Spotkania weekendowe

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Cykl o wirusie HPV i ryzyku nowotworów

Cykl zajęć dotyczy wirusa HPV: uczestnicy będą mogli dowiedzieć się co to za wirus, jak można się nim zarazić, czy można uniknąć zakażenia oraz jakie są związki między infekcją HPV a nowotworami. Opowiemy także o tym jak można sprawdzić czy jest się zakażonym (rodzaje badań diagnostycznych), a także kto i kiedy powinien przyjąć szczepionkę przeciwko wirusowi HPV.

1. HPV – co to za wirus? jak można się nim zarazić? czy można zapobiec zakażeniu?  objawy zakażenia u kobiet i u mężczyzn 9:00-9:45

2. HPV a ryzyko nowotworów; HPV wysokiego i niskiego ryzyka onkogennego 10:00-10:45

3. Diagnostyka infekcji HPV – jak można sprawdzić czy jest się zakażonym? 11:00-11:45

4. Szczepionka na HPV - kiedy i dla kogo 12:00-12:45

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 09:00
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • sob., 2024-09-21 11:00
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Czeski Bach i polska Marylin Monroe, czyli o drugim życiu imion własnych

Imiona własne, takie jak Jan Sebastian Bach, Marylin Monroe, czy też Wenecja, mają w swoich podstawowych użyciach jednoznaczne odniesienia do konkretnych bytów w rzeczywistości. Czasami jednak imiona własne pojawiają się w połączeniu z przymiotnikami oznaczającym narodowość lub miejsce i odnoszą się do kogoś innego, niż osoba nosząca dane nazwisko, lub do innego miasta niż oryginalnie określane daną nazwą.

W wykładzie przypomnę podstawowe wiadomości o imionach własnych oraz postaram się poszukać odpowiedzi na następujące pytania: Czy takie połączenia niosą ze sobą ocenę pozytywną, czy też negatywną – czy czeski Bach to gorsza wersja Bacha, czy też dorównujący mu klasą kompozytor, który żył w innym kraju? Czy można dowolnie tworzyć odniesienia tego rodzaju – czy można nazywać Wenecję Sztokholmem południa? Czy tak utworzone określenia mogą mieć tylko jeden desygnat – czy może być tylko jeden Paryż Północy, czy też kilka miast może konkurować o to miano?

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 09:00
Spotkanie festiwalowe Enzymy restrykcyjne – tajna broń bakterii w służbie nauki

W czasie warsztatów uczestnicy będą mieli możliwość zapoznania się ze specyfikę pracy w laboratorium zajmującym się badaniami z zakresu genetyki molekularnej. Wykorzystując drożdże piekarnicze jako obiekt badawczy, uczestnicy dowiedzą się jak przeprowadzić klonowanie genu, stosując podstawowe narzędzia biologii molekularnej. Uzyskają wiedzę na temat reakcji PCR, zastosowania enzymów restrykcyjnych i elektroforezy żelowej. Uczestnicy samodzielnie przeprowadzą trawienie enzymami restrykcyjnymi i rozdział elektroforetyczny fragmentów DNA w żelu agarozowym.

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 09:30
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Cykl o wirusie HPV i ryzyku nowotworów

Cykl zajęć dotyczy wirusa HPV: uczestnicy będą mogli dowiedzieć się co to za wirus, jak można się nim zarazić, czy można uniknąć zakażenia oraz jakie są związki między infekcją HPV a nowotworami. Opowiemy także o tym jak można sprawdzić czy jest się zakażonym (rodzaje badań diagnostycznych), a także kto i kiedy powinien przyjąć szczepionkę przeciwko wirusowi HPV.

1. HPV – co to za wirus? jak można się nim zarazić? czy można zapobiec zakażeniu?  objawy zakażenia u kobiet i u mężczyzn 9:00-9:45

2. HPV a ryzyko nowotworów; HPV wysokiego i niskiego ryzyka onkogennego 10:00-10:45

3. Diagnostyka infekcji HPV – jak można sprawdzić czy jest się zakażonym? 11:00-11:45

4. Szczepionka na HPV - kiedy i dla kogo 12:00-12:45

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 09:00
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • sob., 2024-09-21 11:00
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Jak palenie wyrobów tytoniowych uszkadza nasze komórki?

Czy wiesz, że każda chmura dymu papierosowego lub pary z e-papierosa zawiera setki substancji chemicznych, które mogą uszkadzać Twoje komórki? Palenie wyrobów tytoniowych to nałóg, który dotyka miliony ludzi na całym świecie, ale czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jak dokładnie wpływa ono na ludzkie komórki? Na tym wykładzie przedstawimy fascynujące wyniki badań naukowych, które odkrywają mroczne tajemnice korzystania z wyrobów tytoniowych.

Substancje chemiczne zawarte w papierosach i e-papierosach, takie jak substancje smoliste, benzen, metale ciężkie czy formaldehyd, wnikają do organizmu i zaczynają swoją destrukcyjną działalność na poziomie komórkowym i molekularnym.

Dowiesz się m.in. jak dym papierosowy i para e-papierosów uszkadzają DNA, prowadząc do mutacji, które mogą skutkować rozwojem nowotworów. Poznasz mechanizmy, przez które palenie powoduje stres oksydacyjny – stan, w którym wolne rodniki uszkadzają komórki, przyczyniając się do przedwczesnego starzenia się organizmu i rozwoju chorób przewlekłych w tym chorób układu krążenia i oddechowego. Przeanalizujemy również, jak regularne palenie wpływa na układ immunologiczny, osłabiając go i zwiększając podatność na infekcje oraz inne schorzenia.

Przyjdź i dowiedz się, jak ochrona Twoich komórek może poprawić Twoje zdrowie i jakość życia. Ten wykład to doskonała okazja, aby zrozumieć, dlaczego warto zrezygnować z palenia i jak możesz zadbać o swoje zdrowie na poziomie komórkowym.

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Jesienne rabaty kwiatowe - warsztaty z projektowania

Wprowadzeniem warsztatów będzie prezentacja, której celem jest pokazanie jak postrzegać rośliny ozdobne w kontekście materiału projektowego. 

Jaka jest ich specyfika i sezonowa dynamika zmian?  Jakie są wymagania roślin? W końcu jak korzystać z walorów jakie te rośliny nam oferują?  Podczas późniejszego spaceru w parku Ogrodu Botanicznego UW  pokazanych i omówionych zostanie kilka przykładów dobrych kompozycji roślinnych.  Następnie uczestnicy warsztatów, podejmą próbę   zaprojektowania własnych rabat zapachowych. 

