmu czyli miłości do Ojczyzny nie definiujemy jedynie poprzez encyklopedyczną wykładnię tego pojęcia; patriotyzm to postawa miłości do konkretnego dziedzictwa narodowego, w tym przypadku polskiego. W historii Polski wyodrębniamy trzy postawy patriotyczne, które budują nasze współczesne rozumienie miłości do Polski.

Po pierwsze, to patriotyzm republikański odwołujący się do postawy obywatelskiej polskiej szlachty i instytucji demokratycznych I RP, monarchii mieszanej. To odpowiedzialność za samorządnie funkcjonujące ziemie (sądy, sejmiki), to współodpowiedzialność za państwo w izbie poselskiej, czy podczas konfederacji, czy elekcji.

Po drugie, to patriotyzm insurekcyjny, odziedziczony po naszych romantykach i zrywach powstańczych, które datujemy od 1768 r., aż po Powstanie Warszawskie, a można zaliczyć do tego nurtu także powojenne dzieje Żołnierzy Wyklętych, czy wystąpienia robotnicze i młodzieży.

Po trzecie, patriotyzm narodowo-demokratyczny lub samorządny, którego treścią jest zdolność – wykazywana wielokrotnie w naszych dziejach – do brania odpowiedzialności za wspólnotę narodową gdy brakuje własnego państwa.

Bohaterkami wykładu pt. „Puellae doctae – edukacja kobiet w średniowiecznej Europie” będą kobiety świeckie, ponieważ w odróżnieniu od mniszek miały bardziej utrudniony dostęp do nauki.

Stosunkowo dużo uwagi poświęca się średniowiecznej edukacji, ale z reguły badania dotyczą tej skierowanej do chłopców, podczas gdy prawie całkowicie pomija się dziewczęta i kobiety. Czy to oznacza, że w wiekach, które w literaturze często nazywano „ciemnymi” edukacja była zarezerwowana jedynie dla mężczyzn? Faktem jest, że ówcześni autorzy z reguły kierowali swoje dzieła do męskich odbiorców, głównie dlatego, że jedynie oni mogli je przeczytać. Rzadko która kobieta potrafiła wówczas czytać, a jeszcze mniej z nich posiadało umiejętność pisania. Edukację dziewcząt z reguły uznawano za stratę czasu i pieniędzy. Ponadto według powszechnej wówczas opinii kobiety ustępowały mężczyznom pod względem intelektualnym i dopiero w XV wieku Christine de Pisan jako pierwsza otwarcie przeciwstawiła się temu przekonaniu...  

Zapraszamy na fascynującą lekcję o tym, jak zwierzęta poruszają się w swoich środowiskach. Postaramy się zrozumieć, jaką rolę odgrywają mięśnie, kości i stawy w układzie ruchu, a także w jaki sposób zwierzęta dostosowują się do swojego otoczenia, by poruszać się jak najsprawniej. Dowiemy się też, jak w porównaniu z nimi porusza się człowiek. Przygotowaliśmy wiele ciekawostek i dużo zaskakujących informacji ze świata przyrody!

Podczas tej lekcji dowiecie się jak produkowana jest żywność dla kosmonautów, jakie są zalety takich produktów i spróbujecie jak smakują "kosmiczne truskawki". Zwiedzając laboratorium poznacie sprzęt wykorzystywany do liofilizacji i zasadę jego działania.

Razem z kilkudziesięcioma ogrodami zoologicznymi z całej Europy Warszawskie ZOO realizuje kampanię edukacyjną Vietnamazing. Jej celem jest ratowanie przed zagładą  bioróżnorodności Wietnamu, stąd nazwa kampanii VIETNAMAZING – SAVE NATURE. 

Jak mieszkając tysiące kilometrów dalej możemy ratować gibbony, jaszczurki, żaby, oraz wiele innych endemicznych gatunków z tego regionu? Przede wszystkim musimy wiedzieć komu i dlaczego grozi zagłada i dowiedzieć się, że nasze codzienne czynności i zachowania mają wpływ na los nawet daleko położonych ekosystemów. Prawidłowe postawy ekologiczne i konsumenckie mogą ocalić unikalne gatunki, uratować ich środowisko i ekosystemy. Tylko działając wspólnie możemy skutecznie ratować zagrożone wyginięciem gatunki poznając niezwykłą bioróżnorodność przyrody Wietnamu.

W Warszawskim ZOO możemy podziwiać kilkanaście różnych gatunków zwierząt pochodzących z Wietnamu i jego okolic. Połączona z mini wykładem wycieczka po ZOO stworzy doskonałą okazję do poznania, polubienia mieszkańców tego regionu i zdobycia wiedzy jak możemy je chronić. Na zakończenie uczestnicy wypełnią karty pracy, które pomogą utrwalić zdobytą wiedzę na temat fauny Wietnamu oraz prawidłowych postaw i zachowań.

Wszyscy jesteśmy pokryci mikroorganizmami, mamy też ich pełno w środku. Ich obecność jest bardzo ważna, bo bez nich byśmy nie istnieli. Zabieramy was na wycieczkę do fascynującego świata drobnoustrojów, podczas której poznamy bakterie, wirusy i grzyby – te przyjazne i te groźne. Nauczymy się doceniać naszych sprzymierzeńców i czuć respekt przed „wrogami”. Wszyscy wiemy o ich istnieniu, ale nie możemy zobaczyć ich gołym okiem, dlatego podczas naszego spotkania obejrzymy niektóre z nich pod mikroskopem.

Zajęcia obejmują podstawowe zagadnienia z zakresu kartografii, ze szczególnym uwzględnieniem kartografii geologicznej. Młodzi uczestnicy zostaną zapoznani z elementami graficznymi mapy oraz poznają sposób ich właściwego odczytu. Poznają symbole oznaczające kierunki świata, siatkę współrzędnych i skalę mapy. Następnie zapoznają się z kompasem geologicznym i spróbują sami dokonać pomiaru. Podczas zajęć będą mieli okazję oglądnąć okazy skał ze strukturami geologicznymi, powstałymi na wskutek procesów tektonicznych i sedymentacyjnych.

Podczas zajęć młodzi odkrywcy wykonają zadania, polegające na stworzeniu własnej mapy i rozwiążą krzyżówkę utrwalającą pojęcia poznane podczas zajęć.

Na lekcji pokażemy jak od średniowiecza zmieniały się techniki malarskie dawnych mistrzów. Zobaczymy pigmenty, narzędzia do pozłotnictwa oraz dzieła sztuki, na których je stosowano. Podczas zajęć poruszony będzie również temat fałszerstwa dzieł sztuki i pokażemy, jak w muzeum wykorzystuje się techniki fizyczne i chemiczne, aby nie zostać zrobionym „w balona”.

W czasach rozwoju samochodów hybrydowych i walki o czystość środowiska, rotacyjny silnik wykorzystujący jako paliwo wodór może być interesującą alternatywą dla silników tłokowych. Brak elementów wymagających smarowania pozwala na wytwarzanie tylko wody jako produktu spalania.

Czy wiesz, jak wyglądają drożdże i pleśnie? Czy gołym okiem można zobaczyć bakterie? Jakie znaczenie w życiu człowieka mają drobnoustroje? W czasie zajęć dowiemy się, czy należy się ich raczej obawiać czy też można je np. zjeść. Dlaczego kanapka długo znajdująca się w plecaku czasami pleśnieje? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań związanych z mikrobiologią, udzielimy w czasie naszego warsztatu. Będzie również możliwość obejrzenia drobnoustrojów rosnących w probówkach, na płytkach i pod mikroskopem (preparaty mikroskopowe).