Dla każdego

Typ Tytuł Opis Dziedzina Termin
Spotkanie festiwalowe Młodzi Innowatorzy

Młodzi Innowatorzy’ 2024. Spotkanie poświęcone prezentacji dokonań laureatów i organizatorów konkursów wspierających młode talenty,  akademickich  kół naukowych  oraz firm tworzących nowoczesne miejsca pracy. Uczestnicy spotkania będą mogli poznać możliwości wykorzystania  innowacyjnych modeli biznesowych dla wspierania talentów  w warunkach rosnących wyzwań współczesności.

Nauki ekonomiczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Oczekiwania społeczne wobec ludzi w różnych fazach życia: jak się zmieniają, co nam dają i ogranicz

Jak z wiekiem zmieniają się nasze wartości, cele i potrzeby? Jak na otaczająca rzeczywistość,  te same problemy, zjawiska czy wydarzenia patrzymy i reagujemy w różnych fazach i na różnych etapach życia? Czego oczekujemy dziś od osób młodych, czego od osób w wieku średnim, a czego od seniorów?

W trakcie naszego spotkania przedstawimy założenia dotyczące koncepcji biegu życia (life course theory), która  dotyczy m.in. kwestii związanych ze społecznymi oczekiwaniami wobec jednostek będących w różnym wieku, na różnych etapach swojego życia. Zastanowimy się, czego jako społeczeństwo wymagamy i czego spodziewamy się od osób młodych, w średnim wieku i seniorów, a także z jakimi reakcjami z ich strony powinniśmy się liczyć. Nie mniej ważny będzie dla nas wpływ  przemian kulturowych zachodzących zwłaszcza w naszym społeczeństwie,  zmian warunków życia czy pojawieniu się nowych zagrożeń na przebieg indywidualnych biografii,  osobiste decyzje dotyczące sfer życia takich jak edukacja, kariera zawodowa, czy życie rodzinne.

Teoretyczne założenia porównany z zaobserwowaną w trakcie naszych badań praktyką, a także wspólnie zastanowimy się, jak (i w jakim zakresie) społeczne oczekiwania i wymagania oddziałują na   indywidualne wybory i zachowania, jednostkowe priorytety? Jakie znaczenie w momencie dokonywania życiowych decyzji mają warunki w jakich przyszło żyć różnym pokoleniom, osobom mieszkającym w różnych częściach Polski, miastach i małych miejscowościach, kobietom i mężczyznom.

Opierać się będziemy na wynikach badań z ostatnich lat, głównie wywiadach przeprowadzonych w 2020, 2021 i 2022 roku.  Liczymy na dyskusję wokół tych tematów, podzielenie się z nami własnymi doświadczeniami i spostrzeżeniami.

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Od fiszki do bazy danych. Cyfrowe vademecum badacza i czytelnika

Tematem prezentacji będzie dostępny za darmo w Internecie cyfrowy słownik Polscy pisarze i badacze literatury XX i XXI wieku, projekt sfinalizowany w tym roku w Pracowni Dokumentacji Literatury Współczesnej IBL PAN.
Wszyscy zainteresowani nie tylko biografiami i twórczością autorów kilku ostatnich generacji, lecz także życiem literackim będą mogli zapoznać się z całym wachlarzem informacji, co więcej dzięki zaawansowanej wyszukiwarce wybrać swój sposób na ich pozyskiwanie. Dorobek ponad 2300 twórców – działających dzisiaj i sto lat wstecz (do dwudziestolecia międzywojennego) – został zestawiony w jednej bazie, co umożliwia panoramiczny ogląd współczesnej polskiej literatury. Słownik dostarcza wiedzy faktograficznej o życiu i pracy twórczej poetów, prozaików, dramatopisarzy, krytyków literackich i teatralnych, eseistów, reportażystów, tłumaczy, a także historyków i teoretyków literatury.
Do skorzystania z tej wiedzy zachęcamy zarówno literaturoznawców i badaczy z innych dziedzin nauk humanistycznych, jak i studentów, nauczycieli i wszystkich czytelników, którzy szukają szybkiego i łatwego dostępu do naukowo zweryfikowych faktów o ulubionych książkach i ich autorach.
Na wykładzie pokażemy także zaplecze naszych działań dokumentalistycznych, w tym zbiór tzw. ankiet, czyli korespondencję z pisarzami i badaczami gromadzoną w archiwum Pracowni od lat pięćdziesiątych XX wieku. Wśród korespondentów są klasycy jak Wisława Szymborska czy Czesław Miłosz, a także przedstawiciele najnowszej literatury polskiej – Joanna Bator czy Dariusz Sośnicki.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANE/CANCELED_Group Theory: The Symmetries of Universe

Introduction to Symmetry: Explain natural symmetry (e.g., butterflies, snowflakes). Use mirrors and paper cut-outs to show symmetrical patterns. 
Symmetry in Everyday Objects: Show how objects like equilateral triangles, squares, and circles have rotational symmetries.
Group Operations: Introduce the concept of performing operations on objects, like rotating or flipping shapes.
Applications of Group Theory: Use puzzles and games, such as Rubik's Cube or tiling patterns, to show how group theory applies.
Interactive Activity: Have kids create and identify symmetrical patterns or explore symmetry using hands-on materials.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Retoryczny niezbędnik. Na co nam retoryka w życiu codziennym

Jak mówić, aby być przekonującym?

Czy sposób mówienia może podnosić atrakcyjność towarzyską?

Jak wypracować autorytet u własnego szefa?

 

Choć pytania te mogą wydawać się clickbaitowe, towarzyszą wielu z nas w codziennych sytuacjach. Poszukujemy narzędzi potrzebnych do tego, by sprawniej się komunikować, łatwiej osiągać porozumienie, uzasadniać swoje racje lub po prostu – aby być bardziej atrakcyjnymi w rozmowie. Dobra wiadomość jest taka, że zestaw wspomnianych narzędzi faktycznie istnieje lub raczej: jest rozwijany, a potencjał do ich stosowania mamy wszyscy, który komunikujemy się w codziennych sytuacjach. Ta gorsza wiadomość to fakt, że nie ma doń podręcznika, który moglibyśmy wykuć napamięć, aby szybko i sprawnie osiągnąć biegłość w wymienionych dziedzinach.

Retorykę kojarzymy zazwyczaj niezbyt pozytywnie, z "brudnymi" sztuczkamijęzykowymi i manipulacją komunikacyjną. Tymczasem – jeśli przyjrzeć się lepiej – ta starożytna dyscyplina nauki opisuje niezwykle szeroki wachlarz kompetencji w zakresie społecznego funkcjonowania. W trakcie wykładu poznamy praktyczne przykłady ich zastosowania w sferze publicznej – i sprawdzimy, dlaczego retoryka to prawdziwy niezbędnik w dziedzinie komunikacji.