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Kobiety ze znanych obrazów

Opowieść o Agnieszce Sorel, Simonettcie Vespucci, Cecilii Gallerani, Monie Lisie, Marii Teresie Habsburg, Juliettcie Recamier i Teodorze Matejko.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Komputerowe systemy do tworzenia modeli 3D

Proces budowy maszyn, urządzeń i różnego rodzaju przedmiotów użytkowych we współczesnym świecie nierozerwalnie związany jest z projektowaniem, w czasie którego inżynierowie wykorzystują złożone systemy wspomagania komputerowego. Programy CAD (ang. Computer Aided Design) pozwalają na tworzenie w wirtualnej przestrzeni trójwymiarowej elementów o wyrafinowanych kształtach w bardzo krótkim czasie. Spasowanie poszczególnych części rzeczywistej konstrukcji, które pojawiły się na początku w głowie konstruktora, a następnie na ekranie komputera, jest idealne. Możemy tego doświadczyć oglądając sprzęty i przedmioty codziennego użytku. Ten efekt potęguje możliwość współpracy programów CAD i CAM (ang. Computer Aided Manufacturing) z maszynami do automatycznej, cyfrowo sterowanej obróbki materii. Z kolei współpraca komputerowych systemów CAD i CAE (ang. Computer Aided Engineering) pozwala na drodze obliczeń numerycznych zaprojektować urządzenie, które może być bardzo skomplikowane i odpowiedzialne, a jednocześnie będzie lekkie i bezpieczne. Systemy CAD-CAM-CAE wyparły już deskę kreślarską, ołówek, linijkę, kalkulator... Całe szczęście komputery we wszystkim nie wyręczą człowieka, gdyż człowiek nadal jest twórcą pomysłu, ale spowodowały, że inżynierowie osiągają swoje cele szybciej i w znacznie bardziej komfortowych warunkach.

Nauki techniczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • ndz., 2024-09-22 10:00
Spotkanie festiwalowe Modelowy celebryta - elegancki nicień Caenorhabditis elegans

Caenorhabditis elegans jest małym (długość do 1 mm), niepasożytniczym nicieniem żyjącym w glebie. Wiele cech nicienia przyczyniło się do tego, że został on jednym z najbardziej popularnych organizmów modelowych. Przezroczyste ciało C. elegans znacząco ułatwia obserwacje mikroskopowe wszystkich jego 959 komórek somatycznych. Jedną trzecią wszystkich komórek nicienia stanowią neurony. Nicień jest dotychczas jedynym organizmem z kompletną mapą połączeń neuronalnych. Cykl życiowy nicieni jest bardzo szybki – rozwój od jaja do dorosłego organizmu wynosi około 72 godzin. Przez kolejne 3 dni pojedynczy osobnik może złożyć do 400 jaj, co znacząco ułatwia uzyskanie dużych populacji na potrzeby badań. C. elegans był pierwszym organizmem wielokomórkowym z całkowicie odczytaną sekwencją nukleotydów w jego DNA. Genom nicieni zawiera wiele genów mających swoje odpowiedniki u człowieka. Ze względu na fakt, że mutacje w wielu z tych genów skutkują rozwojem poważnych schorzeń u ludzi, nicień jest wykorzystywany jako model wielu chorób.

Spotkanie będzie składać się z wykładu oraz części praktycznej. Uczestnicy będą mogli zapoznać się z podstawowymi wiadomościami na temat nicieni: ich budową, cyklem życiowym i fizjologią. Zaprezentowany zostanie przegląd głównych odkryć naukowych dokonanych na nicieniach i najciekawsze kierunki przyszłych badań. W trakcie zajęć praktycznych uczestnicy poznają podstawowe techniki pracy z nicieniami, przeprowadzą obserwacje nicieni przy użyciu mikroskopii fluorescencyjnej, zapoznają się z podstawami genetyki klasycznej (mendlowskiej) i metodą genotypowania za pomocą techniki łańcuchowej reakcji polimerazy PCR.

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Młodzi badacze na start - eksperymentuj ze światłem

Gotowi na niezapomnianą przygodę w świecie nauki? Zapraszamy na warsztaty, które odkryją przed Wami tajemnice światła!

Uczestnicy naszych interaktywnych zajęć zgłębią dwoistą naturę światła - zarówno jego falowy jak i kwantowy charakter. Przygotowaliśmy fascynujące eksperymenty, które przebliźą Wam m. in.:

Prawa optyki geometrycznej: 

  • odbicie, załamanie i rozszczepienie światła
  • całkowite wewnętrzne odbicie
  • zjawiska interferencji i dyfrakcji

Kwantową naturę światła:

  • efekt fotoelektryczny
  • emisję i absorpcję światła
  • lasery

Podczas warsztatów poznacie zasadę działania światłowodu, a także dowiecie się, jak "działa" ludzki wzrok i dlaczego widzimy kolory.

Będziecie mieli też okazję samodzielnie eksperymentować, poznając wiele własności światła i doświadczyć jak niesamowite jest nasze postrzeganie świata!

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • sob., 2024-09-21 11:00
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe O homarach i ascetycznych amerykańskich klasztorach: Prawosławne inicjatywy ekologiczne na świecie

W prezentacji opowiem o zaangażowaniu ekologicznym cerkwi prawosławnych. W tym celu odwołam się do moich badań terenowych w parafiach i klasztorach prawosławnych na całym świecie, w tym w społecznościach w Stanach Zjednoczonych, Grecji i innych krajach. Przedstawię istniejące tam inicjatywy ekologiczne, w tym projekty inicjowane przez cerkiew, jak również inicjatywy społeczne prowadzone przez osoby wyznania prawosławnego, które często pozostają poza widokiem hierarchii cerkiewnej. Wyjaśnię, dlaczego niektórzy prawosławni Grecy nie jedzą homarów i ośmiornic oraz jak myślenie ekologiczne kształtuje myślenie religijne. Wyjaśnię również, dlaczego wyspa Patmos w Grecji ma wiele drzew i jak jest to związane ze spowiedzią. Opowiem o moim pobycie w najbardziej ascetycznym klasztorze prawosławnym w Stanach Zjednoczonych i wyjaśnię, dlaczego nie mają tam internetu i ciepłej wody. Przedstawię pięć powodów, dla których niektórzy prawosławni unikają działań ekologicznych, a inni uważają, że ważne jest "być głębszym niż po prostu być lepszym w recyclingu".

Ten projekt otrzymał finansowanie z programu badań i innowacji Unii Europejskiej Horizon 2020 w ramach umowy grantowej Marie Skłodowska-Curie nr 847639 oraz ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe O poszukiwaniu igły w stogu siana

Na wykładzie zostaną omówione podstawy techniki obliczeniowej zwanej analizą przedziałową oraz jej zastosowanie w obliczeniach komputerowych do dowodzenia twierdzeń i testowania hipotez matematycznych takich jak:  problem Keplera, czyli jak pakować pomarańcze w skrzynkach, aby zmieścić ich jak najwięcej, stabilność Układu Słonecznego, czyli czy planety krążąc dookoła Słońca w przyszłości nie pozderzają się, czy wreszcie testy hipotezy Riemanna, wciąż hipotezy, nie twierdzenia, będącej jednym z najsłynniejszym nierozwiązanych problemów matematycznych.

Nauki techniczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Stephen King Revisited: The Writer’s Life and Literary Universe Under Scrutiny

For five decades now, Stephen King has been popular among his Constant Readers around the world. Most of us have probably held at least one novel by the modern master of horror or watched a film adaptation of one of his works. Is it possible that one of the most prolific and widely read writers in the world still holds secrets from us? During the meeting, we will look at the author's literary profile, talk about lesser-known works and learn a handful of interesting facts from the author's life in order to dispel myths concerning this cult and legendary creator.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe W jaki sposób starożytni Egipcjanie odtwarzali fizyczny świat na ścianach świątyń i grobowców

Sposób przedstawiania otaczającego świata w sztuce egipskiej jest odległy od tradycji klasycznej, z której wyrasta europejska, czy też szerzej rozumiana, zachodnia kultura. Dlatego nieprzygotowanemu obserwatorowi płaskorzeźb na ścianach świątyń oraz grobowców trudno jest zrozumieć i zaakceptować schematyczne, pozbawione perspektywy, a niekiedy wydawałoby się wręcz karykaturalne odwzorowywanie, szczególnie na płaszczyźnie, trójwymiarowej rzeczywistości. Co zatem leżało u podstaw takiej koncepcji?

W pierwszej kolejności należy uświadomić sobie, że dawni Egipcjanie żyli w świecie całkowicie odmiennym od współczesnego. W świecie w pełni zależnym od boskich sił natury, przepełnionym magią, w którym stereotypowe rozumienie różnych zjawisk oraz trudne warunki egzystencji w dużej mierze determinowały intelektualny i społeczny rozwój człowieka. W takiej przestrzeni rozwijała się sztuka egipska. Funkcjonalnie była ona najczęściej powiązana z wiarą Egipcjan w życie pozagrobowe i idącą za tym koniecznością zapewnienia zmarłemu pośmiertnego bytu. Niezbędne do życia w zaświatach było istnienie tu na ziemi trwałego wizerunku zmarłego w postaci posągów, które zastępowały ciało i pozwalały na bytowanie w nim ka – w dużym uproszczeniu pozbawionego wad, nieśmiertelnego elementu duchowej egzystencji człowieka. Ten aspekt „trwałości” miał dla Egipcjan fundamentalne znaczenie. Nie może więc dziwić, że najwięcej przedstawień ludzkich rzeźbiono w skałach, często najtwardszych spośród dostępnych w Egipcie, jak na przykład bazalt, porfir, granit, czy dioryt. Niemniej ważne wydaje się jednak to, że schematycznie i powtarzalnie modelowany wizerunek był także, poprzez swoją niezmienną formę, niejako kolejnym gwarantem metafizycznie pojmowanej „trwałości”. Taki pogląd jest równocześnie jednym z istotnych czynników, który leży u podstaw fenomenu sztuki egipskiej, jej jednolitości i niezmienności stylistycznej.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
Spotkanie festiwalowe Archiwum wiedzy i wzruszeń – najciekawsze materiały w PAN Archiwum w Warszawie

W referacie "Archiwum wiedzy i wzruszeń" przedstawione zostaną najciekawsze obiekty przechowywane w Archiwum PAN. Będą to najstarsze i rzadko upowszechniane dokumenty, fotografie i medale.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Cykl o wirusie HPV i ryzyku nowotworów

Cykl zajęć dotyczy wirusa HPV: uczestnicy będą mogli dowiedzieć się co to za wirus, jak można się nim zarazić, czy można uniknąć zakażenia oraz jakie są związki między infekcją HPV a nowotworami. Opowiemy także o tym jak można sprawdzić czy jest się zakażonym (rodzaje badań diagnostycznych), a także kto i kiedy powinien przyjąć szczepionkę przeciwko wirusowi HPV.

1. HPV – co to za wirus? jak można się nim zarazić? czy można zapobiec zakażeniu?  objawy zakażenia u kobiet i u mężczyzn 9:00-9:45

2. HPV a ryzyko nowotworów; HPV wysokiego i niskiego ryzyka onkogennego 10:00-10:45

3. Diagnostyka infekcji HPV – jak można sprawdzić czy jest się zakażonym? 11:00-11:45

4. Szczepionka na HPV - kiedy i dla kogo 12:00-12:45

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 09:00
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • sob., 2024-09-21 11:00
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Ethnography of Communication as an approach to study political discourse: The case of Belarus

This lecture will focus on the theory of Ethnography of Communication, as well as on the intellectual roots of this approach to study culture and communication in social contexts. Based on the ongoing research project that is focused on the study of Russian-language political discourse in Belarus, you will see how this approach can be used to get important insights from public discussions of political events. We will talk about the ways Russian-language political discourse found in everyday interactions and public communication about politics contributes to the construction of meaning about politics and identity in modern-day Belarus. If time allows, we will also practice using the approach to analyze the actual discursive data.

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Jak działa pompa ciepła

W trakcie zajęć zostanie przedstawione jak wyglądają i jak działają pompy ciepła, które tak powszechnie są ostatnio wykorzystywane do ogrzewania domów i do produkcji ciepłej wody użytkowej. Na działającym urządzeniu zostanie zaprezentowane krok po kroku, jak to jest, że z jednego kWh energii elektrycznej uzyskuje się do ogrzewania aż 4 kWh ciepła. Osoby uczestniczące w pokazie prześledzą obieg czynnika roboczego w układzie zaczynając od sprężarki przez skraplacz, zawór rozprężny i parownik, dowiedzą się po co te wszystkie elementy się tam znajdują i co właściwie robią. Na koniec zostanie też zaprezentowane, gdzie oprócz domków jednorodzinnych można spotkać pompy ciepła.

Nauki techniczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Mali detektywi - przyrodnicze zabawy z jesienią

Zapraszamy na zabawy z przyrodą w jesiennej scenerii Ogrodu Botanicznego. Przyjrzymy się kolorowym liściom i różnokształtnym owocom. Sprawdzimy zapachy i zbadamy faktury. Będziemy wprawiać w ruch, przekierowywać i układać. Zachwycimy się różnorodnością darów jesieni i sprawdzimy na ile różnorodnych sposobów możemy się z nimi bawić.

Rodzinne warsztaty w Ogrodzie dla dzieci do 6 roku życia z opiekunem. 1 dziecko + 1 opiekun (1 opiekun może mieć pod opieką więcej dzieci).

Obowiązują zapisy. Zgłoszenia można przesyłać od 14 września 2024 r., na adres: warsztaty.ogrod@uw.edu.pl

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Młodzi badacze na start - eksperymentuj ze światłem

Gotowi na niezapomnianą przygodę w świecie nauki? Zapraszamy na warsztaty, które odkryją przed Wami tajemnice światła!

Uczestnicy naszych interaktywnych zajęć zgłębią dwoistą naturę światła - zarówno jego falowy jak i kwantowy charakter. Przygotowaliśmy fascynujące eksperymenty, które przebliźą Wam m. in.:

Prawa optyki geometrycznej: 

  • odbicie, załamanie i rozszczepienie światła
  • całkowite wewnętrzne odbicie
  • zjawiska interferencji i dyfrakcji

Kwantową naturę światła:

  • efekt fotoelektryczny
  • emisję i absorpcję światła
  • lasery

Podczas warsztatów poznacie zasadę działania światłowodu, a także dowiecie się, jak "działa" ludzki wzrok i dlaczego widzimy kolory.