Na wykład zapraszam wszystkich, którzy czują, że wiedzą o retoryce zbyt mało, iprzeczuwają, że może to być cenny nabytek. Zapraszam też tych, którzy już pracują nad swoimi komunikacyjnymi kompetencjami, bo wiedzą, że są one istotne – spróbujemy poszerzyć horyzonty i zidentyfikować to, co trudno nazywalne.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Spektakularne ujęcia i wyniki z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba

Ten supernowoczesny duży teleskop kosmiczny regularnie przynosi przełomowe wyniki naukowe, jak np. detekcja najodleglejszych galaktyk czy odkrycia planet w dyskach pyłowych wokół młodych gwiazd. Podczas wykładu opowiem o historii teleskopu Jamesa Webba i przedstawię najnowsze rezultaty nim uzyskane.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Wolność w literaturze i sztuce

Pojęcie „wolność” ma różne konteksty. Zasygnalizuję problem wolności jednostki walczącej o uniezależnienie, a także narodów, które chcą wyzwolić się z okowów zniewolenia społecznego czy uzyskać swobodę od zaborców.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:00
Spotkanie festiwalowe Zwiedzanie warszawskiego cyklotronu

Pracownicy ŚLCJ oprowadzą Państwa po Laboratorium. Będzie można zobaczyć „serce” Laboratorium – czyli cyklotron, oraz usłyszeć o tym jak działa ten akcelerator. Zwiedzić będzie można też halę eksperymentów – czyli miejsce, do którego docierają wiązki ciężkich jonów przyspieszone w cyklotronie i gdzie wykorzystując różnego rodzaju układy detektorów prowadzi się badania z fizyki jądrowej (i nie tylko). Zwiedzanie laboratorium poprzedzone będzie pokazem filmu animowanego "Tajemniczy Świat Jąder Atomowych", który zabierze widza w podróż do mikroświata. Pokaże, jak odkryto istnienie jądra atomowego i jak badamy jego strukturę.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 10:30
  • sob., 2024-09-21 12:00
  • sob., 2024-09-21 13:30
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Ancient Egyptian culture in the light of 'talking objects'

During the course of this lecture, the audience will have the opportunity to interact with copies of different objects from ancient Egypt.

The goal of this lecture is to introduce people to the concepts of ‘talking objects’ from ancient Egypt, that is the idea that all archaeological finds ‘speak for themselves’ if one lets them. The notion of how they could possibly ‘speak’ to ancient Egyptians will also be demonstrated through explaining the ancient settings of the objects.

Special attention will be paid to the material the objects are made out of, as these give a great detail of information about the intentions of Egyptians about the purpose of the objects.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:30
Spotkanie festiwalowe Debata filozoficzna o początku i końcu życia

W debacie tej zmierzą się filozofowie reprezentujący różne podejścia. Będą argumentować (i zbijać argumenty swoich adwersarzy), próbując przekonać nas, jak odpowiedzieć na pytanie o początek i koniec życia. Uwzględnią m.in. zagadnienie, czy jest to kwestia faktów, czy konwencji. Zobaczymy też, czy ograniczą się do pytania o życie jako fakt biologiczny, czy pytanie to potraktują znacznie szerzej... Serdecznie zapraszamy!

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:30
Spotkanie festiwalowe Efektywny altruizm, czyli naukowe podejście do pomagania

Czy powinniśmy pomagać przede wszystkim ludziom, których spotykamy twarzą w twarz? Czy powinniśmy wspierać organizacje charytatywne, które płacą za reklamę żeby nas poruszyć? A może inne kryteria są ważniejsze? Okazuje się, że jeśli potraktujemy odpowiedzi na te pytania poważnie i użyjemy statystyki oraz rachunku prawdopodobieństwa, to wnioski mogą diametralnie zmienić nasze spojrzenie na świat. Na jakie? Przyjdź i sprawdź!

Nauki matematyczne
  • sob., 2024-09-21 12:30
Spotkanie festiwalowe Etniczne motywy w przestrzeni miejskiej Jakucka

Założony w pierwszej połowie XVII wieku Jakuck przez trzy kolejne stulecia był ważnym ośrodkiem rosyjskiej administracji we wschodniej Syberii. W czasach radzieckich rozrastał się głównie za sprawą napływu Rosjan, zyskując pod koniec epoki dość typowy wygląd radzieckiego miasta na Syberii. Po okresie ZSRR w stolicy Reubliki Sacha (Jakucji) powstało wiele instytucji politycznych, kulturalnych, naukowych związanych z nowym statusem republiki i rozpoczął się masowy napływ ludności jakuckiej. Wpływ jaki procesy urbanizacyjne wśród narodów syberyjskich wywierają na oblicze miast regionu, bywa określany mianem ich autochtonizacji. W trakcie wykładu przyjrzymy się jednemu z przejawów autochtonizacji Jakucka – obecności w przestrzeni miejskiej elementów związanych z tradycyjną kulturą Jakutów. Przyjmuje ona różne formy – od stawiania w mieście okolicznościowych słupów serge (jakuckie konowiązy) aż po wykorzystanie motywów tradycyjnej architektury drewnianej i zdobnictwa w nowoczesnych budynkach (obiekty sportowe, instytucje kultury). Po etniczne motywy sięgają też często twórcy reklam, a także zyskujących ostatnio popularność murali.   

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:30
Spotkanie festiwalowe México y Polonia: 95 años de relaciones diplomáticas

La conferencia conmemora el 95 aniversario del establecimiento de relaciones diplomáticas entre México y Polonia (26 de febrero de 1928). En la conferencia se examinan las percepciones colectivas que ambos países tenían del otro en aquella época; se sugiere que las pintoras Frida Kahlo y Tamara Łempicka encarnan esos imaginarios colectivos. Estas dos pintoras ofrecen una oportunidad para reflexionar sobre la relación diplomática entre estas dos repúblicas. La conferencia también destaca otros elementos que dan contenido a la relación bilateral entre las repúblicas de México y Polonia.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 12:30
Spotkanie festiwalowe Pokaz filmów "The Changing Arctic" oraz spotkanie z jednym z bohaterów filmu

Serdecznie zapraszamy na pokaz filmów "The Changing Global Arctic" oraz spotkanie z drem hab. Mateuszem Strzeleckim - naukowcem z Uniwersytetu Wrocławskiego, zajmującym się badaniem geomofrologii wybrzeży w obszarach polarnych. 

Cztery krótkometrażowe filmy, wyprodukowane wspólnie z BBC Natural History Unit, poruszają cztery różne, lecz niezwykle istotne aspekty zmian zachodzących w Arktyce oraz ich wpływ na życie społeczności arktycznych i cały globalny ekosystem. Podczas spotkania zaprezentujemy dwa z nich:

1. Arctic Climate Magnification (Wzmocnienie arktyczne)

2. Extreme causes for concern (Ekstremalne powody do obaw)

Filmy przygotowało BBC we współpracy z europejskim projektem INTERACT. Filmy są w języku angielskim, z polskimi napisami.

Nauki o Ziemi
  • sob., 2024-09-21 12:30
Spotkanie festiwalowe Jak wymieniać się nerkami i innymi przedmiotami

Ponad jedna trzecia potencjalnych dawców nerek, którzy chcą oddać nerkę członkowi rodziny lub przyjacielowi, nie może tego zrobić z powodu niezgodności grupy krwi lub przeciwciał. Jeszcze gorzej sprawa wygląda z prezentami - ponad połowa jest nietrafiona. W mojej prezentacji opowiem o mechanizmie, który pozwala powymieniać się nerkami lub prezentami aby nikt nie stracił, a ktoś zyskał. Opowiem też o tym jak takie wymiany wykonuje się na świecie.