Będziecie mieli też okazję samodzielnie eksperymentować, poznając wiele własności światła i doświadczyć jak niesamowite jest nasze postrzeganie świata!

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • sob., 2024-09-21 11:00
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Nigeria – fotograficzny szlak dziedzictwa kulturowego

Tematem spotkania będzie dziedzictwo kulturowe Nigerii, jednego z najbardziej zróżnicowanych państw w Afryce i na świecie. Nigeria, o ponad 200-milionowej populacji, charakteryzuje się bogactwem kultur, grup etnicznych, religii i języków. Podczas wykładu zaprezentowane zostaną materiały fotograficzne pochodzące z najnowszych badań terenowych w Nigerii, ze szczególnym uwzględnieniem miast takich jak Lagos, Badagri czy Kano. Przedstawione zostaną przykłady miejsc o walorach przyrodniczych i zabytków architektonicznych o wyjątkowym znaczeniu kulturowym, historycznym i społecznym, w tym zabytki z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Podstawy idei etyczno-ekonomicznych średniowiecza: teologia, prawo kanoniczne i filozofia Arystotele

W wykładzie omówione zostaną trzy podstawowe punkty odniesienia tradycji etyki gospodarczej ukształtowanej w średniowieczu, tzn. nawiązania biblijne i teologia (1), Dekret Gracjana i dekretały (2), a także filozofia praktyczna Arystotelesa, w tym przede wszystkim księgi Etyki i Polityki (3).

Pokazane będą również wzajemne zależności między tekstami. Z jednej strony, były to odwołania do autorytetów teologicznych w Dekrecie, które z kolei miały wpływ na strukturę odpowiednich fragmentów summ teologicznych (np. franciszkańskiej Summy Brata Aleksandra i Summy teologii Tomasza z Akwinu); z drugiej – odwołania od Arystotelesa w ramach tzw. teologii praktycznej, w traktatach de contratibus. Wykład przybliży też słuchaczom strukturę omawianych tekstów, opartą na zestawianiu ze sobą przeciwstawnych tez (metoda Sic et non/ „Tak i nie”) — strukturę która ukształtowała się dzięki autorom takim jak Piotr Abelard, Gratian i Piotr Lombard, którzy mogą być określani jako „założyciele” kultury pełnego średniowiecza,

Przedstawione przykłady będą ogniskować się wokół dwóch zasadniczych zagadnień ówczesnej etyki gospodarczej: zagadnienia wartości dóbr (valor rerum), powiązanego z etyką kupiecką, oraz zagadnienia pożyczania pieniędzy, powiązanego z ideą bezinteresowności pożyczania i problemem lichwy. Postrzeganie zagadnienia wartości dóbr utrzymało się w kulturze przez kolejne wieki, i zostało zastosowane również do późniejszych koncepcji, np. w traktacie monetarnym Kopernika. Podejście do problemu pożyczki podlegało natomiast w większym stopniu zmianom: najpierw był on postrzegany głównie przez pryzmat wymogów sprawiedliwości, ale już od XIV stulecia, w coraz większym stopniu przez pryzmat wymogów miłosierdzia. 

Będzie również podjęta próba odpowiedzi na pytanie o aktualne nawiązania do wskazanych punktów odniesienia, m.in. w podejmowaniu zagadnień etyki przedsiębiorczości, czy problemu przymusu ekonomicznego.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Zastosowanie laserów w medycynie

W referacie omówię zasady działania laserów i ich typy, a następnie różne zastosowania laserów w medycynie. Ten sprzęt z laboratoriów naukowych (zastosowania w fizyce, chemii, technice) znajduje obecnie szerokie zastosowania nie tylko w medycynie (na przykład do detekcji zmian chorobowych, czy też do przeprowadzania zabiegów operacyjnych zastępując skalpel), ale także w gabinetach odnowy biologicznej i w gabinetach kosmetycznych. W tym ostatnim przypadku, używając lasery możemy depilować włosy, usuwać tatuaże, czy też poprawiać nasz wygląd (odmłodzić się).  

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Zdrowsza wersja papierosa, czy elektroniczny zabójca?

E-papierosy zyskały ogromną popularność i są bardziej akceptowalne społecznie niż tradycyjne papierosy. Wiele osób uważa je za zdrowszą alternatywę, ale czy rzeczywiście tak jest? Przyjrzymy się im z nowej perspektywy, badając ich wpływ na zdrowie oraz analizując, czy są one naprawdę mniej szkodliwe od tradycyjnych papierosów.
Podczas ostatnich lat e-papierosy były tematem wielu badań naukowych, które miały na celu zrozumienie ich wpływu na organizm człowieka. W trakcie wykładu omówimy wyniki najnowszych badań, koncentrując się zarówno na krótko-, jak i długoterminowych skutkach.
Sprawdzimy, jakie choroby mogą być związane z vapowaniem, skupimy się między innymi na odporności i infekcjach, ryzyku wystąpienia nowotworów, oraz chorób przewlekłych, takich jak choroby sercowo-naczyniowe i płucne.
Przeanalizujemy, jakie szkodliwe związki chemiczne znajdują się w dymie z różnych typów papierosów oraz różnice w emisji cząstek stałych i co się z tym wiąże.
Na uwagę zasługuje również bierne vapowanie. Odpowiemy na pytanie: Co grozi osobom znajdujących się w otoczeniu użytkowników e-papierosów?
Poruszymy też temat liquidów używanych w e-papierosach. Czy są one bezpieczne? Jakie toksyczne substancje mogą się w nich znajdować?
Wykład oparty będzie wyłącznie na aktualnych dowodach naukowych, a forma prezentacji pozostanie przystępna nawet dla osób bez żadnego wykształcenia medycznego. Naszym celem jest, aby każdy uczestnik mógł zrozumieć omawiane zagadnienia oraz wynieść z wykładu ciekawe i wartościowe informacje.
Dlatego serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych, którzy są ciekawi wpływu tych urządzeń na nasze zdrowie.

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 11:00
Spotkanie festiwalowe Cykl o wirusie HPV i ryzyku nowotworów

Cykl zajęć dotyczy wirusa HPV: uczestnicy będą mogli dowiedzieć się co to za wirus, jak można się nim zarazić, czy można uniknąć zakażenia oraz jakie są związki między infekcją HPV a nowotworami. Opowiemy także o tym jak można sprawdzić czy jest się zakażonym (rodzaje badań diagnostycznych), a także kto i kiedy powinien przyjąć szczepionkę przeciwko wirusowi HPV.

1. HPV – co to za wirus? jak można się nim zarazić? czy można zapobiec zakażeniu?  objawy zakażenia u kobiet i u mężczyzn 9:00-9:45

2. HPV a ryzyko nowotworów; HPV wysokiego i niskiego ryzyka onkogennego 10:00-10:45

3. Diagnostyka infekcji HPV – jak można sprawdzić czy jest się zakażonym? 11:00-11:45

4. Szczepionka na HPV - kiedy i dla kogo 12:00-12:45

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 09:00
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • sob., 2024-09-21 11:00
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Enzymy restrykcyjne – tajna broń bakterii w służbie nauki

W czasie warsztatów uczestnicy będą mieli możliwość zapoznania się ze specyfikę pracy w laboratorium zajmującym się badaniami z zakresu genetyki molekularnej. Wykorzystując drożdże piekarnicze jako obiekt badawczy, uczestnicy dowiedzą się jak przeprowadzić klonowanie genu, stosując podstawowe narzędzia biologii molekularnej. Uzyskają wiedzę na temat reakcji PCR, zastosowania enzymów restrykcyjnych i elektroforezy żelowej. Uczestnicy samodzielnie przeprowadzą trawienie enzymami restrykcyjnymi i rozdział elektroforetyczny fragmentów DNA w żelu agarozowym.

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 09:30
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Labirynt Filozoficzny

Pracownicy naukowi Instytutu Filozofii i Socjologii PAN uosabiają wielkich filozofów z przeszłości. Bedzie można porozmawiać prywatnie z Platonem, Kartezjuszem, Heglem... Każdy z filozofów będzie przyjmował rozmówców indywidualnie lub grupowo w swoim pokoju w Instytucie, na poszczególnych piętrach Pałacu Staszica. Rozmowa może dotyczyć zagadnień filozoficznych typowych dla każdego z tych filozofów, ale można też stawiać pytania, które odwiedzający uważają za ważne. Każdy z filozofów będzie mógł odpowiedzieć bezpośrednio, ale będzie też mógł zaprosić uczestników do zwrócenia się do innego filozofa. Celem jest pokazanie, że filozofia rodzi się z pytań, jest ciekawością, poszukiwaniem, odwagą, a nawet śmiałością. Labirynt jest skierowany przede wszystkim do młodych osób ale z przyjemnością witamy i słuchamy osób w każdym wieku.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Mit o nieszkodliwości E-papierosów

W trakcie spotkania skupimy się na obsesji dzisiejszego świata: e-papierosie, który wyznaczył nowy trend w paleniu i powoli zdobywa dominującą pozycję na rynku używek. Jednym z argumentów przekonującym wiele osób do zmiany z tradycyjnych papierosów na elektryczne jest przekonanie o ich rzekomej mniejszej szkodliwości. Jednak, czy ta teza jest zgodna z rzeczywistością? Slogan ten dosłownie przewija się w reklamach, a także szerzy się za pomocą pocztą pantoflowej i rozprzestrzenia tą nowinkę techniczna na naszym globie. Niestety badania naukowe początkowo nie nadążały za dynamicznym wzrostem popularności e-papierosa, jednak obecnie mamy dostęp do zweryfikowanych informacji na temat ich wpływu na nasze zdrowie.

Nasz wykład rozpoczniemy od krótkiego rysu historycznego palenia poczynając od pierwszych wzmianek o wyrobach nikotynowych, następnie przejdziemy do momentu wynalezienia elektrycznego zamiennika i konkurencji, która panuje teraz na tym rynku. Skupimy się na strategiach marketingowych wykorzystujących argument neutralnego, a nawet prozdrowotnego wpływu e-papierosów na organizmy palaczy, aby pokrótce omówić wyniki badań naukowych na ten temat. Szczególną uwagę poświęcimy genetycznemu aspektowi tego nałogu. Przeanalizujemy również statystycznego palacza „elektryków” i omówimy dolegliwości, które dosięgną go oraz te, których doświadczy przeciętny palacz „zwykłych” papierosów. Na koniec spotkania słuchacze będą mogli ocenić, czy ten owiany mitem, dla niektórych nieodłączny gadżet, a wręcz akcesorium jest tak nieszkodliwe jak je malują. Po prezentacji nastąpi czas na dyskusję, która pozwoli lepiej zrozumieć ten temat i poddać go krytycznej ocenie.

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Młodzi badacze na start - eksperymentuj ze światłem

Gotowi na niezapomnianą przygodę w świecie nauki? Zapraszamy na warsztaty, które odkryją przed Wami tajemnice światła!

Uczestnicy naszych interaktywnych zajęć zgłębią dwoistą naturę światła - zarówno jego falowy jak i kwantowy charakter. Przygotowaliśmy fascynujące eksperymenty, które przebliźą Wam m. in.:

Prawa optyki geometrycznej: 

  • odbicie, załamanie i rozszczepienie światła
  • całkowite wewnętrzne odbicie
  • zjawiska interferencji i dyfrakcji

Kwantową naturę światła:

  • efekt fotoelektryczny
  • emisję i absorpcję światła
  • lasery

Podczas warsztatów poznacie zasadę działania światłowodu, a także dowiecie się, jak "działa" ludzki wzrok i dlaczego widzimy kolory.

Będziecie mieli też okazję samodzielnie eksperymentować, poznając wiele własności światła i doświadczyć jak niesamowite jest nasze postrzeganie świata!

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 10:00
  • sob., 2024-09-21 11:00
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Młodzi Innowatorzy

Młodzi Innowatorzy’ 2024. Spotkanie poświęcone prezentacji dokonań laureatów i organizatorów konkursów wspierających młode talenty,  akademickich  kół naukowych  oraz firm tworzących nowoczesne miejsca pracy. Uczestnicy spotkania będą mogli poznać możliwości wykorzystania  innowacyjnych modeli biznesowych dla wspierania talentów  w warunkach rosnących wyzwań współczesności.

Nauki ekonomiczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Oczekiwania społeczne wobec ludzi w różnych fazach życia: jak się zmieniają, co nam dają i ogranicz

Jak z wiekiem zmieniają się nasze wartości, cele i potrzeby? Jak na otaczająca rzeczywistość,  te same problemy, zjawiska czy wydarzenia patrzymy i reagujemy w różnych fazach i na różnych etapach życia? Czego oczekujemy dziś od osób młodych, czego od osób w wieku średnim, a czego od seniorów?

W trakcie naszego spotkania przedstawimy założenia dotyczące koncepcji biegu życia (life course theory), która  dotyczy m.in. kwestii związanych ze społecznymi oczekiwaniami wobec jednostek będących w różnym wieku, na różnych etapach swojego życia. Zastanowimy się, czego jako społeczeństwo wymagamy i czego spodziewamy się od osób młodych, w średnim wieku i seniorów, a także z jakimi reakcjami z ich strony powinniśmy się liczyć. Nie mniej ważny będzie dla nas wpływ  przemian kulturowych zachodzących zwłaszcza w naszym społeczeństwie,  zmian warunków życia czy pojawieniu się nowych zagrożeń na przebieg indywidualnych biografii,  osobiste decyzje dotyczące sfer życia takich jak edukacja, kariera zawodowa, czy życie rodzinne.