Nauki matematyczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Klasyczny wyrób tytoniowy czy nowoczesne podgrzewacze bądź e-papierosy - oto jest pytanie!

Palenie wyrobów tytoniowych jest jedną z głównych przyczyn nowotworów. Przyczynia się ono nie tylko do powstawania nowotworów płuc w Polsce jest to drugi pod względem zachorowalności rodzaj nowotworów u obojga płci, ale również krtani, ślinianek, gardła, jamy ustnej i wielu innych. Substancje chemiczne zawarte w papierosach i e-papierosach, takie jak substancje smoliste, benzen, metale ciężkie czy formaldehyd, wnikają do organizmu i zaczynają swoją destrukcyjną działalność na poziomie komórkowym i molekularnym.

Poznasz na tym wykładzie tajniki naprawy mutacji powstałych poprzez substancje kancerogenne zawarte w dymie papierosów oraz dymie wydzielanym przez e-papierosy jak i podgrzewacze. Będzie to związane z systemem naprawy DNA zwanym NER (Nucleotide Excision Repair), który jest wszechstronnym systemem naprawy DNA u człowieka. Jest to główny szlak usuwania uszkodzeń DNA spowodowanych substancjami zawartymi w wyrobach tytoniowych oraz odznacza swoją rolę w usuwaniu uszkodzeń oksydacyjnych.

Tak więc serdecznie zapraszamy na wykład byście mogli się zastanowić czy warto palić? Po wykładzie mamy nadzieję, że dojdziecie do wewnętrznego konsensusu po analizie wszystkich za i przeciw aby wasz organizm nie musiał stosować mechanizmów naprawy poruszonych w tematyce naszego spotkania!

Nauki medyczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Kolekcja fotograficzna Anny Dunin-Wąsowicz

Blisko metr bieżący materiałów fotograficznych w postaci szklanych negatywów i błon fotograficznych to prawdziwa kapsuła czasu do świata, który przestał istnieć wraz z wybuchem II wojny światowej.

Anna Dunin-Wąsowicz z d. Załęska (1896–1980) fotografowała przede wszystkim swoje córki i rodzinny majątek w Wyszmontowie, znakomicie dokumentując wygląd i życie ziemiańskiego dworu i jego najbliższe otoczenie na przestrzeni zmieniających się pór roku. Kolejnym tematem jej zdjęć jest Sandomierszczyzna z lat ok. 1915–1939 oraz ziemie II Rzeczypospolitej, m. in. Polesie i Tatry. Fotografie stanowią bezcenne źródło ikonograficzne wytworzone przez fotografkę-amatorkę, która niejednokrotnie portretowała również samą siebie, wykonując oryginalne selfie.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Śledzimy podróże roślin

W Ogrodzie Botanicznym uważnie przyglądamy się przyrodzie. Dodatkowo nasz rok tematyczny - Detektywistyczny Botaniczny - jeszcze bardziej inspiruje nas do obserwacji, śledzenia zależności i powiązań, szukania przyczyn i przewidywania skutków.

Nasze warsztatowe działania zaowocują poznaniem roślinnych sposobów na podróże. Jesienią w świecie przyrody dzieje się naprawdę wiele. Czy rośliny lubią zaczepiać przechodniów? Czy wybierają zorganizowany transport? Czy podróżują z biletem czy na gapę? Czy w drodze są uskrzydlone?

Zapraszamy na podróż w świecie przyrodniczych zabaw i eksperymentów!

Nauki biologiczne
  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Wystawa grafik kampanii antydezinformacyjnej “A dowodzik jest?”

Sąsiad nie chce w pobliżu anteny 5G, bo wszyscy umrzemy? Pani w sklepie mówi, że te kurczaki to sama chemia? Koleżanka namawia na nową dietę cud bo ktoś schudł na
niej 10kg? Kiedyś to było, a teraz to nie ma? Codziennie zderzamy się z wieloma twierdzeniami. Jeśli chodzi o naukę, pytaj o dowody. Nie daj się nabrać na chwyty
erystyczne, uważaj na fake newsy i zrozum mechanizmy rządzące twoim rozumem dzięki serii grafik kampanii antydezinformacyjnej “A dowodzik jest?”.

  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Zapytaj naukowca

Ludzie to chodzące biblioteki, pełne doświadczeń i nabytej wiedzy o świecie. Naukowcy spędzają niezliczone godziny na dowiadywaniu się i odkrywaniu. Śledzą i
piszą artykuły naukowe, przeprowadzają badania, analizują bazy danych, znajdując w tym wszystkim czas by najistotniejsze informacje przekazywać dalej. Na wydarzeniu
“Zapytaj Naukowca” będą czekać właśnie na was, przy stanowiskach podzielonych na różne dziedziny nauki, gotowi do rozmowy o rzeczach które nas trapią, zaskakują,
lub takich, których nie pojmujemy. Jest to niepowtarzalna okazja na precyzyjny i bezbolesny zastrzyk wiedzy. Uwaga, dyskusje z naukowcami mogą spowodować konfrontację ze swoimi przekonaniami i poglądami!

  • sob., 2024-09-21 13:00
Spotkanie festiwalowe Oblicza znajomości. Fotografie z Archiwum Elizy Orzeszkowej w Warszawie

Czy autorka Nad Niemnem lubiła się fotografować? Czy zbierała zdjęcia innych osób?

Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w Archiwum Elizy Orzeszkowej w Instytucie Badań Literackich PAN w Warszawie (sygn. 786), które zawierają nieliczne fotografie pisarki oraz ponad 200 zdjęć – przede wszystkim portretowych – jej korespondentów (zarówno dobrych przyja­ciół, jak i przelotnych znajomych, cenionych literatów i osób zupełnie nieznanych). Własne i cudze fotografie dla Orzeszkowej były bardzo ważne i pełniły najrozmaitsze funkcje – od materiału promocyjnego dla wydawców i czasopism, przez pamiątki z konwencjonalnej wymiany uprzejmości z wielbicielami jej talentu, po znak bliskości, ułatwiający zacieśnienie listownej więzi z zaufanymi osobami. Wybrane przykłady zdjęć, pochodzących z polskich i zagranicznych zakładów fotograficznych, ukazują dziewiętnastowieczne standardy kreowania wizerunku, zaś cytaty z korespondencji pisarki oraz dedykacje na fotografiach świadczą o ich niezwykle istotnym miejscu w ówczesnej kulturze, łączącym sferę prywatną i publiczną.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 13:30
Spotkanie festiwalowe Synchrony between quantum light droplets

Synchronization is a ubiquitous phenomenon in nature where many entities interact with each other. It appears in the collective flashing lights of hundreds of fireflies, the singing between tree frogs, audience clapping, and even in the quantum world. In this lecture I will tell you how photons and electrons can behave like oscillating pendulums, and display synchronization even in the microscopic quantum world.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 13:30
Spotkanie festiwalowe Zwiedzanie warszawskiego cyklotronu

Pracownicy ŚLCJ oprowadzą Państwa po Laboratorium. Będzie można zobaczyć „serce” Laboratorium – czyli cyklotron, oraz usłyszeć o tym jak działa ten akcelerator. Zwiedzić będzie można też halę eksperymentów – czyli miejsce, do którego docierają wiązki ciężkich jonów przyspieszone w cyklotronie i gdzie wykorzystując różnego rodzaju układy detektorów prowadzi się badania z fizyki jądrowej (i nie tylko). Zwiedzanie laboratorium poprzedzone będzie pokazem filmu animowanego "Tajemniczy Świat Jąder Atomowych", który zabierze widza w podróż do mikroświata. Pokaże, jak odkryto istnienie jądra atomowego i jak badamy jego strukturę.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 10:30
  • sob., 2024-09-21 12:00
  • sob., 2024-09-21 13:30
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Chodzenie z kozą na Kujawach – polski karnawał

Słowo karnawał najczęściej przywołuje obrazy żywiołowych parad, tak charakterystycznych dla Wenecji i Rio-de-Janeiro. Zapomina się przy tym, że karnawał był i jest świętowany także w Polsce. W Wielkopolsce, na Śląsku, Kujawach czy Mazowszu przetrwały tradycje obchodów karnawałowych i zwyczaje zapustne.

Zapraszam na wykład o karnawale na Kujawach. Opowiemm o swoich badaniach terenowych w okolicach Włocławka i Brześcia Kujawskiego w latach 2021-2024. Były one prowadzone we współpracy ze studentami IEiAK UW i z panią doktor Katarzyną Waszczyńską. Ich owocem jest książka „Zapusty na Kujawach. Szkice etnograficzne” (2023).

W badanym terenie świętowanie zapustów związane jest z chodzeniem z kozą oraz zabawą – podkoziołkiem. Najbardziej widowiskowe są jednak grupy zapustne, które odwiedzają domy i instytucje. Kozy jest główną postacią w badanych grupach przebierańców i co ciekawe jej wygląd nie zmienił się w stosunku do tego opisanego przez Oskara Kolberga w 1867 r. Do podstawowego składu grupy zapustnej należą również: bocian, koń, Siora (Żydówka), Żyd i państwo młodzi. Z czasem dołączyli do nich Cygan, postać dwoista, czyli żywy na umarłym (albo chłop na babie), a w niektórych miejscowościach także niedźwiedź, śmierć, diabeł, kominiarz i policjant. Poszerzanie składu grupy zapustnej, zwanej kozą – tak samo jak główna postać, o nowe figury oraz zwielokrotnianie już tych obecnych, np. liczby Żydów, diabłów, dowodzi inwencji twórczej osób zaangażowanych w chodzenie z kozą, ale także zmian w postrzeganiu roli zapustników.

Ważnym wydarzeniem dla zwyczajów zapustnych na Kujawach był wpis „Tradycji chodzenia z Kozą na Kujawach” na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego w 2020 r. Taki wpis dowodzi, że dane zjawisko kulturowe jest żywe, a co więcej, zgłoszenia mogą dokonać tylko osoby bezpośrednio z nim związane i uważające je za istotne dla swojego poczucia tożsamości. W czasie wykładu zastanowimy się nad kwestiami żywotności niematerialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie karnawału na Kujawach.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Czy Twój smartfon Cię podsłuchuje?

Jak pokazują badania, większość użytkowników internetu uważa, że ich telefony podsłuchują ich rozmowy i że rozmowy te są wykorzystywane do personalizowania kierowanych do nich reklam. Jak to możliwe i czy możemy coś na to poradzić, opowiem Państwu na spotkaniu. Serdecznie zapraszam. 

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Dezinformacja w czasach kryzysu

Problemy dezinformacji czy rozpowszechniania fałszywych lub niesprawdzonych informacji są znane od czasów starożytnych, ale dzięki mediom społecznościowym jej zasięg i wpływ w ostatnich latach znacząco wzrosły. Ludzie coraz częściej polegają na platformach takich jak Facebook, Twitter, Instagram czy YouTube jako głównym źródle informacji, co czyni je idealnym miejscem do rozpowszechniania dezinformacji. Walka z tym problemem staje się więc niezwykle istotna.

Dezinformacja może przybierać różne formy, w tym kłamstw, przekłamanych nagłówków, wybiórczych informacji lub manipulacji wizualnej, i może dotyczyć praktycznie każdej dziedziny, włączając w to politykę, zdrowie publiczne, naukę, a nawet sprawy osobiste.

Podczas panelu eksperci i ekspertki odpowiedzą na kluczowe pytania dotyczące  psychologicznych i prawnych mechanizmów funkcjonowania dezinformacji, ale także zaprezentują wyniki swoich badań dotyczących tego, jak zagadnienia związane z dezinformacją funkcjonują w różnych środowiskach i jaki mają wpływ na ich działanie. Porozmawiamy także o wpływie przekazów dezinformacyjnych na odbiorców oraz o to, jak zbudowane są fake newsy. 

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Disputandum est! Bądź świadkiem dysputy dwóch filozofów (jak te w XVII wieku)!

Zderzenie różnych stanowisk jest solą filozofii. W istocie jest to jedyna metoda, jaką zna filozofia. Wiedzieli o tym filozofowie starożytni, tacy jak Platon i Arystoteles, średniowieczni, renesansowi i współcześni. Dlatego filozofowie zawsze kultywowali sztukę argumentowania za lub przeciw (pro et contra) określonej tezie, sztukę obalania rozmówcy, sztukę odkrywania błędów w rozumowaniu innych, w skrócie - dialektykę. Zarówno na uniwersytetach średniowiecznych, jak i nowożytnych, stopień naukowy można było uzyskać jedynie poprzez publiczną obronę tez przed obiekcjami oponenta, ale tak naprawdę każda okazja była dobra do takich dysput. Nie były to zwykłe dyskusje, w których każdy mówi, co mu przyjdzie do głowy, stara się krzyczeć głośniej niż inni, a na końcu wszyscy mają rację (brzmy znajomo?), ale konfrontacje, podczas których każdy z uczestników  (respondens, opponens, praeses) odegrał określoną rolę, musiał przestrzegać ścisłych zasad i ram czasowych.

Zanurzymy się w tej atmosferze, która dominowała w świecie akademickim przynajmniej do połowy XVIII wieku. Jeden z filozofów IFiS PAN będzie bronił tezy, że "Wspólnoty polityczne powstają z natury" przed atakami drugiego filozofa, który przeciwstawi mu szereg argumentów. Ci dwaj filozofowie staną naprzeciwko siebie. Trzeci, przewodniczący, będzie siedział za nimi, nieco wyżej, i będzie egzekwował zasady i czas. Na koniec, po około półgodzinnej dyskusji, publiczność zdecyduje, czy teza została skutecznie obroniona, czy też nie. W drugiej części spotkania, publiczność może również zadawać pytania i wypowiadać się na temat omawianej tezy i metody, za pomocą której została omówiona. Celem tej praktyki nie jest pokonanie przeciwnika, przez doprowadzenie go do zaprzeczenia samemu sobie, ale wspólne poszukiwanie prawdy!