Teoretyczne założenia porównany z zaobserwowaną w trakcie naszych badań praktyką, a także wspólnie zastanowimy się, jak (i w jakim zakresie) społeczne oczekiwania i wymagania oddziałują na   indywidualne wybory i zachowania, jednostkowe priorytety? Jakie znaczenie w momencie dokonywania życiowych decyzji mają warunki w jakich przyszło żyć różnym pokoleniom, osobom mieszkającym w różnych częściach Polski, miastach i małych miejscowościach, kobietom i mężczyznom.

Opierać się będziemy na wynikach badań z ostatnich lat, głównie wywiadach przeprowadzonych w 2020, 2021 i 2022 roku.  Liczymy na dyskusję wokół tych tematów, podzielenie się z nami własnymi doświadczeniami i spostrzeżeniami.

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Od fiszki do bazy danych. Cyfrowe vademecum badacza i czytelnika

Tematem prezentacji będzie dostępny za darmo w Internecie cyfrowy słownik Polscy pisarze i badacze literatury XX i XXI wieku, projekt sfinalizowany w tym roku w Pracowni Dokumentacji Literatury Współczesnej IBL PAN.
Wszyscy zainteresowani nie tylko biografiami i twórczością autorów kilku ostatnich generacji, lecz także życiem literackim będą mogli zapoznać się z całym wachlarzem informacji, co więcej dzięki zaawansowanej wyszukiwarce wybrać swój sposób na ich pozyskiwanie. Dorobek ponad 2300 twórców – działających dzisiaj i sto lat wstecz (do dwudziestolecia międzywojennego) – został zestawiony w jednej bazie, co umożliwia panoramiczny ogląd współczesnej polskiej literatury. Słownik dostarcza wiedzy faktograficznej o życiu i pracy twórczej poetów, prozaików, dramatopisarzy, krytyków literackich i teatralnych, eseistów, reportażystów, tłumaczy, a także historyków i teoretyków literatury.
Do skorzystania z tej wiedzy zachęcamy zarówno literaturoznawców i badaczy z innych dziedzin nauk humanistycznych, jak i studentów, nauczycieli i wszystkich czytelników, którzy szukają szybkiego i łatwego dostępu do naukowo zweryfikowych faktów o ulubionych książkach i ich autorach.
Na wykładzie pokażemy także zaplecze naszych działań dokumentalistycznych, w tym zbiór tzw. ankiet, czyli korespondencję z pisarzami i badaczami gromadzoną w archiwum Pracowni od lat pięćdziesiątych XX wieku. Wśród korespondentów są klasycy jak Wisława Szymborska czy Czesław Miłosz, a także przedstawiciele najnowszej literatury polskiej – Joanna Bator czy Dariusz Sośnicki.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Wolność w literaturze i sztuce

Pojęcie „wolność” ma różne konteksty. Zasygnalizuję problem wolności jednostki walczącej o uniezależnienie, a także narodów, które chcą wyzwolić się z okowów zniewolenia społecznego czy uzyskać swobodę od zaborców.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Wyprawa do wnętrza materii

Na wykładzie zostaną omówione historyczne odkrycia naukowe, które pozwoliły zrozumieć nam jak zbudowana jest materia: od cząsteczek chemicznych zbudowanych z pojedynczych atomów, przez protony i neutrony tworzące jądra atomowe, aż po kwarki, czyli ich najmniejsze dzisiaj znane składniki.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Baterie słoneczne wczoraj i dziś

Obecnie energia elektryczna wytwarzana przez ogniwa słoneczne pokrywa około 9% całkowitej produkcji energii elektrycznej w UE, co stanowi kluczowy wkład do procesu przejścia na energię odnawialną. Jednakże, aby sprostać przewidywanemu w przyszłości większemu popytowi na ogniwa słoneczne oraz agresywnej i dumpingowej polityce gospodarczej krajów spoza UE, wymagane jest ciągłe poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań, których ostatecznym celem jest redukcja kosztów produkcji przy zachowaniu wysokiej efektywności. W wykładzie opowiemy o ograniczeniach obecnej generacji ogniw słonecznych oraz kierunkach ich rozwoju w przyszłości.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Klasyczny wyrób tytoniowy czy nowoczesne podgrzewacze bądź e-papierosy - oto jest pytanie!

Palenie wyrobów tytoniowych jest jedną z głównych przyczyn nowotworów. Przyczynia się ono nie tylko do powstawania nowotworów płuc w Polsce jest to drugi pod względem zachorowalności rodzaj nowotworów u obojga płci, ale również krtani, ślinianek, gardła, jamy ustnej i wielu innych. Substancje chemiczne zawarte w papierosach i e-papierosach, takie jak substancje smoliste, benzen, metale ciężkie czy formaldehyd, wnikają do organizmu i zaczynają swoją destrukcyjną działalność na poziomie komórkowym i molekularnym.

Poznasz na tym wykładzie tajniki naprawy mutacji powstałych poprzez substancje kancerogenne zawarte w dymie papierosów oraz dymie wydzielanym przez e-papierosy jak i podgrzewacze. Będzie to związane z systemem naprawy DNA zwanym NER (Nucleotide Excision Repair), który jest wszechstronnym systemem naprawy DNA u człowieka. Jest to główny szlak usuwania uszkodzeń DNA spowodowanych substancjami zawartymi w wyrobach tytoniowych oraz odznacza swoją rolę w usuwaniu uszkodzeń oksydacyjnych.

Tak więc serdecznie zapraszamy na wykład byście mogli się zastanowić czy warto palić? Po wykładzie mamy nadzieję, że dojdziecie do wewnętrznego konsensusu po analizie wszystkich za i przeciw aby wasz organizm nie musiał stosować mechanizmów naprawy poruszonych w tematyce naszego spotkania!

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Kolekcja fotograficzna Anny Dunin-Wąsowicz

Blisko metr bieżący materiałów fotograficznych w postaci szklanych negatywów i błon fotograficznych to prawdziwa kapsuła czasu do świata, który przestał istnieć wraz z wybuchem II wojny światowej.

Anna Dunin-Wąsowicz z d. Załęska (1896–1980) fotografowała przede wszystkim swoje córki i rodzinny majątek w Wyszmontowie, znakomicie dokumentując wygląd i życie ziemiańskiego dworu i jego najbliższe otoczenie na przestrzeni zmieniających się pór roku. Kolejnym tematem jej zdjęć jest Sandomierszczyzna z lat ok. 1915–1939 oraz ziemie II Rzeczypospolitej, m. in. Polesie i Tatry. Fotografie stanowią bezcenne źródło ikonograficzne wytworzone przez fotografkę-amatorkę, która niejednokrotnie portretowała również samą siebie, wykonując oryginalne selfie.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Śledzimy podróże roślin

W Ogrodzie Botanicznym uważnie przyglądamy się przyrodzie. Dodatkowo nasz rok tematyczny - Detektywistyczny Botaniczny - jeszcze bardziej inspiruje nas do obserwacji, śledzenia zależności i powiązań, szukania przyczyn i przewidywania skutków.

Nasze warsztatowe działania zaowocują poznaniem roślinnych sposobów na podróże. Jesienią w świecie przyrody dzieje się naprawdę wiele. Czy rośliny lubią zaczepiać przechodniów? Czy wybierają zorganizowany transport? Czy podróżują z biletem czy na gapę? Czy w drodze są uskrzydlone?