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Dotykając niedotykalnego. Zwoje malarskie w tradycjach buddyjskich Tybetu i Mongolii

Zwoje malarskie w sztuce buddyjskiej Tybetu i Mongolii zajmują szczególne miejsce. Przekazują to, co może wyrazić także rzeźba lub architektura, w tym przewodnią ideę buddyzmu dążenia do stanu oświecenia (oświecenie oznacza wydostanie się ze świata, który zasadza się na postrzeganiu za pomocą naszych zmysłów, w tym zmysłu dotyku). Oferują jednak znacznie więcej niż inne środki wyrazu artystycznego, głównie dzięki niemal nieograniczonym możliwościom narracyjnym. 

Buddyści doszli do perfekcji opowiadania - z pomocą zmysłów - o tym, co zmysłom umyka. Zapraszam zatem do opowieści o zapierających dech w piersiach arcydziełach sztuki tybetańskiej i mongolskiej, ale i do opowieści o narracjach, które są ich przedmiotem. Dotkniemy wspólnie niedotykalnego!

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Gdzie leży Aszuristan? Z wizytą u nowoaramejskich chrześcijan w Iraku

Język aramejski przez wieki uważany był za język martwy, jednak dzięki nieustraszonym podróżnikom, a później także misjonarzom na Bliski Wschód odkryty został w swojej nowożytnej fazie. Obecnie wiemy, że nowoaramejski składa się z czterech podgrup językowych, których użytkownicy zamieszkują tereny rozciągające się od Syrii po Khuzestan w Iranie, a także wiele krajów Europy, Stany Zjednoczone i Australię, dokąd zawędrowali w poszukiwaniu bezpiecznej przystani. Użytkownikami nowoaramejskiego są żydzi, chrześcijanie obrządku wschodniego i mandejczycy, zaś rzadkie dialekty, którymi się posługują wpisane są na światową listę UNESCO jako języki zagrożone wyginięciem. Stąd też przez samych członków społeczności oraz przez naukowców z całego świata podejmowane są wysiłki na rzecz dokumentacji nie tylko języka, ale także całego dziedzictwa kulturowego wspólnot nowoaramejskich. W tej prezentacji opowiem o badaniach terenowych przeprowadzonych wśród społeczności chrześcijańskiej z północnego Iraku, w czasie której zgromadzony został bogaty materiał audio-wizualny, dokumentujący językową i kulturową rzeczywistość społeczności.

Miasteczko Diyana (kurd. Soran) w północno-wschodnim Iraku położone jest w górzystej okolicy Autonomicznego Regionu Kurdystanu. Obok muzułmańskich Kurdów zamieszkują je chrześcijanie Asyryjskiego Kościoła Wschodniego, mówiący lokalnym dialektem języka nowoaramejskiego. Przybyli tu, podobnie jak mieszkańcy wielu sąsiednich miasteczek i wsi, w dawnych czasach z innego górzystego regionu Hakkari w Turcji, a obecne granice polityczne przecinają tereny ich dawnej duchowej ojczyzny, rozciągającej się od południowo-wschodniej Turcji, przez północny Irak i aż do równiny Mosul na południu po północno-zachodnie tereny Iranu. Tereny te nowoaramejscy chrześcijanie nazywają Aszuristanem, wywodzą bowiem swoje pochodzenie od potomków Imperium Asyryjskiego. We współczesnym świecie stanowią mniejszość etniczną, religijną, kulturową i językową nie tylko w Iraku, ale także w diasporze. Oprócz ojczystego dialektu nowoaramejskiego świetnie znają kurdyjski i arabski, a ich codzienność łączy funkcjonowanie w nowoczesnym świecie z poszanowaniem dla kultury i tradycji. I tak w miasteczku Diyana skorzystać można z superszybkiego internetu, podczas gdy w przydomowym piecu wypiekany jest tradycyjny chleb. W czasie swojej prelekcji zaprezentuję kilka aspektów świata nownoaramejskich chrześcijan z Diyany, do którego zechcieli mnie przyjąć i o nim opowiedzieć.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Lingwistyka Stosowana między Wschodem i Zachodem

Wydział Lingwistyki Stosowanej łączy w sobie dwa nurty badawcze - filologię i lingwistykę, badając bardzo szeroko i dokładnie wiele aspektów komunikacji w środowisku wielojęzycznym oraz, z racji tradycji, łączy lingwistykę z językami i kulturą Europy Środkowo-Wschodniej.

Poszczególne jednostki zaprezentują w półgodzinnych blokach wybrane kierunki badawcze, ilustrując je zastosowaniami praktycznymi oraz krótko przedstawią ofertę dla studentów:

14:00 - Instytut Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej - "Nieoczywista strona lingwistyki".

14:30 - Katedra Ukrainistyki  - "Kultura ukraińska - Horyzonty europejskie (i globalne)".

15:00 - Instytut Lingwistyki Stosowanej - "Mozaika tłumaczeń - mozaika możliwości".

15:30 - Instytut Filologii Rosyjskiej - "Unikalne nurty filologii rosyjskiej".

16:00 - Instytut Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej  - "Tygiel kultur Europy Środkowo-Wschodniej".

16:30 - Katedra Bialorutenistyki  - "Białoruś - współczesne problemy i wyzwania".

Co to jest okulograf i technolekt, o czym informują badania pupilometryczne, jak kształci się tłumaczy branżowych czy konferencyjnych i kabinowych, czy mózg może przeszkadzać w nauce języka obcego, jak mimo wojny rozwija się literatura zaangażowana, co jest interesującego w literaturze i kulturze tam, gdzie mówi się po rosyjsku, białorusku i ukraińsku, kim jest leksykograf, gdzie Wschód łączy się z Zachodem, jak cenzura przejawia(ła) się w mediach - to kilka z wielu obszarów badawczych, którymi zajmuje się Wydział Lingwistyki Stosowanej.

  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Magia kostki Rubika - spotkanie z mistrzami speedcubingu na Węgrzech z okazji 50-lecia kostki

Z okazji 50-lecia kostki Rubika serdecznie zapraszamy na spotkanie z udziałem węgierskich zawodników i mistrzów speedcubingu, podczas którego publiczność będzie miała możliwość poznania różnych rodzajów kostek. Pokaz układania magicznej kostki poprzedzi krótka opowieść o wynalazcy Ernő Rubiku i jego dziele. Goście z Węgier ułożą na żywo w kilka sekund klasyczną kostkę Rubika 3x3 nie tylko w tradycyjny sposób, lecz także jedną ręką i na ślepo. Zaprezentują również speedcubing z użyciem pozornie łatwiejszej do układania kostki 2x2, a także kostki 4x4.

Program zakończy quiz i otwarte dla publiczności mini zawody układania na czas klasycznej kostki 3x3.

Nauki matematyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
  • sob., 2024-09-21 15:30
Spotkanie festiwalowe Modelowanie szkoły skupionej na relacjach

Wydarzenie ma na celu rozwinięcie koncepcji szkoły, w której relacje międzyludzkie stanowią fundament działań edukacyjnych i wychowawczych. Podczas spotkania omówimy działania w projekcie Edukacja współtworzona poprzez włączanie społeczne (COSI.ed) oraz powstały w jego efekcie model koncepcyjny, a także, w formie warsztatowej, przygotujemy z uczestnikami modele instytucji promujących podejście skupione na relacjach. 

 

 

 

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe ODWOŁANEChrześcijanie przeciw chrześcijanom.820 lat od splądrowania Konstantynopola przez krzyżowców

Świat Europy Południowej i częściowo Wschodniej w przededniu organizacji IV krucjaty mającej wspomóc państwa łacińskie na Bliskim Wschodzie. Potęgi polityczne: Wenecja, Genua, Piza, Bizancjum, Francja i Królestwo Węgier w skomplikowanych układach politycznych i ekonomicznych. Roszczenia Wenecji, z niezwykle przebiegłym dożą Enrico Dandolo, niekwestionowanej potęgi w północnym, śródziemnomorskim obszarze. Wykorzystanie sporów w łonie Cesarstwa Bizantyjskiego. Zdobycie Zadaru należącego do Królestwa Węgier. Spiski, łamane sojusze, dążenie do gromadzenia bogactw z całkowitym pominięciem zasad Dekalogu.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Pnie, gałęzie, patyki. Czy faktycznie wszystko zaczęło się od kamienia

Słabością tego niezwykle wszechstronnego materiału jest jego nietrwałość – stąd właśnie przekonanie, że mieszkańcy jaskiń stawiali głównie na kamień. Tymczasem
równie często sięgali po drewno. Nie tylko po to, by wykonać narzędzia czy zbudować sobie bezpieczne schronienie, lecz przede wszystkim, by się ogrzać. Niewykluczone,
że ludzie wędrowali nie tyle za zwierzyną, ile w poszukiwaniu odpowiedniego materiału na opał i narzędzia. Z czasem nauczyli się nawet dbać o lasy i konkretne
drzewa, które dawały im owoce oraz korę, młode giętkie gałązki i pnie na budowę bardziej skomplikowanych konstrukcji, jak mosty, pułapki na zwierzęta czy tratwy.
Najnowsze metody badawcze sprawiają, że coraz częściej znajdują się materialne dowody na to, że nasi przodkowie byli uzależnionymi od drewna mistrzami ciesiołki,
wierzącymi, że od drzewa wszystko się zaczęło, dlatego w jego koronach mieszkają duchy przodków i bogowie, a ich korzenie sięgają zaświatów.

  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Sernik z rodzynkami czy bez? Kilka słów o polaryzacji społecznej

Procesy polaryzacji są źródłem coraz liczniejszych napięć, mających destrukcyjny wpływ na społeczeństwo i stan demokracji. Jak do tego dochodzi? Dlaczego oddalamy się od siebie, skąd biorą się tak duże różnice? W trakcie spotkania chcemy opowiedzieć o polaryzacji, o tym, czym jest i jak można ją rozpoznać, a także o mechanizmach, które do niej prowadzą, np. o skłonności do akceptowania informacji, które są spójne z tym, co już wiemy (ang. confirmation bias). Chciałybyśmy też zachęcić do zastanowienia się i dyskusji o tym, jak procesy, o których będziemy rozmawiać, przejawiają się w naszym codziennym życiu.

Spotkanie jest przygotowywane w oparciu o prace międzynarodowego zespołu projektu edukacyjnego Action for Interactive Anti-Polarisation Learning Experiences for a Better Democracy (ActIPLEx). Celem projektu jest zwalczanie społecznej polaryzacji wśród młodych ludzi poprzez edukację na temat tego procesu i jego mechanizmów oraz uświadamianie zagrożeń z nią związanych. W tym celu w ciągu następnych dwóch lat zostanie stworzony zestaw interaktywnych doświadczeń edukacyjnych, łączących narzędzia cyfrowe i analogowe. Mają one za zadanie motywować młodych ludzi do zachowań chroniących przez polaryzacją w sytuacjach, z którymi spotykają się w życiu. Obecnie pracujemy nad kursami online na temat polaryzacji i dialogu. W dalszych planach są również warsztaty oparte na grach dotyczącym polaryzacji i dialogu oraz edukacyjne symulacje społeczne, które można zintegrować z programami nauczania studentów.

 

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
Spotkanie festiwalowe Nobel dla Orzeszkowej? O kwestii „wagi wielkiej” w świetle jej niepublikowanych listów do tłumaczy

Czy Eliza Orzeszkowa mogła otrzymać literacką nagrodę Nobla? Czym była dla niej ta wielka szansa? Jak się do tego przygotowała? Dlaczego ostatecznie przegrała i jak zniosła tę porażkę?
Przejrzana pod tym kątem korespondencja powieściopisarki (przede wszystkim z jej szwedzką tłumaczką Ellen Wester) daje odpowiedzi na te i inne pytania związane z możliwością otrzymania nagrody, która wdług słów samej Orzeszkowej: „byłaby zapewne […] szczęściem niewypowiedzianym”. Na ten ważny epizod z jej życia nowe światło rzucają niepublikowane dotąd listy m.in. od tłumaczy przechowywane w Archiwum Elizy Orzeszkowej w Instytucie Badań Literackich PAN w Warszawie. Nominacja autorki Nad Niemnem do literackiej nagrody Nobla (która miała być po raz pierwszy przyznana kobiecie-pisarce) dowodzi ogromnej popularności Orzeszkowej poza granicami kraju dzięki licznym przekładom jej dzieł w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Światotwórstwo

Czy otaczająca nas rzeczywistość składa się z gotowych faktów, czy może jest naszym wytworem? Czy różne obrazy świata dostarczane przez percepcję, teorie naukowe, doktryny religijne, wizje artystyczne i systemy filozoficzne dadzą się ze sobą pogodzić? W trakcie wykładu poszukamy odpowiedzi na te pytania.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Zwiedzanie warszawskiego cyklotronu

Pracownicy ŚLCJ oprowadzą Państwa po Laboratorium. Będzie można zobaczyć „serce” Laboratorium – czyli cyklotron, oraz usłyszeć o tym jak działa ten akcelerator. Zwiedzić będzie można też halę eksperymentów – czyli miejsce, do którego docierają wiązki ciężkich jonów przyspieszone w cyklotronie i gdzie wykorzystując różnego rodzaju układy detektorów prowadzi się badania z fizyki jądrowej (i nie tylko). Zwiedzanie laboratorium poprzedzone będzie pokazem filmu animowanego "Tajemniczy Świat Jąder Atomowych", który zabierze widza w podróż do mikroświata. Pokaże, jak odkryto istnienie jądra atomowego i jak badamy jego strukturę.

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 10:30
  • sob., 2024-09-21 12:00
  • sob., 2024-09-21 13:30
  • sob., 2024-09-21 15:00
Spotkanie festiwalowe Jak działają (i nie działają) systemy wyborcze?

W demokracjach przedstawicielskich władze pochodzą z wyboru. Ale to, w jaki sposób obywatele mają wybierać władze trzeba dobrze zaprojektować, starając się uniknąć paradoksów i wad niektórych rozwiązań. Czy udało nam się dobrze zaprojektować reguły wyborców w Polsce? Czy inni wymyślili to lepiej? Posługując się przykładami wyborów odbywających się ostatnio w kraju (parlamentarnych, samorządowych, europejskich), omówimy kluczowe elementy każdego systemu wyborczego: podział na okręgi wyborcze, formułę rozdziału mandatów i charakter głosu oddawanego przez wyborcę. Porozmawiamy m.in. o regule D'Hondta, turystyce wyborczej, naturalnym progu wyborczym i o tym, czy głosujemy bardziej "na opcję" czy bardziej "na osobę".