Zapraszamy na podróż w świecie przyrodniczych zabaw i eksperymentów!

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Oblicza znajomości. Fotografie z Archiwum Elizy Orzeszkowej w Warszawie

Czy autorka Nad Niemnem lubiła się fotografować? Czy zbierała zdjęcia innych osób?

Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w Archiwum Elizy Orzeszkowej w Instytucie Badań Literackich PAN w Warszawie (sygn. 786), które zawierają nieliczne fotografie pisarki oraz ponad 200 zdjęć – przede wszystkim portretowych – jej korespondentów (zarówno dobrych przyja­ciół, jak i przelotnych znajomych, cenionych literatów i osób zupełnie nieznanych). Własne i cudze fotografie dla Orzeszkowej były bardzo ważne i pełniły najrozmaitsze funkcje – od materiału promocyjnego dla wydawców i czasopism, przez pamiątki z konwencjonalnej wymiany uprzejmości z wielbicielami jej talentu, po znak bliskości, ułatwiający zacieśnienie listownej więzi z zaufanymi osobami. Wybrane przykłady zdjęć, pochodzących z polskich i zagranicznych zakładów fotograficznych, ukazują dziewiętnastowieczne standardy kreowania wizerunku, zaś cytaty z korespondencji pisarki oraz dedykacje na fotografiach świadczą o ich niezwykle istotnym miejscu w ówczesnej kulturze, łączącym sferę prywatną i publiczną.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 13:30
Spotkanie festiwalowe Czy Twój smartfon Cię podsłuchuje?

Jak pokazują badania, większość użytkowników internetu uważa, że ich telefony podsłuchują ich rozmowy i że rozmowy te są wykorzystywane do personalizowania kierowanych do nich reklam. Jak to możliwe i czy możemy coś na to poradzić, opowiem Państwu na spotkaniu. Serdecznie zapraszam. 

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Disputandum est! Bądź świadkiem dysputy dwóch filozofów (jak te w XVII wieku)!

Zderzenie różnych stanowisk jest solą filozofii. W istocie jest to jedyna metoda, jaką zna filozofia. Wiedzieli o tym filozofowie starożytni, tacy jak Platon i Arystoteles, średniowieczni, renesansowi i współcześni. Dlatego filozofowie zawsze kultywowali sztukę argumentowania za lub przeciw (pro et contra) określonej tezie, sztukę obalania rozmówcy, sztukę odkrywania błędów w rozumowaniu innych, w skrócie - dialektykę. Zarówno na uniwersytetach średniowiecznych, jak i nowożytnych, stopień naukowy można było uzyskać jedynie poprzez publiczną obronę tez przed obiekcjami oponenta, ale tak naprawdę każda okazja była dobra do takich dysput. Nie były to zwykłe dyskusje, w których każdy mówi, co mu przyjdzie do głowy, stara się krzyczeć głośniej niż inni, a na końcu wszyscy mają rację (brzmy znajomo?), ale konfrontacje, podczas których każdy z uczestników  (respondens, opponens, praeses) odegrał określoną rolę, musiał przestrzegać ścisłych zasad i ram czasowych.

Zanurzymy się w tej atmosferze, która dominowała w świecie akademickim przynajmniej do połowy XVIII wieku. Jeden z filozofów IFiS PAN będzie bronił tezy, że "Wspólnoty polityczne powstają z natury" przed atakami drugiego filozofa, który przeciwstawi mu szereg argumentów. Ci dwaj filozofowie staną naprzeciwko siebie. Trzeci, przewodniczący, będzie siedział za nimi, nieco wyżej, i będzie egzekwował zasady i czas. Na koniec, po około półgodzinnej dyskusji, publiczność zdecyduje, czy teza została skutecznie obroniona, czy też nie. W drugiej części spotkania, publiczność może również zadawać pytania i wypowiadać się na temat omawianej tezy i metody, za pomocą której została omówiona. Celem tej praktyki nie jest pokonanie przeciwnika, przez doprowadzenie go do zaprzeczenia samemu sobie, ale wspólne poszukiwanie prawdy!

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Model Celebrity: The Elegant Nematode Caenorhabditis elegans

Caenorhabditis elegans is a small (up to 1 mm in length), non-parasitic nematode living in soil. Several features of this nematode have contributed to its status as one of the most popular model organisms. The transparent body of C. elegans significantly facilitates microscopic observation of all its 959 somatic cells. One-third of all the nematode's cells are neurons. It is the only organism so far with a complete map of neural connections. The nematode's life cycle is very fast—development from egg to adult takes about 72 hours. Over the next 3 days, a single individual can lay up to 400 eggs, which greatly simplifies the process of obtaining large populations for research purposes. C. elegans was the first multicellular organism to have its entire DNA nucleotide sequence read. The nematode genome contains many genes that have counterparts in humans. Because mutations in many of these genes result in the development of serious diseases in humans, the nematode is used as a model for many diseases.

The meeting will consist of a lecture and a practical part. Participants will be introduced to basic information about nematodes: their structure, life cycle, and physiology. An overview of the main scientific discoveries made using nematodes and the most interesting directions for future research will be presented. During the practical session, participants will learn basic techniques for working with nematodes, conduct observations using fluorescence microscopy, become familiar with the basics of classical (Mendelian) genetics, and learn the genotyping method using polymerase chain reaction (PCR).

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANEChrześcijanie przeciw chrześcijanom.820 lat od splądrowania Konstantynopola przez krzyżowców

Świat Europy Południowej i częściowo Wschodniej w przededniu organizacji IV krucjaty mającej wspomóc państwa łacińskie na Bliskim Wschodzie. Potęgi polityczne: Wenecja, Genua, Piza, Bizancjum, Francja i Królestwo Węgier w skomplikowanych układach politycznych i ekonomicznych. Roszczenia Wenecji, z niezwykle przebiegłym dożą Enrico Dandolo, niekwestionowanej potęgi w północnym, śródziemnomorskim obszarze. Wykorzystanie sporów w łonie Cesarstwa Bizantyjskiego. Zdobycie Zadaru należącego do Królestwa Węgier. Spiski, łamane sojusze, dążenie do gromadzenia bogactw z całkowitym pominięciem zasad Dekalogu.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Inspiracje: interakcje nauki i sztuk wizualnych

Otwarcie wystawy prezentującej twórczość artystek: dr hab. Katarzyny Mazurek-Proniewskiej, prof. ASP (Wydział Scenografii, ASP w Warszawie), dr Diany Lelonek (Wydziała Badań Artystycznych i Studiów Kuratorskich, ASP w Warszawie) i dr Joanny Dudek (Wydział Architektury Wnętrz, ASP w Warszawie).

Artystki skupiają się na relacjach człowieka i natury skupiając się zarówno na krytyce antropocentrycznych narracji, aż po tworzenie własnych, opartych na trosce i międzygatunkowej
relacyjności. Również cechą wspólną artystek jest podejmowanie współprac z naukowcami z zakresu biologii a także etnografii i socjologii.

Na wystawie zostaną zaprezentowane prace wpisujące się w nurt bio-artu oraz fotografie dokumentujące „żywe” obiekty.

Wystawie w Ermitażu w Łazienkach Królewskich w Warszawie towarzyszyć będzie wykład dr hab. Adam Hameda z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN.

Obszar sztuki
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Nobel dla Orzeszkowej? O kwestii „wagi wielkiej” w świetle jej niepublikowanych listów do tłumaczy

Czy Eliza Orzeszkowa mogła otrzymać literacką nagrodę Nobla? Czym była dla niej ta wielka szansa? Jak się do tego przygotowała? Dlaczego ostatecznie przegrała i jak zniosła tę porażkę?
Przejrzana pod tym kątem korespondencja powieściopisarki (przede wszystkim z jej szwedzką tłumaczką Ellen Wester) daje odpowiedzi na te i inne pytania związane z możliwością otrzymania nagrody, która wdług słów samej Orzeszkowej: „byłaby zapewne […] szczęściem niewypowiedzianym”. Na ten ważny epizod z jej życia nowe światło rzucają niepublikowane dotąd listy m.in. od tłumaczy przechowywane w Archiwum Elizy Orzeszkowej w Instytucie Badań Literackich PAN w Warszawie. Nominacja autorki Nad Niemnem do literackiej nagrody Nobla (która miała być po raz pierwszy przyznana kobiecie-pisarce) dowodzi ogromnej popularności Orzeszkowej poza granicami kraju dzięki licznym przekładom jej dzieł w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Warsztaty rakietowe

Pod nadzorem instruktorów z Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii oddział w Warszawie uczestnicy warsztatów zbudują model rakiety wielokrotnego użytku, zaopatrzony w silnik. Minimalny wiek uczestników 7-8 lat. Budowa wymaga precyzji dlatego dla dzieci poniżej 12 lat wskazana jest pomoc rodziców w czasie trwania warsztatów.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Ile z „Don Kichota” Miguela de Cervantes jest w utworach Franza Kafki?

Powieść Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy Miguela Cervantesa to utwór, którego bohaterem jest książka, zarówno jako środek przekazywania myśli, jak i materialny nośnik. Ten pierwszy związany jest z zawartością intelektualną książki i wpływem, jaki wywiera na  innych – ludzkich – bohaterów, drugi zaś z produkcją, kolekcjonowaniem, prestiżem, który daje jej posiadanie oraz zyskiem, który może przynieść, a więc z książką jako przedmiotem. Oba te wątki są obecne w dziele Cervantesa, o czym najlepiej świadczy sama historia w niej opowiedziana. Opisane w pierwszej części dzieła szaleństwo Don Kichota zostało wywołane czytaniem przez niego  powieści rycerskich. W drugiej części zaś, sama pierwsza część książki, już wydrukowana i rozchwytywana przez czytelników, konkuruje z apokryficznym utworem opowiadającym nowe przygody błędnego rycerza, co staje się motorem fabuły. W obu częściach akcja krąży wokół książki i książek. Zostaje m. in. znaleziony manuskrypt, w którym po raz pierwszy spisano przygody Don Kichota, a czytelnik otrzymuje szczegółowy opis  jego wyglądu oraz zawartych w nim ilustracji; biblioteka „przemyślnego szlachcica” zostaje przeszukana, książki na nią się składające szczegółowo omówione, ocenione i w większej części skazane na stos; biesiadnicy w karczmie są zabawiani  opowieściami z książek w niej się w tym celu znajdujących; narrator przedstawia drobiazgowo cały proces publikacji; dochodzi wreszcie do konfrontacji pomiędzy różnymi książkami. Rzec więc można, że bez książek nie byłoby Przemyślnego szlachcica Don Kichote z Manczy – powieści, w której ten artefakt jest omawiany wszechstronnie.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 16:30
Spotkanie festiwalowe Automatyzacja marketingu: Ewolucja kompetencji w erze cyfrowej

W dynamicznie rozwijającym się świecie marketingu, automatyzacja stała się kluczowym elementem strategii firm pragnących efektywnie dotrzeć do swoich klientów. W dobie cyfrowej transformacji, narzędzia i technologie marketingowe ewoluują w zastraszającym tempie, co wymaga od specjalistów marketingowych nieustannego rozwijania nowych umiejętności i adaptacji do zmieniającego się środowiska. Wystąpienie "Automatyzacja marketingu: Ewolucja kompetencji w erze cyfrowej" zgłębi, w jaki sposób automatyzacja wpływa na współczesny marketing i jakie nowe kompetencje są niezbędne, aby skutecznie konkurować na rynku.

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 17:30
Spotkanie festiwalowe Cykl o kawie, alkoholu i diecie z perspektywy genetyki i immunologii

Cykl zajęć dotyczy wybranych aspektów nutrigenomiki, w tym genetycznych uwarunkowań metabolizmu kawy, alkoholu, innych składników diety. Opowiemy również o nietolerancjach pokarmowych, uwarunkowanych genetycznie bądź spowodowanych czynnikami immunologicznymi, a także o związkach grup krwi z chorobami i o tym, czy istnieją naukowe podstawy dla diety zgodnej z grupą krwi.

1. Ile można bezpiecznie wypić filiżanek kawy dziennie? - czyli o wpływie czynników genetycznych na metabolizm kofeiny 9:00-9-45

2. Tolerancja na alkohol – czy jest uwarunkowana genetycznie? 10:00-10:45

3. Nutrigenomika – czyli o związkach genetyki i dietetyki 11:00-11:45

4. O nietolerancji laktozy – częstość występowania, objawy, przyczyny, diagnostyka, zalecenia dietetyczne 12:00-12:45

5. O nietolerancji glutenu – częstość występowania, objawy, przyczyny, diagnostyka, zalecenia dietetyczne: 13:00-13:45

6. Grupa krwi - czy wpływa na ryzyko chorób ? 14:00-14:45

7. Dieta zgodna z grupą krwi – czy ma uzasadnienie naukowe? 15:00-15:45

Nauki medyczne
  • ndz., 2024-09-22 09:00
  • ndz., 2024-09-22 10:00
  • ndz., 2024-09-22 11:00
  • ndz., 2024-09-22 12:00
  • ndz., 2024-09-22 13:00
  • ndz., 2024-09-22 14:00
  • ndz., 2024-09-22 15:00
Spotkanie festiwalowe Echoes of Nature: Seeing Sound through Cymatics

This presentation explores how vibrations create intricate fluid patterns, highlighting sound frequencies' effects on liquid dynamics through cymatics and the Faraday instability. Cymatics vividly shows how sound waves can be transformed into visible geometric structures on a liquid surface. At the same time, the Faraday instability explains how fluids become unstable under the influence of oscillating forces, forming complex wave patterns. We will see how everyday sounds can generate remarkable visual effects in liquids, unveiling the subtle interplay of waves that craft intricate designs.

Nauki fizyczne
  • ndz., 2024-09-22 09:00

©2024 Festiwal Nauki