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 15:30
Spotkanie festiwalowe Magia kostki Rubika - spotkanie z mistrzami speedcubingu na Węgrzech z okazji 50-lecia kostki

Z okazji 50-lecia kostki Rubika serdecznie zapraszamy na spotkanie z udziałem węgierskich zawodników i mistrzów speedcubingu, podczas którego publiczność będzie miała możliwość poznania różnych rodzajów kostek. Pokaz układania magicznej kostki poprzedzi krótka opowieść o wynalazcy Ernő Rubiku i jego dziele. Goście z Węgier ułożą na żywo w kilka sekund klasyczną kostkę Rubika 3x3 nie tylko w tradycyjny sposób, lecz także jedną ręką i na ślepo. Zaprezentują również speedcubing z użyciem pozornie łatwiejszej do układania kostki 2x2, a także kostki 4x4.

Program zakończy quiz i otwarte dla publiczności mini zawody układania na czas klasycznej kostki 3x3.

Nauki matematyczne
  • sob., 2024-09-21 14:00
  • sob., 2024-09-21 15:30
Spotkanie festiwalowe Rola mediów w kreowaniu wizerunku kobiet

Chociaż w Polsce i na świecie żyje i pracuje wiele przedsiębiorczych i ambitnych kobiet, które odnoszą spektakularne sukcesy w swoich dziedzinach, w medialnym przekazie uczestnictwo pań w obszarze życia publicznego jest mniejsze niż mężczyzn. Szczególnie zmaskulizowany jest obszar mediów zajmujących się tematami związanymi z polityką, gospodarką i sportem.

Środki masowego przekazu odgrywają ważną rolę w procesie kształtowania i utrwalania zasad oraz norm społecznych. Pomimo licznych zaleceń tworzonych na poziomie europejskim w przekazach medialnych nadal utrzymują się nierówności płci odwzorowujące rzeczywistość społeczną, w której kobiety spychane są do dziedzin życia związanych z rodziną i domem czy też koncentrowaniem się na własnym wyglądzie. Za przyczynę tego stanu rzeczy można uznać szerszy kontekst społeczno-polityczny odzwierciedlony m.in. w liczbie przedstawicielek płci żeńskiej obecnych w parlamencie RP (w Sejmie IX kadencji 2019–2023 panie stanowią 29% ogółu posłów). Innymi czynnikami tłumaczącymi niski poziom obecności kobiet w środkach masowego przekazu jest stosowanie pozamerytorycznych kryteriów wyboru uczestników różnego rodzaju programów, takich jak wygląd i wiek, które mogą wpłynąć na wyniki oglądalności, co bezpośrednio przekłada się na wyniki ekonomiczne podmiotów medialnych.

Podczas panelu eksperci i ekspertki odpowiedzą na kluczowe pytania dotyczące niereprezentatywnej obecności kobiet w mediach, w tym w programach informacyjnych i opiniotwórczych. Zastanowimy się także nad głównymi przyczynami tego zjawiska i próbami wprowadzenia zmian umożliwiającym równy dostęp do mediów zarówno dla kobiet jak i mężczyzn.

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 15:30
Spotkanie festiwalowe Sztuczny wyrok? – nowe technologie w wymiarze sprawiedliwości

Czy roboty mogą zastąpić sędziego? Do czego w sądach potrzebujemy nowych technologii sztucznej inteligencji. 

Nauki prawne
  • sob., 2024-09-21 15:30
Spotkanie festiwalowe Tajemnice zakamarków wnętrza mongolskiej jurty, czyli kilka słów o budowie i podziale przestrzeni do

Koczowniczy styl życia wymusił na przodkach Mongołów przystosowanie swojego domostwa do trudnych warunków życia i kapryśnej pogody. Dom mongolskich nomadów znacząco różni się od dobrze znanego nam polskiego domu. Minimalistyczna forma i kształt stanowią zewnętrzną ochronę, a barwne wnętrze mimo, że nie posiada kątów, to ma wiele zakamarków i „ukrytych” symbolicznych przestrzeni. O tym i o wielu innych rzeczach związanych z materiałami, techniką budowy, podziałem i wykorzystaniem przestrzeni mongolskiej jurty dowiesz się z tej prelekcji.

Spotkanie zaczniemy od zbudowania sobie mongolskiej jurty, poznamy tajemnice jej budowy i wytrzymałości. Potem zajrzymy do środka pod „strzechę” domu rodziny mongolskich pasterzy. Wejdziemy do świata i przestrzeni, które zaklęte w jej wnętrzu, pozwalają zrozumieć kulturę, mentalność i obyczajowość Mongołów. Przy okazji poznamy odrobinę mongolskiego jurtowego savoir vivre’u.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 15:30
Spotkanie festiwalowe The Significance of Contemporary Tattoos: Identity, Fashion, and Body Aesthetics

Tattoos, with a history that spans back to the Prehistory of humanity, continue to hold significant cultural meanings in our contemporary society, making them a relevant and engaging topic of study. Tattoos today, therefore, involve combining both elements of traditional non-Western ritual practices and current artistic Western trends. In this presentation, we discuss the popularity of tattoos in urban settings, which has developed into a global tattoo culture. Drawing on an anthropological comparative analysis between tattoo artists in Mexico and Europe, the presentation describes the creative process of tattooing from the artist’s perspective and the growing acceptance of inked bodies in society. It also discusses the meaning of tattoos as fashion and aesthetic identity statements and the performative aspect of getting a tattoo as a meaningful, semi-ritual, intense experience. Finally, the presentation discusses the importance of tattoo conventions and social media as infrastructural platforms in helping share knowledge and build social relations among artists and clients.

 

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 15:30
Spotkanie festiwalowe Wieczór z astronomią w Ostrowiku

Wyjazd do astronomicznej stacji obserwacyjnej w Ostrowiku pod Warszawą. Na miejscu będzie można wziąć udział w wycieczce po Układzie Słonecznym, zobaczyć teleskop, posłuchać popularyzujących wykładów na tematy astronomiczne . Nastepnie planowane są pokazy nieba i ognisko z kiełbaskami. 

Nauki fizyczne
  • sob., 2024-09-21 16:00
Spotkanie festiwalowe Ile z „Don Kichota” Miguela de Cervantes jest w utworach Franza Kafki?

Powieść Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy Miguela Cervantesa to utwór, którego bohaterem jest książka, zarówno jako środek przekazywania myśli, jak i materialny nośnik. Ten pierwszy związany jest z zawartością intelektualną książki i wpływem, jaki wywiera na  innych – ludzkich – bohaterów, drugi zaś z produkcją, kolekcjonowaniem, prestiżem, który daje jej posiadanie oraz zyskiem, który może przynieść, a więc z książką jako przedmiotem. Oba te wątki są obecne w dziele Cervantesa, o czym najlepiej świadczy sama historia w niej opowiedziana. Opisane w pierwszej części dzieła szaleństwo Don Kichota zostało wywołane czytaniem przez niego  powieści rycerskich. W drugiej części zaś, sama pierwsza część książki, już wydrukowana i rozchwytywana przez czytelników, konkuruje z apokryficznym utworem opowiadającym nowe przygody błędnego rycerza, co staje się motorem fabuły. W obu częściach akcja krąży wokół książki i książek. Zostaje m. in. znaleziony manuskrypt, w którym po raz pierwszy spisano przygody Don Kichota, a czytelnik otrzymuje szczegółowy opis  jego wyglądu oraz zawartych w nim ilustracji; biblioteka „przemyślnego szlachcica” zostaje przeszukana, książki na nią się składające szczegółowo omówione, ocenione i w większej części skazane na stos; biesiadnicy w karczmie są zabawiani  opowieściami z książek w niej się w tym celu znajdujących; narrator przedstawia drobiazgowo cały proces publikacji; dochodzi wreszcie do konfrontacji pomiędzy różnymi książkami. Rzec więc można, że bez książek nie byłoby Przemyślnego szlachcica Don Kichote z Manczy – powieści, w której ten artefakt jest omawiany wszechstronnie.

Nauki humanistyczne
  • sob., 2024-09-21 16:30
Spotkanie festiwalowe Asystentura międzykulturowa w szkole

Do polskich szkół uczęszcza co raz więcej dzieci migranckich. Ich liczba zauważalnie wzrosła po ataku Rosji na Ukrainę w 2022 roku, gdy polskie szkoły przyjęły licznych uczniów uciekających przed wojną. Już od 2010 roku w systemie oświaty funkcjonuje rola pomocy nauczyciela, a od roku szkolnego 2024/25 Prawo oświatowe uwzględnia również rolę asystenta międzykulturowego, choć nazwa ta funkcjonuje w polskiej oświacie już od kilku lat. W ubiegłych dwóch latach szkolnych w polskich szkołach pracowało około tysiąca osób zatrudnionych jako asystenci międzykulturowi, przede wszystkim pochodzący z Ukrainy ale nie tylko. Najważniejszą kwalifikacją do podjęcia tej funkcji jest umiejętność posługiwania się językiem kraju pochodzenia uczniów. Na Uniwersytecie Warszawskim zarówno prowadzimy badania dotyczące funkcjonowania asystentury międzykulturowej w szkołach jak i prowadzimy kształcenie asystentów i asystentek wspierając ich w pracy zawodowej. Podczas wykładu pokażemy polską szkołę z perspektywy jej uczniów i pracowników, którzy pochodzą z innych krajów. Opowiemy o wyzwaniach, przed którymi stają uczniowie migranci, szkoła i system oświaty jako całość. Pokażemy jak asystenci pośredniczą w kontaktach ze społecznością migrancką, pomagają opanowywać język polski, pomagają w nauce, odciążają kadrę szkoły, wyjaśniają pojawiające się różnice kulturowe, rozwiązują sytuacje konfliktowe i reagują na sytuacje gorszego traktowania, wspierają w procesie adaptacji oraz stają się wzorami (role models) dla dzieci i młodzieży.

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe Bieda na bogato! Wskaźniki ubóstwa czy ubóstwo wskaźników?

Z pewnością nie podoba Wam się, że w społeczeństwie „równych szans” tak niewielu może dojść do prawdziwego bogactwa, a tak wielu zmagać się musi z rzeczywistym ubóstwem. I nieraz zastanawialiście się jakie są przyczyny tej rażącej nierówności, sądząc, że znacie wszystkie jej konsekwencje. Czy jednak kiedykolwiek zadaliście sobie pytanie, co właściwie oznacza być bogatym a co biednym? Czy ogólnie przyjęte wskaźniki odpowiadają doświadczanej na co dzień rzeczywistości czy raczej same okazują się zarazem zbyt bogate i zbyt ubogie? A może nadmiar ma też swoje niedobory, a brak okazuje się zbytkiem?

Nauki społeczne
  • sob., 2024-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe Biologia wśród gwiazd – czym zajmują się astrobiolodzy?

Zapraszamy na fascynującą debatę o astrobiologii podczas Festiwalu Nauki w Warszawie. Czy istnieje życie poza Ziemią? Jakie są najnowsze odkrycia w poszukiwaniu egzoplanet?
Jakie wyzwania stoją przed naukowcami badającymi możliwość istnienia życia w kosmosie? To tylko niektóre z pytań, na które odpowiedzi poszukamy w trakcie tego wyjątkowego
wydarzenia.
Interdyscyplinarny panel ekspertów zabierze uczestników debaty w podróż po najdalszych zakątkach wszechświata. Przedstawimy najnowsze badania, omówimy hipotezy dotyczące
życia poza Ziemią, a także zbadamy możliwości, jakie niesie przyszłość eksploracji kosmosu. W trakcie debaty poruszymy kluczowe zagadnienia:

  • Jakie warunki muszą być spełnione, by życie mogło powstać na innych planetach?
  • Jakie są najnowsze metody i technologie używane w poszukiwaniu śladów życia?
  • Jak odkrycie życia pozaziemskiego wpłynęłoby na nasze rozumienie wszechświata i miejsce człowieka w kosmosie?

Debata będzie doskonałą okazją do zadania pytań ekspertom i uczestnictwa w inspirującej dyskusji.

Prelegenci
dr hab. Łukasz Kaczmarek (UAM w Poznaniu) – biologia
dr Anna Łosiak (Instytut Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu) – geologia
dr Janusz Pętkowski (Massachusetts Institute of Technology) – biochemia
dr Grzegorz Słowik (Uniwersytet Zielonogórski) – inżynieria biomedyczna
Prowadząca
Weronika Boguś (Polskie Towarzystwo Astrobiologiczne, założycielka AstroYouth)

  • sob., 2024-09-21 17:00
Spotkanie festiwalowe Czym jest sprawiedliwość międzygatunkowa? Czy w Polsce jesteśmy wobec zwierząt sprawiedliwi?

Zwierzęta niebędące ludźmi są w Polsce chronione na trzy sposoby: humanitarnie (ze względu na ich inherentną wartość etyczną), gatunkowo (ze względu na potrzebę konserwacji przyrody i zachowanie bioróżnorodności) i użytkowo (ze względu na korzyści dla człowieka). W konsekwencji refleksja nad prawem zwierząt odnosi się zazwyczaj do skuteczności przepisów wyznaczających wymienione formy ochrony, ewentualnie do ich aksjologicznej sprzeczności. Wydaje się jednak, że w pierwszym rzędzie należałoby się zastanowić, czy zwierzę może i powinno być podmiotem prawa (skoro już rozpoznaliśmy jego podmiotowość etyczną), a jeśli tak – to czy ma to być każde zwierzę oraz jak ułożyć relacje pomiędzy ludźmi a zwierzętami. Etyka, prawo i polityka wyznaczają tym samym ramy sprawiedliwości międzygatunkowej, o której opowie dr hab. Cezary Błaszczyk z Centrum Prawa Ochrony Zwierząt i Przyrody WPiA UW.

Nauki prawne
  • sob., 2024-09-21 17:00

©2024 Festiwal Nauki